Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/165
KARAR NO : 2020/485

DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 03/08/2010
KARAR TARİHİ : 22/12/2020

Mahkememizde görülmekte bulunan Alacak davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilleri ile davalılar arasında imzalanan sözleşme gereği muhatap şirketlerin ortak yapımcılığında çekilen … isimli filmin gişe ve sair gelirlerinin %10’unun davacıların da aralarında olduğu 39 oyuncu arasında paylaştırılacağı ve aynca her oyuncuya her ay düzenli olarak 1.000,00 TL ile 3.000,00 TL arasında kararlaştırılan aylık verileceğinin sözleşme ile belirlendiği, ancak bu ödemelerin yapılmadığı, yapılan çalışmaların Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmediği, sözleşmeye uyulmayarak parça parça ve komik miktarlarda paralar ödenerek davacıların mağdur edildiğini iddia ederek fazlaya ilişkin haklarının saklı kalması koşulu ile 1.000,00 TL aylığın işin bittiği 26.12.2009 tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı … A.Ş. vekili 06/11/2010 havale tarihli dilekçcesinde özetle; davalı şirket ile davacılar arasında imzalanmış hiçbir sözleşme, muvafakatname bulunmadığını, her hangi bir ödeme taahhüdünde bulunulmadığını, davacıların davalı şirket çalışanı olmadığını, doğrudan bir hizmet alınmadığını, ve sigorta ettirilmediklerini, … tarafından çekilmekte olan … isimli sinema filminin çekim sürecinde maddi sıkıntıların yaşanması üzerine davalı firmanın filme maddi destek vererek filme ortak olduğunu, gerek … ile imzalanmış olan … Sözleşmesinde, gerek davacılar ile imzalanmış olan sözleşmelerde davalı firma herhangi bir bedel, maaş veya prim ödeme yükümlülüğü altına girmediğini, imzalanmış olan tüm sözleşmelerde … tüm oyuncu, yönetmen senarist çalışan vb. ücretleri ödemeyi üstlenmediği, sadece maddi bakımdan filme destek vererek ortak yapımcı olduğunu, tarafından alınan bilgiye göre davacıların hepsine gerek ücret ödemeleri gerekse prim ödemelerinin … film tarafından eksiksiz yerine getirildiğini beyan ederek, davanın reddini talep etmiştir
Davalı … Ltd. Şti. vekili 09.03.2011 havale tarihli dilekçesinde özetle; öncelikle tarafların farklı olması nedeni ile tek bir dava dilekçesiyle açılan davanın taraflara göre ayrılmasını talep ettiklerini, davacılar ile davalı şirket arasında sözleşmenin mevcut olduğu, davacıların gişe bedelinin % 10 unu prim olarak aldıkları, her birinin prim miktarının 4.499,27 TL olduğu, bu hususta hiçbir alacaklarının olmadığına dair ibra verdikleri, davacı …’ın dava konusu filmde önce makyöz sonra kostümcü, … ise sanat asistanı olarak görev yapmak üzere kısa bir süre çalıştıklarını, bu iki davacı ile sözleşme yapılmadığını, …’a çalıştığı süreye mukabil hizmetin karşılığında 1.000 TL ödeme yapıldığını, sonrasında ise film çekimlerinin ekonomik darboğaza girerek durması nedeniyle kendisine ödeme yapılamayacağını davacı oyunculardan … ve …’ın da film çekimlerinde bir süre görev aldığı, sürekli çalışmadığı, çekimlerin 2007 Ekim ayında başladığını, adı geçenlerin 2008 Aralık da kadroya katıldığı, çekimlerin sürekli olmadığı, ara verildiği, kararlaştırılan ücretin çekim dönemlerini kapsadığını, davacılardan prim alacağı hariç …’e 7,200,00 TL, …’a 7.200,00 TL, …’a 8.700,00 TL Engin Baykal’a 8.700,00 TL ücret ödemesi yapıldığını, davacılara herhangi bir ücret ve prim alacağının bulunmadığını, davanın öncelikle ayrı ayrı olmak üzere ayrılmasını ve davanın reddini talep etmiştir.
KANAAT VE GEREKÇE
Dava ilk olarak … 1. İş Mahkemesinde, işbu dosya davacısı ile birlikte altı davacı tarafından davalı şirketler aleyhine açılan iş akdine dayalı aylıklara yönelik alacak talepli dava olup, … 1. İş Mahkemesince her bir davacının işçilik alacağı talebi nedeniyle davaların birlikte görülmesi talebinin mümkün olması nedeniyle dosyalar tefrik edilmiş, dosya davacısı hakkında dosyada yargılamaya devam olunmuştur.
Dava dosyası … 10. İş Mahkemesine devrolmuş, İş mahkemesince yapılan yargılama sonucunda bilirkişi raporu ve imzası inkar edilmeyen ibraname ile davacının yaptığı iş ve toplumdaki statüsü dikkate alınarak zor durumda kalarak ibranameyi imzalamış olma ihtimalinin bulunmadığı kanaatiyle davanın reddine karar verilmiş ve Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 2011/109 E-2014/85 K sayılı ilamı ile taraflar arasındaki ilişkinin eser sözleşmesine dayalı alacağa ilişkin olduğundan bahisle görevsizlik kararı verilmesi gerektiği belirterek dosya İş mahkemesine gönderilmiş ve mahkemcece görevsizlik kararı ile dosya mahkememize gelmiş ve 2015/258 Esas sırasına kaydı yapılıp yargılamaya devam olunmuştur.
Mahkememizce 2015/258 E. 2016/13 K. 11/ 02/2016 tarihli karar ile, dava taraflarının aynı olduğu ve aynı konuda açılmış derdest dava bulunması nedeniyle, dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmiş, dosyayı inceleyen Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2019/1833 E. 2019/4360 K. 12/06/2019 tarihli ilamı ile mahkememizce verilen kararın bozulmasına karar verilmiştir.
Dava, taraflar arasındaki oyunculuk sözleşmesinin 6. Maddesinde yer alan aylık ücret alacağından kaynaklanan alacak istemine ilişkindir.
TBK m. 132 hükmünde yapılan düzenleme uyarınca borcu doğuran işlem kanunen ve taraflarca belli bir şekle bağlı tutulmuş olsa bile borç, tarafların şekle bağlı olmaksızın yapacakları ibra sözleşmesi ile tamamen veya kısmen ortadan kaldırılabilir. Yapılan bu düzenlemeden de anlaşılacağı üzere, ibra belgesinin düzenlenmesi bir şekle bağlı değildir.
Somut olayda, dosyaya sunulan belge içeriğine göre, davacının ücretinin ödendiğinde dair davalı tarafça 21/04/2010 tarihli ibraname sunulmuştur.İncelenen ibranamede ” … isimli sinema yapımından (ESER) dolayı sözleşmenin bulunduğu yapımcı …Şirketinin (ŞİRKET ) Eserle ilgili oyunculara vaad edilen prim alacağından, 2010 yılı Nisan ayı itibari ile payıma düşen prim alacağımdan 4.499,27.TL yi aldığımı, Nisan 2010 ayı tarihi itibariyle şirketten prim alacağının kalmadığını belirtir, bu tarihe kadar olan prim alacağından dolayı şirketin gayri kabili rucu ibra ettiğimi beyan , kabul ,tahaattüt ederim. …- isimli Sinema yapımından (ESER) dolayı sözleşmenin bulunduğu Yapımcı … nden (ŞİRKET)ESER le ilgili oyunculuk ücrte alacağımı ŞİRKET ten aldığımı , Şirket ve diğer yapımcı …A.Ş den oyunculuk ücreti adı altında alacağının bulunmadığını belirtir. İş bu ibraname ile oyunculuk ücreti alacağıma ilişkin ŞİRKET i ve … A.Ş gayri kabili rücu ibra ettiğimi beyan ve kabul ve taahüt ederim” şeklinde belge düzenlendiği, sunulu ibra belgesi kapsamnına göre davacı tarafın herhangi bir alacağı bulunmadığı anlaşılmıştır.
Davacı yanca 5846 Sayılı Yasada korunan haklardan hiç birisine dayanılmadan; bir alacak talebi söz konusudur. Borçlar Kanunumuzun 19. Maddesine göre: Bir sözleşmenin konusu, kanunun gösterdiği sınır içinde serbestçe tayin olunabilir. Borçlar Kanunumuzun 19. ve 20. maddelerine göre sözleşmelerin konusu emredici kurallara, kamu düzenine, kişilik haklarına ve ahlaka aykırı olmamalıdır. Toplumsal hayatta yapılan sözleşmeler, ekonomik açıdan az ya da çok kişilerin özgürlüklerini sınırlandırması anlamına gelir. Ancak ekonomik özgürlüklerin sınırlandırılması sözleşmeyi doğrudan doğruya hukuka ve ahlaka aykırı hale getirmez. Burada önemli olan, bir kimsenin sözleşme ile taahhüt ettiği edimlerin, ekonomik faaliyet özgürlüğünü sınırlandırmasının hukuka ve ahlaka aykırı olup olmadığıdır. Zira TBK. 19 ve 20. maddelerine göre, kişilik haklarına ve ahlaka aykırı sözleşmeler batıldır.
Dava konusu olayda da davacı açık iradesi ile sonuçlarını bilerek ibranameyi imzalamış ve içeriğini ikrar etmiş ancak ibranamenin ekonomik olarak zorda olmasından istifade edilerek düzenlendiğini ileri sürmüşse de, … 10. İş Mahkemesi’nin …Esas, … Karar sayılı dosyasından verilen kararda ” …Yapılan yargılama sonunda tarafların ve dinlenen tanık beyanları taraflar arasındaki sözleşme, bilirkişi raporu ve imzası inkar edilmeyen ibraname ile tüm dosya münderecatından , davacı tarafından eldeki dava açılmış ise de dinlenen tanıkların ve özellikle tanık …’in beyanları ile davacı vekilinin yukarıda belirtilen beyanlarından taraflar arasında düzenlenen ve imzası inkar olunmayan ibranameye itibar olunmuş, ibranamenin davacının muztar durumu nedeni ile imzalamış olabileceği düşüncesine, davacının yaptığı iş ve toplumdaki statüsü dikkate alınarak itibar olunmadığı gibi bu düşüncede mahkememizde aksi kanaat oluşturacak şekilde ispatlanamadığından davanın reddine dair..” şeklindeki değerlendirme karşısında ibranamenin baskı altında imzalandığı iddiası sübut bulmamıştır.
Tüm bu açıklamalar muvacehesinde, tarafların beyanları, sunulu ibraname, taraflar arasındaki sözleşmeler, görevsiz mahkemede dinlenilen tanık beyanları, … 10. İş Mahkemesi’nin …Esas, … Karar sayılı dosyası, benzer nitelikte açılan … 3. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinin …Esas, … Karar, … 1. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinin … Esas, … Karar sayılı dosyaları ve tüm dosya kapsamına göre; taraflar arasındaki düzenlenen ve imzası inkar olunmayan ibranameye itibar edilmiş, ibranamenin davacının ekonomik olarak zor durumda olması nedeniyle imzalandığı yönündeki savunmasının ,davacının yaptığı iş, toplumdaki statüsü ile hayatın olağan akışına göre kimsenin kendisini ekonomik olarak bağlayıcı bir belgeye içinde bulunduğu koşul ne olursa olsun imza atmayacağı gerçeği karşısında, HMK ve genel ispat vasıtalarına göre de ispatlanamayan davanın esastan reddine karar verilerek aşağıdaki hüküm tesis olunmuştur.
HÜKÜM :Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere,
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca davacı tarafından peşin yatırılan 89,10 TL ve 154,85 TL ıslah harcı olmak üzere toplam 243,95 TL’den 54,40 TL karar harcı düşülerek kalan 189,55 TL bakiye karar harcının karar kesinleştiğinde talep halinde davacıya iadesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davalı … vekilleri yararına hesap olunan 1.000,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davalılara verilmesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davalı … vekilleri yararına hesap olunan 1.000,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davalılara verilmesine,
5-Davalı … tarafından yapılan: 48,00 TL posta gideri yargılama giderinin davacıdan alınarak davalı …’e verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
7-Yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde Yargıtay Temyiz yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı.22/12/2020

Katip …
¸

Hakim …
¸