Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 2.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2019/227 E. 2019/551 K. 18.12.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/227
KARAR NO : 2019/551

DAVA : Tazminat (Fikir Ve Sanat Eserleri Sahipliğinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 30/09/2014
KARAR TARİHİ : 18/12/2019

Mahkememizde görülmekte bulunan Tazminat (Fikir Ve Sanat Eserleri Sahipliğinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; “müvekkilinin, Türkiye’ nin en önemli tiyatro ve sinema oyuncularından biri olduğunu, davalı tarafın ise müvekkilinin, davalıya ait kafede yemek yerken çekilen çok uygunsuz bir fotoğrafını …’ nin menü, reklam ve tanıtımlarında, magazin gazetecileri derneği ödül töreni mecmuasında kullandığını, davalının bu yolla müvekkilinin, …’ nin daimi bir müşterisi olduğu intibaı yarattığını, sosyal medyada bu fotoğraf nedeniyle müvekkili ile alay edildiğini, bundan dolayı müvekkilinin maddi ve manevi zarara uğradığını, büyük bir üzüntü duyduğunu, böyle bir fotoğrafın bedeli ne olursa olsun kullanılmasına müvekkilinin asla izin vermeyeceğini, bununla birlikte eğer davalı firma reklam menülerinde ve tanıtım mecmuasında müvekkilinin görsellerini kullanmak için müvekkiline başvursa idi piyasa rayiçleri dikkate alındığında müvekkilinin en az 300 bin – 500 bin TL arasında bir ücret talep edeceğini, davalının bu kullanımlar ile müvekkilinin uzun yıllara dayalı şöhretinden yararlanmaya ve haksız kazanç elde etmeye çalıştığını, davalının bu kullanımı nedeniyle müvekkilinin FSEK’ ten kaynaklanan haklarının ihlalinden dolayı, müvekkilinin fotoğrafının davalı tarafça bir reklam kampanyasında, menülerde, tanıtım mecmualarında fotomodel olarak kullanılması durumunda talep edilebilecek rayiç bedelin 3 katı üzerinden hesaplama yapılarak emsal veya rayiçlere göre maddi ve manevi tazminata hükmedilmesi gerektiğini” iddia ile şimdilik 300.000 TL maddi tazminatın tecavüz tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte tahsilini, 100.000 TL manevi tazminatın da tazminini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle ; “müvekkilinin hiçbir şekilde tarafı olmadığı bir davayla karşı karşıya kaldığını, dava dilekçesinde anlatılan olayların abartılarak, çarpıtılarak, kurgulanarak yansıtıldığını, ortada bir eserin, bir icracı sanatçının, uygunsuz bir fotoğrafın ve bir reklam kampanyasının, haksız bir kullanımın söz konusu olmadığını, 02/06/2014 tarihli magazin gazetecileri derneğinin mecmuasında yer alan resmin müvekkilinden habersiz bir şekilde yayınlandığını, davacının bazı resimlerinin dükkan içinde kullanılan menülerde yer aldığını ancak mahkeme aracılığıyla yapılan tespitten sonra 2 ay bile kullanılmadan bunların imha edildiğini, magazin gazetecilerinin mecmuasında çıkan fotoğrafın ise jest olsun diye yapıldığının sonradan kendilerince öğrenildiğini, müvekkiline ait …’ nin 40 yıldan daha uzun zamandan beri …’ de ve İstanbul’ daki pek çok ilçesinde faaliyet gösteren tanınmış bir işletme olduğunu, reklama ihtiyaç duymadıklarını, tazminat taleplerinin zenginleşme amacına yönelik olduğunu” savunarak davanın reddini istemiştir.
Davalının talebi üzerine dava magazin gazetecileri derneğine ihbar olunmuş ve adı geçen dernek adına verilen beyan dilekçesinde özetle ; “müvekkilinin 20 yıldan beri yılın sanatçılarına ödül verdiğini ve bu ödüllerin sunulması için bir gece tertip ettiğini, bu gecelerin organizasyon giderlerinin sponsorlar tarafından karşılandığını, …’ nin de bu gece için sponsor olduğunu, bunun karşılığında da kendisinin gönderdiği bilgilerin ve 3 sayfalık tanıtımın dergide yer aldığını, … tarafından gönderilen fotoğraflardan birisinde davacıya ait fotoğraf olduğunu, … yetkilileri tarafından bu fotoğrafın davacının izni ile çekildiğinin kendilerine bildirildiğini, bu dergideki fotoğrafta, … menüsünde yer alan fotoğrafın reklam değerinin incelenmesi gerektiğini, derginin sadece o gece dağıtılan bir bilgilendirme dergisi olup ticari amaç güdülmediğini, menülerin ise reklam amacıyla dışarda dağıtılmayıp sadece dükkana gelen müşterilerce görüldüğünü, hiçbir müşterinin menüdeki reklamlara bakarak, … buraya geldi diye bende buraya tekrar geleyim demeyeceğini, 300- 500 bin TL talebin mantıklı olmadığını, bunun yerine daha gerçekçi rakamlar talep edilmesi gerektiğini, …, … gibi mekanlarda, işyerine gelen müşterilerin fotoğraflarının yer almasının gelenek olduğunu, bu mekanlarda fotoğrafları çekilen ünlü ve ünsüz müşterilerin, fotoğraflarının yayınlanacağını zımnen kabul etmiş sayıldıklarını” ifade etmiştir.
Dava konusu uyuşmazlık, sinema, televizyon ve tiyatro sanatçısı …’ in davalıya ait … isimli restoranında sandviç ya da benzeri bir hazır yemek yerken çekilen bir fotoğrafının, davacının izni ve bilgisi dışında hem … menülerinde hem de …’ nin isteği üzerine …’ nin ödül töreni gecesiyle ilgili dergisinde reklam ve tanıtım amaçlı olarak kullanılması nedeniyle davacının maddi ve manevi tazminat taleplerinin yerinde olup olmadığına ilişkindir.
Uyuşmazlığın kısmen teknik yönü gözetilerek, Kastder adlı Kast Ajansları Derneği’ nden görüş sorulmuş, bilirkişi incelemeleri yaptırılmış, rapor ve ek raporlar alınmıştır.
Reklamcılık sektöründen bir bilirkişi seçilmek suretiyle yaptırılan inceleme sonucunda ibraz edilen 05/05/2015 tarihli bilirkişi raporunda özetle ve sonuç olarak, “reklam kampanyalarında fotoğrafları kullanılacak olan oyuncuların ya da fotomodellerin ücretlerinin, oyuncunun kariyeri, geçmişi, tanınırlık durumu, fotoğrafın kullanılacağı mecraının ne olduğu, gazete, dergi, internet, dış reklam noktaları gibi mecralarda kullanılıp kullanılmadığı, bu kullanımın ne kadar süreceği ve yaklaşık kaç kişiye ulaşacağı, bunun için ne kadar çalışılacağı, reklamı yapılan ürünün ve hizmetin yaygınlığının ve reklamı veren firma büyüklüğünün ne olduğu, reklamdan beklenen sonucun ne olduğu gibi hususlara göre belirlendiği, somut olayda davacının fotoğrafının davalıya ait restoranın menülerinde ve … ödül töreni dergisinde kullanıldığı, bu derginin ödül töreni için 10 bin adet basıldığı ve gelenlere de ücretsiz dağıtıldığı, davacının fotoğrafının davalıya ait internet sitesinde kullandığına dair bir delilin bulunmadığı, restoran menülerindeki kullanımın ne kadar sürdüğü konusunda dosyada kesin bir delilin bulunmadığı ancak davalının bu süreyi 2 ay olarak belirttiği, davalıya ait tüm şubelerde bu menülerin kullanılmış olabileceğinin akla yatkın olduğu, rayiç bedelin tespitinde bu hususun da dikkate alınması gerektiği, davacının oyunculuk kariyerinin, tanınırlığının reklam sektöründe bilindiği bir oyuncu için bu tür reklam çalışmalarında yer alması durumunda belirlenmiş standart bir ücretin olmadığı, bunun belirtilen kriterlere göre yapılacak müzakere ve pazarlıklar sonucunda belirlenebildiği, asıl olanın sanatçının talebi olduğu, başka bir sanatçının ücretinin emsal teşkil edemeyeceği, somut olayda davacının ünü, sanatçı geçmişi, davalının bilinirliği, firma büyüklüğü, dava konusu fotoğrafın sadece menülerde değil aynı zamanda … dergisinde de yayınlanmış olduğu gözönüne alındığında davacının talep edebileceği bedelin 250.000 TL olabileceği, restoran menülerinin ve dergi ilanının FSEK’ e göre eser niteliği taşıdığı” görüşü açıklanmıştır.
Mahkememizce, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, davacının, davalıya ait … adlı yerde yemek yerken çekilmiş olan fotoğrafının, davalıya ait menülerde ve davalının isteğiyle … ödül töreni dergisinde izinsiz olarak kullanıldığı, somut olaydaki kullanımın telif tazminatını gerektirmediği, eylemin kişilik hakkı ihlali olduğu gerekçesiyle, davanın kısmen kabulü ile 234.000 TL maddi tazminat ile 50.000 TL manevi tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
Mahkememizce verilen karar taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Temyiz üzerine dosyayı inceleyen Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 13/06/2017 tarihli bozma ilamında Hükme esas alınan ek raporda, davacının başka bir reklam nedeniyle aldığını beyan ettiği ücret esas alınarak davaya konu kullanımın özelliğine göre dergi reklamındaki kullanım için 195.000 TL, restoran menülerindeki kullanım için ise 39.000 TL olmak üzere davacının talep edebileceği toplam bedelin 234.000 TL olabileceği görüşünün açıklandığı, ancak mahkememizce ek raporda belirtilen miktara hükmedilmişse de, davacının emek vermeden hazırlıksız çekilmiş bir fotoğrafının kullanımı nedeniyle maddi tazminat miktarından makul bir indirim yapılması gerektiği, yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmadığından bu yönden kararın davalı yararına bozulmasına, tarafların diğer tüm temyiz taleplerinin reddine karar verilmiştir.
Mahkememizce Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin bozma ilamına uyulmasına karar verilmiş ve yargılamaya devam edilmiştir.
Tüm dosya kapsamı, tarafların talep ve savunmaları, alınan bilirkişi raporları ve Yargıtay bozma ilamı kapsamında davanın kısmen kabulüne karar verilmesi gerekmiş, tazminat yönünden çekilen fotoğrafın tekniğinin sıradan olması , çekilen yerin niteliği, güzel sanat eseri olarak kabulünün mümkün olmadığı gibi reklam fotoğrafı olarak kullanılmasınını da tartışmalı olması, hakkaniyet ve nesafet kuralları gereği dergi reklamında kullanımı için takdiren 80.000,00 TL, restrorant menülerindeki kullanım için takdiren 20.000,00 TL tazminat miktarı belirlenerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis olunmuştur.
HÜKÜM :Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere,
1-Davanın KISMEN KABULÜNE, davacının fotoğrafının izin alınmaksızın dergi reklamında kullanımı için takdiren 80.000,00 TL, restrorant menülerindeki kullanım için takdiren 20.000,00 TL maddi tazminatın tespit tarihi olana 14/08/2014 tarihinden itibaren hesaplanacak reeskont faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilikşin talebin reddine,
2-Davacının kişilik haklarının zarar gördüğü anlaşılmakla Yargıtay bozma ilamı kapsamı dışında kalan 50.000,00 TL manevi tazminatın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca hesap olunan 10.246,50 TL karar harcından peşin yatırılan 6.831,00 TL’nin mahsubu ile kalan 3.415,50 TL bakiye karar harcının davalıdan tahsiliyle Hazine’ye irat kaydına,
3-a)Kabul edilen maddi tazminat talebi yönünden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davacı vekili yararına hesap olunan 10.750,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
B) Kabul edilen manevi tazminat talebi yönünden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davacı vekili yararına hesap olunan 5.850,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
4-a)Ret olunan maddi tazminat talebi yönünden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi 13/2 maddesi uyarınca davalı vekili yararına hesap olunan 10.750,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davalıya verilmesine,
b)Ret olunan manevi tazminat talebi yönünden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi 10/2 maddesi uyarınca davalı vekili yararına hesap olunan 5.850,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan: 950,00 TL bilirkişi ücreti, 379,55 TL posta gideri olmak üzere toplam 1.329,55 TL’nin -ret ve kabule göre hesaplanan- 498,58 TL’si ve 6.856,20 TL harç (peşin+başvuru) olmak üzere toplam 7.354,78 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kalan giderin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafından yapılan: 37,00 TL posta giderinin -ret ve kabule göre hesaplanan- 23,12 TL’sinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, kalan giderin davalı üzerinde bırakılmasına,
6-Yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısmının talep halinde ve karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde hafta içerisinde Mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak ve temyiz harcı ile gerekli giderlerin tamamı ödenmek suretiyle, Yargıtay’da Temyiz yolu açık olmak üzere karar verildi. 25.03.2020

Katip …
¸

Hakim …
¸