Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 2.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2022/76 E. 2023/81 K. 14.11.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO : 2022/76
KARAR NO : 2023/81

DAVA : Endüstriyel Tasarım (Endüstriyel Tasarımın Hükümsüzlüğünden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 11/04/2022
KARAR TARİHİ : 14/11/2023

Mahkememizde görülmekte bulunan Endüstriyel Tasarım (Endüstriyel Tasarımın Hükümsüzlüğünden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava dilekçesi : Davacı vekilinin Mahkememize sunduğu dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin … adı altında mobilya ve mobilya aksesuarları toptan ticareti ile uğraştığını, davalı tarafça … 5. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … D.iş sayılı dosyası kapsamında müvekkili hakkında tasarım hakkını ihlal ettiğinden bahisle delil tespiti istendiğini, delil tespiti için müvekkilinin ticari faaliyetlerini adrese gelindiğini, bu durumun müvekkilinin ticari itibarına ve faaliyetlerine zarar verdiğini, davalı tarafın kamuya mal olmuş ve yenilik- ayırt edicilik niteliğinden yoksun ürünü kendi adına tescil ettirmesinin ve buna dayanarak hukuki koruma talep etmesinin hukuka aykırı olduğunu, tasarımın hukuken korunabilmesi için yenilik ve ayırt edicilik özelliklerine sahip olması gerektiğini, davalı taraf adına tescilli tasarımın özgün olmadığını, internette yapılan araştırmada davalının tescilinden öncesine ait aynı konsepte binlerce ürünün mevcut olduğunu, henüz davalı tarafça tescil başvurusu yapılmadan önce dahi tescilli ürünle birebir aynı ürünün kamuya sunulmuş olduğunu, davalının kendisinden önce kamuya sunulmuş bir tasarımın aynısını kendi adına tescil ettirdiğini, bu durumun hükümsüzlük sebebi olduğunu, dava konusu tasarımın piyasada yaygın olarak kullanıldığını, yıllardır kullanılarak tüketiciler nezdinde yüksek bilinilirliğe ulaştığını, bu durumda dava konusu ürün hakkında yenilik ve ayırt edicilik özelliklerinin bulunmadığını, tescilinin mümkün olmadığını, SMK m 57/2 uyarınca, ürününün kamuya sunulduğu tarihten itibaren 12 ay içerisinde tasarım tescil başvurusunun yapılması gerektiğini, dava konusu ürününün farklı kişilerce 2017 ve 2018 yılında kamuya sunulduğunu, davalı tarafın ise tescil başvurusunu 2020 tarihinde yaptığını, dolayısıyla tasarımların yeni tasarım olarak kabulünün mümkün olmadığını, dava konusu ürünün başka bir ürüne mekanik olarak monte edilmesi için belirli biçim ve boyutlarda üretilmesinin zorunlu olduğunu, böyle bir ürünün SMK m58/4 uyarınca korunmayacağını iddia ederek … sayılı tasarımın hükümsüzlüğünü ve sicilden terkinini ve yargılama giderleri ve ücreti vekaletin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Cevap dilekçesi : Davalı tarafça cevap verilmemiştir.
İhtiyati tedbir kararı: Mahkememizce 12/04/2022 tarihli ara kararla; Dava konusu davalı adına tescilli … numaralı endüstriyel tasarımdan doğan haklarının yargılama sonuçlanıncaya kadar davalı tarafça, davacı tarafa karşı kullanılmasının TEDBİREN ÖNLENMESİNE ve Davalı adına tescilli … numaralı endüstriyel tasarım ürününün 3. kişilere devir ve temlikinin önlenmesine yönelik üzerine ihtiyati tedbir konulmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
Deliller :
Değişik İş Dosyası: … 5. Sulh Hukuk Mahkemesinin…Değişik İş sayılı dosyası dosyamız arasına alınmış, yapılan incelemede davalı tarafından davacı aleyhine delil tespiti talebinde bulunulduğu, tespit kararı verildiği anlaşılmıştır.
TPMK kayıtları : Davalı … adına kayıtlı … numaralı marka tescilinin 21/02/2020 tarihinde 5 yıl süre ile tescil edildiği bildirilmiş, tescil belgelerinin dosyaya gönderildiği anlaşılmıştır.
Bilirkişi raporu : Bilirkişiler …, Öğr. Gör…. ve …’in müşterek sundukları raporlarında özetle a) Açık web kaynakları üzerinde yapılan incelemelerde;
1- … numaralı endüstriyel tasarım yönünden hükümsüzlük ve sicilden terkin talebi ile ilgili yapılan incelemede,Davalıya ait … no tescilli koltuk ayağı tasarımı ile dava dilekçesi ekinde sunulan … ait koltuk ayağı görselinin karşılaştırıldığı, karşılaştırılan tasarımlarda, ürünü meydana getiren detayların şekil, biçim, yüzey dokusu gibi özellikleri tek tek ve bir bütün olarak incelendiğinde; davalı tarafa ait 21.02.2020 başvuru tarihli … tescil numaralı koltuk ayağı tasarımı ile davacı tarafın sunduğu …’a ait 17.11.2017 tarihli paylaşıma konu ürün arasında, bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenim açısından belirgin benzerlikler bulunmadığı, bu sebep ile tasarımların benzer olarak algılanmadıkları kanaatine varıldığı, … no tescilli koltuk ayağı tasarımı ile dava dilekçesi ekinde sunulan …’a ait koltuk ayağı görseli karşılaştırıldığı, her iki taraftaki tasarımın da genel görünümünün, mobilya bağlantı yüzeyinden zemin temas yüzeyi yönünde dairesel kesit şeklinde daralan konik formda olduğu görüldüğü, tasarımlar bir bütün olarak ele alındığında bilgilenmiş kullanıcı nezdinde sayısız seçenek özgürlüğü içerisinde taraf tasarımlarının temel hatlarının (genel intiba) birbirleri ile benzer oluşu iltibasa neden olabilecektir. Bilgilenmiş kullanıcının, tasarımlar arasında tespit edilen benzerlik nedeniyle, ayırt edemeyecekleri hangi ürünün kime ait olduğu noktasında kafa karışıklığı yaşayacakları kanaati oluştuğu, karşılaştırılan tasarımlarda, ürünü meydana getiren detayların şekil, biçim, yüzey dokusu gibi özellikleri tek tek ve bir bütün olarak incelendiğinde; davalıya ait tescilli koltuk ayağı tasarımı ile davacının sunduğu üründe; oran, biçim ve yerleşimin benzer olduğu anlaşılmaktadır ve tasarımın genel izleniminde bilgilenmiş kullanıcı üzerinde benzerlik oluşturacak kadar etkiye sahip olduğu saptandığı, davalı tarafa ait 21.02.2020 başvuru tarihli …tescil numaralı koltuk ayağı tasarımı ile davacı tarafın sunduğu …’a ait 20.02.2020 tarihli paylaşıma konu arasında, bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenim açısından belirgin benzerlikler bulunduğu, bu sebep ile tasarımların benzer olarak algılandıkları dava dilekçesi ekinde sunulan ürünün 20.02.2020 tarihinde internet üzerinden paylaşılarak kamuya sunulduğu ve daha önce kamuya sunulduğuna dair veri bulunmadığı, bu kapsamda SMK 57. Maddesi kapsamında on iki ay şartı gerçekleşmediğinden tescile engel bir durum oluşturmadığı kanaatine varıldığı, davalıya ait tescilli koltuk ayağı tasarımı ile davacının sunduğu üründe; oran, biçim ve yerleşimin benzer olduğu anlaşılmaktadır ve tasarımın genel izleniminde bilgilenmiş kullanıcı üzerinde benzerlik oluşturacak kadar etkiye sahip olduğu saptandığı, davalı tarafa ait 21.02.2020 başvuru tarihli … tescil numaralı koltuk ayağı tasarımı ile davacı tarafın sunduğu …’a ait 24.12.2018 tarihli paylaşıma konu ürün arasında, bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenim açısından belirgin benzerlikler bulunduğu, bu sebep ile tasarımların benzer olarak algılandıkları dava dilekçesi ekinde sunulan ürünün 24.12.2018 tarihinde internet üzerinden paylaşılarak kamuya sunulduğu, davalının tescil başvurusu tarihi olan 21.02.2020 tarihinden on iki ay önce dava konusu ürünün kamuya sunulduğu, bu kapsamda davalı adına te: ünün yenilik niteliğinin olmadığı kanaatine varıldığı,
Ürünün SMK 56. Maddesine göre birleşik ürünün parçası olduğu, parça birleşik ürüne takıldığında, birleşik ürünün normal kullanımında görünür durumda bulunduğu, parçanın görünür durumda olan özelliklerden, yukarıdan aşağıya doğru uzanan profilde bulunması, üzerinde girintili çıkıntılı doğrusal çizgilerin bulunması ve alt kısmında bulunan metal kaplama olmasının ürüne yenilik ve ayırt edicilik niteliği kattığı, davalı adına tescilli ürün ile davacı tarafın dava dilekçesinin ekinde sunmuş olduğu …’a ait 24.12.2018 tarihli paylaşıma konu ürünün; yukarıdan aşağıya doğru daralan profilde olması, yüzeyinde girintili-çıkıntılı doğrusal çizgileri olması, alt kısmında metal kaplaması bulunması yönünden iki tasarımın da bilgilendirilmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, …’a ait 24.12.2018 tarihli paylaşıma konu ürünün 24.12.2018 tarihinde internet üzerinden paylaşılarak kamuya sunulduğu, davalının tescil başvurusu tarihi olan 21.02.2020 tarihinden on iki ay önce dava konusu ürünün kamuya sunulduğu, bu kapsamda davalı adına – tescilli yenilik niteliğinin bulunmadığı anlaşıldığından hükümsüzlük talebinin yerinde olduğu sonucuna varıldığı, (d) ve (f) bendinde yapılan tespitler dikkate alındığında dava konusu tasarımın yenilik şartlarını taşımadığı anlaşıldığından SMK 77/1 fıkralarında belirtilen hükümsüzlük şartlarının oluştuğu değerlendirilebileceği yönünde görüş ve kanaate ulaştıkları anlaşılmıştır.
… 5. Sulh Hukuk Mahkemesinin … Değişik İş sayılı dosyası dosya arasına sağlanmıştır.
Dava ve uyuşmazlık : Taraflar arasındaki uyuşmazlık TPMK nezdinde davalı adına tescilli bulunan .. tescil numaralı endüstriyel tasarımının hükümsüzlüğü ile sicilden terkinin gerekip gerekmediğine ilişkindir. Davacı taraf davalı adına tescil edilen tasarımın SMK kapsamında korunamayacağını belirterek davanın kabulünü savunmuştur. Davalı tarafın ise cevap dilekçesi vermediği, duruşmalara katılmadığı anlaşılmakla davayı inkar ettiği anlaşılmıştır.
Gerekçe : tüm dosya kapsamı bir bütün olarak dikkate alındığında TPMK nezdinde …tescil numaralı endüstriyel tasarımın davalı … adına kayıtlı olduğu, davacının davalı tarafça tescil edilen ürünün yenilik ve ayırt edicilik özelliklerine sahip olmadığı için hükümsüzlüğünün gerektiğini savunduğu, dosyada yapılan bilirkişi incelemesi sonucunda dosyaya ibraz edilen bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere, davalı tarafça tescil edilen endüstriyel tasarımın 21/02/2020 tarihinde tescil edildiği, bilirkişi raporunda değerlendirilen ve dava konusu tasarımla aynı nitelikte olan, bilgilenmiş kullanıcı nezdinde farklılar olmayan ürünlerin tescil tarihinden önce 2018 yılında kamuya sunulduğu bu hali ile davalı adına tescilli tasarımın yenilik ve ayırt edici olma özelliklerinin bulunmadığı bu hali ile SMK’nın 77. Maddesi gereğince hükümsüzlük şartlarının oluştuğu, sunulan bilirkişi raporunun da bu doğrultuda olduğu ve dosya kapsamına uygun, yeterli ve denetime elverişli olduğu kanaatine varılmakla hükme esas alınması gerektiği anlaşıldığından davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Açıklanan sebeplerle;
1-Davanın KABULÜ ile, TPMK nezdinde davalı adına tescilli … endüstriyel tasarımın hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine,
2-Yargılama sırasında verilen tedbir kararının kararın kesinleşmesine kadar aynen devamına,
3-Harçlar kanunu gereğince dava değeri üzerinden alınması gereken toplam 269,85-TL harçtan daha önceden ödenen toplam 80,70-TL harç düşüldükten sonra eksik kalan 189,15-TL harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
4-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T göre hesaplanan 25.500,00-TL maktu vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan; 80,70-TL Başvuru Harcı, 80,70-TL Peşin/nisbi Harcı, 4.500,00-TL Bilirkişi ücreti, 63,00-TL Tebligat, Posta ve diğer masraflar, olmak üzere toplam 4.724,40TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Artan gider avansının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı, (HMK 345/1 md. gereğince) gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı. 14/11/2023

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır