Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2014/1429 E. 2018/152 K. 15.02.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2014/1429 Esas
KARAR NO : 2018/152

DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 04/12/2014
KARAR TARİHİ : 15/02/2018

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılamaları sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
Davacılar vekili dava dilekçesinde ve aşamalardaki beyanlarında özetle; inşaat müteahhitliği yapan müvekkili şirketin 2009 yılı içerisinde bitmesi planlanan … adresi … pafta, … ada, 1 parsel üzerinde inşa edeceği iş yeri amaçlı site merkezindeki bağımsız bölümlerin elektrik enerjisi ihtiyacı için “abonelik taleplerini” …’a bağlı olarak … Yakası’nda elektrik teminatı işinden sorumlu … A.Ş. (…)’a 01/07/2009 tarihinde müracaat ettiğini, davalı …’ın abonelik müracaatında bulunan davacıya sağlaması gereken hizmetlerin bir kısmını davacıya yüklediğini, davacının, davalı …’ın elektrik aboneliklerini alabilmek, cezai duruma düşmemek için elektrik dağıtımı şirketinin isteklerini yerine getirmek amacı ile elektrik taahhüt işleri yapan bir şirketle anlaşarak söz konusu yatırımları bedelini kendisinin karşılayarak yaptırdığını, ilgili tesisin 07/09/2009 tarihinde … personelleri tarafından devir alınarak çalıştırılmaya başlandığından bahisle belirsiz alacak davası olarak transformatör, elektrik dağıtım panoları, yüksek gerilim E.N.H. ve diğer tesis bedellerinin faturalı kısımlar için 458.933,16-TL’sinin imâl tarihinden itibaren işletilecek ticari faizi ile birlikte davalı taraftan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … vekili cevap dilekçesinde ve aşamalardaki beyanlarında özetle; dava konusu uyuşmazlığın işletme hakkı ve devir sözleşmesinin imzasından önceki bir tarih olması ve bu dönemde sorumluluğun …’ta bulunması nedeni ile müvekkili şirket hakkındaki davanın husumetten reddinin gerektiğini, 14/09/2009 tarihinde geçici kabulü yapılan ve enerjilendirilen tesis ile ilgili olarak 5 yıl geçtikten sonra davacı tarafın şartname hükümlerine aykırı talepte bulunmalarının hakkın kötüye kullanılması olduğundan bahisle hukuki mesnetten yoksun davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … vekili cevap dilekçesinde ve aşamalardaki beyanlarında özetle; husumetin sadece diğer davalı …’a yöneltilmesi gerekirken müvekkiline de yöneltilmesinin hukuki dayanağı olmadığını, davalılar arasındaki işletme hakkı devir sözleşmesine göre davaya ilişkin tüm sorumluluğun … ait olduğundan bahisle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava, davacı tarafça davalı … 24/07/2009 tarihli şartnamesi uyarınca yaptığını iddia ettiği trafo ve kablo bedellerinin tahsili talebine ilişkindir.
Mahkememizce, taraflarca dosyaya sunulan sözleşme, tutanak ve faturalar incelenmiş, dava konusunun teknik bilgi ve bilirkişi incelemesi gerektirmesi nedeni ile bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır. 06/03/2017 tarihli bilirkişi heyeti raporunda “…. adresinde bulunan arsada … nolu Trafo Merkezi ve kablo geçiş güzergahının Hissedarları adına vekaleten … tarafından … A.Ş. ye 99 yıl müddetle 1 TL peşin bedelle 22.06.2009 tarihinden başlamak üzere kiraya verildiği anlaşılmaktadır. Kira Sözleşmesi üzerine 19.08.2009 yev: 19043 şerh verildi notu düşüldüğü, Kira Sözleşmesinin Özel Koşullar Madde 1; Kiraya veren pafta örneğinde gösterilen kiralananı 99 yıllığı 1 TL. detı yıl süte ile … A.Ş. Müdürlüğü1 nün kullanımına bırakacaktır…28 Ocak 2014 Tarihinde Resmî Gazetede Yayımlanarak Yürürlüğe Giren Elektrik Piyasası Bağlantı ve Sistem Kullanım Yönetmeliği Dağıtım varlıkları MADDE 21 – (1) Üretim ve tüketim tesislerinin dağıtım sistemine bağlanabilmesi için, sistem kullanımı açısından kapasitenin yetersiz olması nedeniyle, genişleme yatırımı veya yeni yatırım yapılmasının gerekli olduğu ve yeterli finansmanın mevcut olmadığı hallerde, söz konusu yatırım dağıtım şirketi adına, bağlantı yapmak isteyen gerçek veya tüzel kişi tarafından İlgili mevzuat kapsamındaki teknik standartlar sağlanarak yapılabilir veya finanse edilebilir, (2) Dağıtım şirketi talebin karşılanabileceği tarihi, talebin yanıldığı tarihten itibaren bes yılı geçmemek üzere bağlantı yapmak isteven gerçek veva tüzel kişiye bildirir, (3) Bu durumda gerçeklesen vatınma ait bedel, dağıtım şirketi tarafından bağlantı görüsünde verilen bağlantı talebinin karşılanabileceği tarihteki yıl İçerisinde en fazla oniki avlık taksitte, yatırımı vanan veva finanse eden gerçek veva tüzel kisive. muhataba ulaşılamaması halinde tesisin bulunduğu yerdeki en vakın banka va da … şubesine, hak sabin veva sahipleri adına yatırılarak ödenir. Dağıtım tesisinin geçici kabulünün, dağıtım şirketinin bağlantıyı karşılayabileceğini Öngördüğü tarihten sonra yapılması halinde ödeme geçici kabulün yapıldığı tarihi takip eden yıl başlar. Dağıtım şirketi ilgili dağıtım tesisini, varlık kayıtlarına ödemenin yapıldığı tarihte ekler. (4) Yapılacak olan yatırımla ilgili işin başlangıcından kesin kabulünün yapılmasına kadar gerçekleştirilecek iş ve işlemler, alınabilecek avanslar, yatırım bedelinin hesaplanması, ödenmesi ve alınacak teminatlar ile ilgili olarak dağıtım şirketleri tarafından teklif edilen ve kurul tarafından onaylanan metodoloji kullanılır. (5) Bu madde hükümleri uyarınca yapılan dağıtım tesisinin dağıtım şirketi tarafından geçici kabulünün yapıldığı ayı takip eden aydan itibaren, geri ödemenin yapılacağı ilk taksit tarihine kadar geri ödemesi yapılmamış tutar Tüketici Fiyat Endeksi oranında güncellenir vadesinde geri ödemesi yapılmamış taksitlere ilişkin tutara, vade tarihinden itibaren 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun hükümlerine göre belirlenen kanuni faiz oranı uygulanır. Öncelikle belirtmek gerekir ki Türk Ticaret Kanunu bakımından davacı şirket bir tacirdir ve Kanun’un İS. maddesi bağlamında basiretli bir tacir gibi hareket etme yükümlülüğü bulunmaktadır. Ancak bu demek değildir ki yatırımları yapmayı kabul ettiği takdirde karşı taraftan herhangi bir talepte bulunamayacaktır. Bilâkis, yukarıda yer alan açıklamalarımız doğrultusunda yapmış olduğu masrafları tümüyle talep edebilecektir. Ancak bir tacir olan Davacı Şirket’in yapmış olduğu harcamayı derhal talep etmesi mevzuat ile ve basiretli bir tacir olmak ile bağdaşmamaktadır. Dolayısıyla mevzuattan haberdar olatı ve …’ın finansman sıkıntısını kabul etmiş olan Davacı Şirket’in, mevzuat doğrultusunda yalnızca dağıtım tarife bedeli üzerinden mahsup edilmek sureliyle ilgili yatırım harcamalarını tahsil imkânı bulunmaktadır. Öte yandan dosya içeriğinden yaklaşık 3 yıldır dağıtım bedelinden mahsup edilmesi gereken bir bedelin ödenmediği görülmektedir. Bu bakımdan sözleşme şartlarının yerine getirildiği tarih itibariyle dağıtım bedelinden mahsup edilmesi gerekirken edilmeyen her bir tutar için 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun uyarınca Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının önceki yılın 31 Aralık günü kısa vadeli avanslar için uyguladığı faiz oram üzerinden faiz talep edebilmesi de mümkündür. Sonuç itibariyle dağıtım şirketinin; – Davacı şirket tarafından kendisine yöneltilen bağlantı talebini karşılamak, gereken altyapı ihtiyacını karşılamak, finansmanı bulunmaması halinde yatırımın karşı tarafça yapılmasını talep ederek bedeli dağıtım bedelinden mahsup etmek, hak ve yükümlülüklerine sahip olduğu mütalaa edilmektedir. Yargıtay’ın uygulamaları da abonelik devam ediyorsa tahakkuk edecek bedelden düşülmesi; abonelik devam etmiyor ise mahsup yapılamayacağından nakden iade yönündedir. Yargıtay 3. H.D, 2014/3531 E, 2014/9362 K. Sayılı karan ve Yargıtay 3. H.D. 2014/12032 E; 2014/5355 Esas sayılı karan bu yöndedir. Elektrik Piyasası Bağlantı ve Sistem Kullanım Yönetmeliği’nin “Mahsup yöntemiyle geri ödeme” başlıklı Geçici 2. maddesi gereğince: Bu yönetmeliğin olması nedeniyle, genişleme yatırımı veya yeni yatırım yapılmasının gerekli olması ve yeterli finansmanın mevcut olmaması dolayısıyla … veya dağıtım şirketi adına, bağlantı yapmak İsteyen gerçek veya tüzel kışı tarafından yapılmış veya finanse edilmiş olup da, buna ilişkin gerçekleşen yatırıma ilişkin toplam harcama tutarı, iletim veya dağıtım tarifesinden mahsup edilmek suretiyle karşılanan yatırımların geri ödemesine, gerçekleşen yatırımla ilişkin toplam harcama tutarının tamamı karşılanana kadar aynı yöntem ile devam edilir” Bu hususlar gözetilerek KDV Hariç 397.600,00 TL’nın ticari avans faizi ile tahakkuk edecek faturalardan mahsup edilmesi gerekmektedir. Eğer abonelik devam etmiyorsa Elektrik Piyasası Bağlantı ve Sistem Kullanım Yönetmeliği Madde 21’ de belirtildiği üzere; Dağıtım şirketince talebin karşılanabileceği tarih hususunda herhangi bir bildirim olmadığından davacı tarafça elektrik talep tarihinden (01.07,2009) itibaren beş yılın sonunda 01.07.2014 tarihinden itibaren 12 ay taksitler halinde davacıya ÖDENMESİ gerektiği, husumetin yöneltileceği taraf ile ilgili değerlendirmeleri Tip C/2 Sözleşmesi … A.Ş. ile imzalanmıştır. Bu sebeple …’ın husumetin kendilerine yönellilmeyeccği iddiası hukuki dayanağı yoktur. Tip C/2 sözleşmesini EPDK yayınlamakta; elektrik dağıtım şirketleri EPDK tip sözleşmesine uygun sözleşme uyarlamaktadır. Mülkiyet durumunu ilgilendirdiğinden TEDAŞ ile BEDAŞ arasındaki 24/07/2006 tarihli İşletme Hakkı devir Sözleşmesi 7. maddesine göre …’ta husumetten sorumludur. Dolayısıyla her iki davalıyı da dava yöneltilebilir. Taraflar arasında imzalanmış olan 24/07/2006 tarihli İşletme Hakkı Devir Sözleşmesinin üçüncü kişileri (davacıyı) bağlamayacağı kanaatine varılmıştır. Elektrik Dağıtım Şirketi …’ın davacının bağlantı talebini karşılamak, gerekli altyapı yatırımını yapmak görevlerinin yasal zorunluluk olduğu, yatırım için gerekli maddi kaynağın olmaması durumunda yatırımın davacı tarafça yapılmasını talep ederek sonrasında elektrik dağıtım bedelinden düşmesi gerektiği. Kaldı ki bölgedeki elektrik dağıtımının gücü düşünüldüğünde parasal gücünün olamayacağı ihtimalinin bulunmadığı kanaatinin hâsıl olduğu, davacının davasmı açmakta haklı olduğu, davacının, inşa ederek ….’a devrettiği tesis bedelini talep edebileceği, davacı yanın davaya konu masraflarının toplamda KDV hariç 397.600,00 TL olduğu, bu tutarın davalı yandan talep edilebileceğinin kabulü halinde ise davalı yana fatura düzenlenmesi şartıyla 71.568,00 TL KDV talep edilebileceği, Yargıtay emsal kararlarında, Elektrik Piyasası Bağlantı ve Sistem Kullanım Yönetmeliğinin 20 ve 21. maddelerinde kullanıcı tarafından tesis edilen iletim ve dağıtım varlıkları ile geri ödemeye ilişkin metodoloji usul ve esaslarının dikkate alınması gerektiği belirtilmiş, Elektrik Piyasası Bağlantı ve Sistem Kullanım Yönetmeliği Madde 21 ve Geçici Madde 2 dikkate alındığında Dağıtım şirketince davacı talebinin karşılanabileceği tarih hususunda herhangi bir bildirim olmadığından elektrik talebinin yapıldığı tarihten (01/07/2009) itibaren beş yılın sonu olan 01/07/2014 tarihinden itibaren dava konusu harcamalar toplamının 12 ay taksitler halinde davacıya ödenmesi gerektiği, elektrik tedarik edilen mahal Skyport Residence (konut-ofis) abonelerinden oluşan yapı olup davacı adına devam eden abonelik bulunmadığı. farklı şahıs ya da tüzel kişi elektrik abonelerinin bulunduğu dolayısıyla dava konusu alacağın faturalardan mahsup edilemeyeceği. Açıklanan nedenlerle, Abonelik devanı etmediğinden KDV Hariç 397.600,00 TL’nin 01.07.2014 tarihinden itibaren 12 ay taksitler halinde davacıya ödenmesi gerektiği, taksit tarihlerinden itibaren işleyecek ticari avans faizi işletilmesi gerekmekte olduğu, davalılar arasında imzalanmış olan 24/07/2006 tarihli İşletme Hakkı Devir Sözleşmesinin üçüncü kişileri (davacıyı) bağlamayacağı kanaatine varıldığından her iki davalıyı da davanın yöneltilebileceği” yönünde görüş bildirilmiştir. Tarafların itirazları üzerine düzenlenen bilirkişi ek raporunda kök raporda belirtilen kanaatlerin değişmediği bildirilmiştir.
Tüm delillerin değerlendirilmesi sonucunda davacı tarafça … ili … ilçesi … Mah. 759 ada 1 parsel üzerinde inşaa edeceği işyeri amaçlı site merkezindeki bağımsız bölümlerin elektrik enerjisi ihtiyacı için 01/07/2009 tarihinde … Elektrik Dağıtım A.Ş. Genel Müdürlüğüne başvuruda bulunduğu, … Elektrik Dağıtım A.Ş. Genel Müdürlüğü (… Müdürlüğü)’nün 24/07/2009 tarihli (Tip-c/2) “Enerji Müsadesi” başlıklı şartname ile 1 adet trafo merkezi ile bu merkezden itibaren komple alçak gerilim şebekesinin davacı tarafça tesis edilerek şirkete işletme ve bakım karşılığında devredilmesi ile talep edilen elektrik enerjisinin verilebileceği belirtilmiştir. Davacı tarafça … İlçesi … Mah. … ada 1 parsel üzerinde trafo merkezi ve kablo geçiş güzergâhı inşaa edildiği, trafonun … nolu trafo TM binası olarak 07/09/2009 tarihli tutanak ile … İşletme Müdürlüğü İşletme Baş Mühendisliği’ne teslim edildiği ve trafo merkezi ve kablo geçiş güzergâhının hissedarlar adına vekâleten … tarafından … A.Ş.’ye 99 yıl süre ile 1 TL peşin bedelle 22/06/2009 tarihinden itibaren başlamak üzere kiraya verildiği, bilirkişi heyeti raporunda trafo merkezi ve kablo geçiş güzergâhı maliyetinin KDV hariç 397.600,00-TL olarak hesaplanmış olduğu görülmüştür. Yukarıda yazılı bilirkişi raporunda ayrıntılı olarak belirtildiği üzere dava konusu uyuşmazlık tarihinde yürürlükte bulunan Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği’nin 23. maddesi ve 38. maddesi uyarınca talep üzerine yeterli finansmanın mevcut olmadığı hallerde sisteme bağlantı yapmak isteyen kişiler gereken yatırımı yaparak sisteme bağlantıyı sağlar. Bunun üzerine dağıtım tarifesi üzerinden yapılan yatırım harcamaları düşülür. Yine Elektrik Piyasası Bağlantı Ve Sistem Kullanım Yönetmeliği geçici 2. maddesi ve 21. maddesi uyarınca elektrik talebinin yapıldığı tarihten (01/07/2009) itibaren 5 yılın sonu olan 01/07/2014 tarihinden itibaren dava konusu harcamalar toplamının 12 ay taksitler halinde davacıya ödenmesi gerektiği, elektrik tedarik edilen mahal (… Residence konut-ofis) abonelerinden oluşan yapı olup davacı adına devam eden abonelik bulunmadığından farklı şahıs ya da tüzel kişi abonelerinin olması nedeni ile dava konusu alacağın faturalardan mahsup edilemeyeceği, bu nedenler ile abonelik devam etmediğinden KDV hariç 397.600,00-TL’nin 01/07/2014 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte tahsiline dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir. Diğer yandan davalı … ile davalı … arasında akdedilen 24/07/2006 tarihli işletme hakkı devir sözleşmesinin 1.AMAÇ başlıklı 1-1. maddesinde “… ili … Yakası Elektrik Dağıtım Bölgesi’nde yer alan ve … uhdesinde bulunan dağıtım tesislerinin ve dağıtım tesislerinin işletilebilmesi için varlığı zorunlu diğer taşınır ve taşınmazların mülkiyet hakkı saklı kalmak koşulu ile … A.Ş.’ye işletme hakkının devredilmesi ile dağıtım tesislerinin ve gerekli diğer unsurların, iyileştirilmesi, güçlendirilmesi ve yeni dağıtım tesisi yapımının esaslarını ve tabi olduğu hükümleri belirlemektedir.” 7.7. maddesinde “Sözleşmenin imza tarihinden sonra dağıtım tesisleri ile dağıtım tesislerinin işletilmesinden kaynaklanan her türlü hukuki ve cezai sorumluluk şirkete aittir. Şirket tarafından yürütülmüş bulunan bu faaliyetler nedeni ile 3. Kişiler tarafından ileri sürülecek her türlü talebin muhatabı şirkettir. Bu talepleri konu alan icra takibi ve davalar şirket tarafından yürütülür ve sonuçlandırılır. Bu takip ve davalardan doğacak her türlü malî yükümlülük şirket tarafından karşılanır. Şirket bu kapsamda ortaya çıkan tazminattan, cezadan ve/veya herhangi bir isim altında gerçekleştirdiği ödemelerden dolayı hiçbir şekilde …’a rücu edemez. Belirtilen nedenler ile …’ın bir ödeme yapmak zorunda kalması durumunda şirket söz konusu ödemeyi ilk talepte ödeme tarihinden itibaren ticari faizi ile birlikte nakden ve def’aten ödemekle yükümlüdür.” düzenlemesi yer almaktadır. Somut olayda (Tip-c/2) sözleşmesi, davacı ve … arasında imzalanmıştır. Tip-c/2 sözleşmesini EPDK yayınlanmakta; elektrik dağıtım şirketleri EPDK tip sözleşmesine uygun sözleşme uyarlamaktadır. Mülkiyet durumunu ilgilendirdiğinden … ile … arasındaki 24/07/2006 tarihli işletme hakkı devir sözleşmesinin 7. maddesine göre …’ın da husumetten sorumlu olduğu, davalılar arasında akdedilen bu sözleşmenin 3. kişileri bağlamayacağı kanaatine varılmakla davalıların pasif husumet itirazları kabul edilmeyerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Ayrıntısı ve gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere :
1-Davanın kısmen kabulüne,
397.000,00-TL’nin 01/07/2014 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 27.119,07-TL harçtan peşin alınan 7.837,45-TL harcın mahsubu ile bakiye 19,281,62-TL karar harcının davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan 2.400,00-TL bilirkişi ücreti, 324,00-TL tebligat gideri olmak üzere toplam 2.724,00-TL üzerinden kabul ve red oranına göre hesaplanan 2.356,40-TL ile peşin harç 7.866,45-TL toplamı 10.222,85-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafından yapılan 40,00-TL yargılama giderinden kabul ve red oranına göre hesaplanan 5,33-TL’nin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, kalan kısmın davalı üzerinde bırakılmasına,
6-Avukatlık asgari ücret tarifesi uyarınca davanın kabul edilen kısmı üzerinden davacı vekili lehine hesaplanan 29.770,00-TL nisbi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Avukatlık asgari ücret tarifesi uyarınca davanın reddedilen kısmı üzerinden davalı vekili lehine hesaplanan 7.060,00-TL nisbi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Davacı tarafından yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair; taraf vekillerinin yüzlerine karşı kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere oybirliği ile karar verildi. 28/02/2018

Başkan
E-İmza
Üye
E-İmza
Üye
E-İmza
Katip
E-İmza