Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2014/1083 E. 2018/35 K. 19.01.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2014/1083 Esas
KARAR NO : 2018/35

DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 17/09/2014
KARAR TARİHİ : 19/01/2018

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonucunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin … adresinde bulunan merkezine ve adresine … tarihinde hırsız girdiğini ve müvekkillerinden …’a ait … … şubesinden alınan … hesap numaralı 15,16,17,18, 19 ve 20 numaralı boş çekleri ve çek koçanı ile diğer müvekkili …’ye ait … Bankası A.Ş. … şubesinden alınan … hesap numaralı …, …, …, …, …, …, … ve … numaralı boş çekler ile müvekkilinin alacaklı olduğu … Tic. A.Ş.’den ciro ile alınan … Bnakası A.Ş. … şubesine ait … hesap … numaralı 25/12/2013 keşide tarihli 4.600,00 TL bedelli, … Bank … şubesine ait … hesap … numaralı … keşide tarihli 3.000,00 TL bedelli, … Bankası … şubesine ait … hesap … numaralı … keşide tarihli 5.000,00 TL bedelli ve … Bankası Siirt şubesine ait … hesap … numaralı … keşide tarihli 4.000,00 TL bedelli 4 adet çekin çalındığını, müvekkilinin söz konusu dört adet çekin iptali için dava açtığını, dava devam ederken dava dışı … tarafından çeklerin kendisinde olduğundan bahisle müdahale talebinde bulunulduğunu, bu nedenle Mahkemece tarafların çeklerin iadesi hususunda dava açmak üzere süre verildiğini, davalının çeklerin meşru hamili olmadığını, çeklerde … A.Ş.’den sonra müvekkilinin cirosu bulunması gerekirken hiç ilgisi olmayan kişilerin isimlerinin olduğunu, bu nedenle ciro silsilesinin kopuk olduğunu, müvekkilinin çekte cirosu bulunan kişilerin hiçbirisi ile ticari ilişkisinin olmadığını, davalının faktoring şirketi olarak geniş bir istihbarat ağına sahip olması ve çekteki ciro silsilesinin kopuk olmasına rağmen çekleri kabul etmesinin kötü niyetli ve ağır kusurlu olduğunu ortaya koyduğunu beyanla mezkur çekler nedeniyle müvekkilinin davalıya karşı borçlu olmadığının tespitine ve yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu çeklerin müvekkiline faktoring işlemleri neticesinde müşterisi … İnşaat-… tarafından kullanmış olduğu krediye karşılık ciro edilmek suretiyle verildiğini, müvekkilinin çeklerin meşru hamili olduğunu, çeklerin emre yazılı olmaları nedeniyle ciro silsilesinin muntazam olduğunu, müvekkilinin müşterisi … ile … tarihinde faktoring sözleşmesi yaparak … seri numaralı … tarihli faturayı temlik aldığını, buna karşılık müşterisine kredi kullandırdığını, kredinin teminatı olarak … tarafından müvekkiline yedi adet çek verildiğini, müvekkilinin kötü niyetli olmasının söz konusu olmadığını beyanla davanın reddine ve yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
İhbar Olunan … Tic. A.Ş. vekili ihbara cevap dilekçesinde özetle; davacı ile müvekkili arasında 25 seneyi aşkın bir süredir ticari ilişki olduğunu, dava konusu çeklerin de bu ticari ilişkiye bağlı cari hesaba dair ödemeler için verildiğini, müvekkilince çeklerin ciro edilerek davacıya verildiğini, müvekkilinin cirosundan sonra çekte cirosu bulunan Kamil Öz ile herhangi bir ticari ilişkisinin olmadığını beyan etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, menfi tespit talebine ilişkindir.
Davacı vekili müvekkilinin işyerinde gerçekleşen hırsızlık olayı neticesinde çeklerinin çalındığını, bu çekler ile ilgili olarak çek iptali davası açtıklarını, bu davada davalının çekleri elinde olduğunu beyan ederek müdahale talebinde bulunduğunu, bu nedenle Mahkemece taraflarına dava açmak için süre verildiğini, müvekkilinin çekleri alacağına karşılık … A.Ş.’den aldığını ve çekte cirosu olmadığını, ciro silsilesinin kopuk olduğunu, davalının yetkili hamil olmadığını ve kötü niyetli olarak çekleri iktisab ettiğini beyanla çekler nedeniyle davalıya borçlu olmadıklarının tespitine karar verilmesini talep etmiş, davalı vekili ise müvekkilinin dava dışı … ile imzalamış olduğu Faktoring sözleşmesi ile müşterisinden fatura temlik aldığını ve kredi kulandırdığını, kullandırılan krediye karşılık olarak da çeklerin alındığını, yapılan işlemlerde bir usulsüzlük olmadığını, müvekkilinin meşru hamil olduğunu beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizce … 6. Ağır Ceza Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası celp edilerek incelenmiş, dava konusu çekler ile ilgili olarak …’a karşı açılmış resmi belgede sahtecilik ve dolandırıcılık suçundan yargılamanın devam ettiği, davalının bu davada mağdur sıfatı ile yer aldığı anlaşılmış, … 49.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasının … tarihli celsesinde davacıya çekleri elinde bulunduran davalıya karşı dava açmak için süre verildiği ve Mahkemece 2013/319 Esas ve … Karar sayılı karar ile dava konusu çekler hakkında Mahkememizce dava açılmış olması nedeniyle çek iptali davasının konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığına karar verildiği anlaşılmış, çeklerin tarafların ticari defterlerinde ne şekilde kayıtlı olduğu hususuda rapor tanzim edilmek üzere dosya bilirkişiye tevdii edilmiş, bilirkişi raporunda özetle; davacı tarafın ticari defterlerinin açılış ve kapanış tasdiklerinin süresi içerisinde yapılmış olduğunu, davalının ticari defterlerini ibraz etmediğini, davacı ile ihbar olunan … şirketi arasında dosyaya sunulan denetim ve tasdik sözleşmesinin olduğunu, davacı tarafından … tarihli ve … nolu tahsilat makbuzu ile ihbar olunandan dava konusu çeklerin alındığını, davacı ile ihbar olunan arasındaki ticari ilişkinin 2013 yılından önce başladığını, davacının ihbar olunandan 28/10/2013 tarihinde 37.965,70 TL alacaklı olduğunu, aynı tarihte defterlere dava konusu çeklerin kaydının yapıldığını, bundan sonra da aralarındaki ticari ilişkinin devam ettiğini, 17/12/2013 tarihinde çeklerin çalınmış olması nedeniyle ters kayıt yapıldığını, hırsızlık tarihinde çeklerin davacı portföyünde mevcut olduğunu, defterlerde çekler üzerinde cirosu bulunan kişilere ilişkin bir kayıt bulunmadığını, davalı ile dava dışı Numan İnşaat arasında 20/11/2013 tarihinde faktoring sözleşmesi imzalanarak … numaralı ve … tarihli 52.038,00 TL bedelli faturanın temlik edildiğini, faturanın Numan İnşaat … tarafından … Hırd. İnş. adına tanzim edildiğini, faktoring işlemi teminatı olarak davalıya aralarında dava konusu çeklerin de olduğu toplam yedi adet çekin verildiğini, dava dışı … İnşaat … tarafından davalıdan 26/11/2013 tarihli talimat ile 31.600,00 TL’nin hesabına havalesinin talep edildiğini, çeklerde davacının cirosunun olmadığını tespit ve mütalaa etmiştir. Bilirkişi raporu taraflara tebliğ edilmiş, itirazların değerlendirilmesi ile davalının ticari defterlerinin de incelenmesi hususunda bilirkişiden ek rapor alınmıştır.
Bilirkişi ek raporunda özetle; davalının ticari defterlerinin açılış ve kapanış tasdiklerinin süresi içerisinde yapılmış olduğunu, davalının dava dışı … hesabına 26/11/2013 tarihinde 31.600,00 TL borç tutarının, 30/06/2014 tarihinde 7.440,00 TL ve 30/09/2014 tarihinde 24.160,00 TL karşılık ayrıldığının, 20/11/2013 tarihinde 52.400,00 TL ve 27/11/2013 tarihinde 41.590,00 TL faktoring işlemi karşılığı ödemelerinin olduğunu, davaya konu çeklerin davalıya … bordro no ile kayıtlı olduğunu ve hukuk hesapların mevcut olduğunu tespit ve beyan etmiştir.
Mahkememizce taraf delilleri, bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamına göre yapılan değerlendirme neticesinde; davacının 25/11/2013 tarihinde işyeri adresinde hırsızlık olayı olduğu ve alacaklı olduğu … Tic. A.Ş.’den ciro ile alınan … Bnakası A.Ş. … şubesine ait … hesap .. numaralı … keşide tarihli 4.600,00 TL bedelli, .. Bank … şubesine ait … hesap … numaralı … keşide tarihli 3.000,00 TL bedelli, … Bankası … şubesine ait … hesap … numaralı … keşide tarihli 5.000,00 TL bedelli ve … Bankası … şubesine ait .. hesap … numaralı … keşide tarihli 4.000,00 TL bedelli 4 adet çekin çalındığını iddia ederek 02/12/2013 tarihinde … 49. Asliye Ticaret Mahkemesi’nde çeklerin iptali talebi ile dava açıldığı, Mahkemece 03/12/2013 tarihinde çeklerle ilgili ödeme yasağı kararı verdiği, bu davada davalının çekleri ibraz etmesi nedeniyle davacıya çeklerin iadesi hususunda dava açmak için süre verildiği ve davacı tarafından iş bu davanın açıldığı, davanın mahiyeti itibariyle çeklerin istirdadı davası olduğu, öncelikle davacının çeklerin çalınmadan önce yasal hamili olduğunu ispat etmesi gerektiği, davacının çeklerin … Tic. A.Ş. tarafından taraflarına verildiğini iddia ettiği, çeklerin … şirketi tarafından keşide edilmediği ancak ilk cironun Boytek’e ait olduğu, lehtarın davacı olmadığı, davacının çeklerde cirosunun bulunmadığı ancak alınan bilirkişi raporu ile de tespit edildiği üzere davacının dava konusu çekleri aralarında önceden var olan ticari ilişki nedeniyle 25/10/2013 tarihli çek çıkış bordrosu ile … şirketinden aldığı, defterlerine kaydettiği, hısrzlık olayından sonra ise defterlerine çeklerle ilgili ters kayıt işlediği, davacının ticari defterlerinin usulüne uygun olarak tutulmuş olmaları nedeniyle lehine delil kabul edilebileceği ve buna göre davacının çeklerin yasal hamili olarak kabul edileceği, davalının dava dışı … İnşaat- … ile 20/11/2013 tarihinde faktoring sözleşmesi imzalayarak 17/11/2013 tarihli 52.038,00 TL bedelli, … İnşaat … tarafından … adına tanzim edilen faturayı temlik aldığı, çekleri çek teslim bordrosu ile faktoring işlemi nedeniyle aldığı, usulüne uygun olarak tutulmuş ticari defterlerine göre dava dışı …’e faktoring işlemi nedeniyle 27/11/2013 tarihinde ödeme yapığı anlaşılmıştır.
Türk Ticaret Kanunu’nun 792/1 maddesi ile ” Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790. maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” hükmü düzenlenmiştir.
6361 sayılı Finansal Kiralama Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 9. maddesinde ”… Faktoring şirketi Kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde kambiyo senetlerine dayalı olsa bile, bir mal veya hizmet satışından doğmuş fatura ile tevsik edilemeyen alacaklar ile Kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde tevsik edilemeyen mal veya hizmet satışına bağlı doğacak alacakları devir alamaz veya tahsilini üstlenemez. Aynı faturaya dayalı birden çok faktoring şirketine yapılan kısmi temliklerin toplam tutarı fatura tutarını aşamaz. Bir kambiyo senedinin ciro yoluyla faktoring şirketine devri halinde, kambiyo senedinden dolayı kendisine başvurulan kişi, düzenleyen veya önceki hamillerden biriyle kendi arasında doğrudan doğruya var olan ilişkilere dayanan def’ileri faktoring şirketine karşı ileri süremez; meğerki, faktoring şirketi kambiyo senedini iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olsun.” hükümleri düzenlenmiştir.
Açıklanan yasal düzenlemeler karşısında her ne kadar çeklerin davacının çekleri yasal hamili iken elinden rızası hilafına çıktığı anlaşılmış ise de bu iddiasını davalıya karşı ileri sürebilmesi için davalının çeklerin iktisabında kötü niyetli veya ağır kusurlu olduğunu ispat etmesi gerektiği, davalının dava dışı Numan İnşaat -… ile yapmış olduğu faktoring işlemlerinin usulüne uygun olduğu, dava dışı … İnşaat -…’den çeklerin alındığı ve ödemenin yapıldığı tarih itibariyle çek iptali davasının ve ödeme yasağı kararının bulunmadığı, ciro silsilesinde şeklen bir kopukluk olmadığı ve bu şekilde davalının çekleri iktisabında kötü niyetli veya ağır kusurlu olduğunun davacı tarafça ispat edilemediği anlaşılmakla davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM : Ayrıntısı ve gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar ve ilam harcı 35,90 TL’nin peşin olarak alınan 283,50 TL harçtan mahsubu ile kalan 247,60 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereği hesap ve takdir olunan 2.180,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Taraflarca yatırılan gider avansından kalan kısmın karar kesinleştiğinde iadesine,
Dair davacı vekili ve davalı vekilinin yüzüne karşı kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde mahkememize verilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemelerine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.19/01/2018

Katip …
E-imza

Hakim …
E-imza