Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 2.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2022/39 E. 2023/47 K. 28.09.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/39 Esas
KARAR NO : 2023/47

DAVA : Fikir Ve Sanat Eseri (Caymanın Geçersizliğinin Tespiti İstemli)
DAVA TARİHİ : 22/02/2022
KARAR TARİHİ : 28/09/2023

Mahkememizde görülmekte bulunan Fikir Ve Sanat Eseri (Tecavüzün Tesbiti İstemli) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesi ve aşamalardaki beyanlarında özetle; davalı sanatçı adına üçüncü kişi konumundaki … isimli şirketin … 6. Noterliği’nin … tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesini keşide ettiğini, müvekkiline verilen muvafakatnamenin iptal edildiğini, gerekçe olarak müvekkilinin üzerine düşen yükümlülükleri ve sözleri yerine getirmediğinin ileri sürüldüğünü, … isimli albüme ilişkin müvekkiline verilen muvafakatın iptali ile cayma hakkının kullanıldığının düşünüldüğünü, ancak cayma hakkının koşullarının oluşmadığını, bu nedenle FSEK m.58 çerçevesinde 4 haftalık sürede caymaya itiraz edildiğini, cayma hakkı kullanımının usulen geçerli olmadığını, zira dava dışı şirketin cayma hakkını kullanma yetkisinin bulunmadığını, avukat sıfatına haiz olmayan, genel bir vekaletle cayma hakkının kullanılamayacağını, ayrıca davalının gerçek iradesinin anlaşılamadığını, içerik itibariyle de usule uygun olmadığını, kullanılabilmesi için haktan gerektiği gibi faydalanılamaması gerektiğini, eser sahibinin menfaatlerinin esaslı surette ihlal edilmesi gerektiğini, süre verilmesi gerektiğini, ancak hangi haktan ne şekilde faydalanamadığının açıklanmadığını, müvekkiline bir süre de verilmediğini, müvekkilinin yükümlülüklerine uygun davrandığını, … albümü içindeki eserleri ticari mevkilere koyduğunu, tanıtımları yaptığını, digital ortamlara taşıdığını, tescil belgesi düzenlendiğini ve piyasaya arz edildiğini, 2011 yılından beri piyasada olduğunu, meslek birliklerinden telif geliri elde edildiğini, davacıya verilmiş başka söz olmadığını, müvekkilinin bir kusuru olmadığını, dolayısıyla cayma hakkının şartlarının doğmadığını, davalının FSEK.’in 58.maddesine aykırı olarak, kanunun aradığı şartlar gerçekleşmeksizin hukuki dayanaktan yoksun olarak kullandığını beyan ettiği cayma hakkına dair itirazları olduğunu, kabulü ile cayma hakkının geçersizliğinin tespitini, müvekkil şirketin dava konusu eserler üzerindeki hak sahipliğinin sözleşmelerde belirlenen şekilde aynen devamını, yargılama giderleri ve ücreti vekâletin karşı tarafa yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesi ve aşamalardaki beyanlarında özetle; müvekkilinin 2011 yılında masraf ve prodüksiyonu kendisine ait olmak üzere … isimli bir albüm oluşturduğunu, daha sonra kendi, dağıtım imkanı olmadığından tescil belgesi almak ve bandrol alınarak dağıtılması amacıyla davacıya 26.10.2011 tarihli muvafakati verdiğini, albümü tamamen kendi imkanlarıyla yaptığı için hak devir veya kullanım sözleşmesi imzalamadığını, davacı tarafından albümün çoğaltılarak dağıtılması amacıyla basit ruhsat yapıldığını, aralarında bir sözleşme olmadığını, basit ruhsatın tek taraflı olarak verildiğini, istendiği zaman geri alma hakkının bulunduğunu, müvekkilinin cayma hakkını kullanmadığını, sadece verdiği izni geri aldığını, müvekkilinin haklarını bir sözleşme ile …şirketine verdiğini, davalı adına … şirketi tarafından ihtarname ekinde sunulan 20.09.2021 tarihli vekalet içeriğinde “dava açmak, davaları takip etmek, davadan feragat etmek, ihtarname göndermek, adıma protokol ve sözleşmeden caymak…” gibi yetkilerin verildiğini, müvekkil ile davacı arasında bir sözleşme mevcut olmadığından cayma hakkını kullanmamakla beraber, bunu kullanmasına kanunen gerek olmadığını, müvekkilinin muvafakatname ile tek taraflı olarak basit ruhsat şeklinde kullanım izni vererek tasarrufta bulunduğu hakları, yine tek taraflı irade beyanı ile geri aldığını, bu nedenle müvekkili aleyhine açılmış haksız ve dayanaksız olan bu davanın esastan reddini talep etmiştir.
İşbu dava caymaya itiraza ilişkindir.
Dosya kapsamında aldırılan 15.03.2023 tarihli bilirkişi raporunda özetle ;
Davaya konu ihtarnamenin geçerli bir vekalet yetkisine dayandığı, davacıya verilen ruhsatın istenildiği zaman geri alınabilecek bir beyan olmadığı, FSEK M. 58’de düzenlenen cayma koşullarına tabi olduğu, anılan maddede düzenlenen cayma koşulunun somut olayda gerçekleşmediği, dolayısıyla caymanın geçersiz olduğu sonuç ve kanaatine varıldığı anlaşılmıştır.
FSEK’in “CAYMA HAKKI” başlıklı 58. Maddesi
“Mali bir hak veya ruhsat iktisap eden kimse, kararlaştırılan süre içinde ve eğer bir süre tayin edilmemişse icabı hale göre münasip bir zaman içinde hak ve salahiyetlerden gereği gibi faydalanmaz ve bu yüzden eser sahibinin menfaatleri esaslı surette ihlal edilirse eser sahibi sözleşmeden cayabilir.
Cayma hakkını kullanmak istiyen eser sahibi sözleşmedeki hakların kullanılması için noter vasıtasiyle diğer tarafa münasip bir mehil vermeye mecburdur.
Hakkın kullanılması, iktisap eden kimse için imkansız olur veya tarafından reddedilir yahut bir mehil verilmesi halinde eser sahibinin menfaatleri esaslı surette tehlikeye düşmekte ise mehil tayinine lüzum yoktur.
Verilen mehil neticesiz geçerse veya mehil tayinine lüzum yoksa noter vasıtasiyle yapılacak ihbar ile cayma tamam olur.
Cayma ihbarının tebliğinden itibaren 4 hafta geçtikten sonra caymaya karşı itiraz davası açılamaz. İktisap edenin mali hakkı kullanmamakta kusuru yoksa veya eser sahibinin kusuru daha ağır ise hakkaniyet gerektiği hallerde iktisap eden, münasip bir tazminat isteyebilir.
Cayma hakkından önceden vazgeçme caiz olmadığı gibi bu hakkın dermeyanını iki yıldan fazla bir süre için meneden takyitler de hükümsüzdür.” hükümlerine amirdir.
Dava konusu albüme ilişkin Kültür Bakanlığı kayıtları, davalı tarafça verilen muvafakatname ve … 6. Noterliği’nin … yevmiye numaralı ihtarnamesi dosya içerisine alınmıştır.
Tüm dosya kapsamı izahı yapılan mevzuat ve bilirkişi raporu kapsamında değerlendirildiğinde; davalı tarafça imzalanan “Muvafakatname” başlıklı belge ile davacı tarafa “…” albüme ilişkin (albümün dağıtımı, tanıtımı, yayını vb.) pek çok yetkinin devrolunduğu, bu kapsamda davacı tarafından yetkilerin kullanıldığı, bu kullanımla birlikte davacı tarafından FSEK m. 56 ve m. 58 kapsamında basit ruhsat iktisap edinildiği, dolayısı ile Muvafakatname isimli belgenin basit ruhsat niteliğinde olduğu, FSEK m. 58’in mali hak ya da ruhsat iktisap eden kişiye ilişkin düzenleme içerdiği, bu ruhsattan ancak belirli koşullar halinde cayılabileceğinin hüküm altına alındığı, davalının davacıya vermiş olduğu ruhsattan dilediği zaman vazgeçemeyeceği ve FSEK m. 58’de düzenlenen koşulların aranması gerekeceği, bu noktada caymanın geçerli olabilmesi için eser sahibinden veya icracı sanatçıdan bir hak veya ruhsat iktisap eden kimsenin bu hak veya ruhsatı kullanmamış veya gereği gibi kullanılmamış olmasının gerektiği, davalı adına -dava dışı şirket tarafından- davacıya gönderilen ihtarnamenin geçerli olduğu,bu doğrultuda “…” adlı albüme ilişkin davalı tarafından davacıya verilmiş olan Muvafakatin, davalı taraf adına iptal olunduğu davacıya ihtar olunmuş ise de, FSEK’in 58. maddesinin “Cayma hakkını kullanmak istiyen eser sahibi sözleşmedeki hakların kullanılması için noter vasıtasiyle diğer tarafa münasip bir mehil vermeye mecburdur. ” hükmünü ihtiva ettiği, davacıya gönderilen ihtarda belirtilen “sanatçıya verilen sözlerin yerine getirilmediği” iddiası yönünden (muvafakatname kapsamı ve içeriği dikkate alındığında) herhangi bir delilin dosya kapsamında bulunmadığı, cayma hakkının kullanılması yönünden davacının münasip bir zamanda hak ve salahiyetlerden gereği gibi faydalanmadığı ve bu yüzden davalının menfaatlerinin ihlal edildiği hususlarının ispat olunamadığı, ayrıca madde hükmünde belirtildiği şekliyle davacıya mehil de verilmediği anlaşılmakla yasal şartları oluşmadığı anlaşılan caymanın, geçersizliğinin tespiti ile davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Ayrıntısı ve gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜNE, … 6. Noterliğinin… tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesi ile davalı adına yapılan caymanın geçersizliğine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca hesap olunan 269,85 TL karar harcından peşin yatırılan 80,70 TL nin mahsubu ile bakiye 189,15 TL karar harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan: 98,29 TL posta gideri, Bilirkişi ücreti 6.000 TL ve 161,35 TL harç (peşin+başvuru) olmak üzere toplam 6.259,64 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap olunan 25.500 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
5-Yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısmının talep halinde ve karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı, (HMK 345/1 md. gereğince) gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamı ödenmek suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı. 28.09.2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır