Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/376 Esas
KARAR NO : 2022/62

DAVA : Tazminat
DAVA TARİHİ : 25/10/2010
KARAR TARİHİ : 17/03/2022

Mahkememizde görülmekte bulunan Tazminat davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili mahkememize sunmuş olduğu dava dilekçesi ve aşamalardaki beyanlarında özetle; müvekkili şirketin eser sahibi yazar … ile 28.11.2006 tarihinde yapmış olduğu sözleşme uyarınca Kan Uykusu adlı kitabın basma, yayma, çoğaltma, yayımlama, dağıtma, satım, devir, her türlü mali ve diğer haklarını 5 yıllığına karşılıklı mutabakat sonucu devraldığını, söz konusu kitabın müvekkili şirket tarafından basıldığını ve birim fiyatı olarak 17.95 TL’den satışa sunulduğunu, müvekkilinin …A.Ş, ile 02.11.2007 tarihinde kitap konusunda “Promosyon Dağıtım Sözleşmesi’ yaptığını, bu sözleşme uyarınca tarafların 01.12.2007 ila 30.12.2007 tarihleri arasında yalnızca … Gazetesi logosu altında ve kesinlikle bir kereye mahsus olmak şartıyla kupon karşılığında dağıtılmasını kararlaştırdıklarını, müvekkilinin toplam 35.000 adet bandrolü sözleşme kapsamında …A.Ş.’ye verdiğini, söz konusu promosyon kampanyasının bitiminin ardından aynı grupta yer alan … Gazetesi tarafından düzenlenen promosyon faaliyeti neticesi 3999 adet eser dağıtıldığını, … Gazetesi bu dağıtım sürecinde müvekkilinden izin almadığını, herhangi bir yasal sözleşme imzalamadığını, bir bandrol talebinde de bulunmadığını, …A.Ş.’nin promosyon sırasında dağılımını yapamadığı eseri … Gazetesine devrederek sözleşmeye aykırı davrandığını, … 1. Fikri ve Sınai Haklar Ceza Mahkemesinde …E. sayılı davanın açıldığını, bu davada yayma hakkının tükenmiş olduğu fakat sanıklar hakkında söz konusu kitapların yasaya ve sözleşmeye aykırı olarak dağıtımının yapıldığını tespit edildiğini, .. Gazetesinin… A Ş. ile aralarında sözleşme olmadığını, bu şirkete yayma hakkının devredilmediğini, kitabın tirajından çok, kitap müstakilen basılmış olsa idi kaç adet basılacağı ve hangi bedelden satılacağının dikkate alınmasının gerektiği, kitabın izinsiz şekilde dağılımının yapılmasının müvekkili yayınevinin piyasadaki itibarını zedelediğini ve prestij kaybına uğratması nedeniyle manevi zarara uğradığını, … A.Ş. ve …Gazetesinin … Ticaret A.Ş. bünyesinde bulunduğunu ve bu durumun davalı taraflarca da beyanlarında ortaya konulduğunu, ilk promosyonda elde kalan 137.36 adet kitap için … Gazetesi tarafından yeni bir promosyon yapılmasının yönetim tarafından bir karar alındığının davalı tarafından ifade edildiğini, kitabın davalı tarafça izinsiz şekilde dağıtılmasından müvekkilinin maddi ve manevi zarara uğradığını, davalı tarafın ise haksız bir kazanç elde ettiğini ileri sürmek suretiyle, FSEK hükümlerine göre rayiç değeri 17.95 TL olan kitabın … Gazetesi tarafından dağılımı için anlaşılan 13.736 âdeti üzerinden hesaplanacak bedelin üç kat fazlasını ve elde edilen kar ile birlikte hesaplanması, fazlaya ilişkin hakkı saklı kalmak kaydıyla 50.000TL maddi ve 50.000 TL manevi tazminata hükmolunması, esas olmak üzere diğer taleplerini ileri sürmüştür.
Davacı vekili 30.12.2013 tarihli ıslah dilekçesi ile 50.000 TL manevi tazminat dışında muhasip bilirkişi hesaplaması sonucu tespit edilen 34.243,85 TL nin üç katı olan 102.731,55 TL nin dava tarihinden itibaren işleyecek en yüksek banka mevduat faizi ile birlikte davalılardan alınmasını talep ederek ıslah harcını yatırmıştır.
Davalı … A.Ş. ve … AŞ (Yeni unvanı … AŞ. ) vekili 11.1.2011 havale tarihli cevap dilekçesi ve aşamalardaki beyanlarında özetle; görevli mahkemenin Asliye Ticaret mahkemesi olduğunu, davacının eser üzerinde yayma hakkının bulunmadığını, 02.11.2007 tarihli sözleşmeye istinaden davacıya 52.164 TL ödeme yapıldığını, kitap başı telif ücreti olarak 1,35 TL ödendiğini, ödeme yapılan toplam kitap sayısının 35.000 adet olduğunu, sözleşme kapsamında kitapların basımının müvekkili tarafından yaptırıldığını, ilk kampanya sonrası elde kalan kitapların davacıya teklif edilip ancak davacının bunu kabul etmediğini müvekkillerinin ellerinde bulunan bandrollü ve eksiksiz basılan kitapları davacının belirttiği rayiç bedelden iadeye hazır olduklarını, pek çok mecrada reklam yayınlanmasını sağlayarak davacı … kitabının ücretsiz tanıtımının yapıldığını, promosyon sonucu gazetenin satış rakamlarının artmayıp, tam tersine düştüğünü, kampanya öncesi satış ortalaması 16.658 adet iken kampanya süresince satış ortalamasının 14.294 adete düştüğünü, %14,19 oranında tiraj kaybı yaşadıklarını, 16-22 Nisan 2009 tarih aralığında kitabın ve kampanyanın birçok TV kanalında ve radyo da tanımının yapıldığını, davacının şikâyeti üzerine açılan … 1, Fikri ve Sınai Haklar Ceza Mahkemesi’nin … E. sayılı dosyasından beraat kararı verdiğini, bu kararda kitapların promosyon kampanyası kapsamında dağılımının yapılmasının FSEK anlamında yayma hakkını ihlal etmediğini ve dava konusu eser nüshaları üzerinde davacının yayma hakkının tükendiğinin ifade edildiğini, dava konusu kitabın yeni sayılarının çıkması ve yeni baskısının yapılmaması nedeniyle davacı tarafından müstakilen basım ve dağılım olanağının kalmadığını, davacının maddi zararının olmadığını, davacıya telif ücretinin ödendiğini, davacının maddi zararını ispatlaması gerektiği davanın reddini talep etmiştir.
Taraf delilleri toplanmıştır. (Davacı ile … AŞ arasında 02.11.2007 tarihinde akdedilen Telif Sözleşmesi, Davacı ile eser sahibi arasında imzalanan Telif Sözleşmesi, Davacı tarafından talep edilen bandrollere ilişkin formlar, Davacının satışa sunduğu kitap (DVD olarak), Davalı Tercüman gazetesinin verdiği kitap (DVD olarak). 26.04.2009 tarihli … gazetesi)
Dava 5846 sayılı FSEK hükümleri gereği ve sözleşmenin ihlaline dayalı maddi ve manevi tazminat davasıdır.
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda verilen 31/01/2014 tarih ve 2010/157-2014/8 esas karar sayılı karar ile “Alınan ve hüküm kurmaya elverişli bulunan bilirkişinin 29/11/2013 havale tarihli rapor ışığında 3.999 adet kitap üzerinden yayma mali hakkının ihlali nedeniyle FSEK 68. Maddesi uyarınca hesaplanan üç katı bedelin davalılardan tahsili gerektiği anlaşıldığı, sözleşme sınırlarının aşılması sonucu davalı … Gazetesi de haksız fiilden sorumlu olmakta ve davalıların haksız fiil nedeniyle sorumlu tutulmaları gerektiği, olayımızda FSEK m. 14. 15 ve 16 uyarınca eser sahibinin manevi haklarına bir tecavüzün olmadığı, diğer yandan davacı yayıncı şirketin adının kitap üzerinde bulunması nedeniyle itibarının zedelendiği ve kitaba ilişkin yayın planlarını sekteye uğrattığı iddialarının haksız rekabet hükümleri kapsamında değerlendirilebileceği, TTK. m. 58 hükmüne göre, haksız rekabet halinde, şartların varlığı durumunda, manevi tazminat da talep edilebileceği, ancak davacının bu hükümler kapsamında manevi zararını ispatlaması gerektiği, davacıyı rencide edecek bir yayın üslubu bulunmadığından ve yayıncının manevi haklarının haleldar edildiğine dair dosyada belge, bilgi ya da emare bulunmadığından manevi tazminata gerek görülmediği” gerekçesiyle “Davanın kısmen kabulü ile FSEK 68. maddesi uyarınca hesap edilen 29.908,50 TL.nin dava tarihinden itibaren yürütülecek avans faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine, Fazlaya dair maddi tazminat talebinin ve manevi tazminat talebinin reddine,” karar verilmiş olup iş bu kararın temyiz olunması üzerine,
Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 07/10/2019 Tarih 2018/5073 Esas 2019/6260 Karar sayılı Bozma kararı ile “Dava eserden doğan mali ve manevi hakların ihlali nedeniyle maddi ve manevi tazminat istemlerine ilişkin olup, Mahkemece yazılı gerekçeyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Her ne kadar … Fikri ve Sınai Haklar Ceza Mahkemesince … E.- …K. sayılı kararıyla davaya konu kitabın basım ve yayımını gerçekleştiren kişiler hakkında açılan davada sanıkların “yayma hakkı tükenmiş olduğundan” beraatlerine karar verilmiş ise de 6098 sayılı TBK’nın 74/1. maddesine göre, ceza mahkemesince tespit edilen sadece maddi vakıalar hukuk hakimini bağlayacağından, somut olayda davacının davalı şirketle sözleşme yapmakla yayma hakkının tükendiği gerekçesiyle dava dışı sanıklar hakkında verilen beraat kararının mezkur davada hukuk hakimini bağladığından söz edilemez. Bu nedenle, Mahkemece işin esasına girilerek inceleme yapılması doğru olmuştur. 5846 sayılı FSEK’nın 52.maddesi uyarınca mali haklara dair sözleşmelerin yazılı olması ve konuları olan hakları ayrı ayrı göstermesi şarttır. Taraflar arasındaki sözleşme ile dava konusu eserin promosyon tanıtımları ve dağıtımı taraflar arasında sıkı şartlara bağlanmış olup, sözleşmede dava konusu kitabın sadece … Gazetesi ekinde bir kereye mahsus promosyonu şart koşulduğu halde, davalının eseri bir başka mecrada (Tercüman Gazetesi) yayımını yapması nedeniyle, eserden doğan hakkın tükenmesi söz konusu olmayıp, mahkemece davacının mali haklarının ihlal edildiğine ilişkin tespit ve gerekçe yerindedir. Bununla birlikte, olaya uygulanacak 5846 sayılı Yasanın 68/1. maddesi uyarınca, mali haklarının davacıya ait olduğu anlaşılan davaya konu kitabın, lisans yetkisinin genişletilmesi suretiyle, davalılarca izinsiz olarak dağıtımının yapılması nedeniyle maddi tazminat bedelinin öncelikle, varsa emsal sözleşmelerde tespit edilen bedel üzerinden, emsal olabilecek sözleşme yoksa fiktif olarak tespit edilecek piyasa rayici üzerinden belirlenmesi ve bu yöntemle belirlenecek miktarın talep doğrultusunda 3 katına hükmedilmesi gerekmektedir. Şu halde somut olayda, davacı ile davalı …A.Ş. arasında aynı eserin bir gazete aracılığıyla yayımına yönelik birebir emsal sözleşme bulunduğu ve anılan sözleşmede dağıtılacak her bir nüsha için 1,35 TL telif bedeli ödenmesinin kararlaştırıldığı; davaya konu olayın ise bundan yaklaşık 5 ay sonra meydana geldiği, bu durumda anılan sözleşmenin emsal sözleşme olarak değerlendirilebileceği kabul edilerek izinsiz dağıtılan her bir nüsha için 1,35 TL yayma hakkı bedelinin somut olaya uygulanması ve bulunacak bedelin 3 katı tazminata hükmedilmesi gerekirken, emsal sözleşme yokmuş gibi genel piyasa rayicine göre fiktif hesaplama yapan bilirkişi raporuna itibar edilerek karar verilmesi doğru olmamış, hükmün davalılar yararına bozulması gerekmiştir. Davalılar tarafından dağıtımı yapılan kitap nüshaları için davacı ile davalı …A.Ş. arasında daha önce sözleşme yapılıp, mezkur sözleşme uyarınca davaya konu 3999 adet kitabın da içinde olduğu nüshalar için dağıtım ve lisans bedelinin davacıya ödendiği anlaşılmakla, bu miktarın da iki nolu bentte belirtilen şekilde hesaplanacak tazminat miktarından indirilmesi ve ödenmesi gereken nihai tazminat miktarının bu şekilde tespiti gerekirken, hatalı değerlendirmeyle yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş ve kararın bu nedenle de davalılar yararına bozulması gerekmiştir. Mahkemece, sadece bir tüzel kişiye ait ticari işletme ve tüzel kişiliği haiz olmayan … Gazetesi aleyhine açılan davanın kabulü dahi doğru görülmediğinden, hükmün bu sebeple resen bozulması gerekmiştir. ” gerekçeleriyle kararın bozulmasına karar verilmiş olup bozma sonrası dava dosyası iş bu esasa kaydolunmuştur.
Bozma sonrası 17/03/2022 tarihli celsede davacı vekili önceki kararda direnilmesini talep etmiş, davalı vekili ise bozma ilamına uyulmasını talep etmiş, aynı celsede bozma ilamına uyulmak suretiyle yargılamaya devam olunmuştur.
Bozma ilamında belirtilen hususların tekrardan incelemeyi gerektirmediği anlaşılmakla usul ekonomisi de gözetilmek suretiyle resen hesaplama yapılmak suretiyle bozma ilamı doğrultusunda dava değerlendirilmiştir.
Tüm dosya kapsamı, mahkememizce verilen önceki tarihli hükmün bozma dışında kalan kısımları ve bozma ilamında belirtilen hususlar bir bütün olarak değerlendirildiğinde; bir tüzel kişiye ait ticari işletme niteliğinde olan ve tüzel kişiliğe haiz olmayan … Gazetesi aleyhine açılan davanın dava şartı yokluğundan (114/1-d gereği) usulden reddine, davalıların davacının mali hak sahibi olduğu dava konusu eserden 3.999 adedinin davalı … A.Ş tarafından (… Gazetesi ile) promosyon olarak dağıtıldığı,…TİC.A.Ş (… Gazetesi) ile davacı arasında yapılan ve emsal olarak uygulanması gerektiği belirtilen sözleşme hükümlerine göre dağıtımı yapılan kitap adedi üzerinden 1,35 TL üzerinden telif ücretinin belirlenmesi gerektiği, bu hesap üzerinden (3.999×1,35) 5.398,65 TL telif bedeli ödemesi yapılması gerektiği, FSEK 68 hesabı ile 16.195,95 TL telif tazminatının oluştuğu ancak yine bozma ilamında belirtildiği üzere davalı … TİC.A.Ş (… Gazetesi) tarafından sözleşme gereği yapılan ödeme mahsup edildiğinde 10.797,30 TL’nin daha davacıya ödenmesi gerektiği anlaşılmakla bozma ilamı doğrultusunda bozma dışında kalan hususlara dokunmaksızın davanın kısmen kabulü yönünde aşağıdaki şekilde hüküm tesis olunmuştur.
HÜKÜM :Ayrıntısı yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile 10.797,30 TL. nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
2-Fazlaya dair maddi tazminat talebinin ve manevi tazminat talebinin REDDİNE,
3-… Gazetesine yönelik açılan davanın usulden REDDİNE,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca hesap olunan 737,56 TL.karar harcının peşin yatırılan 1.485,00 TL ile ıslah harcı olarak yatırılan 900,52 TL olmak üzere 2.385,52 TL den mahsubu ile fazladan yatırıldığı anlaşılan 1.647,56 TL’nin yatırana aidesine,
5-Davacı tarafından yapılan;757,46TL harç ve 3.300,00 TL bilirkişi posta masrafından kabul/red oranı gözetilerek hesap olunan 233,29 TL yargılama giderinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davalılar tarafından yapılan; 73,00 TL bilirkişi posta masrafından kabul/red oranı gözetilerek hesap olunan 67,83 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine, kalan kısmın davalılar üzerinde bırakılmasına,
7-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca kabul olunan maddi tazminat miktarı üzerinden hesap olunan 7.375,00 TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
8-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca red olunan maddi tazminat miktarı üzerinden hesap olunan 7.375,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
9-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca red olunan manevi tazminat miktarı üzerinden hesap olunan 7.375,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde Yargıtay temyiz yasa yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı. 17/03/2022

Katip …
¸

Hakim …
¸