Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/212 Esas
KARAR NO : 2022/115

DAVA : Marka (Marka Hakkına Tecavüzden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 18/06/2021
KARAR TARİHİ : 07/07/2022

Mahkememizde görülmekte bulunan Marka (Marka Hakkına Tecavüzden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacılar vekili dava dilekçesi ve aşamalardaki beyanlarında özetle; Müvekkili şirketlerden sınırlı sorumlu Gül-Gülyağı ve Yağlı Tohumlar Tarım Satış Kooparatifleri Birliği (“…”) 1954 yılında 9 kurucu birim kooperatifinin oluşturduğunu, Kooperatifler Birliği olarak kurulduğunu, …’in bugün itibariyle 6 birim kooperatifi, 8.000 üretici ortağı, 4 ayrı yerde kurulu 4 ünite gül yağı tesisi ile 2 ünite gül konsantresi tesisi mevcut olduğunu, …’in mevcut tesislerinde günlük 320 ton gül çiçeği işleyerek dünya standartlarına uygun gül yağı ve gül konkresi üretimini gerçekleştiren dünyanın bu alanda en büyük üretici ve ihracatçı kuruluş olduğunu, Müvekkillerden … Şirketi (“…”)’nin diğer müvekkili şirket …’e bağlı 6 birim kooperatifin iştiraki ile 2005 yılında kurulduğnu, ana iştigal konusu güle dayalı kozmetik ve gıda ürünlerinin üretim, satış ve pazarlaması olan bir şirket olduğunu, merkezi İsparta’da bulunan müvekkillerinin sektörün önde gelen şirketlerinden ve ülke içi faaliyetlerinin yanı sıra dünyanın pek çok ülkesine “…” ve “…” markalan altında güle dayalı kozmetik ve gıda ürünlerinin ihracatını gerçekleştirdiğini, Müvekkillerinin özgün surette yaratılan ve uzun yıllardır yoğun şekilde kullanılan “…” ve “…” markalan için dünyanın pek çok ülkesinde marka tescillerini elinde bulundurduğunu, bunun yanı sıra müvekkillerin markalan Türk Patent ve Marka Kurumu (“TÜRKPATENT”) nezdinde de tescilli 08.01.2007 tescil tarihli 2005 31963 sayılı, 22.04.2013 tescil tarihli … tescil sayılı, 05.05.2008 tescil tarihli …sayılı, 10.03.2012 tescil tarihli … sayılı, 25.09.2017 tescil tarihli … sayılı olarak kayıtlı olduğunu, müvekkili şirketin markalarını, tasarımlarını ve özgün ticari kullanımlarını korumak için yapmış olduğu araştırmalarda davalı …Ticaret Limited Şirketi’nin (“…”) müvekkilin “…” ve “…” markalı gülsuyu ürünlerinin ticari sunumlarına iltibas yaratan “…” markalı gülsuyu ürünlerinden haberdar oduğunu, ilgili kullanımlar ile yaratılan tecavüz ve haksız rekabet halleri dikkate alınarak mütecaviz kullanımlara bir an evvel son verilmesi maksadıyla 17.07.2020 tarihli dilekçelerinde ilgili “…” markalı gülsuyu ürünlerin üzerinde tedbir kararı verilmesini istediklerini, tedbir taleplerinin … 2.Fikri Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin (“FSHHM”) … Değişik İş sayılı dosyasından görüldüğünü, … 2.FSHHM …Değişik İş sayılı dosyada görülen tedbir yargılamasında Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Endüstri Ürünleri Tasarım Bölümü öğretim Üyesi Dr. Öğretim Üyesi … tarafından müvekkiline ait “…” ve “…” markalı ürün ambalaj tasarımları ile müvekkilin halihazırda derdest başkaca dosyalarındaki diğer mütecaviz ürünlerin yanı sıra işbu dosya bakımından davaya konu edilen “…” ürünü ambalaj tasarımlarının karşılaştırıldığını ve endüstriyel tasarımlar bakımından ayrıntılı değerlendirmelere yer verilerek tasarımlar arası benzerlik ve karıştırılma ihtimalinin değerlendirilerek hazırlanan 11.10.2020 tarihli uzman görüşü dosyaya sunulduğunu, mahkeme de aynca dosya üzerinde bilirkişi incelemesi gerçekleştirmeye karar verdiğini ve Bilirkişiler… ve … 20.08.2020 tarihli bilirkişi raporunu tanzim ederek dosyaya sunduklarını, Bilirkişilerin ilgili kök raporda … markalı gül suyu ürünün kutu şişesinin, tüketicilerin satın alma tercihlerinde en çok dikkat ettiği, ön yüzü ile müvekkilinin … markalı gül suyu ürünün kutu ve şişesinin ön yüzü bakımından marka, ürün içeriklerine ilişkin bilgi, kullanım amacına ilişkin bilgilerin konumlandırılma yerlerinin benzer olduğunu, karıştırılmaya yol açacak kadar benzerliğini açıkça ortaya koyduğunu açıklanan nedenlerle … 2. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin …D. İş sayılı dosyasında verilen 30.04.2021 tarihli tedbir kararının işbu davanın kesinleşmesine kadar devam ettirilmesini, davalının “…” markalı ürünleri ve ürün ambalajları ile müvekkilin tescilli tasarımlarına iltibas suretiyle yaratılan tasarım tecavüzü ile müvekkilin “…” ve “…” markalı ürün ambalaj kompozisyonlarına ve ticari sunumlarına yaratılan haksız rekabet durumlarının tespitini, davalının tespit edilecek marka tecavüzü, tasarım tecavüzü ve haksız rekabet fillerinin önlenmesini ve sonuçlarının ortadan kaldırılmasını, davaya konu “…” markalı … ürünlerinin üretiminin, satış ve dağıtımının, ithal ve ihracının, yurt İçinde ve yurtdışında satışa sunulmasının önlenmesine, satışa sunulmuş ve/veya sunulmak üzere olan davaya konu “…” markalı ürünlerin bulundukları yerlerden toplanarak hüküm kesinleştiğinde imhasını, davaya konu “…” markalı gülsuyu ürünlerinin ve/veya bu ürünlere ait ambalajların görselini havi kompozisyonların, gerek tek başına gerekse ayırt edicilik sağlamayan sair ibarelerle birlikte, her türlü ürünler, basılı yayınlar, ambalajlar, ilan, reklam, broşür, afiş, video ve sair her türlü tanıtım malzemesi, basılı kağıtlar, faturalar ve sair her türlü ticari evrak ile internet üzerinde, Türkiye’de ya da yurtdışında kullanılmasının önlenmesini, “…” markalı gülsuyu ürünlerini ve/veya bu ürünlere ait ambalajların görselini havi kompozisyonları ihtiva eden ürünlerinin, ambalajlarının, ilan, reklam, broşür, afiş, video ve sair her türlü tanıtım malzemesinin, basılı kağıtlar, faturalar ve sair her türlü ticari evrakın ve bu şekilde bastırılmış olan materyalin hüküm kesinleştiğinde imhasını, tasarım hakkına tecavüz eden ve müvekkil aleyhine haksız rekabete sebebiyet veren davalı aleyhine verilen mahkeme kararının, masrafları davalıya ait olmak üzere, Türkiye çapında yayınlanan tirajı en yüksek 3 gazeteden herhangi birinde yayınlanmasını, tedbir dosyasında gerçekleştirilenler de dahil dava ile ilgili her türlü masraf ve yargılama giderlerinin, ürünlerin imhası ile ilgili masraflar ve imha sürecine kadar olacak süreçte ortaya çıkacak her türlü masrafların davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı tarafa usulünce yapılan tebliğe rağmen cevap dilekçesi sunulmamış yargılamaya katılım olmamıştır.
Dosyaya sunulan deliller, TPMK kayıtları celp edilmiş ve Mahkememizin … D.İş sayılı dosyası dosya içerisine alınmış olup alınan 20/08/2020 tarihli Bilirkişi Raporunda özetle; Aleyhine tedbir talep edilen …TİC. ITD. ŞTİ firmasına ait şişe ve şişe üzerindeki kapak kısmının, tedbir isleyen … A,Ş. firmasına ait … dosya numaralı çoklu tasarım dosyasına ait l numaralı şişe tasarımı ile 2 numaralı kapak tasarımlarına benzer olduğuna dair bilirkişi heyet raporu dosya içeriğinde mevcut olduğu tarafınca da incelendiğini, tedbir istenene ait … markalı ürün ambalajının ön kısmı ile tedbir talep edene ait … markalı ürün ambalajının ön kısımları incelendiğinde, ambalaj üzerindeki marka, ürünün içeriğine ilişkin bilgi, kullanım amacı ve içeriğine ilişkin bilgilerin konumlandırma yerlerinin benzer olduğunu, tasarım bütünlüğü açısından bilgilenmiş tüketiciler nezdinde karışıklığa yol açacağını, tedbir istenene ait … markalı ürün ambalajıyla, tedbir talep edene ait … markalı ürün ambalajının arka kısımları incelendiğinde, aleyhine tedbir istenen tarafa ait ürün ambalajının arka kısmında ürünün içeriği, kullanım amacına ilişkin bilgiler bulunduğu, yine ambalajların arka kısmının genel görünüşlerine bakıldığında tasarım açısından ayırt edici karakterlerinin bulunduğu, renk ve fon açısından da her iki ambalajın arka kısımlarının birbirinden farklı olduğun, tedbir istenene ait … markalı ürün şişesinin ön kısmı ile tedbir talep edene ait … markalı ürün şişesini ön kısımları incelendiğinde, şişe üzerindeki marka, ürünün içeriğine ilişkin bilgi, kullanım amacı ve içeriğine ilişkin bilgilerin konumlandırma yerlerinin aynı olduğu, yine her iki ürünün kapak yapılan aynı şekilde tasarlandığı, şişelerin üstten alt kısma doğru incelen yapıları birbirine benzer olduğu, tasarım bütünlüğü açısından bilgilenmiş tüketiciler nezdinde karışıklığa yol açacağı, tedbir istenene ait … markalı ürün şişesinin arka kısmı ile tedbir talep edene ait … markalı ürün şişesinin arka kısmı incelendiğinde, ürünün içeriği, kullanım amacına ilişkin bilgiler, menşei ve üretici firma bilgileri bulunduğuna, şişelerin arka kısmının içerik konumlandırmalarına bakıldığında farklılık bulunduğu, renk ve fon açısından da her iki şişenin arka kısımları birbirinden farklı olduğu, tasarım bütünlüğü açısından bilgilenmiş tüketiciler nezdinde karışıklığa yol açmayacağı, tedbir istenene ait … markalı ürün ambalajının ön kısmı ile tedbir talep edene ait … markalı ürün ambalajının ön kısımları incelendiğinde, ambalaj üzerindeki marka, ürünün içeriğine ilişkin bilgi, kullanım amacı vc içeriğine ilişkin bilgilerin konumlandırma yerlerinin farklı olduğu, yine ambalajların genel görünüşlerine bakıldığında tasarım açısından ayırt edici karakterlerinin bulunduğu, renk vc fon açısından da her iki ambalajın ön kısımlarının birbirinden farklı olduğu, bu yönüyle tasarım bütünlüğü açısından bilgilenmiş tüketiciler nezdinde karışıklığa yol açmayacağı, tedbir istenene ait … markalı ürün ambalajının arka kısmı ile tedbir talep edene ait … markalı ürün ambalajının arka kısımları incelendiğinde, aleyhine tedbir istenen tarafa ait ürün ambalajının arka kısmında ürünün içeriği, kullanım amacına ilişkin bilgiler bulunduğu, yine ambalajların arka kısmının genel görünüşlerine bakıldığında tasarım açısından ayırt edici karakterlerinin bulunduğu, renk ve fon açısından da her iki ambalajın arka kısımlarının birbirinden farklı olduğu, tasarım bütünlüğü açısından bilgilenmiş tüketiciler nezdinde karışıklığa yol açmayacağı, tedbir istenene ait … markalı ürün şişesinin ön kısmı ile tedbir talep edene ait … markalı ürün şişelerini ön kısımları incelendiğinde, şişe üzerindeki marka, ürünün içeriğine ilişkin bilgi, kullanım amacı ve içeriğine ilişkin bilgilerin konumlandırma yerlerinin alt alta sıralandığı, ancak tedbir talep edene ait şişe üzerinde özellikle figüratif unsuru oluşturan gül şekli ayrı bir tasarım bütünlüğü oluşturduğu, bu yönüyle şişeler arasında içerik konumlandırması bakımından farklılık bulunduğu, tasarım bütünlüğü açısından bilgilenmiş tüketiciler nezdinde karışıklığa yol açmayacağı, tedbir istenene ait … markalı ürün şişesinin arka kısmı ile tedbir talep edene ait … markalı ürünün şişesinin arka kısmı incelendiğinde, ürünün içeriği, kullanım amacına ilişkin bilgiler, menşei ve üretici firma bilgileri bulunduğu, şişelerin arka kısmının içerik konumlandırmalarının farklı olduğu, tasarım bütünlüğü açısından bilgilenmiş tüketiciler nezdinde karışıklığa yol açmayacağı görüş ve kanaatini belirtmiştir.
Mahkememiz 2020/113 Değişik İş sayılı dosyasına sunulan Bilirkişi Raporuna karşı beyan dilekçesinde özetle; Bilirkişilerin raporlarında gerek dosyada sunulu numuneleri gerekse de dilekçe içeriğinde yer verilen görselleri de dikkate alarak, tedbir talebine konu olan … markalı gül suyu ürününün kutu ve şişesinin ön yüzü ile müvekkilin … markalı gül suyu ürününün kutu ve şişesinin ön yüzü bakımından marka, ürün içeriğine ilişkin bilgi, kullanım amacı ve içeriğine ilişkin bilgilerin konumlandırılma yerlerinin benzer olduğu, karıştırılmaya yol açacak kadar benzer olarak oluşturulduklarını ve böylece tecavüz şartlarının oluştuğunu açıkça ve isabetle ortaya koyduklarını, raporda tedbir talebine konu … ürünü ile müvekkilinin … ürünü arasında gerek kutu gerek şişe ön ve arka yüzeyleri bakımından tasarım bütünlüğü açısmdan karıştırılmaya yol açacak bir benzerlik bulunmadığı yönünde görüş bildirmişlerse de raporun bu kısım bakımından eksik incelemeye dayalı olarak oluşturulduğunu, bilirkişilerce 20.08.2020 tarihli raporun yalnızca TÜRKPATENT kayıtlarına ve dosyada sunulu numunelere dayanılarak oluşturulduğunu, ancak … ürünün farklı kutu ve şişe versiyonlarının mevcut olduğu ve bunlardan özellikle 17.07.2020 tarihli tedbir talepli dilekçelerinin 10. ve 11.sayfalarında yer verilen beyaz şişe üzerinde gül görselleri barındıran … kutu ve şişe versiyonunun hiçbir surette raporda değerlendirmeye alınmadığını, nitekim “dosya kapsamı” dikkate alınarak gerçekleşecek bir incelemede 17.07.2020 tarihli tedbir talepli dilekçelerinde yer verdikleri görsel ve açıklamaların da dikkate alınması, beyaz zemin üzerinde gül görselleriyle oluşturulan … ürünün kutu ve şişesinin de müvekkilinin … ürünü kutu ve şişesiyle tasarım olarak karıştırılma ihtimali doğuracak derece benzer olup olmadığının da değerlendirilmesini gerektirdiğini, açıklanan nedenlerle 20.08.2020 tarihli raporlarındaki değerlendirmelerin tüketiciler bakımından en çok akılda kalan ve satın alma tercihini doğrudan etkileyen ürün kutu ve şişe ön yüzünün benzerliğini açıkça ortaya koymak suretiyle halihazırda tedbir kararı verilmesi bakımından yeterli şartların oluştuğunu da açıkça ortaya koyduğu gözetilerek; tedbir taleplerinin kabulünü, ancak yine de Mahkememizce gerekli kanaat oluşmaz ise işbu dilekçelerinde işaret ettikleri 20.08.2020 tarihli raporlarındaki eksiklikleri gidermek üzere dosya kapsamım tam karşılayacak surette … ürününün tüm versiyonları bakımından karşılaştırmayı içerir bir ek rapor alınmasını talep etmiştir.
Mahkememiz 2020/113 Değişik İş sayılı dosyasına yapılan itiraz doğrultusunda dosya ek rapor alınmak üzere bilirkişi heyetine tevdi edilmiş alınan 10/11/2020 tarihli raporda; kök rapordaki görüş ve düşüncelerinde herhangi bir değişiklik olmadığı görüş ve kanaatini belirtmiştir. Mahkememiz işbu dosyası tedbir yönünden değerlendirilmekle Mahkememiz 30/04/2021 tarihli Ara Kararı ile “1-6100 sayılı HMK’nın 389-390 maddeleri ile 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 159.maddesi gereğince İHTİYATİ TEDBİR TALEBİNİN takdiren 150.000,00 TL (yüzellibintürklirası) nakdi teminat veya aynı miktarda kesin ve süresiz banka teminat mektubu ibrazı şartıyla KISMEN KABULÜ İLE,
Talep eden … A.Ş. ve Sınırlı Sorumlu … Birliği’ne ait “…” ve “…” ibareli markalarına ilişkin ticari sunumlara, marka hakkına ve tescilli tasarımlara iltibas yaratan karşı tarafa ait “…” ibareli gülsuyu ürünlerinin KULLANIMININ ENGELLENMESİNE, üretiminin, her kanaldan satış ve dağıtımının, ithal ve ihracının, yurt içinde ve yurtdışında satışa sunulmasının ÖNLENMESİNE,
“…” markalı gülsuyu ürünlerinin ve/veya bu ürünlere ait ambalajların görselini havi kompozisyonların, gerek tek başına gerekse ayrıt edicilik sağlamayan sair ibarelerle birlikte, her türlü ürünler, basılı yayınlar, ambalajlar, ilan, reklam, broşür, afiş, video ve sair her türlü tanıtım malzemesi, basılı kağıtlar, faturalar ve sair her türlü ticari evrak ile alan adları da dahil olmak üzere internet üzerinde, Türkiye’de ya da yurtdışında kullanılmasının ÖNLENMESİNE,
“…” markalı gülsuyu ürünlerini ve/veya bu ürünlere ait ambalajların görselini havi kompozisyonları ihtiva eden ürünlerinin, ambalajlarının, ilan, reklam, broşür, afiş, video ve sair her türlü ticari evrakın ve bu şekilde bastırılmış olan materyalin dahi bulundukları yerlerden toplatılarak YEDDİ EMİNE TEVDİNE, bilirkişi raporunun infazda dikkate alınmasına ve karara eklenmesine,
2-Ancak karşı taraf … Şirketi tarafından davalı tarafça, takdiren 300.000,00 TL (üçyüzbintürklirası) teminatın teminatın kararın tebliğinden itibaren 1 haftalık kesin süre içinde yatırılması halinde tedbirin UYGULANMAMASINA, aksi takdirde tedbirin derhal uygulanacağı hususunun ihtarına (ihtaratın kararın tebliği ile yapılmış sayılmasına), ” karar verilmiştir.
Davacı vekilince dosyaya 1 adet Bilimsel İnceleme Raporu ve 1 adet Hukuki Mütalaa sunulduğu anlaşılmakla Marmara Üniversitesi Endüstriyel Tasarım Bölümü Öğretim Üyesi… tarafından sunulan 11/10/2020 tarihli Bilimsel İnceleme Raporunda özetle; Yapılan incelemede davalı tarafa ait iç ve dış ambalajların bir bölümünde itibas oluştaracak şekilde davacı tarafın ambalajları ile benzer oldukları tespit edildiğini, İncelenenen ambalajların bir bölümünde ise davacı tarafın kurumsal tasarım çizgisinin taklit edilerek tüketici nezdinde yanılgıya neden olacak benzerlikler tespit edildiğini, bu incelemenin sonucunda raporda incelenen davalı tarafın tasarımlarında tasarım yönünden zorunluluk olmadığı görüldüğünü, bu bağlamda davalı tarafın davalı tarafın tasarımlarında oluşan benzerliğin davacı tarafın marka kimliğini taklit etme ve davacının kunumsal tasarım kimliğini kullanarak pazarda avantaj sağlamak olduğu anlaşıldığını, raporda izah edildiği üzere; incelenen ambalaj tasarımları arasında doğrudan benzerlik tespit edildiğini, … marka kutu ambalajının … marka kutu ambalajına iltibas yarattığı, bunun sonucunda … markalı ürün aleyhine haksız rekabet oluşturacağı tespit edildiğini, … marka 3 adet şişe tasarımı ile …’e ait şişe tasarımı arasında yapısal ve kurumsal tasarım çizgisi yönünden benzerlikler tespit edildiğini, bumun da tüketici için görsel algılamada yanılgı ve … aleyhine haksız rekabet oluşturacağının tespit edildiğini, … marka 2 adet kutu tasarımı ile …’e ait kutu tasarımı arasında yapısal ve kurumsal tasarım çizgisi yönünden benzerlikler tespit edildiğini, bumun da tüketici için görsel algılamada yanılgı ve … aleyhine haksız rekabet oluşturacağının tespit edildiğini, incelenen ambalaj tasarımları arasında doğrudan benzerlik tespit edildiğini, … marka 2 adet kutu ambalajının … marka kutu ambalajına iltibas yarattığı, bunun sonucunda … markalı ürün aleyhine haksız rekabet oluşturacağı tespit edildiğini, … marka 2 adet şişe tasarımı ile …’e ait şişe tasarımı arasında yapısal ve kurumsal tasarın çizgisi yönünden benzerlikler tespit edildiğini, bunun da tüketici için görsel algılamada yanılgı ve … aleytrine haksız rekabet oluşturacağının tespit edildiğini, incelenen ambalaj tasarımları arasında doğnudan benzerlik tespit edildiğini, … marka kutu ve şişe ambalajının … marka kutu ve şişe ambalajına iltibas yarattığı, bumun sonucunda … markalı ürün aleyhine haksız rekabet oluşturacağının tespit edildiği görüş ve kanaatini belirtmiştir.
Yaşar Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ticaret Hukuku Anabilim Dalı Başkanı … tarafından sunulan 22/10/2020 tarihli mütalaa da özetle; İhtiyati tedbir talep edenlerin … ve … markalı ürünleri ile aleyhinde tedbir istenen şirketler tarafından üretilen ve piyasaya sunulan … markalı ürünler karşılaştırıldığını, ürünler üzerindeki öğelerin yerleşim düzenlerinin, büyüklük, oran ve grafik etkisinin yüksek oranda benzerlik gösterdiği, bu benzerliğin tüketici nezdinde genel görünüm bakımından karıştırma ihtimali yaratacak derecede benzer oldukları, ürünler arasındaki benzerliğin tüketicileri belli bir Ürünün işletmesel kökeni konusunda yanılgıya düşürebilecek nitelikte olduğu, tüketiciler ürünleri yan yana koyarak karşılaştırma olanağına sahip olamayacağından, incelenen ürünlerin ottalama tüketici bakımından haydi haydi karıştırma ihtimali yaratacağı, haksız rekabet hukukuna göre karıştırma ihtimalinin tespitinde ürünün tüketicinin hafızasında kalan eksik resminden hareket edilerek karıştırma ihtimalinin belirlenmesinin gerektiği, görünümüne odaklanacağı ve kararını daha hızlı vereceği, bunun da karıştırma ihtimalini artıracağı, “ürün ambalajları arasında renk farkının, pembe rengin tonları olarak değişiklik gösterdiği, renk farkının ürünleri farklılaştırıp farklılaştırmayacağı konusunda kriterin, ortalama alıcının algısı olduğu, ürünler arasındaki renk farkı değil, sadece ton farkı olduğu, pembe tonundaki farklılıkların, genel izlenimi değiştirmediği, gül suyu ürünü için kullanılan ambalajda pemnbenin farklı tonlarının kullanılması ile tasarımda farklılık yaratılamayacağı, dosyaya sunulan 20.08.2020 tarihli bilirkişi raporunda -yukarıda ayrıntılı olarak açıklandığı üzere- ürünlerin ön yüzü ve arka yüzü bakımından farklı ürünler gibi değerlendirme yapılmasının hatalı olduğu, genel izlenimin amıbalajın arka yüzüne değil, ön yüzüne yönelik olduğu, raporun eksik ve hatalı değerlendirme içerdiği ve tedbir tatebine konu edilen tüm … markalı ürün ambalajlarının karıştırmaya neden olacak şekilde benzerlik gösterdiği, sınai mülkiyete kanu hakların korunması açısından geçici hukuki koruma tedbirlerinin özel önem arz ettiği, ambalajın tüketicinin karıştıracağı derecede benzerinin üçüncü kişiler tarafından kullanılmasının, hak sahibinin pazardaki başarısını önemli ölçüde etkileyeceği, karşılaştırılan ürün tasarımlarının tasarım hukuku ve haksız rekabet hukuku kriterlerine göre yapılan değerlendirme sonucu, tedbir talebinde bulunanlar lehine karıştırma ihtimalinin bulunduğu, ihtiyati tedbir talebinde bulunan şirketin tasarımlarının “harcıalem” nitelikte yaygın kullanılan bir biçim ve kompozisyona sahip olmadığı, aleyhine tedbir talebinde bulunan şirketlerin ürün ambalajlarında tercih ettiği biçim ve kompozisyonun, tedbir talebinde bulunanların ürünlerinin ambalajlarına benzerliğinin, aleyhinde tedbir talebinde bulunan şirketlerin karışıklık yaratma çabasından kaynaklandığı ve bu ürünlerin çok sayıda çevrim içi platformda satışa sunulduğunun açıkça tespit edildiğini, hak sahibinin taleplerinin nihai hukuki korumaya kadar bekletilmesinin, koruma talebini anlamsız kılacağını, kararın etkinliğini oldukça azaltacağı görüş ve kanaatini belirtmiştir.
İş bu dava markaya ve tasarıma tecavüz ile haksız rekabetin tespiti durdurulması önlenmesi ortadan kaldırılması taleplerine ilişkindir.
1-Tasarıma tecavüz iddiası yönünden;
6769 sayılı yasanın “Tasarım hakkına tecavüz sayılan fiiller” başlıklı 81. Maddesi; “(1)Aşağıda belirtilen fiiller tasarım hakkına tecavüz sayılır: a)Tasarım sahibinin izni olmaksızın bu Kanun hükümlerine göre koruma kapsamındaki bir tasarımın kullanıldığı veya uygulandığı ürünün aynısını veya genel izlenim itibarıyla ayırt edilemeyecek kadar benzerini üretmek, piyasaya sunmak, satmak, sözleşme yapmak için öneride bulunmak, ticari amaçla kullanmak veya bu amaçlarla bulundurmak, başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak, ithal işlemine tabi tutmak. b)Tasarım sahibi tarafından lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devretmek. c)Tasarım hakkını gasp etmek. (2)Başvuru, 65 inci maddeye göre tescil edilerek yayımlandığı takdirde, tescil sahibi, tasarım hakkına yönelik olarak bu maddede sayılan tecavüzlerden dolayı hukuk davası açma hakkına sahiptir. Tecavüz eden, başvurudan ve kapsamından haberdar edilmişse başvurunun yayımlanmış olmasına bakılmaz. Tecavüz edenin kötüniyetli olduğuna mahkeme tarafından hükmolunursa yayımdan önce de tecavüzün varlığı kabul edilir. (3)Koruma kapsamındaki tasarımın tescilli olduğuna ilişkin kaydın ürün, ambalaj veya fatura üzerine konulmamış olması, bu maddede sayılan fiilleri tasarım hakkına tecavüz olmaktan çıkarmaz. (4)Tescilsiz tasarımlar için, tasarım 57 nci maddeye göre kamuya sunulduğu takdirde, hak sahibi, tasarım hakkına yönelik ihlallerden dolayı dava açmaya yetkilidir.” hükümlerine amirdir.
2-Markaya Tecavüz ve Haksız Rekabet iddiaları yönünden;
6769 sayılı Kanunun 29. maddesinde marka hakkına tecavüz sayılan fiiller sayılmıştır. Bunlar Marka sahibinin izni olmaksızın, markayı 7. maddede belirtilen biçimlerde kullanmak, marka sahibinin izni olmaksızın, markayı veya ayırt edilemeyecek kadar benzerini kullanmak suretiyle markayı taklit etmek, markayı veya ayırt edilemeyecek kadar benzerini kullanmak suretiyle markanın taklit edildiğini bildiği veya bilmesi gerektiği hâlde tecavüz yoluyla kullanılan markayı taşıyan ürünleri satmak, dağıtmak, başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak, ithal işlemine tabi tutmak, ihraç etmek, ticari amaçla elde bulundurmak veya bu ürüne dair sözleşme yapmak için öneride bulunmak, marka sahibi tarafından lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devretmek halleridir.
İlgili Kanunun 7 inci maddesi; “Marka tescilinden doğan haklar münhasıran marka sahibine aittir. Marka sahibinin, izinsiz olarak yapılması hâlinde, aşağıda belirtilen fiillerin önlenmesini talep etme hakkı vardır: a)Tescilli marka ile aynı olan herhangi bir işaretin, tescil kapsamına giren mal veya hizmetlerde kullanılması. b)Tescilli marka ite aynı veya benzer olan ve tescilli markanın kapsadığı mal veya hizmetlerle aynı veya benzer mal veya hizmetleri kapsayan ve bu nedenle betik tarafından tescilli marka ile iîişkilendiribne ihtimali de dâhil karıştırılma ihtimali bulunan herhangi bir işaretin kullanılması. c)Aynı, benzer veya farklı mal veya hizmetlerde olmasına bakılmaksızın, tescilli marka ile aynı veya benzer olan ve Türkiye de ulaştığı tanınmışlık düzeyi nedeniyle markanın itibarından haksız bir yarar elde edecek veya itibarına zarar verecek veya ayırt edici karakterini zedeleyecek nitelikteki herhangi bir işaretin haklı bir sebep olmaksızın kullanılması.
Aşağıda belirtilen durumlar, işaretin ticaret alanında kullanılması hâlinde, ikinci /ifcra hükmü uyarınca yasaklanabilir: a)İşaretin, mal veya ambalajı üzerine konulması. b)İşareti taşıyan malların piyasaya sürülmesi, teslim edilebileceğinin teklif edilmesi, bu amaçlarla stoklanmast veya işaret altında hizmetlerin sunulması ya da sunulabileceğinin teklif edilmesi. c)İşareti taşıyan malın ithal ya da ihraç edilmesi. ç)İşaretin, teşebbüsün iş evrakı ve reklamlarında kullanılması. d)İşareti kullanan kişinin, işaretin kullanımına ilişkin hakkı veya me?ru bagtoaftsı c/maması şartıyla işaretin aynt veya benzerinin internet ortamında ticari etki yaratacak biçimde alan adı, yönlendirici kod, anahtar sözcük ya da benzeri biçimlerde kullanılması. ” hükümlerine amirdir.
SMK’nın 149.maddesinde “Sınai mülkiyet hakkı tecavüze uğrayan hak sahibi, mahkemeden aşağıdaki taleplerde bulunabilir: a) Fiilin tecavüz olup olmadığının tespiti. b) Muhtemel tecavüzün önlenmesi. c) Tecavüz fiillerinin durdurulması. ç) Tecavüzün kaldırılması ile maddi ve manevi zararın tazmini. d)Tecavüz oluşturan veya cezayı gerektiren ürünler ile bunların üretiminde münhasıran kullanılan cihaz, makine gibi araçlara, tecavüze konu ürünler dışındaki diğer ürünlerin üretimini engellemeyecek şekilde elkonulması. e) (d) bendi uyarınca elkonulan ürün, cihaz ve makineler üzerinde kendisine mülkiyet hakkının tanınması f)Tecavüzün devamını önlemek üzere tedbirlerin alınması, özellikle masraflar tecavüz edene ait olmak üzere (d) bendine göre elkonulan ürünler ile cihaz ve makine gibi araçların şekillerinin değiştirilmesi, üzerlerindeki markaların silinmesi veya sınai mülkiyet haklarına tecavüzün önlenmesi için kaçınılmaz ise imhası. g)Haklı bir sebebin veya menfaatinin bulunması hâlinde, masrafları karşı tarafa ait olmak üzere kesinleşmiş kararın günlük gazete veya benzeri vasıtalarla tamamen veya özet olarak ilan edilmesi veya ilgililere tebliğ edilmesi” şeklinde düzenleme bulunmaktadır.
Mutlak hak niteliğini taşıyan markanın, marka sahibinin izni olmaksızın bir başkası tarafından kullanılması yasaklanmış bulunmaktadır. Markanın sahibinden başkası tarafından aynen veya taklit, tağyir, iltibas suretiyle kullanılıp kullanılmadığının saptanmasında her şeyden önce markanın şekil ve anlam itibariyle taşıdığı baskın unsur göz önünde tutulmalıdır. Bu baskın unsurun aynen veya değiştirilerek başkası tarafından kullanılması, haksız olarak kullanımın tespitinde büyük önem taşır. Bir marka ana özellikleri itibariyle başkası tarafından bir hakka dayanmadan kullanıldığında tecavüz unsuru gerçekleşmiş olur (Erdal Noyan, Marka Hukuku, Ankara 2006, s.545). Bir marka hakkına tecavüz teşkil edilebilmesi için, markayla ayniyet taşıyan veya benzer olan işaretin, tescilli markanın kapsadığı mal veya hizmetlerin aynı veya benzeri mal veya hizmetlerde alıcıların karıştırılmasına sebebiyet verecek şekil ve surette kullanılması gerekir.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun içtihadında belirtildiği üzere, karıştırma ihtimalinin belirlenmesinde asıl olanın ortalama tüketicinin algılaması olduğu, tüketicinin her iki markayı her zaman aynı anda görüp detaylarını karşılaştırabileceğinin düşünülmesinin hayatın olağan akışına uygun düşmeyeceği, markada yer alan yardımcı unsurların ve ayrım gücü az olan ifadelerin her zaman hatırda tutulamayacağının, tüketicinin daha önce gördüğü, yararlandığı, satın aldığı ve denediği bir malın yahut hizmetin göz ve kulağında kalan izine, hatırlayabildiği kadar hafızasında kalan özelliklerine dayanarak, sonraki aynı veya benzer ve hizmetlere ilişkin alışverişlerinde de aynı veya benzer markayı taşıyan ürünü satın al almak yahut hizmetten yararlanmak isteyeceği, bu şekilde genel olarak ürünün önemine göre tanıdığı, beğendiği, bilinirliği ve güvenirliği kanıtlanmış bir markayı seçerek zaman kısıtlılığının yarattığı olumsuzluklardan kurtulmaya çalışacağı, markanın sağladığı garanti fonksiyonundan yararlanmayı düşüneceği dikkate alınmalıdır.
Sadece alıcıların belirli bir mal veya hizmet yerine başka bir mal veya hizmeti almak istemeleri halinde değil alıcıların mal ve hizmetlerin birbirinden farklı olduklarını anlamalarına rağmen bunların kaynağının aynı işletme olduğuna veya malları satan ve yahut hizmetleri sunanlar arasında idari veya ekonomik bağlılık olduğuna inanmaları halinde de iltibas ihtimali bulunmaktadır. İki işaret arasındaki benzerlik, telaffuzdan, biçim ve anlam benzerliğinden, genel görünümden ve çağrışımdan doğabilir.
Markanın işlevlerinden biri de, söz konusu malların kaynağını/menşeini garanti etme işlevidir. Markalar bilindiği gibi tek ibareden oluşmuyor ise “esas unsur” ve “yardımcı unsur”lardan oluşabilir. Bu durumda inceleme markanın bütünü dikkate alınarak ayrıca markalarda yer alan esas unsurlar karşılaştırılması suretiyle gerçekleştirilecektir.
6102 sayılı TTK’nın 54 vd maddeleri Haksız Rekabete ilişkindir. Madde 54- “(1)Haksız rekabete ilişkin bu Kısım hükümlerinin amacı, bütün katılanların menfaatine, dürüst ve bozulmamış rekabetin sağlanmasıdır. (2)Rakipler arasında veya tedarik edenlerle müşteriler arasındaki ilişkileri etkileyen aldatıcı veya dürüstlük kuralına diğer şekillerdeki aykırı davranışlar ile ticari uygulamalar haksız ve hukuka aykırıdır.” hükümlerine amridir. Yine TTK Madde 55- (1)Aşağıda sayılan hâller haksız rekabet hâllerinin başlıcalarıdır: a)Dürüstlük kuralına aykırı reklamlar ve satış yöntemleri ile diğer hukuka aykırı davranışlar ve özellikle;…. 4.Başkasının malları, iş ürünleri, faaliyetleri veya işleri ile karıştırılmaya yol açan önlemler almak,… dürüstlüğe aykırı davranmış olur. Şeklinde düzenlenmiş Madde 56 da “Haksız rekabet sebebiyle müşterileri, kredisi, meslekî itibarı, ticari faaliyetleri veya diğer ekonomik menfaatleri zarar gören veya böyle bir tehlikeyle karşılaşabilecek olan kimse; a)Fiilin haksız olup olmadığının tespitini, b)Haksız rekabetin men’ini, c)Haksız rekabetin sonucu olan maddi durumun ortadan kaldırılmasını, haksız rekabet yanlış veya yanıltıcı beyanlarla yapılmışsa bu beyanların düzeltilmesini … d)Kusur varsa zarar ve zıyanın tazminini, e)Türk Borçlar Kanununun 58 inci maddesinde öngörülen şartların varlığında manevi tazminat verilmesini isteyebileceği düzenlenmiş kararların ilanının talep edebileceği öngörülmüştür.
6100 sayılı HMK’nın “USUL EKONOMİSİ İLKESİ” başlıklı Madde 30-“(1)Hâkim, yargılamanın makul süre içinde ve düzenli bir biçimde yürütülmesini ve gereksiz gider yapılmamasını sağlamakla yükümlüdür.” hükmüne amirdir.
Dosya içerisine alınan diş dosyası raporu, sunulan mütalaalar dikkate alındığında davalının herhangi bir cevap sunmadığı da gözetildiğinde davacının iddiaları yönünden tekrardan inceleme yapılmasının esasa etkili olmadığı usul ekonomisine uygun düşmeyeceği anlaşılmakla tekrardan inceleme yapılmaksızın yargılamaya devam olunmuştur.
Tüm dosya kapsamı dosya içerisine alının diş dosyası ve sunulan mütalaalar izahı yapılan mevzuat kapsamında değerlendirildiğinde davalının ”…” markalı ürünleri ve ürün ambalajları ile tasarımlarının davacıya ait “…” VE “…” markalara ve ürün tasarımlarına tecavüz ve haksız rekabet teşkil ettiği, davalı kullanımlarının davacı markaları ve ürün görsellerine yaklaşmaya çalıştığı gibi iltibasa sebebiyet verecek şekilde ürünlerini tasarladığı, sonuç olarak bu kullanımların markaya ve tasarıma tecavüz teşkil ettiği gibi aynı zamanda haksız rekabet oluşturduğu, tekrardan inceleme yapılmasının usul ekonomisine uygun düşmeyeceği anlaşılmakla davacıların sübut bulan davalarının kabulü yönünde aşağıdaki şekilde hüküm tesis olunmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere,
1-Davanın KABULÜ ile; Davalının ”…” markalı ürünleri ve ürün ambalajları ile tasarımlarının davacıya ait “…” VE “…” markalara ve ürün tasarımlarına tecavüz ve haksız rekabet teşkil ettiğinin TESPİTİNE, DURDURULMASINA, ÖNLENMESİNE ORTADAN KALDIRILMASINA, bu kapsamda ;
a)Davaya konu iltibasa ve tecavüze sebebiyet veren “…” markalı ürünlerinin üretiminin, satış ve dağıtımının, ithal ve ihracının, yurt içinde ve yurtdışında satışa sunulmasının önlenmesine,
b)Satışa sunulmuş veya sunulmak üzere olan davaya konu “…” markalı ürünlerin davalı uhdesinde olmak kaydıyla toplanarak, yediemine tevdiine, hüküm kesinleştiğinde masrafları davalıya ait olmak üzere imhasına,
c)Davaya konu iltibasa ve tecavüze sebebiyet veren “…” markalı … ürünlerinin veya bu ürünlere ait ambalajların görselini havi kompozisyonların, gerek tek başına gerekse ayırt edicilik sağlamayan sair ibarelerle birlikte, her türlü ürünler, basılı yayınlar, ambalajlar, ilan, reklam, broşür, afiş, video ve sair her türlü tanıtım malzemesi, basılı kağıtlar, faturalar ve sair her türlü ticari evrak ile internet üzerinde kullanılmasının önlenmesine, ilgili materyallere davalı uhdesinde olmak kaydıyla el konulara yediemine tevdiine, faturalar ticari evrak dışında kalan materyalin hüküm kesinleştiğinde masrafı davalıya ait olmak üzere imhasına,
d)İnfazda … D.İş sayılı dosyasına sunulan 10/11/2020 tarihli heyet raporu ve davacı tarafça sunulan Marmara Üniversitesi öğretim üyesi … tarafından hazırlanan 11/10/2020 tarihli bilimsel mütalaa ve …Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğretim Üyesi … tarafından hazırlanan 22/10/2020 tarihli hukuki mütalaanın dikkate alınmasına,
2-Hüküm özetinin karar kesinleştiğinde masrafları davalıya ait olmak üzere, Türkiye çapında yayınlanan tirajı en yüksek 3 gazeteden herhangi birinde bir defaya mahsus ilanına
3-Mahkememizin 2020/113 D.İş sayılı dosyasında verilen 30.04.2021 tarihli tedbir kararının işbu davanın kesinleşmesine kadar devam ettirilmesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca hesap olunan 80,70 TL karar harcından peşin yatırılan 59,30 TL’nin mahsubu ile kalan 21,40 TL bakiye karar harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
5-Davacı tarafından yapılan: 158,75 TL bilirkişi + posta gideri ve 127,10 TL harç (vekalet+peşin+başvuru) olmak üzere toplam 285,85 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca kabul edilen markaya, tasarıma tecavüz ve haksız rekabete yönelik talepler yönünden hesaplanan 7.375,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
7-Yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısmının talep halinde ve karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda (HMK 345/1 md. gereğince) gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamı ödenmek suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı. 07/07/2022

Katip …
¸

Hakim …
¸