Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 2.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2021/17 E. 2021/214 K. 08.06.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/17 Esas
KARAR NO : 2021/214

DAVA : İtirazın İptali (Fikir Ve Sanat Eseri Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 13/10/2014
KARAR TARİHİ : 08/06/2021

Mahkememizde görülmekte bulunan İtirazın İptali (Fikir Ve Sanat Eseri Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; …-…. Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 42’inci maddesi uyarınca üyelerinin ortak çıkarlarını, mali haklarını korumak ve FSEK ile tanınmış hakların idaresini ve takibini, alınacak ücretlerin tahsilini ve hak sehiplerine dağıtımını sağlamak üzere kurulmuş Kültür ve Turizm Bakanlığının idari ve mali denetimine tabi bir meslek birliği olduğunu, davalı …’un, 15 Nisan 2014 tarihine kadar müvekkil Meslek Birliğin’de yönetim kurulu başkanlığı yaptığını, 15 Nisan 2014 tarihli Yönetim kurulu kararıyla başkanlık görevinden alındığını, Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları Genel Müdürlüğü’nün 10 Haziran 2014 tarih ve … sayılı Denetim raporu ile … yönetim kurulu üyeliğinden de alındığını, … Cumhuriyet Başsavcılığı’nın … Soruşturma no’su ile suç duyurusunda bulunulduğunu, T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı Teftiş Kurulu tarafından davacı Meslek Birliğine iade edilmesi, ödemesi gereken tutarla ilgili olarak 10 Haziran 2014 tarih ve … sayılı raporda davalının,“Yönetim Kurulu Başkanı …’un Yönetim Kurulu toplantıları dışında katıldığı toplantılardan huzur hakkı alması ve kendisine maaş bağlanması iddiaları ile ilgili olarak Bakanlık Müfettişliğince daha önce inceleme yapıldığını ve bu incelemenin Bakanlık Makamının onayına bağlandığı, …’un kamu görevlisi olması dolayısıyla Dernekler Kanunu’nun 13. ve hizmet sözleşmesinin 45.maddeleri gereğince kendisine murahhas üye olarak maaş bağlanamayacağı, ödenen huzur hakkı ücretlerinin geri ödenip ödenmemesinin, değerlendirildiği, …’un ve diğer Yönetim Kurulu üyelerinin … organları dışında katıldıkları toplantılardan aldıkları ücretlerin geri alınmamasına hükmolunduğunu, maaşla ilgili ise böyle bir değerlendirmeye gidilmediği, davalının ihtarnameye rağmen ödeme yapmaması neticesinde müvekkil meslek birliğinden almış olduğu 188.756,14 TL den alması gereken huzur hakkı bedeli olan 44.637,00 TL yi düşerek … 7.İcra Dairesinin … E sayılı dosyası ile davalı aleyhine 144.119,14 TL icra takibinin başlatıldığını, takibe itiraz edilmesi üzerine takibin durdurulduğunu belirterek davalının itirazının iptaline, takibin devamına davalı aleyhine %20’sinden aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin … tüzüğünün 26 ve 28. maddeleri uyarınca murahhas üye olarak atanmasına ve bu görevine karşılık kendisine 7.000 TL aylık ücret ödenmesin ilişkin olarak … Yönetim Kurulunun 21/06/2011 tarihinde oy birliği ile karar alındığı ve söz konusu kararın davacı kuruma ait internet sitesinde yayınlandığını, müvekkilinin Genel Kurulda ücretine ilişkin yaptığı açıklama ve bu açıklamanın tüm Genel Kurul tarafından ayakta açıklandığına ilişkin video kayıtlarının bulunduğunu, davaya ilişkin takibe dayanak raporun hukuka aykırı olduğunu, raporun hem meslek birliği tüzüğüne hem meslek birliğinin en üst organı olan genel kurulunun iradesine hem karar organı olan yönetim kurulunun iradesine hem de ilgili mevzuatta yer alan kanun maddelerinin tamamına aykırı olduğunu, … tüzüğünde murahhas üye olarak kamu görevlisi istihdam edilemeyeceği yönünde herhangi bir hükmün bulunmadığını belirterek haksız davanın reddinin talep etmiştir.
Mahkememizce yapılan ilk yargılamada 2014/217 Esas, 2016/135 Karar ve 19/07/2016 tarihli kararı ile davanın kabulü ile … 7. İcra Müdürlüğü’nün …sayılı takip dosyasında yapılan itirazın iptali ile takibin 144.119,14 TL üzerinden devamına, alacağa takip tarihinden itibaren ödeninceye kadar yasal faiz yürütülmesine, Davacı yanın icra inkar tazminatı talebinin talep yargılamayı gerektirdiğinden reddine karar verilmiştir.
Davalı vekilinin kararı temyiz etmesi üzerine dosyayı inceleyen Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2016/13299 Esas, 2018/6701 Karar ve 25/10/2018 tarihli kararı ile davalı vekilinin temyiz itirazları yerinde görülerek Mahkememiz kararının bozulmasına karar verilmiş, davacı vekilinin karar düzeltme talebi Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 2019/757 Esas, 2020/5814 Karar ve 14/12/2020 tarihli kararı ile reddine karar verilmiştir.
Mahkememizce yeniden esas numarası alınarak yargılamaya devam olunmuştur.
KANAAT VE GEREKÇE
Dava, 5846 sayılı yasa kapsamında kurulan … Meslek Birliği Yönetim Kurulu Başkanı olan davalıya bağlanan maaşın usulsüz olduğundan bahisle geri ödenmesine yönelik yapılan takibe itirazın iptali davasıdır.
Tarafların dosyada bildirdikleri tüm deliller toplanmış Kültür Bakanlığından ilgili belgeler getirtilmiş, Genel Kurul görüntülerine ait CD’ler incelenmiş, bilirkişi incelemesi yapılmak suretiyle rapor alınmıştır.
Kültür ve Turizm Bakanlığı Güzel Sanatlar Genel Müdürtüğü’ne bağlı İstanbul Devlet Modern Folk Müzik Topluluğunda sanatçı olarak görev yapan … üyesi olduğu …’de üyelerin oylaması sonucu başkan seçilmiş, kurumdaki asil görevlerini aksatmamak ve verilen görevleri yerine getirmek kaydıyla başkanlığı için gerekli izinlerin verilmesini istemiş, istemi Bakanlık Makamı onayı ile kabul edilmiştir.
… Yönetim Kurulu’nun 26.10.2009 tarihli kararı ile Yönetim Kurulu Başkanı …’a toplantı başına murahhas üye ücreti ve sonrasında 21/06/2011 tarihli Yönetim Kurulu Kararı ile da başkanlık sıfat ve görevi yanında … Tüzüğünün 26 ve 28/b hükümleri gereği 01/07/2011 tarihinden itibaren ve bir sonraki … Genel Kuruluna kadar Genel Koordinatör sıfatı ile murahhas üye olarak atandığı ve bu görevi karşılığında maaş bağlanmasına karar verildiği ancak Kültür Bakanlığı Telif Hakları Genel Müdürlüğü’nün 27/05/2013 tarihli yazısı nedeniyle 05/06/2013 tarihli Yönetim Kurulu kararı ile bu tarihinden 05/06/2013 itibaren geçerli olmak üzere murahhas üyelik ile ilgili istifasının kabul edildiği ve yönetim kurulu üyesi ve başkan sıfatı ile katılacağı toplantılarından sadece huzur hakkı alacağına dair karar alındığı davalının da müfettiş raporu ve bu rapor içeriğinde belirtilen murahhas üye ücretinin kesilmesine dair itirazda bulunduğu anlaşılmaktadır.
15.04.2014 tarihli Yönetim Kurulu toplantısında yönetim kurulu başkanlığı el değiştirerek …’un yönetim kurulu başkanlığı sona ermiştir.
Davalı 2009 yılından 15.04.2014 tarihinde yapılan Yönetim Kurulu toplantısında başkanlık görev ve sıfatının sona erdiğine ilişkin karara kadar kısa adı … olan … Yönetim Kurulu Başkanlığını yapmıştır.
Kültür ve Turizm Bakanlığı Telli Hakları Genel Müdürlüğü …’e 10 Haziran 2014 tarihli yazıda “Birlik üyelerinden bila tarih bir şikayet dilekçesi geldiği, bu şikayet dilekçesinde 27 Mart 2013 tarihli 7. Olağan Genel Kurul Toplantısında kabul edilen dağıtım yönergesine aykırı olarak dağıtımların gerçekleştirildiği ve Yönetim Kurulu Başkanı … tarafından gerçekleştirilen işlemler nedeniyle …’in zarara uğradığı iddia edildiği, bu iddialar çerçevesinde Kültür ve Turizm Bakanlığı Teftiş kurulu Başkanlığı tarafından inceleme başlatıldığı ve 13.05.2014 tarih ve 31/2 sayılı bir “İnceleme Raporu” hazırlandığı ve raporun Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları Genel Müdürlüğü’ne gönderildiği ifade edilmiştir.
Birinci iddia hakkında ”2013 yılında yapılmış olan 3 dağıtımın 27.03.2013 tarihli Dağıtım Yönergesine uygun bir şekilde tekrar yapılmasının gerektiği ve buradan hareketle yapılmış ödemelerin tespiti ve bunların iade ya da mahsubunun, yeni ödemelerin 27.03.2013 tarihli Dağıtım Yönergesine uygun yapılması gerektiği, …’un dağıtımlarla ilgili tutum ve davranışlarından ötürü 5846 sayılı Kanunun 42/B maddesi uyarınca yönetim kurulu üyeliğinden tedbiren el çektirilmesi gerektiği, …’un …’den aldığı maaşları iade etmesi gerektiği yönündeki iddialar bakımından “Yönetim Kurulu Başkanı … hakkında Yönetim Kurulu toplantıları dışında katıldığı toplantılardan huzur hakkı alması ve kendisine maaş bağlanması ile ilgili iddialar olduğu, aslında bu iddialar hakkında daha önce bir inceleme yapıldığı ve bu incelemenin Bakanlık Makamının 10.05-2013 tarih ve 1471 sayılı onayına bağlandığı, söz konusu onayda …’un kamu görevlisi olması nedeniyle Dernekler Kanununun 13. maddesi ve Hizmet Sözleşmesinin 45.maddesi gereği …’a murahhas üye olarak maaş bağlanamayacağının ifade edildiği, ayrıca Yönetim, Denetleme, Teknik-Bilim ve Haysiyet Kurulu haricindeki toplantılara katılan üyelere herhangi bir ad altında ücret ödenmemesinin istendiği ancak, 28.10.2009 – 21.06.2011 tarihleri orasında …’a ödenen yönetim kurulu toplantıları haricindeki murahhas üye ücretleri ile …’un katılmadığı toplantılarda yerine katılan yönetim kurulu üyelerine ödenen murahhas üyelik ücretlerinin söz konusu görevlerde harcanan emek ve zaman dikkate alınarak geri alınmamasına karar verildiği” ifade edilmiştir.
…’un lise mezunu ve hiçbir iş deneyimi olmayan yeğenine aylık 7.500 TL maaşla … de genel sekreter yardımcısı sıfatıyla işe aldığı ve kendisi ve yakın çevresine menfaat sağladığı iddiasına ilişkin olarak, …’un yeğeni üzerinden kanunen kabul edilmediği halde maaş almaya devam ettiği şeklinde 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 157. maddesinde yer alan dolandırıcılık fiili kapsamında olması ve … tüzüğünün 48. maddesi hükmü nedeniyle suç duyurusunda bulunulmasının yerinde olacağı raporda belirtilmiştir.
İnceleme raporuna dayanılarak …’un yönetim kurulu üyeliğinden tedbiren el çektirilmesine karar verilmiş, 25.6.2014 tarihinde gerçekleşen … Yönetim Kurulu’nda, yine … tarihli ve … sayılı inceleme raporuna dayanılarak …’un Haysiyet ve Disiplin Kuruluna sevk edilmesine, raporun ilgili kısmına dayanarak huzur hakkı mahsup edilmek suretiyle 144.119,14 TL’nin iade edilmesi yönünde …’a yazı yazılmasına ve suç duyurusunda bulunulmasına karar verilmiştir. Gönderilen ihtarnameye rağmen ödeme yapılmaması üzerine icra takibine geçilmiş ve takibe itiraz edilmesi nedeniyle iş bu dava açılmıştır.
Davalı … idare Mahkemesinde dava açıldığını ve derdest bulunduğunu Bakan Onayı bulunan raporun ve … tarihli inceleme raporunun hukuka aykırı olduğunu, Dernekler Kanun madde 13 hükmüne atıf yapılmasının hukuki olmadığını, Fikir ve Sanat Eseri Sahipleri ile Bağlantılı Hak Sahipleri Meslek Birlikleri ve Federasyonları Hakkında Tüzüğün 28. maddesinin (b) bendinde “Genel sekreter ile merkez ve şubelerde çalışacak personeli görevlendirmek, görevlerine son vermek, bunların özlük, ücret, sosyal hakları ve çatışma esasları ile diğer hususlara ilişkin usul ve esasları belirlemek” hükmü ile … Tüzüğü’nün 26. maddesinin b bendinde “Genel sekreter, murahhas üye ve icra organları ile merkez ve şubelerde çalışacak personeli görevlendirme, bunların özlük, ücret, sosyla hakları ve çalışma usul ve esaslarını belirleme'” yetkisinin … yönetim Kuruluna tanındığını, bu nedenle …’in murahhas üye belirlenme ve dilediği ücreti verme yetkisi bulunduğunu belirtilmiştir.
Mahkememizce bozma ilamı öncesinde 19.07.2016 Tarih, 2014/217 Esas, 2016/ 135 Karar sayılı kararında dava konusu ödemelerin iadesi gerektiği şeklinde karar oluşturulmuşsa da, mahkememizce uyulan usul ve yasaya uygun Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 2016/13299 Esas, 2018/6701 Karar ve 25/10/2018 tarihli bozma kararında da belirtildiği üzere; Yargıtay HGK’nun 1996/13-850 Esas, 1997/186 Karar sayılı lamında “… 657 sayılı Kanunun 28. Maddesinin metninde, açıkça batıldır, hükümsüzdür vb. Gibi sözcüklere yer verilmediği, o nedenle hükmün konulması amacına veya maddeye aykırı hareket edilmesi halinde doğacak sonuca bakmak sureti ile sonuca kavuşulması gerektiği, kişisel durumları veya yaptığı işlerin mahiyeti yahut meslek ve vazifeleri itibari ile kanuni veya kazai bir yasağa tabi bulunan hakiki şahısların yaptığı sözleşmelerin geçersiz sayılmadığı, ancak bu davranışların inzibati yaptırıma bağlandığı, 657 Sayılı Yasanın 28’inci maddesindeki yasaklamanın salt inzibati cezalara yönelik yaptırım içeren nisbi emredici bir hüküm olduğu…” kabul edilmiştir.
Bu durumda davalının kamu görevlisi olması nedeni ile hizmet sözleşmesindeki iş yasağını ihlal ettiği varsayılsa dahi bu ihlalin ancak davalı ile görev yaptığı kurum arasındaki hukuki bir mesele olup idarenin davalı hakkında personel hukukuna ilişkin olarak işlem yapmasının mümkün bulunduğu, yine davalının çalıştığı kurumdan izin almadan davacı meslek birliğinde çalıştığı kabul edilse dahi, davacı … den aldığı ücretin yukarıda bahsedilen Tüzük hükümlerine uygun olarak davacı meslek birliğinin yönetim kurulu kararı ve genel kurulun onayı ile karşılıksız değil, belirli bir mesai karşılığında kendisine ödenen ücret olduğu, davacı tarafça davalının söz konusu dönemde … organları dışında toplantılara katılmadığı, emek ve mesai harcamadığı hususunun da iddia ve ispat edilemediği nazara alınarak davanın bozma ilamında belirtildiği şekilde reddine karar vermek gerekmiş, davacının takip başlatmakta kötü niyetli olduğuna ilişkin dosyada somut bilgi ve belgelerin olmadığı, talebin yargılamayı gerektirdiği göz önüne alınarak şartları oluşmayan kötü niyet tazminatının da reddine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM :Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere,
1-Davanın reddine,
2-Şartları oluşmayan kötü niyet tazminatı talebinin reddine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca peşin yatırılan 1.740,70 TL’den hesap olunan 59,30 TL karar harcının düşülerek kalan 1.681,40 TL bakiye karar harcının davacıya iadesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davalı vekili yararına hesap olunan 5.900,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davalıya verilmesine,
5-Davalı tarafından yapılan: posta gideri olan 77,10 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
7-Yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısmının talep halinde ve karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı, (HMK 345/1 md. gereğince) gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamı ödenmek suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı. 08/06/2021

Katip …
¸

Hakim …
¸