Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/358 Esas
KARAR NO : 2022/15

DAVA : İtirazın İptali (Fikir Ve Sanat Eseri Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 22/11/2019
KARAR TARİHİ : 13/01/2022

Mahkememizde görülmekte bulunan İtirazın İptali (Fikir Ve Sanat Eseri Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı mahkememize sunmuş olduğu dava dilekçesi ve aşamalardaki beyanlarında özetle; davalı … A.Ş. hakkında … 35. İcra Müdürlüğü … E. sayılı dosyası ile 07/09/2009 tarihli Müzik Eserleri Yayın İzin Sözleşmesi ve faturalardan kaynaklanan 14.493,57-TL alacağın tahsiline ilişkin olarak 11/03/2019 tarihinde ilamsız takip başlatıldığını, davalı borçlunun 20/03/2019 tarihli itiraz dilekçesi ile … A.Ş.’nin 01/07/2012 tarihi itibari ile … tarafından devralındığını, bu sebeple 01/07/2012 tarihi öncesi borçların …’a, 01/07/2012 tarihi sonrası borçların …’a ait olduğu, işletme 08/07/2016-30/09/2017 tarihleri arasında …A.Ş.’ye kiraya verilmiş olduğundan ilgili yıllara ait bedellerin tahsilatının yapılması için bu şirkete müracaat edilmesi gerektiği, belirtilen tarihler dışında kalan bakiye borç miktarına ilişkin faturaların …A.Ş.’nin muhasebe kayıtlarında mevcut olmadığından bahisle borcun tamamına itiraz ettiğini, borçlunun itirazı üzerine söz konusu Lisans Sözleşmesi ve faturalardan kaynaklanan borcun tahsil edilebilmesi için Türk Ticaret Kanunu’nun 5/A maddesi uyarınca dava şartı olarak belirlenen Arabuluculuk kurumuna … Başvuru numarası ile … tarihinde başvurulduğunu, … büro dosya no.lu ve 19/07/2019 tarihli “Hukuk Uyuşmazlıklarında Dava Şartı Arabuluculuk Son Tutanağı”nda görüleceği üzere borçlu/davalı ile anlaşma sağlanamadığını, taraflar arasında imzalanan 07/05/2009 tarihli Müzik Eserleri Yayın İzin Sözleşmesi kapsamında 5846 sayılı FSEK ve 3984 sayılı Yasa gereği sadece bahsi geçen Lisans Sözleşmesi ile sınırlı olmak ve sadece işbu sözleşme süresince geçerli kalmak kayıt ve şartıyla, 01.01.2008 tarihinden 31.12.2008 tarihine kadar olan dönemi kapsayacak şekilde MESLEK BİRLİKLERİ’nin YAYIN KURULUŞU’na vermiş olduğu YAYIN İZNİ karşılığında; … logolu yayın kuruluşunun, EK-1’de belirtilen şekilde ve tarihlerde MESLEK BİRLİKLERİ’ne ödeyeceği 12 aylık sözleşme bedeli 5.076,13-TL+KDV olarak belirlendiğini, borçlu-davalı ve müvekkili davacının taraf olduğu Lisans Sözleşmesi’nin SÖZLEŞMENİN SÜRESİ başlıklı 10. Maddesinin 1. Bendi; “İşbu sözleşme 01.01.2008 – 31.12.2008 dönemi için imzalanmıştır. Taraflardan her biri, iş bu sözleşme ile belirlenen hükümlere aykırılık ile oluşacak haklı bir nedenin varlığı halinde sözleşmenin devamı boyunca her yılsonunda hitamından en az 1 (bir) ay öncesine kadar iş bu sözleşmenin feshedildiğini karşı tarafa noter vasıtası ile bildirerek sözleşmeyi feshedebilir. Sözleşme yukarıda belirtilen koşul ile fesih edilmediği müddetçe kendiliğinden 1’er (birer) yıllık dönemler halinde uzar.” Şeklindeki düzenlenmiş olduğundan sözleşme yıldan yıla uzayarak devam ettiğini, sözleşmenin MALİ ŞARTLAR başlıklı 5. Maddesinin 1. Bendi uyarınca “… 2008 ve devamında yapılacak ödemeler hakkındaki tüm ayrıntılar ile Yayın Kuruluşu hakkındaki bilgiler EK-1’de gösterilmiştir.” hükmü bulunmakta olup EK-1’de “DEVAM YILLAR ÖDEME TARİHLERİ: Her yılın 01 Mart, 01 Haziran, 01 Eylül ve 01 Aralık tarihlerinde dört eşit taksit halinde hesaba havale yolu ile nakden” şeklinde belirlendiğini, söz konusu düzenlemeler gereği sözleşmenin yenilendiği dönemler için borçlu-davalı tarafından müvekkil … Meslek Birliği’ne ödenmesi gereken mali hak bedelleri faturalarda gösterildiğini, davalı aleyhine başlatılan davaya konu icra takibinde, sözleşmede belirtilen şartlara göre düzenlenen fatura alacakları şu şekildedir; 12/09/2011 tarihli … No’lu 1.791,96-TL bedelli fatura, 02/08/2013 tarihli … No’lu 2.095,29-TL bedelli fatura, 24/05/2014 tarihli … No’lu 2.220,81-TL bedelli fatura, 01/10/2015 tarihli … No’lu 2.432,89-TL bedelli fatura, 29/09/2016 tarihli … No’lu 1.284,62-TL bedelli fatura olmak üzere; davalıdan toplam 9.825,57-TL asıl alacağımız bulunduğunu, davaya konu sözleşmenin müvekkili Meslek Birliği ve davalı-borçlu taraf arasında imzalanmış olup, davalı-borçlu tarafın söz konusu sözleşmeden kaynaklanan faturalar ve fatura vade tarihleri hakkında bilgisinin bulunduğunu, davalı tarafın itirazının kötü niyetli olduğunu, asıl alacağa ek olarak taraflar arasında imzalanan Lisans Sözleşmesi’nin MALİ ŞARTLAR başlıklı 5. maddesinin 3. bendi uyarınca “Yayın Kuruluşu, ödemesi gereken mali hak bedellerini, sözleşmede belirtilen vadelerde ödemediği takdirde TL üzerinden yıllık olarak yasal ve ticari faizin ortalaması oranında faiz ödeyecektir.” hükmünü içerdiğini, davalı-borçlu basiretli tacir olarak sözleşmeyi açıkça okuyup anlayıp ve kabul edip imzaladığını, işbu düzenleme sebebiyle yasal ve ticari faizin ortalaması oranında gecikme faizi işletildiğini, icra takip talebinde hesaplandığı üzere 4.668,00-TL işlemiş faiz alacaklarının bulunduğunu, bu sebeple borçlu-davalının işlemiş faiz alacağına itirazını kabul etmediklerini, toplamda, sözleşme ve faturalardan kaynaklanan 14.493,57-TL alacaklarının bulunduğunu, davalı-borçlu gerek sözleşmenin imzalanması döneminde gerekse faturaları tebliğ aldığında, faturalarla ve mali hak bedelleriyle ilgili hiçbir itirazda bulunmadığını, faturalardan ve sözleşmeden gayet haberdar olan borçlu-davalının itirazı kötü niyetli olup kaldırılması gerektiğini, sözleşmenin MALİ ŞARTLAR başlıklı 5. Maddesinin 1. Bendi uyarınca “… 2008 ve devamında yapılacak ödemeler hakkındaki tüm ayrıntılar ile Yayın Kuruluşu hakkındaki bilgiler EK-1’de gösterilmiştir.” hükmü bulunmakta olup EK-1’de “DEVAM YILLAR ÖDEME TARİHLERİ: Her yılın 01 Mart, 01 Haziran, 01 Eylül ve 01 Aralık tarihlerinde dört eşit taksit halinde hesaba havale yolu ile nakden” şeklinde düzenlendiğini, sözleşmede yer alan bu düzenlemelere rağmen belirlenen bedellerin davalı şirket tarafından belirlenen vadelerde ödenmediğini, Türk Borçlar Kanunu’nun Borçlunun temerrüdü başlıklı 117. Maddesine göre; “Muaccel bir borcun borçlusu, alacaklının ihtarıyla temerrüde düşer. Borcun ifa edileceği gün, birlikte belirlenmiş veya sözleşmede saklı tutulan bir hakka dayanarak taraflardan biri usulüne uygun bir bildirimde bulunmak suretiyle belirlemişse, bu günün geçmesiyle; haksız fiilde fiilin işlendiği, sebepsiz zenginleşmede ise zenginleşmenin gerçekleştiği tarihte borçlu temerrüde düşmüş olur. Ancak sebepsiz zenginleşenin iyi niyetli olduğu hâllerde temerrüt için bildirim şarttır.” hükmü gereği başkaca ihtara gerek olmaksızın açık olarak sözleşmede düzenlenmiş vadelerin geçmesiyle birlikte borçlunun temerrüde düştüğünü, sözleşmede belirtilen tarihten itibaren ve sözleşmede belirlenen oranda faiz ödemesi gerektiğini belirtmiş itirazın iptali ile söz konusu takibin devamına İcra ve İflas Kanununun 67. maddesi uyarınca müvekkilim meslek birliği lehine icra inkar tazminatına karar verilerek yargılama harç ve giderlerinin davalıya yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı şirket temsilcisi sunmuş olduğu cevap dilekçesi ve aşamalardaki beyanlarda özetle; açılan davayı kabul etmediklerini, davacının iddia ettiği şekilde borcunun bulunmadığını, takibe konu faturaların tarafına tebliğ edilmediğini, şirket kayıt ve defterlerinde yer almadığını, takibe konu alacak yargılamaya gerektirdiğinden, likit bir alacağın söz konusu olmadığını ayrıca tarafının temerrüde düşürülmeden faiz işletilmesini kabul etmediğini ödeme emrinin tebliğinden başka yazılı ve sözlü herhangi bir ihtarın taraflarına ulaştırılmadığını, şirket kayıtlarını Eskişehir’de bulunduğunu gerekirse yerinde inceleme talep ettiklerini, belirtmiş davanın reddi ile asıl alacağın %20′ sinden az olmamak kaydı ile kötü niyet tazminatını hükmedilmesini talep etmiştir.
Davacı vekili cevaba cevap dilekçesinde özetle :Davaya takibe konu faturaların davalya tebliğ edildiğini, herhangi bir itiraza ileri sürülmediğini, defter ve kayıtlarda yer almamasını, davalının sorumluluğunda olduğunu, taraflar arasında imzalanan sözleşme gereği faturaların davalı tarafa tebliğ olunduğunun ve itirazda bulunulmadığını, takibe konu alacağın likit olduğunu, sözleşme ve faturalarda alacağın miktarının belirtildiğini, temerrüde düşürülmediği iddiasının dinlenilemeyeceğini, sözleşmede düzenlenen vadelerin geçmesi ile birlikte davalının temerrüde düştüğünü ayrıca bir ihtara gerek olmadığını, 16/05/2019 tarihinde de davalıya ihtar çekildiğini belirtmiş, davanın kabul edilmesini talep etmiştir.
Taraf delilleri toplanmış icra dosyası dosya içerisine alınmıştır.
Mali inceleme yönünden dosya mali müşavir bilirkişiye tevdi olunmuş, mali müşavir bilirkişi tarafından dosyaya sunulan 02/03/2021 tarihli bilirkişi raporunda özetle davacı tarafın tutması zorunlu ticari defterlerin TTK hükümlerine göre usulüne uygun olarak tutulduğu delil vasfına haiz olduğu davalı ve davacı arasında yapılan 07/05/2009 tarihli sözleşmeye göre 2009 yılından 2016 yılına kadar toplamda 16,585,74 TL’lik faturalandırma yapıldığı buna karşılık davalı tarafından 6760,05 TL ödeme yapıldığı takip tarihi itibari ile davacının sözleşme hükümlerine göre asıl alacak olarak 9836,34 TL işlemiş, faiz olarak 4679,75 TL toplamda 14,516,09 TL alacaklı olabileceği yönünde kanaat bildirildiği anlaşılmıştır.
İş bu dava taraflar arasında akdedilen lisans sözleşmesine dayalı yapılan takibe vaki itirazın İİK.’nın 67. Maddesine dayalı iptali istemine ilişkindir.
Anılan maddede “Takip talebine itiraz edilen alacaklı, itirazın tebliği tarihinden itibaren bir sene içinde mahkemeye başvurarak, genel hükümler dairesinde alacağının varlığını ispat suretiyle itirazın iptalini dava edebilir. (Değişik fıkra: 09/11/1988 – 3494/1 mad.) Bu davada borçlunun itirazının haksızlığına karar verilirse borçlu; takibin de haksız ve kötü niyetli görülürse alacaklı; diğer tarafın talebi üzerine iki tarafın durumuna, davanın ve hükmolunan şeyin tahammülüne göre, red veya hükmolunan meblağın (Değişik ibare: 02/07/2012-6352 S.K./11.md.) yüzde yirmisinden aşağı olmamak üzere, uygun bir tazminatla mahkum edilir.” hükümlerine amirdir.
… 35. İcra Müdürlüğü’nün … İcra takip dosyası dosya içerisinden alınmış incelendiğinde davacı tarafça davalı aleyhine 5 adet faturaya dayalı olarak 9825,57 TL asıl alacak ve faizi ile birlikte ve toplamda 14,493,57 TL takip alacağı yönünden icra takibinin yapıldığı borçlu şirket yetkilisi tarafından borca itiraz olunduğu itiraz dilekçesinde ekte sunmış olduğu satış sözleşmesinden anlaşılacağı üzere kendisinden borçlu şirketin 2002 yılında satın aldığı 01/07/2012 tarihinden önceki alacaklar ve borçların o tarihteki yönetim kurulu başkanı …’a ait olduğu bu tarihten sonraki borçların tamamının …’a ait olduğu işletmenin 08/07/2016 tarihi itibari ile 30/09/2017 tarihleri arasında … Tic. A.ş. Kiraya verildiğini ekte yer alan sözleşme gereği meslek birliğine yapılacak olan ödemelerin kiralayan firmaya ait olduğunu tahsilat için ilgili firmaya müracaatın yapılması gerektiğini, muhasebe kayıtlarının taraflara kesilmiş herhangi bir faturaya rastlanmadığını belirterek itiraz olunduğu, anlaşılmıştır.
Lisans Sözleşmesi’nin SÖZLEŞMENİN SÜRESİ başlıklı 10. Maddesinin 1. Bendi; “İşbu sözleşme 01.01.2008 – 31.12.2008 dönemi için imzalanmıştır. Taraflardan her biri, iş bu sözleşme ile belirlenen hükümlere aykırılık ile oluşacak haklı bir nedenin varlığı halinde sözleşmenin devamı boyunca her yılsonunda hitamından en az 1 (bir) ay öncesine kadar iş bu sözleşmenin feshedildiğini karşı tarafa noter vasıtası ile bildirerek sözleşmeyi feshedebilir. Sözleşme yukarıda belirtilen koşul ile fesih edilmediği müddetçe kendiliğinden 1’er (birer) yıllık dönemler halinde uzar.” hükümlerini içermekte olup, dosya kapsamında sözleşmenin feshi için düzenlenen ihtarname sunulmamıştır.
Yine sözleşmenin MALİ ŞARTLAR başlıklı 5. Maddesinin 1. Bendi uyarınca “… 2008 ve devamında yapılacak ödemeler hakkındaki tüm ayrıntılar ile Yayın Kuruluşu hakkındaki bilgiler EK-1’de gösterilmiştir.” hükmü bulunmakta olup EK-1’de “DEVAM YILLAR ÖDEME TARİHLERİ: Her yılın 01 Mart, 01 Haziran, 01 Eylül ve 01 Aralık tarihlerinde dört eşit taksit halinde hesaba havale yolu ile nakden” şeklinde belirlendiğini, ödemelerin nasıl yapılacağı gecikme halinde faiz talep edileceği açıkça düzenlenmiş olup, davalı taraf basiretli tacir olarak bu sözleşmeyi okumuş, anlamış, imzalamış ve kabul etmiş sayılması gerektiği izahtan varestedir.
Yapılan yargılama, davacı tarafın iddiaları, davalı savunmaları, taraflar arasındaki sözleşme hükümleri ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; taraflar arasında imzalanan 07/09/2009 tarihli Meslek Birlikleri Lisans Sözleşmesi kapsamında davacı tarafça düzenlenen faturaların ödenmemesi üzerine … 35. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası ile davalı hakkında icra takibinin başlatıldığı, davalıya çıkartılan ödeme emrinin tebliği üzerine davalı tarafından süresi içerisinde itiraz edildiği ve yine davacı tarafından itiraz üzerine süresi içerisinde itirazın iptali davasının açıldığı, her ne kadar davalı borçlu itiraz dilekçesinde satış sözleşmesinden anlaşılacağı üzere kendisinden borçlu şirketin 2002 yılında satın aldığı 01/07/2012 tarihinden önceki alacaklar ve borçların o tarihteki yönetim kurulu başkanı …’a ait olduğu bu tarihten sonraki borçların tamamının …’a ait olduğunu belirtmiş ise de takibe konu borcun 2008 ve sonrası döneme ilişkin olduğu, yine davalı itiraz dilekçesinde ve savunmalarında işletmenin 08/07/2016 tarihi ile 30/09/2017 tarihleri arasında …Tic. A.ş. Kiraya verildiği sözleşme gereği meslek birliğine yapılacak olan ödemelerin kiralayan firmaya ait olduğunu tahsilat için ilgili firmaya müracaatın yapılması gerektiği savunmasında bulunmuş ise de taraflar arasındaki sözleşme hükümleri ve TTK’nın basiretli tacir ilkesi gereği davalının sözleşmeyi usulünce sonlandırması gerekirken fesih bildiriminde bulunmaksızın işletmenin ve sözleşmeden kaynaklı borcun devri sonucunu doğuran 3. Kişiyle yapılan sözleşmenin davacıya karşı ileri sürülemeyeceği, savunmasının dinlenemeyeceği, kaldı ki kiralamanın davalıyı borçtan kurtarmayacağının da yine izaha muhtaç olmadığı, davalının usulünce yapılan ihtar ve kesin süreye rağmen yerinde inceleme ve adresi bildirmediği, mahkememizce taraflar arasındaki sözleşme hükümleri dikkate alınarak davacı kayıtları üzerinden yaptırılan bilirkişi incelemesinde ayrıntısı bilirkişi raporunda gösterildiği şekilde, düzenlenen faturaların sözleşmeye uygun olarak düzenlendiği, davacının takip talebindeki asıl alacak talebi yerinde olduğu gibi sözleşme hükümleri dikkate alındığında borcun kesin vadelere bağlı olduğu temerrüt ihtarına gerek bulunmadığı, davacının faiz talebinin ve sözleşme hükümleri dikkate alındığında takibe esas faiz oranlarının sözleşme hükümlerine uygun olduğu (yapılan hesaplamanın takip miktarlarının üzerinde kaldığı anlaşılmakla) anlaşılmakla, davacının sübut bulan davasının kabulü ile … 35. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyasında davalı tarafından yapılan itirazın iptaline, takibin aynen devamına ve alacağın likit olduğu davalının itirazında haksız ve kötü niyetli olduğuna kanaat getirilmekle asıl alacak miktarının %20 si oranında inkar tazminatına hükmolunarak aşağıdaki şekilde hüküm tesis olunmuştur.
HÜKÜM :Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere,
1-Davacının davasının KABULÜ ile, davalı tarafından … 35. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyasında yapılan İTİRAZIN İPTALİNE, takibin aynen DEVAMINA,
2-İcra İflas Kanun’unun 67/2. maddesi uyarınca asıl alacak miktarının (9.825,57 TL) %20.’si oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca hesap olunan 990,05 TL karar harcından peşin yatırılan 175,05 TL’nin mahsubu ile kalan 815,00 TL bakiye karar harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap olunan 7.375,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan:942,25 TL bilirkişi ücreti ve posta gideri, 225,85 TL harç (peşin+başvuru+vekalet) olmak üzere toplam 1.168,10 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalı tarafından yapılan herhangi bir yargılama gideri bulunmadığından bu konuda hüküm kurulmasına yer olmadığına,
7-Yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısmının talep halinde ve karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı, (HMK 345/1 md. gereğince) gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamı ödenmek suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı.13/01/2022

Katip …
¸

Hakim …
¸