Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 2.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2019/239 E. 2019/561 K. 24.12.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/239
KARAR NO : 2019/561

DAVA : Tazminat
DAVA TARİHİ : 30/11/2010
KARAR TARİHİ : 24/12/2019

Mahkememizde görülmekte bulunan Tazminat davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili mahkememize verdiği 30/11/2010 harçlandırma tarihli dava dilekçesinde özetle; Müvekkili …’a ait “… ” adlı şiirin, Davalı şirket tarafından yapımcılığı üstlenilen, icrası diğer davalılar tarafından yapılan … isimli CD’ de izinsiz olarak kullanılması, eksik olarak bütünlüğünün bozulması, eser sahibi olarak davacının adının yazılmasına rağmen Bakanlığa bildirilmemesi ve bundan dolayı da Davacının telif alma hakkından yoksun kalmasından kaynaklı FSEK uyarınca tecavüzün refi, değişikliğin men’i ile şimdilik kaydıyla FSEK. m. 68 kapsamında 1.500 TL. mali ödence ve 7.500 TL. manevi tazminat talep edilmiştir.
Davalılar süresi içinde cevap vermemiştir.
İLK MAHKEME KARARI
Mahkememizce ilk olarak 13/06/2014 tarihli karar ile Davanın kısmen kabulüne 1.500 TL maddi tazminatın 2009 yılı 12. ayından itibaren işleyecek değişen oranlarda avans faizi ile davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, Manevi Tazminat talebinin kısmen kabulü ile takdiren 3000 TL manevi tazminatın 2009 yılı 12 ayından itibaren yürütülecek yasal faiz ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine Taraflar arasında doğan sözleşmesel ilişki nedeniyle red talebinin reddine bundan sonraki yayınlara ilişkin davalıların men-ine karar verilmiştir.
Davalı şirket vekilinin temyiz itirazı sonucu dosyayı değerlendiren Yargıtay 11. Hukuk Dairesince “Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazları yerinde değildir. Dava, 5846 sayılı FSEK’nın 68. madde uyarınca telif tazminatı istemine ilişkin olup, mahkemece yazılı gerekçe ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Mahkemece hükme esas alınan ek bilirkişi raporunda, albümün mekanik lisanslama gelirinin 2.041,87 TL olduğu, eserin müzik eseri değil şiir olması sebebiyle, belirlenen bu miktar içinden somut olarak eseri ayrıştırma şansının bulunmadığı, bu sebeple emsal bir fiyat bulunması gerektiği beyan edilmiş ise de, mahkemece gerekçeli kararda bilirkişi raporunda belirlenen 1.500 TL’ye hükmedildiği belirtilerek, maddi tazminat talebinin bu miktar üzerinden kabulüne karar verilmiştir. Bu miktar bilirkişi raporunda saptanamadığına göre, mahkemece davalının davacıya 300 adet CD gönderildiği, bu şekilde kısmi ödeme yapıldığı savunması da gözetilmek suretiyle yeni bir bilirkişi heyetinden görüş alınması ve bu taktirde de telif ücretinin belirlenememesi halinde TBK 50 ve 51. maddeleri dikkate alınarak tazminat takdiri gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamış hükmün davalı yararına bozulması gerekmiştir.” gerekçesiyle bozulmuştur.
Yargıtay bozma ilamı doğrultusunda mahkememizce bozmaya uyulmuş yargılamaya devam edilmiştir.
Mahkememizce 10/06/2016 tarihli karar ile Davacı … tarafından davalılar aleyhine açılan davanın Kısmen kabulü ile davacının … adlı şiirinin davalının … isimli CD sinde izinsiz kullanımı nedeniyle vaki tecavüzün bundan sonraki yayınlara ilişkin men’ine,
Aradaki sözleşmesel ilişki nedeniyle ref talebinin reddine,
FSEK 68 maddesi uyarınca hesap edilen 2.041,87 TL rayiç bedelin 3 katı olan 6.125,65 TL den 300 adet CD bedeli olan 3.150,00 TL nin düşülmesi sonucu kalan miktardan taleple bağlı olarak 1.500 TL nin 2009 yılının 12 ayından itibaren yürütülecek değişen oranlarda avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine
3.000 TL manevi tazminatın 2009 yılının 12 ayından itibaren yürütülecek yasal faiz ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
Davalı şirket vekilinin temyiz itirazı sonucu dosyayı yeniden değerlendiren Yargıtay 11. Hukuk Dairesince 04/03/2019 tarihli ilamında bozulmasına karar verilen ilk kararda, davalı aleyhine hükmedilen maddi ve manevi tazminatların her biri için ayrı kalemler halinde vekalet ücreti takdir edildiği, tecavüzün men’i ve ref’ine ilişkin olarak ayrıca vekalet ücreti takdir edilmediği, bunun yanında hesaplanan tazminat miktarının 5846 sayılı FSEK 68 maddesi gereğince üç katı hesaplanmadığı, Yargıtay 11. Hukuk Dairesince bozma ilamı öncesi verilen ilk kararı, davacı vekilinin temyiz etmediği, davalı şirket vekili tarafından temyiz edildiğinden davalı şirket yararına usuli kazanılmış hak oluşmuş olduğu, mahkememizce bu husus gözetilmeksizin karar verilmesi doğru olmadığı belirtilmiş ve bu nedenlerle mahkememizce verilen kararın bozulmasına diğer itirazların reddine karar verilmiştir.
Yargıtay bozma ilamı doğrultusunda mahkememizce bozmaya uyulmuş yargılamaya devam edilmiştir.
Davacı vekili davanın kabulüne karar verilmesini,
Davalılar vekilleri davanın reddini istemiştir
GEREKÇE.
Dava 5846 sayılı Kanun hükümleri gereği açılmış FSEK 68. maddesi uyarınca bedel talepli ve FSEK 70. Maddesi uyarınca manevi tazminat talepli davadır.
Dosyada delil olarak gösterilen tüm deliller toplanmış ve bilirkişi incelemesi yaptırılarak rapor alınmıştır.
Davacı yan delil olarak CD, şiir, Davacı’ya ait olduğunu gösteren noter onaylı beyanı, “…” adlı şiir kitabı, şiirin internette Davacı’nın adıyla yayınlandığına dair diğer bilgileri sunmuştur.
FSEK. m. 11’de yer alan eser sahipliği karinesi gereğince davacı yan, dava konusu şiirin eser sahibi olarak kabul edilmiştir.
… kayıtlarından CD’nin 2009 un 12.ayında 7000 adet bandrol alınarak piyasaya çıktığı tespit edilmiştir. Ayrıca Kültür ve Turzim Bakanlığı Telif hakları genel müdürlüğünden getirtilen bandrol teslim tutanakları ile 7.000 Adet bandrol alındığı anlaşılmıştır.
Davalılar davacı’dan FSEK. m. 52 kapsamında yazılı olarak izin alması gerekirken, izin almaksızın şiiri şarkı halinde albüme koymuştur.Bilirkişi incelemesi ile bu çalışmada albümde yer alan şiir ile Davacı’nın dava ekinde sunduğu kitapta yer alan şiir karşılaştırıldığında sadece son satırda yer alan ” onuru yoktu kadının yaşayamazdı” dizesinin albümde yer almadığı tespiti yapılmış ve bu şekilde eserin bütünlüğünün bozulduğu anlaşılmıştır.
Buna göre Davacı eser sahibinin, mali haklarından, FSEK. m. 22’de yer alan çoğaltma, FSEK. m. 23’de yer alan yayma ve manevi haklarından FSEK. m. 16’da yer alan eserde değişiklik yapma hakkı ihlal edilmiştir.
7000 CD basımından … eser sahipleri adına tahakkuk eden mekanik (çoğaltma ve yayma hakları) lisanslama geliri telif bedelini 2.041,87 TL olduğu, eserin bütünlüğünün bozulması sebebiyle FSEK. m. 16 ihlal edildiğinden manevi tazminata da hükmedilebileceği yapılan bilirkişi incelemesi sonucu bilirkişiler Doç. Dr …, Prof. Dr … ve … tarafından dosyaya sunulan müşterek rapordan anlaşılmıştır.
Davalı 300 adet CD’ nin davacıya gönderilmesi ile şiire düşecek bedelin 500 TL olduğu iddiası doğrultusunda zaten 1.500 TL değerinde maddi hak talebinde bulunan davacının talebinin karşılandığını ve hiç bir alacağının kalmadığının belirterek rapora itiraz etmiştir. Davacı ise 300 adet CD’nin davalı tarafından iletildiğini kabul etmekle beraber; bu 300 adet CD’ nin ekonomik değerinin olmadığını ve bir kısmının imza günlerinde yakın dostlarına kitabı ile armağan edildiğini ve bir kısmının elinde kaldığını belirterek 1.500 TL ödenmesini talep etmiştir.
Davacı eser sahibinin mali haklarından, FSEK. m. 22’de yer alan çoğaltma, FSEK. m. 23’de yer alan yayma ve manevi haklarından FSEK. m. 16’da yer alan eserde değişiklik yapma hakkının ihlal edildiği belirtilmiştir.
Davacı vekilinin itirazlarının giderilmesi amacıyla bilirkişilerden ek rapor alınmış ve mahkememizce gönderilen 300 CD hesaba katılmaksızın hüküm kurulmuş Yargıtay Bozma ilamına uyulması sonrası mahkememizce alınan yeni bilirkişi raporu ile Bozma ilamı sonrasında mahkememizce oluşturulan dört kişilik heyetten yeni bir rapor alınmıştır. Bilirkişi heyeti raporunda, davalının dava konusu eseri CD’nin iç kapağında olduğu şekli ile yazmasına rağmen, CD’de söylendiği biçimde son dizenin kullanılmadığı sabit olduğundan davacının FSEK md. 16’da tanımlanan eser bütünlüğünün bozulması fiilinin işlenmesinde kusurlu olduğu, bu bahisle sayın mahkemece takdir edilecek bir tazminata hükmedilebileceği, davacıya gönderildiği sabit olan 300 adet CD’nin üretim maliyetinin KDV dahil 1.380.60 TL olacağı, CD’lerin toptan satış maliyetinin KDV dahil 3,150 TL olduğunu belirtmişlerdir.
Toplanan tüm deliller ve Yargıtay ikinci bozma ilamında belirtilen usuli kazanılmış haklar ve alınan bilirkişi kök ve ek raporları kapsamında, davacıya ait şiirin izinsiz olarak CD’ de kullanılması sonucu davacının mali haklarının ihlal edildiği ancak FSEK 68. madde kapsamında bilirkişilerce hesap edilen 2.041,87 TL rayiç bedelden gönderilen 300 adet CD bedeli olan ve bilirkişilerce hesap edilen 3.150.00 TL nin düşülmesi sonucu kalan bir alacak bulunmadığından maddi tazminat talebinin reddine
Davacının şiirinin bütünlüğünün bozulması nedeniyle de somut olayın oluşumu, haksız fiilin niteliği ve yoğunluğu göz önüne alınarak takdiren 3.000 TL manevi tazminatın davalılardan alınması gerektiği, taraflar arasındaki sözleşmesel ilişkin nedeniyle ref talebinin reddine davacı şiirinin davalı tarafından izinsiz kullanımı nedeniyle vaki tecavüzün ve bundan sonraki yayınlara ilişkin menine hükmün ilanına karar verilmesi gerekmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM :Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere,
1-Her ne kadar davacının mali haklarının ihlal edildiğinden bahisle tazminat talep edilmiş ise de; davacıya gönderilen üç yüz adet albüm CD’sinin bedeli ve usuli müktesep haklar gözönüne alındığında maddi tazminat talebinin reddine,
2-Dava konusu eserin eksik olarak yayınlandığı anlaşıldığından davacının manevi haklarının zarar gördüğü kanaati ile, takdiren 3.000,00 TL manevi tazminatın, 2009 yılı Aralık ayından itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya dair talebin reddine,
3-Masrafı davalılardan alınmak üzere hüküm özetinin yurt içinde yayın yapan trajı yüksek üç gazeteden birinde bir kez ilanına,
4-Davacının … adlı şiirinin davalının … isimli CD’sinde izinsiz kullanımı nedeniyle vaki tecavüzün bundan sonraki yayınlara ilişkin men’ine,
Aradaki sözleşmesel ilişki nedeniyle ref talebinin reddine,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca hesap olunan 204,93 TL karar harcından peşin yatırılan 148,50 TL’nin mahsubu ile kalan 55,57 TL bakiye karar harcının davalıdan tahsiline,
6-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davalı …Tic. Ltd. Şti vekili yararına ret edilen maddi tazminat talebine ilişkin 3.931,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren bu davalıya verilmesine,
7-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davacı vekili yararına kabul edilen manevi tazminat talebine ilişkin 3.000,00 TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
8-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davalı …Tic. Ltd. Şti vekili yararına ret edilen manevi tazminat talebine ilişkin 3.000,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren bu davalıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan: 3.800,00 TL bilirkişi ücreti, 270,00 TL posta gideri olmak üzere toplam 4.070,00 TL -ret ve kabule göre takdiren hesaplanan- 1/3 oranında 1.356,66 TL ve 165,65 TL harç (peşin+başvuru) olmak üzere toplam 1.522,10 TL yargılama giderinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine, kalan giderin davacı üzerinde bırakılmasına,
7-Davalılardan …Tic. Ltd. Şti tarafından yapılan 70,00 TL posta giderinin -ret ve kabule göre takdiren hesaplanan- 46,66 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine, kalan giderin davalı üzerinde bırakılmasına,
8-Yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısmının talep halinde ve karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde Mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak ve temyiz harcı ile gerekli giderlerin tamamı ödenmek suretiyle, Yargıtay temyiz yolu açık olmak üzere karar verildi. 24/12/2019

Katip …
¸

Hakim …
¸