Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 2.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2019/185 E. 2021/321 K. 26.10.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/185 Esas
KARAR NO : 2021/321

DAVA : Marka Hakkına Tecavüzün Tespiti, Maddi ve Manevi Tazminat
DAVA TARİHİ : 20/06/2019
KARAR TARİHİ : 26/10/2021

Mahkememizde görülmekte bulunan Marka Hakkına Tecavüzün Tespiti, Maddi ve Manevi Tazminat davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle ; müvekkili adına kayıtlı … başvuru numaralı patentinin, davalının işyerinde ve imalathanesinde izinsiz ve yasaya aykırı olarak üretilip satıldığını, haksız kazanç elde edildiğini, davalının hukuka aykırı eylemlerine son vermesi için ihtarname keşide edildiğini, ancak davalının hukuka aykırı eylemlerine devam ettiğini, … CBS … soruşturma dosyasının ikame edildiğini, davalının haksız eylemleri nedeniyle müvekkilinin maddi ve manevi zarara uğradığını, davalının keşide edilen ihtarname ve devam eden soruşturma dosyalarına rağmen haksız ve hukuka aykırı eylemlerine devam ettiğini belirterek, 25.000,00 TL maddi ve 25.000,00 TL manevi tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle ; davacı tarafın patentlerinin, müvekkili tarafından üretilmediğini, alınmadığını, kullanmadığını ve ticaretinin de yapılmadığını, davanın kötü niyetli olarak açıldığını, soruşturma dosyasında müvekkilinin iş yerinde patentli ürünü ürettiğine dair herhangi bir delilin bulunmadığını, müvekkilinin davaya konu ürünleri üretmediğini, davacının müvekkilinin ticari itibarını zedeleme amacında olduğunu belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dosyada bildirilen tüm deliller toplanmış, bilirkişi incelemesi yaptırılarak rapor alınmıştır.
Mahkememize 21/02/2020 havale tarihli sunulan bilirkişi raporunda özetle; Davacının … tescil numaralı “Boru içten tamir sistemleri ve boru ek yeri tamir aparatı.” başlıklı İncelemeli patentin tescil sahibi olduğu, Davalı ile … İdaresi Genel Müdürlüğü arasında 18.02.2019 tarihli BİRİM FİYAT MAL ALIMI SÖZLEŞMESİ olduğu, imzalandığı ve sözleşmenin davalı tarafça ifa edildiği, dava konusu boru iç tamir aparatının tamamlanmış hali veya montaj parçalarının davalı işyerinde bulunmadığı, atölye içerisinde tespit edilemediği, tespit mahallinde dava konusu boru iç tamir aparatının bütünü olmasa bile germe kamaları, kama kanalları, ölçü ayar plakası, cıvata yuvaları vb. parçalarının işlenmesi ve üretilmesinin mümkün olduğu, sair parçaların davalıya ait işyerinde üretilmese dahi başka bir imalatçıdan temin edilmesi veya satın alınması halinde, aynı işyerinde birleştirilerek imal edilmesinin mümkün olabileceği, …Genel Müdürlüğü tarafından davalıya sözleşme kapsamında sunulan teknik şartnamede teknik özellikleri belirlenen “boru içten tamir takımı” isimli ürünün…tescil numaralı “Boru içten tamir sistemleri ve boru ek yeri tamir aparatı.” başlıklı İncelemeli patentin “istemleri ile örtüştüğü,…Genel Müdürlüğü tarafından davalıya sözleşme kapsamında sunulan teknik şartnamede teknik özellikleri belirlenen “boru içten tamir takımı” isimli ürünün 2012 06752 tescil numaralı patentin kapsamında kaldığı sonuç ve kanaati bildirilmiştir.
ISLAH
Davacı vekili 14/12/2020 tarihli ıslah dilekçesi ile maddi tazminat taleplerini 29.800,00 TL artırarak, 54.800,00 TL maddi tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
KANAAT VE GEREKÇE
İş bu dava 6769 sayılı SMK hükümleri uyarınca açılmış, davacı adına TPMK nezdinde … tescil numaralı Patent Hakkına Tecavüzün Tespiti, Maddi ve Manevi Tazminat talepli davadır.
TPMK kayıtlarının incelemesinde davacı adına 08/06/2012 tarihinde başvurusu yapılan “Boru içten tamir sistemleri ve boru ek yeri tamir aparatı” başlıklı patent istemlerinin koruma altında olduğu, dava tarihi itibari ile davacı adına tescilli ve halen koruma altında olduğu görülmüştür.
6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu md.89’da korumanın kapsamı;
“1) Patent başvurusu veya patentin sağladığı korumanın kapsamı istemlerle belirlenir. Bununla birlikte istemlerin yorumlanmasında tarİfname ve resimler kullanılır.
2) İstemler, kullanılan kelimelerin verdiği anlamla sınırlı olarak yorumlanamaz. Ancak istemler, koruma kapsamınm tespitinde, bulusu yapan tarafından düşünülen fakat istemlerde talep edilmeyen, buna karşılık ilgili teknik alanda uzman bir kişi tarafından tarİfname ve resimlerin yorumlanması ile ortaya çıkacak özellikleri kapsayacak şekilde gen işletilemez.
3) İstemler, başvuru veya patent sahibine hakkı olan korumayı sağlayacak ve üçüncü kişilere de korumanın kapsamı açısından makul bir düzeyde kesinlik ifade edecek şekilde yorumlanır.
4) Patent başvurusunun sağladığı korumanın kapsamı, patentin verilmesine kadar geçen süre için başvurunun yayımlanmış olan istemleri ile belirlenir. Ancak patentin verildiği hâli veya itiraz veya hükümsüzlük işlemleri sonucunda değiştirilmiş hâli, koruma alanının genişletilmemiş olması şartıyla başvurunun sağladığı korumayı geçmişe dönük olarak belirler.
5) Patent başvurusunun veya patentin sağladığı koruma kapsamının belirlenmesinde, tecavüzün varlığının ileri sürüldüğü tarihte istemlerde belirtilmiş unsurlara eşdeğer nitelikte olan unsurlar da dikkate alınır. Bir unsur, esas itibarıyla istemlerde talep edilen unsur ile aynı işlevi görüyor, bu işlevi aynı şekilde gerçekleştiriyor ve aynı sonucu ortaya çıkarıyorsa, genel olarak istemlerde talep edilen unsurun eşdeğeri olarak kabul edilir.
6) İstemlerin kapsamını belirlemek için patentin verilmesi İle ilgili işlemler sırasında veya patentin geçerliliği süresince, koruma kapsammın belirlenmesinde patent başvurusu veya patent sahibinin beyanları dikkate alınır.
7) Patent, buluşla ilgili örnekler içeriyorsa istemler bu örneklerle sınırlı olarak yorumlanamaz, özellikle ürün veya usulün sahip olduğu ilave özelliklerin patentte açıklanan örneklerde bulunmaması, bu örneklerde bulunan özellikleri kapsamaması veya bu örneklerde belirtilen her amaç veya Özelliği gerçekleştirememesi hâllerinde, ürün veya usul istemlerle sağlanan koruma kapsamının dışında tutulmaz.” şeklinde düzenlenmiştir.
Sınai Mülkiyet Kanunu’nun Uygulanmasına Dair Yönetmelik’te istemlere dair md.76
“1) Başvuru, buluşun yeterli ayrıntıda ifade edildiği ve açıkça ortaya konduğu bir veya birden çok istemi içerir. İstemler, korunması istenilen buluş konusunun teknik özelliklerini tanımlar.
2) Her istem tek cümle halinde yazılır. İstemler, iki bölümlü yazılmasının uygun olması halinde, korunması istenen konuyu oluşturan hususların tanımlanması için gerekli olan, fakat bir araya geldiklerinde tekniğin bilinen durumunun bir kısmını oluşturan bölüm ve bu bölüm ile bir araya geldiğinde korunması istenen teknik özellikleri özlü bir şekilde belirten karakterize edici bir bölüm olmak üzere iki bölüm halinde yazılır. Bu durumda, bölümleri birbirinden ayırmak amacıyla “içeren, karakterize edilen, içeriği, -den oluşan, -den ibaret olan, olup özelliği, ayırt edici özelliği” ifadeleri ya da aynı anlama gelecek herhangi başka bir ifade kullanılır. İstemlerde buluş, sadece erişilmesi arzulanan bir sonuç ile tanımlanamaz.
3) Bağımsız bir istemde, buluşun esas özelliklerinin belirtilmesi gerekir. Bağımsız istemi bir veya birden fazla bağımlı istem izleyebilir. Bağımlı istemler, bağlı bulunduğu istemin tüm özelliklerini içermelidir. Bağımlı istemlerin başlangıcında bağımsız isteme atıfta bulunulmalı ve sonra da korunması istenilen ilave teknik özellikler belirtilmelidir. Bağımlı bir istemde, başka bir bağımlı isteme de atıfta bulunulabilir. Önceki bir isteme veya istemlere atıfta bulunulan tüm bağımlı istemler, mümkün olan en uygun biçimde gruplandırılır.
4) Bir bağımlı istemde birden fazla isteme “veya” ifadesi kullanılarak ayrı ayrı atıfta bulunulabilir.
5) Kanunun 91 inci maddesinin birinci ve ikinci fıkra hükümleri saklı kalmak kaydıyla, bir patent başvurusu aşağıda sayılan durumlardan birinin oluşması halinde, ürün, yöntem, aparat veya kullanım kategorilerinde aynı kategoriye ait birden fazla bağımsız istem içerebilir;
a) Birden çok birbiriyle ilişkili ürünün bulunması.
b) Bir ürünün ya da aparatın farklı kullanımlarının bulunması.
c) Belirli bir probleme alternatif çözümler üretilirken bu alternatiflerin tek bir istemde korunmasının uygunsuz olması.
6) İstemler, buluşun özü göz önünde tutularak makul sayıda ve buluş özelliklerini ayrıntılı şekilde belirtecek sayıda yazılır. Birden çok istem var ise, bu istemler sırayla numaralandırılır.
7) Zorunlu kalınmadığı sürece istemlerde, buluşun teknik özellikleri, tarifname veya resimlere atıf yapılarak ifade edilmez. İstemler özellikle, “tarifnamede anlatıldığı gibi”, “resimlerde gösterildiği gibi” ve benzeri ifadeler içermez.
8) İstemlerin dayanağı tarifname olup, istemler korunması talep edilen konuyu tanımlamalı, açık ve öz olmalı ve başvurunun kapsamını aşmamalıdır. Başvuru esnasında tarifname ve istemlerin birlikte verilmesi durumunda tarifnamede yer almayıp istemlerde yer alan teknik özellikler tarifnameye eklenmelidir. Başvuru esnasında sadece tarifname verilmesi durumunda sonradan verilen istemlerde yer alıp tarifnamede yer almayan teknik özellikler tarifnameye eklenemez.” şeklinde düzenlenmiştir. Bu yönetmelikte de anlaşıldığı üzere, patent hakkının ihlal edilip edilmediğinin belirlenebilmesi için patentin kapsamının belirlenmesi gerekmektedir. Korumanın kapsamını istem veya istemler oluşturmaktadır. Patent, bir bütün olarak değerlendirilip çizimler ve tarifname de istemlerin yorumunda kullanılacaktır. Bu bağlamda öncelikle istemlerin dikkate alınması, istemlerin değerlendirilmesinde de tarifname ve çizimlerin yorum amacıyla kullarılması esastır.
Patent Vekili ve Makine Mühendislerinden oluşan heyet tarafından hazırlanan rapora göre, dava konusu buluşun esas olarak her tür malzemeden boruda özellikle içme suyu gibi basınçlı hatlarda ve de ayrıca tamiri zor olan atık su hatlarında; boru ek yeri tamiri, boru hasar yeri tamiri gibi borulara dış atmosferden müdahalenin zor olduğu şartlarda veya borunun dış yüzey yapısının tamir imkânını zorlaştırdığı şartlarda, borulara arıza yerine içeriden girilerek tamiratın yapılacağı durumlar için kullanılan bir ürün olduğu ve istemlerde sayılan unsurlardan oluştuğu tespiti yapılmıştır.
Patent hakkının ihlali tespitine konu davalı ile dava dışı İZSU arasında imzalanan 28/02/2019 tarihli Birim Fiyat Mal Alımı Sözleşmesinin incelenmesinde, sözleşmeye konu işin “1200 mm boru içten tamir takımı” olduğu, toplam sözleşme bedeli’nin 49.600 TL olduğu, sözleşme içeriğinde yer alan Teknik Şartnamenin ürünü tanımlayıcı ve tasvir edici nitelikte olduğu, ürünler ile ilgili faturaların sözleşmeye uygun olarak teslimden sonra 28/03/2019 tarihinde kesildiği delillerden anlaşılmaktadır.
Her ne kadar davalı tarafça dava konusu patentli ürünler ile ilgili hiçbir faaliyette bulunulmadığına dair savunmada bulunulmuşsa da, dosya arasında bulunan faturadan anlaşıldığı üzere, davalı taraf ile dava dışı … arasında ihlale konu ürüne ilişkin sözleşme ilişkisinin kurulduğu ve sözleşmenin de ifa edildiği anlaşılmaktadır. Ayrıca bilirkişiler vasıtası ile davalıya ait iş yerinde bulunan tezgahlarda dava konusu boru iç tamir aparatının bütünü olmasa bile germe kamaları, karma kanalları, ölçü ayar plakası, cıvata yuvaları vb. Parçalarının işlenmesi ve üretiminin mümkün olduğu, tamir aparatına ait davalı iş yerinde üretilemeyecek diğer parçalarında başka bir imalatçıdan temin edilmesi veya satın alınması halinde dava konusu boru iç tamir aparatının ilgili parçalarının birleştirilerek imal edilmesinin mümkün olabileceği tespiti yapılmıştır.
Tüm bu açıklamalar muvacehesinde, tarafların iddia ve savunmaları, davalı ile dava dışı … arasında akdedilen sözleşme konusu teknik şartname, mahallinde yapılan tespit ve alınan bilirkişi heyeti raporu bir arada değerlendirildiğinde, teknik şartname de özellikleri belirlenen “boru içten tamir takımı” isimli ürünün, davacıya ait “Boru içten tamir sistemleri ve boru ek yeri tamir aparatı” başlıklı incelemeli patentin istemleri ile örtüştüğü, …Genel Müdürlüğü tarafından davalıya sözleşme kapsamında sunulan teknik şartnamede teknik özellikleri belirlenen “boru içten tamir takımı” isimli ürünün, davacıya ait … tescil numaralı patenti kapsamında kaldığı, bu suretle tecavüz koşullarının oluştuğu, davacının maddi tazminat talebinin SMK 151/2-a kapsamında “sınai mülkiyet hakkına tecavüz edenin rekabeti olmasaydı, hak sahibinin elde edebileceği muhtemel gelir” kapsamında olduğu, buna göre her ne kadar davacı tarafça talep arttırım dilekçesi ile 54.800,00 TL üzerinden eksik harç tamamlanmak sureti ile tazminat talebi somutlaştırılmışsa da, davalı ile dava dışı …Müdürlüğü arasında imzalanan 28/02/2019 tarihli sözleşmenin incelenmesinde toplam sözleşme bedelinin 49.600,00 TL olduğu nazara alındığında sözleşmede belirtilen tutar bakımından talebin yerinde olduğu, fazlaya ilişkin kısmın reddi gerektiği, davacının aynı zamanda manevi tazminat talebinde de bulunduğu, patent hakkı tecavüze uğrayan kişinin SMK m.l49/l/ç maddesinin TBK’nın 58. maddesi ile birlikte değerlendirilmesi sonucunda, şartların oluşması halinde manevi tazminat isteme hakkına sahip olduğu, yukarıda da açıklandığı üzere, davalı eylemlerinin, davacının patent hakkına tecavüz teşkil ettiği yönündeki tespit ve değerlendirmeler ışığında manevi tazminata hükmedilebilmesi için aranan kusur şartının gerçekleştiği kabul edilmekle, patent hakkına yapılan tecavüzün niteliği, ,davacının manevi ticari varlığında meydana gelen kayıp durumu, manevi tazminatın amaç ve içeriğine, hak, nesafet ve adalet ilkesine keza manevi tazminatın maddi bir zenginleşme talebinden çok manevi tatmine yönelik bir talep olması, dolayısıyla somut olaya göre takdiren 15.000- TL üzerinden manevi tazminat talebinin kabulüne, fazlaya ilişkin istemin reddine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM :Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere,
1-Davanın KISMEN KABULÜ İLE, davalı kullanımlarının davacıya ait 2012/06752 B sayılı patentine tecavüz teşkil ettiğinin tespiti ile, 49.600,00 TL maddi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-15.000,00 TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca hesap olunan 4.412,82 TL karar harcından peşin ve ıslah ile yatırılan 1.362,79 TL’nin mahsubu ile kalan 3.050,03 TL bakiye karar harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-a) Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca kabul edilen maddi tazminat miktarı yönünden davacı vekili yararına hesap olunan 7.248,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
3-b) Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca kabul edilen manevi tazminat miktarı yönünden davacı vekili yararına hesap olunan 5.900,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
4-a) Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca reddedilen maddi tazminat miktarı yönünden davalı vekili yararına hesap olunan 5.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davalıya verilmesine,
4-b) Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca reddedilen manevi tazminat miktarı yönünden davalı vekili yararına hesap olunan 5.900,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan: 3.000,00 TL bilirkişi ücreti, 126,70 TL posta gideri olmak üzere toplam 3.126,70 TL’den kabul ve ret oranına göre hesap olunan 2.531,06 TL ve 1.407,19 TL harç (peşin+başvuru+ıslah) olmak üzere toplam 3.938,25 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kalan kısmının davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı, (HMK 345/1 md. gereğince) gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamı ödenmek suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı.26/10/2021

Katip …

Hakim …