Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/18 Esas
KARAR NO : 2022/111

DAVA : Fikir Ve Sanat Sanat Eseri Sahipliğinden Kaynaklanan Haklara Tecavüzün Ref’i, Önlenmesi Ve Tazmini
DAVA TARİHİ : 21/01/2021
KARAR TARİHİ : 29/06/2022

Mahkememizde görülmekte bulunan Fikir Ve Sanat Sanat Eseri Sahipliğinden Kaynaklanan Haklara Tecavüzün Ref’i, Önlenmesi Ve Tazmini davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde ve sonraki aşamalardaki beyanlarında özetle; Müvekkili …’ın yaklaşık yirmi senedir serbest veya bir firmaya bağlı olmak üzere, ambalaj tasarımı ve ambalaj üzeri ürün illüstrasyonu işlerini, profesyonel olarak icra ettiğini, 2014-2015 yıllarında çeşitli ambalajlarda kullanmak üzere çizdiği grafik eserlerin, adı geçen firmalar tarafından; kendisinin mali ve manevi haklarını ihlal edecek şekilde, … markalı, farklı tasarıma sahip ve ürünlerde kullanıldığını öğrendiğini, dilekçede sunulan ve bilgilerini verdikleri, ambalaj üzeri illüstrasyonların (grafik eserlerin) mali ve manevi haklarını, hiç bir firmaya devretmediğini, sunulan eserlerin herbirinin 5846 s. FSEK’nun 4’üncü Maddesi’nin 6’ıncı Fıkrası gereği “grafik eser” olduğunu ve aynı kanunun 8’inci maddesi’nin birinci fıkrası gereği müvekkilinin bu eserlerin “eser sahibi” olduğunu, bunlardan bazılarının … Çeşit No’lu, … Barkod nolu, … Markalı, Çikolatalı Gofret ambalajı üzerinde, çikolatalı gofret görseli, … Çeşit No’lu, … Barkod nolu, …Markalı, Çikolatalı Gofret ambalajı üzerinde, bitter çikolatalı gofret görseli, … Çeşit No’lu, … Barkod nolu, …Markalı, Çikolatalı Gofret ambalajı üzerinde, beyaz çikolatalı gofret görselinden oluştuğunu, belirsiz alacak davası olması nedeniyle, fazlaya ilişkin her türlü talep hakları saklı kalmak kaydıyla, 5846 s. FSEK 66ncı Maddesi gereği, halen devam etmekte olan tecavüzün ref’i ve bu konuda gerekli tedbirlerin alınmasına dair karar verilmesini, 5846 s. FSEK’nun 68’inci Maddesi’nin 2 ve 6’ncı Fıkraları gereği, üç katı tazminat talebine karşılık ve fazlaya ilişkin hak saklı kalmak kaydıyla şimdilik 9.000 TL’nın, dava tarihinden itibaren işleyecek en yüksek kanuni faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tazminine dair karar verilmesini, halen devam etmekte olan tecavüzün ref’i, bu konuda gerekli tedbirlerin alınması ve 6098 s. BK’nun 530’uncu Maddesi gereği, “tecviz edilmeyen vekaletsiz iş görme” koşullarının varlığı sebebiyle, fazlaya ilişkin hakkı saklı kalmak kaydıyla şimdilik 1.000 TL’nın, dava tarihinden itibaren işleyecek en yüksek kanuni faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tazminine dair karar verilmesini, temin edilen karın tazmini talebi sebebiyle, yukarıda listelenen ürünlerin basılan ve satışa sunulan kopyalarının kaç adet olduğunun saptanabilmesi için, ambalajların baskısını yapan….adresinde faaliyet gösteren, …Ticaret A.Ş. (Mersis No: …- Tic. Sicil No: …) firmasına yazı gönderilerek, “… Çeşit No’lu, …Barkod, … Çeşit No’lu, … Barkod ve … Çeşit No’lu, …Barkod no”lu … Markalı gofret ambalajlarının”, başlangıcından dava tarihine kadar ne miktarlarda basıldığını ve bu miktarların kaç adet ürün ambalajına karşılık geldiğinin sorulmasını, ayrıca ambalaj firmasının vergi ve muhasebe kayıtlarının istenerek, adı geçen ürünlere ait ambalajlar hakkında ne miktarda fatura kesildiği ve teslimat yapıldığı ile ilgili bilgi istenmesine ya da gerekli kayıtların incelenmesi için mahkememize getirtilmesine dair karar verilmesini, yargılama, tüm harç ve giderleri ile vekalet ücretinin davalılara yüklenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı …ŞİRKETİ vekili cevap dilekçesinde ve sonraki aşamalardaki beyanlarında özetle; Davacı …’ın dava açmakta hukuki yararı ve dava açma yetkisi olmadığını, davacının dayandığı herhangi marka ve Endüstriyel Tasarım tescil kaydı veya Fikri Hak tescili mevcut olmadığını, davacının ileri sürdüğü eser veya görselin mülkiyet ve sahiplik tescil kayıtlarını dosyaya ibraz etmediğini sadece beyan olarak sunduğunu, davacının davanın dayanağı olan eser ve görsel kaydı sahibi olmaması dava açmakta hukuki yararı olmadığını gösterdiğini, davalı …A.Ş. ye karşı dava açılmasının ve husumet yöneltilmesinin mümkün olmadığını, davalı … A.Ş. şirketinin … ile … markalı ürün ambaljı ve ürün görseli kapsamında gerçek kişi sıfatıyla yaptığı hiç bir sözleşme ve bağlantı mevcut olmadığını, davacının dava konusu ettiği … markalı ambalaj yönünden bizzat davalı …. A.Ş. şirketine yaptığı bir çalışma olmadığını, davacının eser veya çalışması varsa bünyesinde veya bağlantılı olarak çalıştığı şirket adına yaptığını, nitekim dava dilekçesinde davacının bir firmaya bağlı olarak ambalaj tasarım ve illüstrasyon işi yaptığının beyan edildiğini, davalı … A.Ş. şirketine karşı açtığı dava açısından davacı gerçek kişi … ile … A.Ş. arasında bir sözleşme ve davacıya ait olduğu iddia edilen … markalı ambalaj ürün görseli açısından illiyet bağı olmadığından davanın reddi gerektiğini, davacının eser sahibi olduğu ve diğer tarafla hukuki ilişki içinde olduğu varsayılsa bile, eser sahibinin eserin kullanılması ile ilgili olarak ısmarlayana karşı maddi ve manevi ödeme yapılması talebinde bulunması, aynı eseri başka müşteriler için kullanmasının mümkün olmadığını, İstisna akdi gereği ısmarlayan eserin üzerinde hak sahibi olacağını ve istediği gibi tasarrufta bulunabileceğini, dava konusu … markalı ürün ambalaj tasarımı incelendiğinde, geometrik şekil ve desenler, farklı dizayn ve uygulamalar, farklı renklendirme ve konumlandırmalar, ürün yerleştirmeleri, marka konumlandırılması, farklı renkler seçilmesi, yazı karakterleri, tüketici bilgilendirmeleri vs. bir çok öge yer aldığını, dava dışı …Ambalaja müzekkere yazıldığını, ancak sadece çeşit numarası ile değil aynı zamanda davacının kendi adına olduğunu iddia ettiği görselin kullanıldığı ambalajların belirlenmesi ve bu şekilde ayrımların yapılması gerektiğini, bir ürünün satışını birçok faktörün etkilediğini, davacının bunda kendi tasarımının payı olduğunu düşünmesinin doğru olmadığını, bu nedenle davacı tarafın ürün ambalaj satış rakamlarının istenmesi vs. taleplerinin reddi gerektiğini, açıklanan nedenlerle davacının tüm taleplerinin ayrı ayrı reddi ile yargılama gideri ve her kalem için ayrı ayrı vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
Davalı …ŞİRKETİ vekili tarafından sunulan cevap dilekçesi ve sonraki aşamalardaki beyanlarında özetle; Davacı yan kendisinin çeşitli ambalajlarda kullanılmak üzere çizdiğini belirttiği ve grafik eser olduğunu iddia ettiği görseller kim için ve hangi ambalajlarda kullanılmak üzere çizildiğini, davacı’nın 2014-2015 yıllarında çeşitli ambalajlarda kullanmak üzere çizdiğini iddia ettiği ve kamuya mal olmuş nitelikte tipik özellikler barındıran gofret görsellerinin davacı’ya ait eserler olduğu iddiası hangi delillere dayandırıldığını, söz konusu görsellerin eser niteliğinde olduğunun kabulü anlamına gelmemekle birlikte, bu görsellerde davacının hususiyetini barındıran unsurların neler olduğunu, davacı’nın “tecvüz edilmeyen vekaletsiz iş görme” koşullarının varlığına ilişkin iddia ve dayanaklarının neler olduğunu, davacı’nın iddia ve dayanaklarının anlaşılabilmesi için, belirtilen konularda ve yine mahkemece gerek görülen diğer konularda davacıya açıklama yaptırılması gerektiğini ve talep ettiklerini, davacı’nın açıklamalarına istinaden fazlaya ilişkin cevap ve belge sunma haklarını saklı tuttuklarını, müvekkili şirket’le diğer davalı arasında imzalanmış olan süresiz Genel Satış Sözleşmesi kapsamında …’nın Müvekkili Şirket için … markasıyla sütlü, beyaz ve bitter çikolatalı gofret ürettiğini, fason üretilen ürünlerle ilgili ambataj malzemelerinin … tarafından temin edildiğini, bunun yanı sıra ilgili ürüne ilişkin ambalaj tasarımı da …’nın sorumluluğunda olup müvekkilinin bu aşamada hiçbir dahili olmadığını, kaldı ki söz konusu Genel Satış Sözleşmesi’nin 3.3. maddesi gereği, Satıcı (…) mal üzerinde üçüncü şahısların herhangi bir hakkı bulunmadığını ve ayrıca malın … e ve … tarafindan nihai tüketicilere satılmasıyla üçüncü kişilerin fikri ve sınai mülkiyet haklarının ihlal edilmeyeceğini garanti ettiğini, yani müvekkili şirket’in diğer davalı…. ile yaptığı Genel Satış Sözleşmesi dışında, müvekkil şirket’le davacı arasında herhangi bir şözleşmesi ilişki bulunmadığını, Müvekkil’inin … ürününe ilişkin ambalaj kullanımı, diğer davalı … ile yapmış olduğu Genel Satış Sözleşmesi kapsamında gerçekleştiğini, dolayısıyla iddia ve taleplerinin dayanağı dahi anlaşılamayan davacı tarafindan Müvekkili Şirket’e husumet yöneltilemeyeceğini, davacının İddialarına konu “çikolatalı gofret görseli”, “beyaz çikolatalı gofret görseli” ve “bitter çikolatalı gofret görseli”” nin fikir ve sanat eserleri kanunu (“FSEK”) anlamında eser niteliği bulunmadığını, davacının eser korumasından yararlanması imkanı da bulunmadığını, ayrıca eserden söz edilebilmesi için gerekli şartlardan olan; görsellerde genelin üstünde bir özelliğin ve amaca uygun olanın üstünde bir özelliğin bulunması gerekliliği de yine yerine getirilmediğini, iddia konusu görsellerin eser olduğunun kabul edilemeyeceğini, müvekkili şirketin kullanımlarında herhangi bir hukuka aykırılık bulunmadığını, davacının temin edilen kar üzerinden tazminat talebinin ve bu talebe istinaden ambalajların baskısını yapan firmaya müzekkere yazılması talebinin son derece mesnetsiz olduğunu, kabul edilemeyeceğini, açıklanan nedenlerle davanın reddini yargılama gideri vekalet ücretinin davacıya yükletilmesini talep etmiştir.
Davacı vekili cevaba cevap dilekçesinde özetle; … vekilinin zamanaşımı itirazının yersiz olduğunu, dava konusu ambalaj baskı örnekleri üzerindeki üretici firma bilgileri incelendiğinde … firması üretici firma olarak sorumlu olduğunu, ayrıca müvekkili tarafından üretilmiş dava konusu görsellerin 2014 yılında … markalı gofret ürünlerinin üzerinde basılmak üzere … firmasına gönderilmiş görseller olduğunu, bu sebeple dava konusu görsellerin yine … firmasının ürettiği … markalı ürünlerde haksız kullanımından kaynaklanan davalarında, dava konusu görsellerin dijitallerini elinde bulunduran … firmasının sorumlu olması gerektiğini, Ambalaj firmasının göndereceği bilgiler sayesinde, dava konusu ambalajların üretimini hangi firmanın istediğini ve ambalaj baskısı faturalarının hangi firmaya gönderildiği açıklığa kavuşacağından, … vekilinin itirazının haksızlığının kolayca ortaya çıkacağını, davalı Bim vekilinin müvekkiliyle aralarında bir sözleşme olmadığını ikrar etmekle birlikte, bu sebeple kendilerine husumet yöneltilemeyeceğini, sorumluluğun diğer davalı … firmasında bulunduğunu iddia ettiğini, davalı firmaların aynı önemde bir dijital delil ortaya koyamamış olmalarının sebebinin mahkemece davalı firmalara açıklattırılması gereği bulunduğunu, davalı firmaların müvekkilinin eser sahibi olduğu görselleri haksız ve hukuksuz olarak farklı ambalajlarından kullandığını ve bu ürünlerin satışından kazanç sağladıklarını, bu yöntemle elde edilen gelirin hesaplanabilmesi ise ancak davada taraf olmayan kişi veya kurumlardan bu satış rakamları hakkında elde edilecek bilgi ve belgeler olabileceğini, davalı firmaların kendi satış rakamları konusunda dürüst davrandıkları ya da davranacaklarının beklenemeyeceğini, bu konuda ileri sürdükleri iddiaların da hukuki değeri olmayacağını, öncelikle müvekkilinin eser sahipliğinin tespiti ve bu amaçla; dijital dosyaların Adli Tıp Kurumuna gönderilmesini, Aynı dijitallerin bilirkişilere gönderilmesini ve günümüz rayiç bedelinin tespiti, dava konusu görsellerin bulunduğu ambalajların kaç adet basıldığının tespiti, bu ürünlerin satışından davalı firmalarca ne kadar kazanç elde edildiğinin tespiti devam etmekte olan tecavüzün ref’ini, müvekkilinin manevi ve mali hakları sebebiyle tazminata hükmedilmelerini talep etmiştir.
Davalı …ŞİRKETİ vekili ikinci cevap dilekçesinde özetle; davacı ambalaj görselinin tamamının değil sadece bir unsurunun kendisince yaratıldığı iddiasında olduğunu, gofret şeklinin kamusal ve tescilli olarak yaygın kullanımı gözetildiğinde görselin alıntı, kopyalama olup olmadığı, kamusal alandakilerden farklı olup olmadığının ya da başka bir deyişle zihinsel ve yeni yaratılan orijinal bir çalışma olup olmadığının, teknik zorunluğu veya başkaca biçimlendirme olanağı olup olmadığının, amacına özel özellik arz edip etmediğinin belirlenmesi gerektiğini, eser niteliği ve eser sayıldığı takdirde, eser sahibi veya yasal kullanım haklarının kanıtlanması gerektiğini, davacı tarafın … ürün ambalajındaki GOFRET görselleri üzerinden, … marka ambalaj üzerindeki GOFRET görseli ile illiyet bağı kurarak … şirketini davaya dahil etme gayretinde olduğu görüldüğünü, oysa … ambalajındaki GOFRET dava konusu edilmediğini ve kullanımı konusunda hukuki ihtilaf olmadığını, Centro ambalajından 5 yıl sonra … A.Ş. tarafından … markası ile yaptırılan ambalajdaki GOFRET görselinden, … ibareli o ambalajı oluşturan kişi, şirket ve AJANS sorumlu olabileceğini, davacının eseri yapan kişi olduğu ve diğer tarafla hukuki ilişki içinde olduğu varsayılsa bile eser yapanın, eserin kullanılması ile ilgili olarak eseri sipariş edip ısmarlayana karşı maddi ve manevi tazminat ödeme yapılması talebinde bulunması, aynı eseri başka müşteriler için kullanmasının mümkün olmadığını, istisna akdi gereği ısmarlayan eserin üzerinde hak sahibi olacağını ve istediği gibi tasarrufta bulunabileceğini, bu nedenle davacının ref ve tazminat hakkı olmadığını, davacı tarafın dava dilekçesindeki taleplerini genişletmesine, değiştirmesine ve artırmasına muvafakat etmediklerini, davanın reddini talep etmiştir.
Davalı … ŞİRKETİ vekili tarafından sunulan ikinci cevap dilekçesinde özetle; davacının davalıların cevaplarına karşı cevaplarını içerir 06.04.2021 tarihli dilekçesinde her ne kadar müvekkili şirket’e açıklattırılması gereken hususların varlığından söz edilse de dava konusu görsellerin eser niteliği yönünden cevaplarının aksini kanıtlamaya yönelik bir cevap sunulamadığını ve asıl olarak davacının iddiaları yönünden açıklanmaya muhtaç çelişkilerin aynen devam ettiğini, davacı yanın söz konusu görsellere ilişkin bedelin … gofretlerinde kullanılmak üzere diğer davalı …’ya fatura edildiğinin ispatı olarak 10.03.2015 tarihli fatura suretinin sunulduğunu, ilgili fatura incelendiğinde belli bir bedel karşılığında diğer davalı … için üretilmiş bir gofret görseli/tasarımı olduğunun kabulü halinde, bu görselin haklarının …’ya devredildiğini, davacının izni ile ve bedeli karşılığında kullanıldığını, davacı tarafın bu davada taraf ehliyetinin bulunmadığını, müvekkili şirket için … markasıyla sütlü, beyaz ve bitter çikolatalı gofret ürettiğini, fason üretilen ürünlerle ilgili ambalaj malzemelerinin … tarafından temin edildiğini, bunun yanı sıra ilgili ürüne ilişkin ambalaj tasarımı da …’nın sorumluluğunda olduğunu, müvekkil’inin bu aşamada hiçbir dahli olmadığını, 2014 yılında … için üretildiği belirtilen ve ilgili tarihte kullanılan aynı görsele ilişkin olarak ileri sürülen ihlal iddiasının, yukarıdaki tüm açıklamaları birlikte değerlendirildiğinde, işbu dava tarihi itibariyle zamanaşımına uğradığını, davacı’nın temin edilen kar üzerinden tazminat talebinin de somut durumda uygulanması imkanı bulunmadığını ve dolayısıyla söz konusu tespitlerin işbu davadaki olası tazminat hesabında dikkate alınmaması gerektiğini, açıklanan nedenlerle haksız ve mesnetsiz davanın tüm talepleri ile birlikte reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dosyaya sunulan deliller ve belgeler toplanmış davacının talep ettiği …A.Ş.’den; … Çeşit Nolu, … Barkod, 7639 Çeşit Nolu, … Barkod ve … Çeşit Nolu … Barkod Nolu … Markalı gofret ambalajlarının başlangıcından dava tarihine kadar ne miktarlarda basıldığını ve bu miktarların kaç adet ürün ambalajına karşılık geldiği Mahkememizce müzekkere yazılarak talep edilmiş ve davalı …’ya ait … nolu tasarım tescil dosyası TPMK’dan talep edilerek Mahkememiz dosyası içerisine alınmıştır.
Mahkememiz 28/10/2021 tarihli duruşmasında “…dosyanın Mahkememizce resen seçilecek bir akademisyen FSEK uzmanı, 1 grafik sanatları alanında uzman akademisyen, 1 bilişim uzmanı bilirkişiye tevdiine, taraflar arasındaki uyuşmazlık konusunun tespiti yönünden özellikle davacı tarafça sunulan grafik çalışmanın eser niteliği irdelenmek sureti ile eser niteliğinde olduğunun kabulü halinde davalılarca kullanıldığı iddia olunan gofret ambalajlarının davacıya ait esere tecavüz kapsamında değerlendirilip değerlendirilemeyeceği, dosya içerisine alınan davalı … ait tasarım tescil dosyası dikkate alındığında kullanımlarının bu tasarım tescil kapsamında kalıp kalmadığı, ayrı ayrı irdelenerek esere tecavüzün tespiti halinde rayiçler dikkate alındığında davacının talep edebileceği tazminatın ne olabileceği hususunda bilirkişi raporu alınmasına…” karar verilmiş alınan bilirkişi raporunda özetle; dava konusu ambalajların davalılardan … A.Ş.nin hak sahibi olduğu … kapsamında kaldığı, dolayısıyla davacıdan izin almaksızın kullanılabileceği, diğer davalının ise ancak tasarım hak sahibi olan … A.Ş.ye karşı sorumlu olabileceği, davacının davaya sunduğu ve eser iddiası olan görsellerin, davalıya ait tescilli tasarımdan ayniyete varan düzeyde kullanıldığı için “hususiyet” taşımadığı, bu nedenle “eser” vasfı taşımadığı, davacının eserden kaynaklanan hakları bulunmadığı görüş ve kanaatini belirtmiştir.
İş bu dava eser sahipliğine tecavüze dayalı tecavüzün tespiti durdurulması önlenmesi ortadan kaldırıması maddi ve manevi tazminat taleplerine ilişkindir.
Eser vasfının değerlendirilmesi; Yargıtay kararlarına göre, FSEK kapsamındaki uyuşmazlıkta dava konusu fikri ürünün “eser” niteliği taşıyıp taşımadığı resen araştırılmalıdır. FSEK’in 1/B maddesinde öngörülen tanım dikkate alındığında bir fikir ve sanat ürününün eser olarak nitelendirilebilmesi için iki unsuru haiz olması gerekir. Bunlardan ilki, fikir ve sanat ürününün “sahibinin hususiyetini taşıması”, ikincisi ise “kanunda sayılan eser kategorilerinden birine dahil olması”dır. Doktrinde, bu unsurlardan ilkine “sübjektif unsur” veya “esasa ilişkin şart”, ikincisine ise “objektif unsur” veya “şekle ilişkin şart” denilmektedir. Subjektif unsur gereğince, bir fikir ve sanat ürününün eser olarak kabul edilebilmesi için, bu ürünün onu meydana getiren kişinin “hususiyetini” taşıması gerekmektedir. Başka bir deyişle eser onu yaratan zihnin bireyselliğini gösteren özellikler taşımalıdır. Objektif unsur gereğince, bir fikir ve sanat ürününün hukuk alanında korunmayı hak edebilmesi için, sahibinin hususiyet arz eden fikri çabasının somut neticesi olması gerekir. Başka bir deyişle bu fikri çaba gözle görülebilir, elle tutulabilir, kulakla duyulabilir, kısaca algılanabilir olmalıdır. Fikir ve düşünceler, ancak bir şekle büründüğünde yani eser formunda açıklığında fikri hukuk kapsamına girer.
Diğer taraftan eserde algılanabilir olma dışında düşüncenin açıklanış formatı da önemlidir. Yani fikir ve sanat ürününün FSEK’te öngörülmüş olan düşünceyi ifade formatlarından birine dahil olması gerekir. FSEK’te eser formatları olarak; ilim ve edebiyat eserleri, musiki eserleri, güzel sanat eserleri, sinema eserleri ve bağlı eser olarak kabul edilen işlenme eserler gösterilmiştir. Dolayısıyla bir fikir ve sanat ürününü bu formatlardan birine sokmak mümkün değilse, onu kanuna göre eser saymak ve korumak da mümkün olmayacaktır.
Dil ve yazı ile ifade olunan eserler geniş bir fikir alanını kapsarlar. Bu eserler, hikaye, roman,, şiir, bir şarkının güftesi , skeç , tiyatro oyunlarını kapsadığı gibi, bilimsel konferansları, monografileri, siyasi nutukları, eğlendirici sohbet tarzında konuşmaları, çocuk hikayelerini ve benzerlerini kapsar. Bu tür fikir ve sanat ürünlerinin ilim ve edebiyat eseri sayılabilmesi için, onların mutlaka yazı ile tespit edilmiş olmaları gerekmez, başka bir ifade ile duygu ve düşünceleri ifade için kullanılan araç veya olanağın hiçbir önemi yoktur. Bu araç veya olanak yazı, çizgi, rakam, formül veya söz olabilir. Örneğin şifahen söylenmiş bir şiir, hikaye, masal da hususiyet taşıyorsa, kamuya sunulduğu andan itibaren eser olarak korunur. Yine dil ve yazı ile ifade olunan eserlerde konunun mutlaka bilimsel veya edebi olması da şart değildir. Siyasal, sosyal ve dinsel düşünce ve fikirler de, ilim ve edebiyat eseri sayılırlar. Yine kullanılan dilin yabancı veya ölü bir dil oluşu da önem taşımaz. Ayrıca bunların yapıldığı mekanın önemi de yoktur. Dil ve yazı ile ifade olunan eserlerin korunabilmesi için, hususiyet taşımaları gerekir.
Somut olaya dönüldüğünde; sunulan heyet raporunda dava konusu görsellerin bir tasarım olabileceği ifade edilmekte olup, davacının TPMK kayıtları incelendiğinde … no ile tescilli ambalaj tasarımlarını davalılardan … AŞ ye verdiği … A.Ş. tasarım hakkının sahibi olup, hak yenilenerek devam ettiği; Davacının eser iddiası olan görseller ele alındığında; tescilli bir tasarım olan görselde çikolatanın bir bölümünün kesilmiş hali ile arasındaki katmanlar yer aldığı, çikolata görseli üzeri dalgalı olarak sunulduğu, yan tarafta eğimli şekilde “çikolatalı” kelimesi okunduğu, davacının işbu davaya dayanak gösterdiği ve kendisine ait olduğunu ileri sürdüğü görsellerde de hemen hemen aynı şekilde çikolatanın bir bölümünün kesilmiş hali ile arasındaki katmanlar yer aldığı, çikolata görseli üzeri dalgalı olarak sunulduğu, yan tarafta eğimli şekilde “çikolatalı” kelimesi okunduğu, dolayısıyla davacının kendisine ait bir eser olduğunu iddia ettiği görsellerin, hakları (tasarımcısı davacı olsa da bilindiği gibi tasarımcı değil tasarım hakkı sahibi, tasarım üzerindeki hakları kullanabilir) davalı … A.Ş.’ye ait bir tasarım olduğu veya ondan ayniyete varan düzeyde türetilen görseller olduğunun görüldüğü,
Davacı bu görsellerin yaratıcısı olsa da daha önce tescillenmiş bir hakkı başkasına devretmiş olduğundan, aynı görseller üzerinden hususiyet taşıyan yeni bir eser üretmediği sürece bir hak iddiası söz konusu olamayacağı,
Davacıya ait görsellerle tescilli tasarım karşılaştırıldığında ; görselde çikolatanın bir bölümünün kesilmiş hali ile arasındaki katmanlar yer aldığı, çikolata görseli üzeri dalgalı olarak sunulduğu, yan tarafta eğimli şekilde “çikolatalı” kelimesinin okunduğu, dolayısıyla davaya konu ambalajların davalılardan … A.Ş.nin hak sahibi olduğu tescilli tasarımla ayniyet düzeyinde olduğu, bu itibarla davalının kendi hakkını kullandığı sonucuna varıldığı,
Bu nedenle davacının eser niteliği taşıdığını iddia ettiği görsellerin bir hususiyeti bulunmayıp, tasarımın kopyalanmasından oluştuğunun değerlendirildiği, “eser” vasfı taşımadığı, davacının eserden kaynaklanan hakları bulunmadığı, bu nedenlerle davacının eser veya tasarıma dayalı bir hak talebinde bulunmayacağı değerlendirmelerinde bulunulduğu anlaşılmıştır.
Tüm dosya kapsamı hükme esas alınan heyet raporlardaki değerlendirmeler dikkate alındığında her ne kadar davacı davaya konu ambalaj görsellerin FSEK kapsamında eser niteliğinde olduğu ve eser hak sahipliğine tecavüze dayalı taleplerde bulunmuş ise de dava konusu ambalajların davalılardan … A.Ş.nin hak sahibi olduğu …kapsamında kaldığı, davacının eser iddiası olan görsellerin, davalıya ait tescilli tasarımdan ayniyete varan düzeyde kullanıldığı için “hususiyet” taşımadığı, bu nedenle “eser” vasfı taşımadığı, tescilli tasarıma dayalı kullanımlar yönünden … AŞ’nin davacıdan izin almaksızın kullanılabileceği, diğer davalının ise ancak tasarım hak sahibi olan … A.Ş.ye karşı sorumlu olabileceği, davacının eserden kaynaklanan hakları bulunmadığı, anlaşılmakla, davacının eser niteliği bulunmayan ambalaj görsellerine ilişkin açmış olduğu eser sahipliğine tecavüz iddiasının ve buna dayalı tazminat taleplerinin dinlenilemeyeceği anlaşılmakla davacının sübut bulmayan davasının reddine karar vermek gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm tesis olunmuştur.
HÜKÜM :Ayrıntısı yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gereken 80,70 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 59,30 TL”nin mahsubu ile bakiye kalan 21,40 TL’nin davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan masrafların üzerinde bırakılmasına,
4-Davalılar kendini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. Uyarınca reddolunan eser sahipliğine tecavüzün tespiti ve önlenmesine yönelik talepler yönünden hesaplanan 7.375,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalılara verilmesine,
5-Davalılar kendini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. Uyarınca reddolunan maddi tazminat yönünden hesaplanan 7.375,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalılara verilmesine,
6-Artan masrafların karar kesinleştikten sonra talep olması halinde taraflara iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı, (HMK 345/1 md. gereğince) gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamı ödenmek suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı. 29/06/2022

Katip
¸

Hakim
¸