Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO:2019/157
KARAR NO:2020/218

DAVA:Tazminat
DAVA TARİHİ:16/08/2013
KARAR TARİHİ:23/06/2020

Mahkememizde görülmekte bulunan FSEK kapsamında Tazminat davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle ; “müvekkilinin … merkezli ve dünyaca ünlü bir moda evi olduğunu, … yılından bu yana faaliyet gösterdiğini, müvekkiline ait tasarımı taşıyan orjinal ceketlerin 7.000- 8.000 EURO fiyatla satıldığını, müvekkilinin … marka tescillerinin bulunduğunu, ayrıca deri ceket tasarımlarının … nezdinde topluluk tasarımı olarak da tescilli olduğunu, müvekkilinin bu ceket modellerinin FSEK anlamında estetik değere sahip bir güzel sanat eseri niteliği taşıdığını, eser sahipliğinden doğan hakların da ihlal edildiğini, davalının eylemlerinin aynı zamanda TTK anlamında haksız rekabet oluşturduğunu, müvekkili tarafından tasarlanmış ve üretilmiş olan deri ceket modellerinin taklitlerinin, davalı tarafça …, … ve … mağazalarında satıldığını, davalının bu eylemlerinin müvekkilinin birden fazla hakkını ihlal ettiğini, müvekkilinin bu deri ceket modeli üzerindeki birden fazla hakkı nedeniyle kümülatif korumaya sahip olduğunu, davalının eylemlerinden dolayı müvekkilinin zarara uğradığını, FSEK 68/1 madde gereğince rayiç bedelin 3 katı ve FSEK 70 madde ile TTK 56/d-e maddeleri gereğince talepte bulunduklarını, müvekkilinin ihlal edilen haklarından dolayı manevi zararının da bulunduğunu, tazminat alacağının belirsiz alacak niteliğinde olması nedeniyle HMK 107. madde kapsamında belirsiz alacak davası açtıklarını” iddia ile davalının tecavüz teşkil eden tüm eylemlerinin durdurulmasını, taklit ürünlere el konulmasını, tecavüzün önlenmesini, FSEK 68. madde gereğince hesaplanacak emsal bedelin 3 katı ile şimdilik 30.000 TL’ lik kısmının davalıdan tahsilini, FSEK 70 ve TTK 56/d-e maddeleri gereğince davalının elde ettiği gelirin şimdilik 30.000 TL’ lik kısmının davalıdan tahsilini, 50.000 TL manevi tazminata hükmolunmasını ve verilecek kararın gazetede ilanını talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle ; “davacının yabancı olması nedeniyle teminat göstermesi gerektiğini, dava konusu ceket modellerinin 2000′ li yıllardan bu yana Türkiye’ deki çeşitli deri firmaları tarafından üretilip satıldığını, davacı tarafın, müvekkilinin üretimlerinden 2011 yılından bu yana haberdar olması nedeniyle davanın zamanaşımına uğradığını, müvekkiline ait … markasının TPE sicilinde ve … nezdinde de tescilli olduğunu, davacının tescilinin ise … biçiminde bir marka tescili olduğunu, böylece 554 sayılı KHK’ ya dayanması mümkün olmadığını, tasarımı davacıya ait olan deri ceket modelleri ile müvekkilinin taklit ettiği iddia edilen ceket modelleri arasında gözle görülebilecek kadar farklılıkların bulunduğunu” savunarak davanın reddini istemiştir.
…. FSHHM’ nin … Değişik İş sayılı dosyasında bulunan bilirkişi raporlarında sonuç olarak, “davacının dayandığı ceket modelleri ile davalıya ait ceket modellerinin tasarımlarının aynı olduğu, süs kemer gibi küçük değişiklerin küçük ayrıntılardaki farklılık niteliğinde olduğu, … şirketinden satın alınarak dosyaya delil olarak eklenen deri ceket ile … markalı kadın deri ceket modellerinin kesim, malzeme, aksesuar ve tasarım nitelikleri açısından benzer oldukları, taraflara ait her iki ürünün temel özellikleri bakımından birebir benzer olmaları nedeniyle malzeme farklılığı ve ön etek ucundaki deri bant gibi farklılıkların bu benzerliği azaltmadığı, davacıya ait tasarımın davalı tarafça birebir taklit edildiği” görüşünün açıklandığı görülmektedir.
Uyuşmazlığın teknik yönü gözetilerek mahkememizce yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucunda ibraz edilen 21/07/2014 tarihli bilirkişi raporunda sonuç olarak, “davacının ceket modellerine ait tasarımının hususiyet taşıması nedeniyle FSEK 4/4 hükmü anlamında eser niteliğinde olduğu ve FSEK hükümleri çerçevesinde korunabileceği, davacının tüzel kişi olması nedeniyle eser sahibi olmadığı ancak FSEK 18/2 madde gereğince mali hak sahibi olduğu, davacının talep edebileceği rayiç bedelin belirlenebilmesi için benzer markaların benzer konudaki lisans anlaşmalarının emsal alınabileceği, bu bedelin çoğunlukla % 18- % 20 oranında bir bedel üzerinden yapıldığı, davacının tasarımı olan deri ceket modellerinin davalıya ait … markalı ürünlerle birebir taklit edildiği, aralarında iltibasın ve haksız rekabetin bulunduğu” görüşü açıklanmıştır.
14/11/2014 tarihli ek raporda sonuç olarak, “davalının defter ve faturaları üzerinde yapılan incelemeye göre, davalının 16/08/2012- 16/08/2013 tarihleri arasında dava konusu ürünlerden 73 adet satın aldığı, bunlardan 35 adedini sattığı, 38 adedin ise stokta bulunduğu, davacı lisans sözleşmesi yapsa idi FSEK 68 madde kapsamında 136.308 TL rayiç bedel talep edebileceği, 10 adet ürün için 35.870 TL, 28 adet ürün için ise 100.438 TL talep edebileceği, davalının dava konusu ürünler için elde edebileceği vergi sonrası net gelirin ise 94.147,55 TL olduğu, 10 adet ürün için bu rakamın 15.396,90 TL, 28 adet ürün için 43.111,32 TL, 35 adet ürün için ise 53.889,23 TL olduğu” görüşü açıklanmıştır.
24/04/2015 havale tarihli bilirkişi raporunda ise sonuç olarak, “davacı adına tescilli bayan ceket tasarımı nedeniyle davalı firmada bulunan bayan deri ceket tasarımlarının aynıyat derecesinde benzer olduğu, davalının modelinin yeni ve ayırd edici niteliklere sahip olmadığı, lisans bedeli takdiri durumunda en fazla 28.347,80 TL, en az 1.443,68 TL tazminata hükmedilebileceği, taklit ürünlerin satışından elde edilen gelir biçiminde tazminat takdir edilmesi durumunda ise en fazla 56.695,58 TL, en az 2.887,36 TL tazminata hükmolunabileceği” görüşü açıklanmıştır.
09/07/2015 tarihli ek raporda sonuç olarak, “35 adet ürün için % 18 lisans bedeli üzerinden 7.570,53 TL, 35 adet ürün için % 4 lisans bedeli üzerinden 1.682,34 TL, 10 adet ürün için % 18 lisans bedeli üzerinden 5.019,32 TL, 10 adet ürün için % 4 lisans bedeli üzerinden 1.115,40 TL tazminata hükmedilebileceği, davalının satış karlılığı üzerinden tazminat hesaplanması durumunda ise 35 adet ürün için davalının satış karının 5.888,19 TL, 10 adet ürün için 3.903,92 TL” olduğu görüşü açıklanmıştır.
02/11/2015 tarihli bilirkişi raporunda ise sonuç olarak, “davaya konu ceket tasarımlarının FSEK’ te öngörülen objektif ve subjektif şartları taşıdığı, bu nedenle eser niteliğinde olduğu, davacının eser sahibi olduğu, talep edilebilecek lisans bedelinin 35 adet ürün için % 18 oranından 112.993,02 TL, % 4 oranından 25.109,56 TL, 10 adet ürün için % 18 oranından 32.283,72 TL, % 4 oranından 7.174,16 TL olduğu, davalının gelirlerine göre tazminata hükmedilmesi durumunda 35 adet ürün için davalının satış gelirinin 87.883,46 TL, 10 adet ürün için satış gelirinin ise 25.109,56 TL olduğu” görüşü açıklanmıştır.
Davacı vekili 20/01/2015 tarihli ıslah dilekçesi ile maddi tazminat talebini 378.924 TL artırmak suretiyle 16/08/2013 tarihinden itibaren ticari temerrüt faizi ile birlikte toplam 408.924 TL maddi tazminata hükmedilmesini talep etmiştir.
… Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi, … Esas, … Karar ve 08/01/2016 tarihli kararında, Davalının dava konusu ürünlerden 35 adet sattığı ve 38 adet de stokda bulundurduğu, dolayısıyla davalının dava konusu ürünlerden üretim adedinin tespit edilebildiği kadarıyla en az 73 adet olduğu kabul edilerek ıslah edilmiş haliyle davanın kısmen kabulüne, üzerlerinde … ibaresi bulunan dava konusu ürünler nedeniyle davacının eser sahipliğinden kaynaklanan haklarına davalı tarafça yapılan tecavüzün ve haksız rekabetin tespitine, durdurulmasına, gelecekte tekrarının men’ ine, Davaya konu toplam 73 adet ceket nedeniyle ve bu miktar ürünle sınırlı olarak taraflar arasında sözleşme yapılsa idi davacının 5846 sayılı yasa hükümlerine göre talep edebileceği rayiç bedelin % 18 lisans oranı üzerinden 235.671,16 TL olacağı kabul edilerek, takdiren 3 kat hesabıyla ve ancak taleple bağlı kalınarak 408.924 TL telif tazminatının ve takdiren 25.000 TL manevi tazminatın, dava tarihinden itibaren hesaplanacak ticari temerrüd faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin manevi tazminat talebinin reddine, FSEK 68/1 maddenin uygulanması ile birlikte hem satılmış olan 35 adet ceket yönünden hem de stokta bulunduğu tespit edilen 38 adet ceket yönünden taraflar arasında farazi sözleşme ilişkisi kurulmuş olacağından davaya konu ve henüz satılmamış olan 38 adet ürüne el konulması ve imhası taleplerinin reddine, şeklinde hüküm kurmuştur.
Kararı, davalı vekili temyiz etmiş, temyiz üzerine dosyayı değerlendiren Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2016/2193 Esas, 2017/1563 Karar ve 16/03/2017 tarihli kararı ile …FSHHM’nin kararını, FSEK m.68’e dayalı telif tazminatına hükmedilmesinin doğru olmadığı gerekçesiyle bozmuştur.
Dosya mahkememize gönderilmiş, Bozma ilamına uyularak yargılamaya devam edilmiştir.
Mahkememize 05/02/2020 havale tarihi ile sunulan bilirkişi raporunda özetle; dava konusu ürünün ön beden, arka beden, kollar gibi yapısal parçalarının özgünlük unsurları taşımadığı, yaka, cep ,fermuar gibi diğer parçalarıyla birlikte oluşturduğu bütünsel görünümünün de özgün olmadığı, deri ceketin ticari kullanımı aşan ve işlevsel özelliği ötesinde yüksek düzeyde estetik vasfa sahip olmadığı, bu sebeple FSEK m.4/1-(4) anlamında eser olmadığı görüş ve kanaati bildirilmiştir.
Yargıtay bozma ilamı ve alınan bilirkişi raporu değerlendirildiğinde dava konusu ceketin eser vasfına sahip olmadığı ancak bir ürün olması ve taklit edilmiş olması nedeniyle haksız rekabetin mevcut olduğu sonucuna varılmıştır. Buna göre davanın kısmen kabulüne karar verilmiş ve aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere,
1-Davanın KISMEN KABULÜNE, Davalının dava konusu ürünlerden üretim adedinin tespit edilebildiği kadarıyla en az 73 adet olduğu kabul edilerek ıslah edilmiş haliyle davanın kısmen kabulüne, davacının ürünlerinin Fsek kapsamında eser sayılamayacağı anlaşıldığından eserden kaynaklı taleplerin reddine ancak üzerlerinde … ibaresi bulunan dava konusu ürünler nedeniyle davacının üründen kaynaklanan haklarına davalı tarafça yapılan haksız rekabetin tespitine, durdurulmasına, gelecekte tekrarının men’ ine,
Davaya konu toplam 73 adet ceket nedeniyle ve bu miktar ürünle sınırlı olarak taraflar arasında sözleşme yapılsa idi davacının talep edebileceği rayiç bedelin % 18 lisans oranı üzerinden 235.671,16 TL tazminatının ve takdiren 25.000 TL manevi tazminatın, dava tarihinden itibaren hesaplanacak ticari temerrüd faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya dair maddi tazminatın reddine ve fazlaya ilişkin manevi tazminat talebinin reddine,
Davaya konu ve henüz satılmamış olan 38 adet ürüne el konulmasına ve masrafı davalıdan alınmak üzere imhasına
Karar kesinleştiğinde karar özetinin, masrafı davalı taraftan tahsil edilmek üzere Türkiye çapında yayın yapan ve kararın kesinleşeceği tarih itibariyle tirajı en yüksek 3 gazeteden birinde 1/8 gazete tek sayfası ebadında ve 1 kez ilanına,
Fazlaya ilişkin taleplerin reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca hesap olunan 17.806,44 TL karar harcından peşin ve ıslah ile yatırılan toplam 8.349,62 TL’nin mahsubu ile kalan 9.456,82 TL bakiye karar harcının davalıdan tahsiline,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca kabul edilen dava miktarı yönünden davacı vekili yararına hesap olunan 24.946,98 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca kabul edilen manevi tazminat talebine ilişkin olarak davacı vekili yararına hesap olunan 4.910,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca reddedilen dava miktarı yönünden davalı vekili yararına hesap olunan 20.409,02 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davalıya verilmesine,
6-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca reddedilen manevi tazminat miktarı yönünden davalı vekili yararına hesap olunan 4.910,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davalıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan: 3.600,00 TL bilirkişi ücreti, 670,70 TL posta gideri olmak üzere toplam 4.270,70 TL’den kabul ve ret oranına göre 2.277,13 TL ve 8.373,92 TL harç (peşin+başvuru+ıslah) olmak üzere toplam 10.651,05 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Davalı tarafından yapılan: 1650,00 TL bilirkişi ücreti, 53,50 TL posta gideri olmak üzere toplam 1.703,50 TL’den kabul ve ret oranına göre 795,19 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
9-Yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısmının talep halinde ve karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde Yargıtay temyiz yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı.23/06/2020

Katip …

Hakim …