Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2019/221 Esas – 2021/299

ESAS NO : 2019/221
KARAR NO : 2021/299

DAVA : Alacak (Fikir Ve Sanat Eseri İle İlgili Sözleşmeden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 04/08/2018
KARAR TARİHİ : 12/10/2021

İstanbul 5.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 09.04.20219 tarih ve 2018/3 87 esas 2019/170 karar sayılı Görevsizlik kararına ilişkin davanın yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; müvekkili …’nin profesyonel model olarak hayatını sürdürdüğünü, davalı şirketin tasarlamış olduğu ürünler ile fotoğraflarının çekildiğini, ancak davalı şirket tarafından en az 8 yabancı ülkede müvekkilinin fotoğraflarının ve videolarının katalog ve çeşitli internet sayfalarında kullanıldığının tespit edildiğini, müvekkili ile yapılan anlaşmanın fotoğraf ve videoların sadece Türkiye içerisinde kullanımına ilişkin olduğunu, davalı şirketin fotoğraf ve videoları yurt dışında açılan mağazaların görsellerinde ve internet sitelerinde kullandığını, ayrıca müvekkilinin bulunduğu fotoğraflar ve videoların taraflar arasındaki sözleşmeye aykırı olarak sinema salonlarında, televizyon kanallarında ve internette video olarak kullanıldığından bahisle, alacağı belirsiz olmak üzere şimdilik 5.000,00 TL’nin … 40. Noterliğinin … Tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesinin 22/06/2018 Tebliğ tarihinden itibaren işleyecek en yüksek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava ettiği, 31.08.2021 kayıt tarihli dilekçesinde özetle;14.06.2021 tarihli bilirkişi raporunda davacının sözleşme olmaması ve kendisine belirtilen alanlar dışında görüntülerin kullanılması hususunda hak ihlaline uğradığının, farklı mecralarda kullanımın ücretlendirmeyi değiştireceğinin, bu hususların taraflar arasında imzalanacak sözleşmeye ayrıntılı bir şekilde yazılması gerektiğinin, davacının televizyon ve sinema görüntülerinin dosyaya eklenmiş olduğunun, hem kast ajansları hem de moda fotoğrafçılarıyla görüşmeler yapılarak yeniden bir ücret belirlendiğinin, davacının 1 günlük ücretinin 2.500 USD ve yurtdışı kullanım bedelinin 1.000 USD olmak üzere toplam 3.500 USD talepte bulunabileceğinin belirtildiğini, bilirkişi raporunda belirtilmiş olduğu üzere 5.000,00 TL olarak açmış oldukları davayı 58.240,00 TL’ye (7.000 USD’nin 13.07.2021 tarihli karşılığı, kur 8,32) arttırdıklarını, 58.240,00 TL’lik alacaklarının … 40. Noterliğinin … Tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesinin 22/06/2018 Tebliğ tarihinden itibaren işleyecek en yüksek avans faizi işletilmesine karar verilmesini talep ettiği anlaşılmıştır.
Davalı vekilinin cevap dilekçesinde özetle; davacı taraf ile müvekkil şirket arasında doğrudan yapılan bir sözleşme bulunmadığını, sözleşmenin “…” ve “…SAN. LTD. ŞTİ” arasında imzalandığını ve davacının modeli olduğu reklam sözleşmesini imzaladığını, … Konfeksiyon’un, müvekkili şirkete organik bağlı şirketlerden olduğunu, sözleşmenin bu şirket adına TPE de tescilli “…” markasına ve reklamına yönelik olduğunu, sözleşmenin 7. Maddesinde model isminin (davacı) …” şeklinde yazıldığını, bu kapsamda, davacının davalı müvekkile huzurdaki davayı yöneltmesinin hukuken mümkün olmadığını, davacının sözleşmenin tarafı olmadığını ve aktif ehliyetinin bulunmadığını, öncelikle davanın husumetten reddini talep ettiklerini, sözleşme gereği davanın …A.Ş. ‘ye değil … Konfeksiyon Şti.’ye karşı açılması gerektiğini, müvekkili davalı şirketin pasif husumet ehliyetinin de bulunmadığını, bu bakımdan da davanın husumetten reddinin gerektiğini, Sözleşmenin 10. Maddesinde modelin çalışma süresinin günlük 10 saat olduğunu, süreyi aşan her saat için günlük ücretin 1/10 u oranında ekstra ödeme yapılacağını, oyuncunun çekimdeki rolü nedeniyle sahip olduğu komşu haklarına ilişkin mali haklarının tamamının FSEK 80. madde gereğince, sözleşmenin 8. maddesinde kabul edilen bedel karşılığında, reklam ajansına kayıtsız şartsız kabul ettiğini ve bu devrin FSEK 52. maddesine göre yapıldığında tarafların mutabık olduğunun imza altına alındığını, … ile imzalanan sözleşme gereği, fotoğraf çekimi yapılacak manken Walison’un FSEK 80. Maddeden kaynaklanan komşu haklarına ilişkin mali hakları ajansa devrettiğini davanın FSEK 80.mad. geçen komşu haklardan kaynaklanan mali haklara yönelik olduğunu bu kapsamda Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinin görevli olduğunu, kabul anlamına gelmemekle beraber, davalı müvekkilinin taraf ehliyetinin kabulü halinde, sözleşme kapsamında davacıya ait görsellerin kullanımı için herhangi bir coğrafi sınırlamanın bulunmadığını, Sözleşmenin 5. Maddesinde görsellerin katalog, internet ve mağaza içinde, sözleşmede belirlenen bedel karşılığı yayınlanacağı hususunda tarafların anlaştığını, sözleşmenin 8. Maddesinde toplam ücretin 2.200 USD olarak belirlendiğini, belirlenen ücretin modelin 2 günlük çalışması ve madde 5’te belirtilen mecraları kapsadığı açıklandığını, görsellerin, bina giydirme, billboard, raket mecralarında kullanılması halinde ise 1.500 USD + KDV telif bedeli ödeneceğinin taraflar arasında kabul edildiğini, ödemelerin ilgililerine yapıldığını, sözleşmenin tarafı …Ltd.Şti.’nin sözleşmenin diğer tarafı … şirketine karşı, sözleşmeden doğan tüm yükümlülüklerini yerine getirmiş ve ödemelerini yaptığını, davacının … şirketine başvurmak yerine müvekkiline dava açtığını, davacının davayı açmada hukuki yararının bulunmadığını beyanla davanın öncelikle husumet ve görev yönünden, her halde esastan reddine karar verilmesini talep ettiği anlaşılmıştır.
KANAAT VE GEREKÇE
Dava 5846 Sayılı FSEK kapsamında açılmış davacıya ait görsellerin sözleşmeye aykırı olarak kullanılması ididası ile maddi tazminat talebine ilişkin davadır.
Davacı’nın, davalı şirketin tasarlamış olduğu ürünler ile çekilen fotoğraflarının, videolarının sözleşmeye aykırı olarak en az sekiz ülkede kataloglarda, internette, sinema salonlarında ve televizyon kanallarında kullanıldığını, sözleşmeye aykırılık nedeni ile maddi tazminat talebinde bulunduğu görülmüştür.
Dosyada tarafların bildirdikleri deliller toplanmış, HMK 266. Maddesi uyarınca bilirkişi raporu alınmıştır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık konusunun tespiti yönünden özellikle taraflar arasındaki sözleşmeye aykırı olarak kullanım olup olmadığının ve kullanım olma ihtimalinde talep edilebilecek bedelin ne olabileceği hususlarında alınan 26.02.2020 tarihli bilirkişi raporunda özetle;…davacı FSEK Md. 80 gereğince yaptığı itiraz neticesinde hak ihlaline uğradığı ve tazminat hakkı oluştuğu…” sonuç ve kanaatinin bildirildiği anlaşılmıştır.
Öncelikle davalı vekilinin husumete ilişkin itirazlarının değerlendirilmesi bakımından yapılan incelemede, her ne kadar davalı taraf davacı ile herhangi bir sözleşme imzalanmadığını, sözleşmenin taraflarının … ve …Ltd. Şti. Olduğuna dair husumet itirazında bulunmuş ise de ticaret sicil kayıtlarından anlaşıldığı üzere, davalı … Şti. İle … Ltd. Şti.’nin firma sahiplerinin aynı olduğu, TPMK kayıtlarında … ibareli markanın sözleşmenin tarafı olan … Ltd. Şti. Adına tescilli olduğu dolayısı ile her iki firma arasında organik bağ bulunduğundan buna ilişkin itiraz yerinde görülmemiştir.
Göreve ilişkin itirazlar bakımından Oyuculuk Sözleşmesi’nin FSEK kapsamında değerlendirilmesi gerekeceği dikkate alınarak mahkememizin görevli olduğu sonucuna varılmış, görev itirazı da bu nedenle yerinde görülmemiştir.
Taraflar arasında imzalanan 15/06/2017 tarihli sözleşmenin incelenmesinde Modelin; … olduğu, Yayınlanacak Mecranın; Katalog, İnternet, Mağaza İçi olduğu, Modelin görselinin; bina giydirme, billboard, raket mecralarında kullanılması durumunda 1500 USD +KDV telif bedeli ödeneceği “Modelin günlük çalışma süresinin toplam 10 saat olduğu, çalışma süresini aşan her saat için günlük ücretin 10/1’i oranında firmanın ekstra saat ücreti ödeyeceği, Oyuncunun çekimdeki rolü nedeniyle sahip olduğu komşu haklarına ilişkin mali haklarının tamamı, Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (FSEK) nun 80.maddesi gereğince, 8. Maddede kabul edilen bedel (2.200 USD) karşılığında, reklam ajansına kayıtsız şartsız devretmeyi kabul ettiği, bu devrin FSEK 52. maddesine göre yapıldığında tarafların mutabık oldukları belirtilmiştir.
Somut olay bakımından uygulanacak mevzuat hükmü FSEK md 80 olup, FSEK md. 80 uyarınca “İcracı sanatçılar, mali haklardan bağımsız olarak ve bu hakları devretmelerinden sonra dahi, tespit edilmiş icraları ile ilgili olarak uygulama şartlarının gerektirdiği durumlar hariç, icralarının sahibi olarak tanıtılmalarını ve icralarının kendi itibarlarını zedeleyebilecek şekilde tahrif edilmesi ve bozulmasının önlenmesini talep etme hakkına sahiptirler. İcracı sanatçı, yurt içinde henüz satışa çıkmamış veya başka yollarla dağıtılmamış tespit edilmiş icralarının, aslı veya çoğaltılmış nüshalarının satış yoluyla veya diğer yollarla dağıtılması hususunda izin verme veya yasaklama hakkına sahiptir.” demektedir.
Yukarıda bulunan bilgiler doğrultusunda yapılan inceleme sonucunda davacı tarafın bütün haklarını münhasıran … isimli ajansa devretmediği, yapılan sözleşmeyle davacı tarafın haklarının, davalı tarafından FSEK Md. 80 gereğince sözleşme kapsamından geniş olarak kullanımının sözleşmeye aykırılık oluşturduğu kanaatine varılmıştır.
Tazminat talebine ilişkin yapılan değerlendirmede, kullanım mecralarına ilişkin olarak emsal teşkil edecek deliller toplanılmış ve dosya bu doğrultuda hesap yapılabilmesi bakımından bilirkişi heyetine tevdi edilmiştir. Bilirkişilerce yapılan hesaplamada emsal bedeller, sinema ve televizyon görüntüleri, kast ajanslarından elde edilen bilgiler, moda fotoğrafçısı sektör bilirkişisi tarafından yapılan tespitler bir bütün olarak değerlendirildiğinde, davacının 58.240,00 TL (13/07/2021 tarihli kur üzerinden) ücret talep edebileceğine dair görüş bildirilmiş, mahkememizce de denetime elverişli görülen rapor hükme esas alınmış, davacının uğramış olduğu hak ihlali neticesinde talep edebileceği tazminat miktarının 58.240,00 TL olabileceğine kanaat getirilmiştir.
Tüm dosya kapsamı, sunulan deliller, bilirkişi raporu bir bütün olarak değerlendirildiğinde, davacının FSEK md 80 gereğince hak ihlaline uğradığı bu nedenle 58.240,00 TL tazminat bedelinin 22.06.2018 tarihinden itibaren işleyecek en yüksek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine dair karar vermek gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm tesis olunmuştur.
HÜKÜM :Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere,
1-Davanın kabulü ile, 58.240,00 TL tazminat bedelinin 22.06.2018 tarihinden itibaren işleyecek en yüksek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca hesap olunan 3.978,37 TL karar harcından peşin yatırılan 995,39 TL’nin mahsubu ile kalan 2.982,98 TL bakiye karar harcının davalıdan tahsili ile Hazine’ye irat kaydına,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davacı vekili yararına hesap olunan 8.371,20 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan:2.250,00 TL bilirkişi ücreti, 166,00 TL posta gideri olmak üzere toplam 2.416,00 TL ve 1.031,29 TL harç (peşin+başvuru+ıslah) olmak üzere toplam 3.447,29 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
6-Yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısmının talep halinde ve karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı, (HMK 345/1 md. gereğince) gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamı ödenmek suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı. 12/10/2021

Katip

Hakim

Bu belge 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu kapsamında E-İmza ile imzalanmıştır.