Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 2.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2020/105 E. 2021/324 K. 26.10.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO:2020/105
KARAR NO:2021/324

DAVA:Marka (Marka Hükümsüzlüğünden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:25/02/2020
KARAR TARİHİ:26/10/2021

Mahkememizde görülmekte bulunan Marka (Marka Hükümsüzlüğünden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin turizm sektöründe faaliyet gösteren küresel bir şirket olduğunu, müşterilerine seyahatlerinin varış noktalarında çok geniş bir hizmet ürünü portföyü sunduğunu, bu hizmetlerin içine, karşılama, çok dilli temsilci, konaklama ve taşımacılık hizmetleri ile odacı hizmetleri gibi çok çeşitli hizmet türlerinin girdiğini, müvekkili şirketin “…” markasıyla bu alanda dünya lideri konumunda olduğunu, Avrupa’nın en önde gelen turizm şirketlerinden biri olan ve çok geniş tatil ve seyahat programları sunan müvekkilinin, dünyanın en popüler turizm destinasyonlarında bulunan Destinasyon Yönetim Şirketlerini bir çatı markası olan “…” adı altında birbirlerine bağladığını, müvekkilinin markasının WIPO (Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü) nezdinde uluslararası tescili ve OHIM nezdinde Avrupa Topluluk Markası tescilinin bulunduğunu, çeşitli ülkelerde de ulusal tescillerinin mevcut olduğunu, “…” uluslararası markası Madrid Protokolü uyarınca Avusturya, Küba, Fransa, İngiltere, Hırvatistan, Malta, Karadağ ve Slovenya ülkelerinin marka ofisleri tarafından da müvekkil şirket adına tescil edildiğini, aynı kapsamda markanın Benelüks Fikri Mülkiyet Ofisi tarafından da tescilinin bulunduğunu, müvekkili şirketin birçok ülkede tescilli “…” markası için 2014/84676 işlem numarası ile TÜRKPATENT nezdinde 35 ve 43. Sınıf hizmetler bakımından tescil koruması talebinde bulunduğunu, ancak işbu marka başvurusunun davalı şirketin tescil ettirdiği fakat kullanmadığı … işlem numaralı markasına dayanarak yaptığı itiraz nedeniyle reddedildiğini, böylece müvekkili şirketin markalar sicilini gereksiz yere işgal eden dava konusu marka sebebiyle, kendi ihdas edip tanınmış hale getirdiği markasını faaliyet alanı bakımından Türkiye’de tescil ettiremez duruma düştüğünü, davalının … tescil numaralı “…’’ ibareli markasının 35 ve 43. sınıf hizmetler bakımından kullanmadığını, davalının, … işlem numaralı ‘…’ ibareli markayı 10.07.2004 tarihinde 24, 27, 35 ve 43. Sınıflar bakımından kendi adına tescil ettirdiğini, davalının … işlem numaralı ‘…’ ibareli markayı adına tescil ettirmekle birlikte, bu markanın tescil edildiği 35. Sınıf “Reklam acentesi hizmetleri, ilan büroları hizmetleri, televizyon, radyo,posta ile reklam ve ilan hizmetleri, ilan sütunlarının hazırlanması hizmetleri, reklam malzemelerinin dağıtımı hizmetleri, ticari ve reklam amaçlı sergi ve fuarların organizasyonu hizmetleri, reklam ve satış amaçlı modellik hizmetleri, pazarlama çalışmaları hizmetleri, pazarlama ile ilgili bilgilendirme hizmetleri, satışı arttırma (promosyon) hizmetleri, vitrin süsleme ve düzenleme hizmetleri, anket hizmetleri, halkla ilişkiler hizmetleri… Büro hizmetleri: Sekreterlik hizmetleri, stenografi hizmetleri, fotokopi çekim hizmetleri (dokümanlarının çoğaltılması), daktiloda yazım hizmetleri, kelime işlem hizmetleri, bilgisayarda kütük yönetimi hizmetleri, bilginin bilgisayar veri tabanına aktarılması hizmetleri, bilgisayar veri tabanındaki bilgilerin sistematik hale getirilmesi hizmetleri, telefon cevaplama hizmetleri, gazete aboneliklerinin düzenlenmesi hizmetleri, büro makinelerinin ve ekipmanlarının kiralanması hizmetleri, satış makinelerinin kiralanması hizmetleri…. Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için çeşitli malların bir araya getirilmesi hizmetleri. Açık artırmaların düzenlenmesi ve gerçekleştirilmesi hizmetleri, Ticari ve sınai ürünler için eksperlik hizmetleri, İş idaresi konusunda danışmanlık hizmetleri (işletme bilgileri), ticari veya endüstriyel yönetimde yardım hizmetleri, iş idaresi ve organizasyonu konusunda danışmanlık hizmetleri (yeniden yapılanma), otel yönetimi hizmetleri, iş konularında değerlendirme hizmetleri (iş ve zaman etüdü), iş konularında bilgi toplama hizmetleri, iş ile ilgili araştırma hizmetleri (üretim sürecinin ve yöntemlerinin), iş konusunda istatistik çalışmaları hizmetleri, personel ile ilgili hizmetler, iş ve işçi bulma acenteliği hizmetleri, personel seçiminde psikolojik test uygulanması hizmetleri, işe yerleştirme hizmetleri, muhasebe kayıtlarının düzenlenmesi hizmetleri, defter tutma hizmetleri, hesapların denetimi hizmetleri, fiyat analizleri hizmetleri, ekonomik tahmin hizmetleri, bordro hazırlama hizmetleri, vergilerin hazırlanması hizmetleri… İthalat ihracat acente hizmetleri, Sanatçılar için menejerlik hizmetleri” ve 43. Sınıf “Hayvan bakım evleri hizmetleri. Geçici konaklama hizmetleri: Otel, motel , tatil köyü, pansiyon v.b. hizmetleri (geçici barınma), çadır kiralanması hizmetleri, gençlik kamp hizmetleri, yer ayırtma hizmetleri… Yiyecek ve içecek sağlanması hizmetleri: Restoran hizmetleri, self-servis restoran hizmetleri, lokanta hizmetleri, kafeterya hizmetleri, cafe hizmetleri, kantin hizmetleri kokteyl salonu hizmetleri snack-bar hizmetleri, bar hizmetleri, ikram hizmetleri (catering), yiyecek ve içecek hizmet araçlarının kiralanması hizmetleri… Gündüz bakımı (kreş) hizmetleri, huzurevleri hizmetleri” bakımından bugüne kadar ciddi bir biçimde kullanımının olmadığını, bu marka altında tescil ettirdiği hizmetlerin hiçbirini sunmadığından bahisle; 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 9. Maddesi gereğince davalı adına TÜRKPATENT nezdinde tescilli … işlem numaralı ‘…’ ibareli marka tescil belgesinin 35 ve 43. Sınıflarda yer alan tüm emtialar bakımından, yani 35. Sınıf: “Reklam acentesi hizmetleri, ilan büroları hizmetleri, televizyon, radyo,posta ile reklam ve ilan hizmetleri, ilan sütunlarının hazırlanması hizmetleri, reklam malzemelerinin dağıtımı hizmetleri, ticari ve reklam amaçlı sergi ve fuarların organizasyonu hizmetleri, reklam ve satış amaçlı modellik hizmetleri, pazarlama çalışmaları hizmetleri, pazarlama ile ilgili bilgilendirme hizmetleri, satışı arttırma (promosyon) hizmetleri, vitrin süsleme ve düzenleme hizmetleri, anket hizmetleri, halkla ilişkiler hizmetleri…Büro hizmetleri: Sekreterlik hizmetleri, stenografi hizmetleri, fotokopi çekim hizmetleri (dokümanlarının çoğaltılması), daktiloda yazım hizmetleri, kelime işlem hizmetleri, bilgisayarda kütük yönetimi hizmetleri, bilginin bilgisayar veri tabanına aktarılması hizmetleri, bilgisayar veri tabanındaki bilgilerin sistematik hale getirilmesi hizmetleri, telefon cevaplama hizmetleri, gazete aboneliklerinin düzenlenmesi hizmetleri, büro makinelerinin ve ekipmanlarının kiralanması hizmetleri, satış makinelerinin kiralanması hizmetleri….Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için çeşitli malların bir araya getirilmesi hizmetleri. Açık artırmaların düzenlenmesi ve gerçekleştirilmesi hizmetleri, Ticari ve sınai ürünler için eksperlik hizmetleri, İş idaresi konusunda danışmanlık hizmetleri (işletme bilgileri), ticari veya endüstriyel yönetimde yardım hizmetleri, iş idaresi ve organizasyonu konusunda danışmanlık hizmetleri (yeniden yapılanma), otel yönetimi hizmetleri, iş konularında değerlendirme hizmetleri (iş ve zaman etüdü), iş konularında bilgi toplama hizmetleri, iş ile ilgili araştırma hizmetleri (üretim sürecinin ve yöntemlerinin), iş konusunda istatistik çalışmaları hizmetleri, personel ile ilgili hizmetler, iş ve işçi bulma acenteliği hizmetleri, personel seçiminde psikolojik test uygulanması hizmetleri, işe yerleştirme hizmetleri, muhasebe kayıtlarının düzenlenmesi hizmetleri, defter tutma hizmetleri, hesapların denetimi hizmetleri, fiyat analizleri hizmetleri, ekonomik tahmin hizmetleri, bordro hazırlama hizmetleri, vergilerin hazırlanması hizmetleri…İthalat ihracat acente hizmetleri, Sanatçılar için menejerlik hizmetleri” ve 43. Sınıf “Hayvan bakım evleri hizmetleri.Geçici konaklama hizmetleri: Otel, motel , tatil köyü, pansiyon v.b. hizmetleri (geçici barınma), çadır kiralanması hizmetleri, gençlik kamp hizmetleri, yer ayırtma hizmetleri…Yiyecek ve içecek sağlanması hizmetleri: Restoran hizmetleri, self-servis restoran hizmetleri, lokanta hizmetleri, kafeterya hizmetleri, cafe hizmetleri, kantin hizmetleri kokteyl salonu hizmetleri snack-bar hizmetleri, bar hizmetleri, ikram hizmetleri (catering), yiyecek ve içecek hizmet araçlarının kiralanması hizmetleri…Gündüz bakımı (kreş) hizmetleri, huzurevleri hizmetleri” bakımından kısmen iptaline, markanın bu hizmetler yönünden sicilden terkinine, hükmün kesinleşmesine kadar, … numaralı markanın 3.kişilere devri ya da 3. kişiler yararına işlem tesisinin önlenmesi için teminat alınmaksızın marka siciline ihtiyati tedbir konulmasına, karar verilmesini talep ve dava ettiği anlaşılmıştır.
Davalı vekilinin cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafından 17.02.2014 tarihinde ”… …+şekil” ibareli 16,35,39,41,43. Sınıf ürün ve hizmetleri içeren marka tescil başvurusunda bulunulduğunu, ilgili başvurunun Resmi Marka Bülteni’nde yayımlandığını, bunun üzerine müvekkilinin “…” ibareli 24, 27, 35, 43. sınıf ürün ve hizmetleri içeren …/… sayılı markaya dayanarak itiraz ettiğini, sonrasında davacının marka tescil başvurusunun reddine dair YİDK kararının iptali istemiyle açmış olduğu davanın da … 2. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi tarafından 2016/…, 2017/… sayılı kararı ile reddedildiğini, davacının tescil talebinin reddedilmesi ve buna karşı açtığı davanın da reddedilmesi üzerine işbu davayı açtığını ve “…” ibareli markanın kullanılmadığından bahisle iptalini talep ettiğini, “…” markasının 2003 yılından bu yana “…” markası ile işletilen restoran zincirinde kullanılan slogan olduğunu, “…” markasının … restoran zincirinin websitesinde, sosyal medya hesaplarında, menülerinde, garsonların tşörtlerinde slogan olarak kullanıldığını, davacının “…” markasının tescilinin reddine ve bu karara karşı yapılan itirazın reddine ilişkin … sayılı kararının iptali istemiyle açmış olduğu dava da, … 2. Fikri ve Sınai Haklar Mahkemesinin 2016/…86E, 2017/… sayılı kararında; dava konusu markanın “kullanılmamış olmasının itiraza mesnet gösterilmesine engel olmayacağı, zira kullanmamının korumanın şartı olmadığı, kaldı ki kullanıldığının ifade edildiği, kanısına varıldığından, davalı kurum kararının başvuru kapsamında olup da reddedilen mal ve hizmetler bakımından hukuka uygun bulunduğu sonucuna ulaşıldığı gerekçeleriyle YİDK kararı yerel mahkeme tarafından da uygun bulunarak davanın reddine karar verildiğini, yani zaten davacının işbu davada ileri sürüldüğünü, kullanılmama iddiasının daha önce … 2. Fikri ve Sınai Haklar Mahkemesince reddedildiğini beyanla davanın reddine karar verilmesini talep ettiği anlaşılmıştır.
Dava, 6769 Sayılı Yasa kapsamında davalı adına TPMK nezdinde tescilli … tescil numaralı “…” ibareli markanın 35. ve 43.sınıflarda yer alan emtia ve hizmetler bakımından kullanmama nedeniyle kısmen iptaline ilişkindir.
Dosyada tarafların bildirdikleri deliller toplanmış, TPMK kayıtları getirtilmiş, özel ve teknik bilgi gerektirmesi nedeniyle bilirkişi heyeti oluşturularak raporları alınmıştır.
Dosyaya sunulan 22.04.2021 tarihli bilirkişi raporunda ve 23.08.2021 tarihli bilirkişi ek raporunda özetle;”…… markasının yanında bir slogan destekleyici unsur olarak … markasının … … ve ona bağlı türevler şeklinde kullanıldığı restorant girişlerinde olmamakla birlikte menü reklam ve sloganlarda, internet sitesinde bu ibarelere yer verildiği bu bağlamda davacının markanın kullanılmaması nedeniyle hükümsüzlüğü ve terkinine ilişkin talebine katılmadıkları…” sonuç ve kanaatinin bildirildiği,
KANAAT VE GEREKÇE
Dava, 6769 sayılı SMK hükümleri uyarınca açılmış davalı adına TPMK nezdinde tescilli … tescil numaralı “…” ibareli markanın 35. Ve 43. Sınıflarda yer alan emtia ve hizmetler bakımından kullanmamaya dayalı markanın kısmen iptali talebine ilişkindir.
TPMK kayıtları dosya içerisinden alınmış davaya konu … tescil numaralı ”…” ibareli markanın 24,27,35 ve 43 sınıfta davalı adına 10/07/2004 tarihinde sicile kaydedildiği anlaşılmıştır.
6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu (SMK) ‘nın 9/1.maddesinde yer alan “Tescil tarihinden itibaren beş yıl içinde haklı bir sebep olmadan tescil edildiği mal veya hizmetler bakımından marka sahibi tarafından Türkiye’de ciddi biçimde kullanılmayan ya da kullanımına beş yıl kesintisiz ara verilen markanın iptaline karar verilir 2-Aşağıda belirtilen durumlar da birinci fikra anlamında markayı kullanma kabul edilir: a)Markanın ayırt edici karakteri değiştirilmeden farklı unsurlarla kullanılması. b)Markanın sadece ihracat amacıyla mal veya ambalajlarında kullanılması.3- Markanın, marka sahibinin izni ile kullanılması da marka sahibi tarafından kullanım olarak kabul edilir.” şeklindeki düzenleme ile kanun koyucunun Markalar Sicilini kullanılmayan markalardan arındırma amacını güttüğü anlaşılmaktadır.
Aynı şekilde SMK m.26/I-a) hükmü de SMK m.9/I’de belirtilen hallerin bir iptal sebebi olduğunu ortaya koymaktadır.
Marka üzerindeki hakkın kazanılması için sicile tescil edilmesi yeterli olsa da kanun koyucu tescil edilmiş marka ile marka hakkı sahibine sağlanan korumanın devam edebilmesini bazı şartlara bağlamıştır. Bunun arkasında; tescil edilen bir markanın haksız yere sahibinin tekelinde kalmasının engellenmesi, marka sicilinin kullanılmayan markalarla dolu bir ‘çöplük’ haline gelmesini önlemek veya kullanılmayan bir markadan onu kullanmak ve bir değer yaratmak isteyen bir başka kişinin yararlanmasının önünü açmak gibi pek çok ekonomik ve toplumsal nedenler yatmaktadır. Zira marka hakkı sahibine inhisari bir yetki veren ve herkese karşı ileri sürülebilir nitelikte olduğundan kanun koyucu, bu geniş hakkın yanı sıra marka sahibine hakkaniyet ölçüsünde birtakım sorumluluklar da yüklemiştir. Markanın usulünce kullanılması zorunluluğu da bunlardan bir tanesidir.
SMK madde 9’da marka kullanılmama sebebiyle iptali edilebilmesi için haklı bir sebep olmaksızın tescil edildiği mal ve hizmetler bakımından tescil tarihinden itibaren 5 yıl boyunca Türkiye’de ciddi biçimde kullanılmamış veya kullanımına beş yıl ara verilmiş olması gerektiği düzenlenmiştir. Ciddi biçimde kullanımdan bahsedebilmek için en öncelikli kriter markanın kullanım yoğunluğu ve markadan elde edilen ekonomik yarardır. Markanın sadece birkaç defa ambalajlara basılması veya az sayıda bastırılan broşürlerde kullanılması gibi kullanım süresi ve etkisi sınırlı, hatta göstermelik denebilecek kullanımlar SMK md.9 anlamında ciddi kullanım teşkil etmez. Markanın ciddi kullanımı belirlenirken markanın kullanım şekli, kapsamı, süresi gibi objektif kriterlerden hareket edilmelidir. Marka sahibi markasını aynı mal veya hizmeti üreten teşebbüslerin oluşturduğu piyasada farklı bir yer edinmek veya yeni bir mal veya hizmet piyasası oluşturmak biçimde kullanmışsa ciddi bir kullanımdan söz edilebilir.
Dava tarihinden geriye doğru 5 yıllık ciddi kullanımlar SMK m.9 anlamında marka hakkının muhafazasını sağlayacaktır. Aksi halde markanın dava konusu emtia bakımından iptali talep edilebilecektir. Bu çerçevede davalı tarafın geriye doğru 5 yıllık sürede ciddi olarak kullandığını ispatlaması gerekmektedir.
Kullanılmama nedeniyle bir markanın iptal edilebilmesi için kullanılmamanın haklı bir sebebe dayanması gerekmektedir. Bu noktada ispat yükü davalı taraftadır.
Davalının kullanımlarına ilişkin ticari defter ve kayıtlar, web sayfası, yemek menüsü, çalışanların giymiş olduğu T-shirt vb. üzerinde bilirkişilerce yapılan incelemede davalının tescilli … markasının yanı sıra bir slogan destekleyici unsur olarak “…” markasının … … ve ona bağlı türevler şeklinde kullandığını, restorant girişlerinde olmamakla birlikte menü, reklam ve sloganlarda, internet sitesinde bu ibarelere yer verildiği, … tescil numarası ile 43. Sınıfta tescilli “… herkesin buluşma noktası” isimli sloganında tescilli olduğu, ayrıca bu sloganın ingilizce karşılığı olarak 2011/51811 numara ile tescilli “… everybody’s … …” şeklinde de marka tescilinin bulunduğu görülmüştür.
… … ve ona bağlı türevlerin “buluşma noktası” şeklindeki slogan ve ibareler olarak tüketicilere buluşma yeri, uğrak bir yer gibi mesajlar vermek sureti ile sektör bilirkişisininde tespit ettiği üzere samimiyet içerikli bilinçaltına mesaj verilmeye çalışılan kullanımlar olduğu değerlendirilmiştir. Kaldı ki … … yazılı başkaca sloganların da TPMK kayıtlarında tescilli olduğu sabittir. Bilirkişi raporu ile tespit edildiği üzere davalının menü, reklam, slogan ve internet sitelerinde bu ibarelere yer verdiği, ciddi bir kullanımı söz konusu olduğundan hükümsüzlük koşullarının somut olay bakımından gerçekleşmediği kanaatine varılmıştır.
Tüm bu açıklamalar ışığında, tarafların iddia ve savunmaları, davalı tarafından dosyaya sunulan deliller, hükme esas alınan denetime elverişli bilirkişi raporu bir arada değerlendirildiğinde sübut bulmayan davanın reddine karar vermek gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM :Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere,
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca hesap olunan 59,30 TL karar harcından peşin yatırılan 54,40 TL’nin mahsubu ile kalan 4,90 TL bakiye karar harcının davacıdan tahsili ile Hazine’ye irat kaydına,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davalı vekili yararına hesap olunan 5.900,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
5-Yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısmının talep halinde ve karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı, (HMK 345/1 md. gereğince) gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamı ödenmek suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı. 26/10/2021

Katip …

Hakim ….