Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 2.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2022/10 E. 2023/108 K. 23.11.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO : 2022/10
KARAR NO : 2023/108

DAVA : Fikir Ve Sanat Eseri (Tecavazün Meni İstemli)
DAVA TARİHİ : 20/01/2022
KARAR TARİHİ : 23/11/2023

Mahkememizde görülmekte bulunan Fikir Ve Sanat Eseri (Tecavazün Meni İstemli) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava dilekçesi: Davacı vekilinin mahkememize ibraz ettiği dava dilekçesinde özetle; davalılardan …’na 28/08/2016 tarihinde, … ile … okul kantinlerinde uygulanmak üzere “…” adıyla bir yatırım projesini, davalının web sitesindeki formunu doldurmak ve elektronik posta göndermek suretiyle iletmiş ise de davalıdan herhangi bir yanıt almadığını, gönderim öncesi, sözkonusu proje fikrini … 6. Noterliği’nin … tarih ve … yevmiye numaralı tasdikiyle onaylattığını, 2020 yılı Şubat ayında, davalının kendisine haber vermeksizin halihazırda kullandığını ve kullanıma başlangıcının 2018 yılı Eylül ayı olduğunu tespit ettiğini, tespit ettiği uygulamadaki projenin … ile birebir aynı olduğunu, arabuluculuk görüşmelerinde anlaşamadıklarını, davalılardan …’nun aynı adreste faaliyet gösterip …’nin uygulamasını birlikte yürüttüklerini ve diğer davalı,… Anonim Şirketi’nin …’nin ödeme altyapısını sağlayıp gerçekleşen tahsilatlardan komisyon almak suretiyle …’nin kullanımından maddi fayda sağladığını, tüm bu faaliyetlerin davacıdan habersiz ve tarafına ödeme yapılmaksızın gerçekleşerek davacının zarara uğratıldığını beyan ve iddia ederek …adlı projenin devam eden kullanımının tedbiren durdurulmasına, … her türlü hakkının müvekkiline ait olduğunun tespiti ile davalılarca kullanımının engellenmesine, Uzman bilirkişiler tarafından hesaplandığında fazla çıkması halinde arttırılmak üzere (tam ve kesin olarak belirlenebilmesinin mümkün olduğu anda arttırılmak üzere) davalıların projenin kullanılmasından elde ettikleri 30.000. TL gelirin 3 katı tutarında telif tazminatının ve müvekkilinin uğradığı manevi zararın tazmini amacıyla 50.000. TL manevi tazminatın ve … izinsiz kullanılması sebebiyle müvekkilinin uğradığı 30.000. TL zararın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar tarafından müvekkiline ödenmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Cevap dilekçesi:
Davalı … vekilinin mahkememize ibraz ettiği cevap dilekçesinde özetle; …’nin eser niteliğinde olmayıp bir özgünlüğü bulunmadığını, davacının noterde tespit ettirdiği fikrin çok genel ve soyut bir şekilde belirtilip basit bir örnek ile açıklandığını ve bu hali ile bir fikir eserinde bulunması gereken kriterden yoksun olup, korunmayı gerektiren bir husus bulunmadığını, tarif edilen ödeme sistemlerinin bankalar tarafından toplumun her kesimine hitap edebilecek nitelikte farklı şekillerde yıllardır kullanageldiklerini ve … tarif edilenin bundan farklı olmadığını, 6493 sayı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun kapsamında faaliyet gösterip benzer çok sayıda proje geliştirdiğini ve elektronik ödeme Erişim ve Servis Sağlayıcı hizmetler ürettiğini ve bu hizmetlerinin zaten halihazırda çok sayıda örneği olup …’den elde edilen bir husus olmadığını, davacının iş planında öne sürdüğü ödeme sistemiyle ilgili hiçbir alt yapısı, teknik yeterliliği ve kamu kurumlarından alınması gereken hiçbir lisansı bulunmadığını beyan ve iddia ederek davanın reddine, yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Diğer davalılar vekilinin mahkememize ibraz ettiği cevap dilekçesinde özetle; davacı namına …’ye ait, herhangi bir lisans, faydalı model, buluş, patent bulunmadığını, elektronik ödemenin çeşitli yolları mevcut olup akıllı kart ve benzeri sistemlerle günümüzde bunu sağlamanın, özgün bir yönünün bulunmadığını, …’nin eser niteliğine haiz olmadığını sahibinin hususiyetini taşımadığını, …’nin, özgünlüğü bulunmayan, üzerinde herhangi bir çalışma yapılmamış, hayata geçirilmemiş, … hakkında herhangi bir ürün meydana getirilmemiş, detaylardan yoksun, herkes tarafından ileri sürülebilecek nitelikte olduğunu, davacının gönderdiğini iddia ettiği elektronik postanın taraflarına ulaşmadığı ya da görülmediğine atıfla, …’den bihaber olduklarını, …ile diğer davalı … arasında … tarihinde hizmet sözleşmesi imzalanmakla, bu sözleşme kapsamında öğrencilerin kötü alışkanlıklarının önüne geçebilmek için okul kantinlerinde nakit para kullanımını azaltmak amacıyla kart kullanılarak alışveriş yapılmasının amaçlandığını, … tarafından bu hizmetin verilmesinde kendilerinin herhangi bir taraf sıfatı bulunmadığını ve … üzerinde de herhangi bir karar verme yetkileri bulunmadığını, …’den esinlenilerek meydana gelen bir proje bulunmadığını beyan ve iddia ederek davanın reddine, yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Cevaba cevap: Davacı vekilinin davalıların cevaplarına karşı mahkememize ibraz ettiği cevaba cevap dilekçesinde özetle; dava dilekçesindeki beyanlarını tekrarla … devam eden kullanımının tedbiren durdurulmasına, Projenin her türlü hakkının müvekkiline ait olduğunun tespiti ile davalılarca kullanımının engellenmesine, Uzman bilirkişiler tarafından hesaplandığında fazla çıkması halinde arttırılmak üzere (tam ve kesin olarak belirlenebilmesinin mümkün olduğu anda arttırılmak üzere) davalıların projenin kullanılmasından elde ettikleri 30.000. TL gelirin 3 katı tutarında telif tazminatının ve müvekkilinin uğradığı manevi zararın tazmini amacıyla 50.000. TL manevi tazminatın ve projenin izinsiz kullanılması sebebiyle müvekkilinin uğradığı 30.000. TL zararın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar tarafından müvekkiline ödenmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İkinci cevap: Davalılar vekillerinin mahkememize ibraz ettiği ikinci cevap dilekçelerinde özetle; cevap dilekçelerindeki beyanlarını tekrarla davanın reddine, yargılama giderlerinin davacı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Bilirkişi Raporu: Bilirkişi raporunda; “Dava konusu projenin hususiyet içeren özgün bir ürün olmaması, bu bakımdan eser niteliği için gerekli olan sübjektif unsuru taşımadığı, davacının noter kanalıyla tasdik ettirdiği doküman içeriğinin, genel niteliği itibariyle …’nin ilk evresini yani henüz işlenmemiş ve fakat gözlem sonucu elde edilmiş bir sorunu, bu soruna karşı nakitsiz ödeme sistemlerinin kullanılma önerisini, bu yöntemin aktörler cihetinden faydalarını sıralamaktan ibaret olduğunun görülmesi, bu bakımdan yeterince somutlaşmamış olması ve algılanabilir nitelikte olmaması nedeniyle, eser niteliği için gerekli olan objektif unsuru taşımadığı, bu nedenle davalı kullanımlarının FSEK kapsamında tecavüz oluşturmadığı” kanaatini bildirmiştir.
Dava ve uyuşmazlık :Uyuşmazlık eser sahipliğine tecavüz iddiasına dayalı maddi ve manevi tazminata ilişkindir. Davacı taraf, … 6. Noterliğinin … tarih ve … yevmiye numaralı işlemi ile kendisine ait projenin tescil edildiğini, davalıların bu … kullandıklarını belirterek eser sahibi olarak uğramış olduğu maddi ve manevi zararın tahsili ile eser sahibi olduğunun tespitini talep etmiştir. Davalılar ise davacıya ait projenin eser niteliğinde olmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Gerekçe: Tüm dosya kapsamı bir bütün olarak dikkate alındığında; davacı tarafça … 6. Noterliğinin … tarih ve … yevmiye numaralı işlemi ile düzenlenen projenin tasdik edildiği, projenin nitelik olarak … bağlı okul kantinlerinde öğrenciler için ödeme sistemi kurmaya ilişkin olduğu, dosya kapsamında tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda bilirkişi heyetinden alınan raporda davacı tarafça noterde tasdik edilen projenin genel niteliği itibariyle yazılım geliştirme yaşam döngüsünün ilk evresi niteliğinde olduğunu, henüz işlenmemiş olduğunu, bir sorunu tespit edecek, bu soruna karşı nakitsiz ödeme sisteminin kullanılması önerisinde bulunduğunu, projenin yeterince somutlaştırılmamış olduğunu, bu nedenle FSEK kapsamında eser niteliğinde olmadığı kanaati bildirilmiştir. Dosya kapsamında alınan bilirkişi raporu ile davacı tarafça noterlikçe tasdik edilen proje incelendiğinde davacının tasdik ettiği projenin FSEK kapsamında eser niteliğinde olmadığı, bu haliyle eser hak sahipliğinin ve esere tecavüz niteliğinde eylemlerin bulunmadığı ve davacının ihlal edilen maddi ve manevi bir hakkının bulunmadığı kanaatine varılmakla davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. (Emsal nitelikte İstanbul BAM 16. Hukuk Dairesi’nin 2021/437 E- 2022/2205 K. Sayılı ilamı)
HÜKÜM: Açıklanan sebeplerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
3-Yatırılan peşin harcın mahsubu ile eksik kalan 189,15 TL harcın davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
4-Davalılar kendilerini vekil ile temsil ettirdiğinden eser sahipliğinin tespiti davası bakımından; A.A.Ü.T’ne göre hesaplanan 25.500,00 TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
5-Davalılar kendilerini vekil ile temsil ettirdiğinden telif tazminatı ve maddi tazminat davası bakımından; A.A.Ü.T’ne göre hesaplanan 25.500,00 TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
6-Davalılar kendilerini vekil ile temsil ettirdiğinden manevi tazminat davası bakımından; A.A.Ü.T’ne göre hesaplanan 25.500,00 TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
7-Davacı tarafından yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştikten sonra iadesine,
8-Davalılar tarafından yatırılan gider avansı bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
Dair davalı vekillerinin yüzüne karşı, (HMK 345/1 md. gereğince) gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı. 23/11/2023

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır