Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2010/245 Esas
KARAR NO : 2018/76

DAVA : Malın İadesi
DAVA TARİHİ : 23/03/2010
KARAR TARİHİ : 30/01/2018

Mahkememizde görülmekte olan alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesi ve aşamalardaki beyanlarında özetle; davalı … Ltd. Şti. ile müvekkili arasında Finansal Kiralama Kanunu çerçevesinde … 27. Noterliği’nde … tarih ve … yevmiye numaralı finansal kiralama sözleşmesi, … 15. Noterliği’nin … tarihli … yevmiye numaralı finansal kiralama sözleşmesi ile aynı sözleşmeye ilişkin 29/08/2005 tarihli 17956 yevmiye numaralı finansal kiralama tadil sözleşmesi akdedildiğini, müvekkilinin sözleşme doğrultusunda 1 ADET … SERİ NUMARALI DİJİTAL BASKI SİSTEMİ, 1 ADET … SERİ NUMARALI FIERY BAĞLANTI ÜNİTESİ, 1 ADET … SERİ NUMARALI DİJİTAL RENKLİ BASKI SİSTEMİ, 1 ADET … SERİ NUMARALI DC5252 W CREO FIERY CXP 6000’i kiracıya teslim ederek yükümlülüğünü yerine getirdiğini, davalının sözleşme konusu yükümlülüklerini yerine getirmediğini, çekilen ihtarnameye rağmen borcunu ödemediğini, ilgili sözleşmenin fesholduğundan bahisle 3226 sayılı finansal kiralama kanunu ve finansal kiralama sözleşmesi gereğince mülkiyeti müvekkili şirkete ait olan 1 ADET … SERİ NUMARALI DİJİTAL BASKI SİSTEMİ, 1 ADET … SERİ NUMARALI FIERY BAĞLANTI ÜNİTESİ, 1 ADET … SERİ NUMARALI DİJİTAL RENKLİ BASKI SİSTEMİ, 1 ADET …. SERİ NUMARALI … FIERY CXP 6000 üzerindeki davalının haksız ve kötü niyetli zilyetliğine son verilmesine, karar kesinleşinceye kadar … 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … değişik iş sayılı dosyasından verilen tedbir kararının devamına, söz konusu malların teslim alındığı şekilde müvekkiline iadesine, aynen iade mümkün olmadığı takdirde menkul malların dava tarihindeki değerinin sözleşmede belirtilen temerrüt faizi oranından hesaplanacak temerrüt faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesi ve aşamalardaki beyanlarında özetle; finansal kiralama sözleşmesine konu … model makinenin alındığı ilk günlerden itibaren başlamak üzere arıza gösterdiğini, servis hizmetlerine rağmen sorunun giderilemediğini, müvekkilinin zarara uğradığını, davacı ve ilgili makinenin üreticisi … A.Ş. aleyhine 20/09/2007 tarihinde … 5. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas sırasında maddi ve manevi tazminat davası açtıklarını, yargılama sonucunda kiralama sözleşmesinin feshedildiğini ve 205.983,67-TL kazanç kaybı tazminatının … A.Ş.’den tahsiline karar verildiğini, bu davanın bekletici mesele olarak kabul edilip sonucunun beklenilmesini, derdestlik nedeni ile davanın reddine karar verilmesini, ayrıca davaya konu makinenin …’de olduğunu, müvekkilinin ikâmetgahının …’de olduğunu, davanın … mahkemelerinde açılması gerektiğini belirterek yetki itirazında bulunduğunu belirterek davanın esastan reddedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İstanbul 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2010/852-2011/138 E.K. sayılı birleştirme kararı ile iş bu dava ile birleşen dava dosyasının incelenmesinde davacı … Ltd. Şti. vekili tarafından davalı ….. A.Ş. Ve davalı … Aleyhine 31/12/2010 tarihinde açılan davanın dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalılardan … Finansal Kiralama A.Ş. arasında akdedilen … 27. Noterliği … tarih ve … yevmiye sayılı finansal kiralama sözleşmesi uyarınca … marka … FIERY CXP 6000 ODEL DİGİTAL BASKI MAKİNASI kiralandığını ve toplam 363.914.TL’yi taksitler halinde davalıya ödeme yükümlülüğü altına girdiğini, dava konusu digital baskı makinasının kiralanmasından çok kısa bir süre sonra arızalanmaya başladığını ve bu sebeple davalı … AŞ’den 54 defa servis ve 52 defa parça değişim hizmeti satın alındığını ve makinenin ayıplı olduğunun despit edildiğini bu hususta … 5. ATM’nin … esas sırasında zararın tazmini talebi ile dava açtıklarını, açılan davanın kabulüne karar verildiğini, bu sürede müvekkilinin leasing taksitlerini ödemek zorunda kaldığını bu nedenle 06/12/2006 tarihinden itibaren müvekkili tarafından ödenen toplam 100.000,00-TL leasing taksidi bedelinin avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen davada davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının haksız olarak ödediğini iddia ettiği finansal kiralama bedellerine ilişkin istirdat (geri ödeme) davasının yasal 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açılmadığını, istirdat davası açmanın yasal koşullarının somut olayda gerçekleşmediğini, davacı ile müvekkili arasında düzenlenen finansal kiralama sözleşmesi gereğince davacının ödemekle yükümlü olduğu kira ödemelerini sözleşmede belirtilen şekilde yapmaması nedeni ile Beyoğlu 48. Noterliği’nin 08/09/2009 tarihli ihtarnamesi ile sözleşmenin 16/11/2009 tarihinde feshedildiğini, davacının müvekkili aleyhine … 5. Asliye Ticaret Mahkemesi’nde sözleşmenin feshi ve tazminat talepli dava açtığını, yargılama süresince kira bedellerini ödemeye devam ettiğini, tüm bu nedenlerden dolayı haksız davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen davanın davalısı … A.Ş. vekili cevap dilekçesinde ve aşamalardaki beyanlarında özetle; davacı ile davalı … A.Ş. arasında düzenlenen finansal kiralama sözleşmesinin konusu olan makinenin müvekkili şirket tarafından davalı … (… Finansal Kiralama A.Ş.’ye satıldığını, sonrasında söz konusu sözleşme ile davacı … Ltd. Şti.’ye kiralandığını, müvekkilinin bu sözleşmenin tarafı olmadığını, dolayısı ile sözleşme ilişkisinin feshinden veya feshin sonuçlarından sorumlu tutulamayacağını, ayrıca sözleşme uyarınca davacının ödemesi gereken kira bedellerinin tamamının diğer davalı ….. A.Ş.’ye ödediğini, bu nedenle müvekkilinin kira bedellerinden sorumlu tutulmasının mümkün olmadığını, müvekkili şirketin taraflar arasındaki servis anlaşması şartlarına göre her zaman servis hizmeti verdiğini ve gerekli bakım ve onarımı yaptığını, malzemeyi temin ettiğini belirterek tüm bu sebeplerden dolayı müvekkili aleyhine açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizce taraflar arasında düzenlenen finansal kiralama sözleşmelerinin incelenmesinde davacı … şirketi ile davalı … Ltd. Şti. arasında … 27. Noterliği’nden … tarih … yevmiye numaralı, … 15. Noterliği’nden … tarih 0… yevmiye (… 15. Noterliği’nin … tarih ve … yevmiye numaralı düzenleme şeklinde kiralama tadil sözleşmesi) numaraları ile onaylı düzenleme şeklinde finansal kiralama sözleşmeleri düzenlenmiş olduğu, kiralamaların konusunun; … tarih … yevmiye nolu sözleşmede 1 ADET 2005 MODEL … MARKA … SERİ NUMARALI DC5252WCREOFIERYCXP6000, … tarih … yevmiye nolu sözleşmede 1 ADET … MARKA … SERİ NUMARALI, DİJİTAL RENKLİ BASKI SİSTEMİ, 1 ADET … MARKA … SERİ NUMARALI FİERY BAĞLANTI ÜNİTESİ, 1 ADET … MARKA … SERİ NUMARALI DİJİTAL BASKI SİSTEMİ’nin oluşturduğu anlaşılmıştır. Mahkememizce, taraflarca dosyaya sunulan deliller, ihtarnameler incelenmiş, bilirkişi incelemesi yaptırılmış olup, 30/09/2010 tarihli bilirkişi raporunda; “Davacı kiralayan tarafından kira bedellerinin ödenmesi hususunda ihtarname keşide edildiği, ihtarnamelerde verilen 60 günlük kanuni sürenin sonu olan 16/10/2009 tarihi itibari ile kiracı davalı Ltd. Şti.’nin … tarih ve … yevmiye numaralı sözleşmeden 18.357,14-TL, … tarih ve … yevmiye numaralı sözleşmeden 3.959,35-TL ödenmemiş kira borcu olduğu” tespit edilmiştir.
Asıl dava, davanın tarafları arasında düzenlenen finansal kiralama sözleşmesi gereği kira bedellerinin ödenmemesi nedeni ile sözleşme konusu malın iadesi, aynen iadenin mümkün olmaması halinde bedelinin tahsili talebine ilişkindir. Birleşen dava, finansal kiralama sözleşmesine konu malın arızalı olması nedeni ile sözleşmenin feshedildiğinden bahisle sözleşme gereği ödenen kira bedellerinin sözleşmenin tarafı olan (kiralayan) … A.Ş. ile sözleşme konusu malın satıcısı olan davalı ….. A.Ş.’den tahsili talebine ilişkindir. Anılan sözleşmede ihtilaf halinde … Mahkemeleri yetkili kılındığından sözleşme ve dava tarihinde yürürlükte bulunan 1086 sayılı HUMK’un 22. md. gereği asıl davada davalı … Ltd. Şti.’nin yetki itirazı kabul edilmemiştir. Birleşen davaya konu alacak talebi sözleşme ilişkisine dayandığından sözleşmenin tanzim ve dava tarihi itibari ile yürürlükte bulunan 818 sayılı Borçlar Kanunu (…)’nun 125. maddesinde öngörülen 10 yıllık zamanaşımına tabîdir. Dava tarihi itibari ile bu süre dolmamış olduğundan birleşen davada davalıların hak düşürücü süre yönünden itirazları kabul edilmemiştir.
Davalı … Ltd. Şti.’nin derdestlik itirazı nedeni ile mahkememizce … 5. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyası getirtilmiş, incelenmesinde; davacı … Ltd. Şti. tarafından davalı ….. A.Ş. ve … Finansal Kiralama A.Ş. (… Fİnansal Kiralama A.Ş.) aleyhine 21/09/2007 tarihinde finansal kiralama sözleşmesinin iptali ve kazanç kaybına ilişkin maddi tazminatın tahsili talebi ile 21/09/2007 tarihinde dava açılmış olduğu, yargılama sonucunda 28/12/2009 tarih 2007/663-2009/677 E.K. sayılı karar ile “Davacının davasının tam kabulüne, taraflar arasındaki … tarihli düzenleme şeklinde finansal kiralama sözleşmesinin feshine, 205.983,67-TL kazanç kaybı tazminatının davalı ….. A.Ş.’den alınarak davacıya verilmesine, 100.000,00 -TL’lik tazminat bölümüne faiz tahakkukuna yer olmadığına, 105.983,67-TL’ye 18/12/2009 ıslah tarihinden itibaren ticari faiz tahakkuk ettirilmesine” karar verilmiş olduğu, Yargıtay bozmaları sonucunda dava dosyasının … 3. ATM’nin 2016/1146 esasına kayıt edilerek 2016/1146-2017/1117 E.K. sayılı karar ile “Davalı …(… Finansal Kiralama A.Ş.) aleyhine açılan davanın reddine, davalı ….. A.Ş. aleyhine açılan davanın kabulü ile 205.983,67-TL kazanç kaybının davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bu tutarın 105.983,67-TL’sine 18/12/2009 tarihinden itibaren avans faizi uygulanmasına” karar verilmiş olduğu, kararın henüz kesinleşmemiş olduğu görülmüştür. Asıl dava 23/03/2010 tarihinde açılmış olup dava tarihinde yürürlükte bulunan 1086 sayılı HUMK’un md. 187/4 uyarınca her iki davanın aynı kabul edilmesi için konusunun tarafların her iki davada da sıfatlarının aynı olması (davacı-davalı), dava konusunun, dava sebebinin aynı olması gerekmekte olup incelenen … 5. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin dava dosyası ile mahkememizde görülen iş bu davanın taraflarının, konusunun, dava sebebinin aynı olmadığı görülmekle asıl davada davalı … Ltd. Şti.’nin derdestlik itirazı kabul edilmemiştir.
Davaya konu kiralama sözleşmeleri tanzim tarihi itibari ile 3226 sayılı finansal kiralama kanununa tabî olup, kanunun 23. maddesinde “Kiralayan finansal kiralama bedelini ödemede temerrüde düşen kiracıya verdiği 30 günlük süre içerisinde de ödenmemesi halinde sözleşmeyi feshedebilir ancak sözleşmede süre sonunda mülkiyetin kiracıya geçeceği kararlaştırılmış ise bu süre 60 günden az olamaz.”, 25. maddesinde “Kiralayan tarafından aktin feshi halinde kira konusu menkulleri iade ile birlikte vadesi gelmemiş kira bedellerinin tümünü dahi ödemekle yükümlüdür.” hükmü yer almaktadır. Asıl davada sözleşme gereği kira bedellerinin ödenmediği öne sürülerek sözleşme konusu malın aynen iadesi, olmadığı takdirde bedeli talep edilmiştir. Sözleşme konusu kiralanan malların 20/02/2012 tarihli “Teslim Belgesidir” başlıklı belge ile davalı … Ltd. Şti. tarafından davacı tarafa teslim edildiği, bu nedenle malın teslimine ilişkin talebi içeren asıl davanın konusuz kaldığı anlaşılmıştır. 6100 sayılı HMK’nun 331/1 maddesi gereğince davanın konusuz kalması halinde dava tarihindeki haklılık durumuna göre yargılama gideri ve vekalet ücreti takdiri gerekmektedir. Yukarıda açıklanan bilirkişi raporunda tespit edildiği üzere davalı …. Ltd. Şti.’nin kira borcunu ödememesi üzerine iş bu davanın açıldığı, davacının dava açmakta haklı olduğu anlaşılmakla davacı …… A.Ş. lehine aşağıdaki şekilde yargılama gideri ve vekalet ücretine karar verilmiştir.
Birleşen dava, finansal kiralama sözleşmesine konu malın arızalı olması nedeni ile sözleşmenin feshedildiğinden bahisle sözleşme gereği ödenen kira bedellerinin sözleşmenin tarafı olan (kiralayan) … A.Ş. ile sözleşme konusu malın satıcısı olan davalı ….. A.Ş.’den tahsili talebine ilişkindir. Birleşen davanın davacısı … Ltd. Şti. ile davalılardan … Finansal Kiralama A.Ş. arasında düzenlenen … tarihli finansal kiralama sözleşmesinin “Kiralananın Kiralayan Adına Satıcıdan Kiracı Tarafından Teslim Alınmasına İlişkin Yetki Belgesi” başlıklı bölümünde “Şirketimiz ile kiracı arasında düzenlenen ‘Finansal Kiralama Sözleşmesi’ gereği kiracı aşağıda tanımı yapılan kiralananı satıcıdan teslim almaya, maddi anlamda kabza, her yönü ile incelemeye veya gerekiyor ise başka mahale götürüp inceletmeye ve sevk etmeye, kiralananda kısmen veya tamamen bozukluk, hasar, hata ve/veya kusur olduğu ve/veya kiralananda üzerinde 3. kişilerin bir hak iddiasında bulunması halinde; yukarıda belirtilen sözleşme gereği kiracı gerekli ihbar, bildirim ve ihtarları yapmaya her türlü yasal ve diğer önlemleri almaya” yetkili olduğu belirtilmiştir. Davacı … Ltd. Şti. sözleşmenin bu hükmüne dayanarak davalı (satıcı) … A.Ş. ve davalı (kiralayan) … A.Ş. aleyhine … 5. ATM’de yukarıda yazılı sözleşmenin feshi ve kâr mahrumiyetine ilişkin maddi tazminat davasını açmış, sözleşmenin bu hükmüne dayanarak davalı (satıcı) … A.Ş. ve davalı (kiralayan) … A.Ş. aleyhine mahkememizde görülen birleşen davada ise sözleşme konusu malın ayıplı olduğunu öne sürerek sözleşme gereği ödenen kira bedellerinin iadesini talep etmiştir. Davacı … Ltd. Şti., sözleşmenin anılan hükmüne dayanarak satıcı … A.Ş.’den uğradığı zararın tazminini talep ettiğinden davalı … şirketine karşı ayıplı mal satışından dolayı finansal kiralama sözleşmesinin feshini ve ödemiş olduğu kira bedellerini talep edemeyecektir. Diğer yandan açıklandığı üzere sözleşme konusu malların 20/02/2012 tarihine kadar davacı … Ltd. Şti. yed’inde olduğu sabittir. … 5. ATM’de görülen dava nedeni ile Yargıtay 19. Hukuk Dairesi’nce verilen 2011/8032-2012/2054 E.K. sayılı ilam da nazara alınarak tüm bu nedenlerden dolayı birleşen davanın davalısı … A.Ş. aleyhine kira bedellerinin tahsili talebine ilişkin açılan davanın haksız olduğu kanaatine varılarak reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. Diğer yandan talep edilen kira bedelleri sözleşmenin tarafı olan davalı (kiralayan) … A.Ş.’ye ödenmiş olup, davalı satıcı … A.Ş.’ye ödenmemiştir. Davacı … Ltd. Şti. sözleşmenin yukarıda açıklanan hükmüne dayanılarak davalı (satıcı) … A.Ş.’ye kira bedellerinin tahsiline ilişkin iş bu davayı yöneltmiş ise de sözleşmenin anılan hükmü ile davalı … şirketi malın ayıplı olmasından dolayı alacak ve dava hakkını kiracı … Ltd. Şti.’ye devretmiştir. Davacı … Ltd. Şti. Sözleşmenin anılan hükmüne dayanarak davalı satıcı … A.Ş.’ye kira bedellerinin tahsiline ilişkin iş bu davayı yöneltemez. Davalı satıcı … A.Ş. dava konusu kiralama sözleşmelerinin tarafı değildir. Sözleşmelerin nispiliği ilkesi gereği sözleşme kural olarak o sözleşmede taraf olanları bağlar. Sözleşmeden kaynaklanan uyuşmazlıklarda davanın tarafları da sözleşmenin taraflarıdır. Yargıtay içtihatlarında ve öğretide bu durum taraf sıfatı olarak adlandırılmaktadır. Birleşen davanın davalısı … A.Ş.’nin taraf sıfatı olmadığından aleyhine açılan davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerektiği kanaatine varılmıştır.
HÜKÜM / Ayrıntısı ve gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
A)1-Davanın konusuz kalması nedeni ile karar verilmesine yer olmadığına,
2-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gerekli olan 35,90-TL maktu karar harcının başlangıçta peşin olarak yatırılan 445,50-TL’den mahsubu ile 409,60-TL’nin davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yargılama aşamasında yapılan 800,00-TL bilirkişi ücretinin davalı … Ltd. Şti.’den alınarak davacı ….. A.Ş.’ye verilmesine,
4-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereği davacı vekili lehine hesaplanan 4.200,00-TL nispi vekalet ücretinin davalı … Ltd. Şti.’den alınarak davacı ….. A.Ş.’ye verilmesine,
B)1-Birleşen davanın reddine,
2-Harçlar kanunu gereğince alınması gereken 35,90-TL maktu karar harcının peşin alınan 1.485,00-TL’den mahsubu ile kalan 1.449,10-TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde birleşen davanın davacısına iadesine,
3-Birleşen davada davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin birleşen davanın davacısı üzerinde bırakılmasına,
4-Birleşen davada davalılar tarafından yapılan yargılama gideri olmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
5-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davalı ….. A.Ş. vekili lehine reddedilen dava değeri üzerinden hesaplanan 10.750,00-TL nispi vekalet ücretinin birleşen davanın davacısı … Ltd. Şti.’den alınarak … A.Ş.’ye verilmesine,
6-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi 7 md. uyarınca davalı ….. A.Ş. vekili lehine hesaplanan 2.180,00-TL maktu vekalet ücretinin birleşen davanın davacısı … Ltd. Şti.’den alınarak … A.Ş.’ye verilmesine,
Gider avansından kalan kısımların karar kesinleştiğinde talep halinde HMK 333 md. uyarınca ilgili tarafa iadesine,
Dair; taraf vekillerinin yüzlerine karşı kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi.07/02/2018

Katip …
E-İmza

Hakim …
E-İmza