Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/1
KARAR NO : 2021/334

DAVA : Fikir Ve Sanat Eseri (Maddi Tazminat İstemli)
DAVA TARİHİ : 02/01/2019
KARAR TARİHİ : 02/11/2021

Mahkememizde görülmekte bulunan Fikir Ve Sanat Eseri (Maddi Tazminat İstemli) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle müvekkili ….’ın 1986 yılından itibaren film ve televizyon yapımcılığı, yönetmenliği, medya, reklam organizasyonu ve planlaması alanlarında çalıştığını, anılan sektörlerde, sinema filmi yardımcı yönetmenlik, televizyon dizisi yardımcı yönetmenlik, müzik klibi yönetmenliği, özel televizyon kanallarında televizyon programı yönetmenliği ve kanal drama müdürü yardımcılığı, yine muhtelif özel kanallarda televizyon programı yapımcılığı ve sunuculuğu yaptığını, ayrıca özel sektörde reklam tanıtım organizasyonları yöneticiliği, stratejik planlamalar, markalaşma / … organizasyonları ve süreç yöneticiliği, sosyal sorumluluk ve bilinçlendirme kampanyası organizasyon ve yöneticiliği gibi medya organizasyon ve yöneticiliklerinde de bulunduğunu, müvekkilinin … tarihi itibariyle vizyona giren ve … adıyla tanınan ses ve sahne sanatçısının yaşamının kesitler halinde anlatıldığı “…” adlı sinema filminin ortak yapımcılarından biri olduğunu, filmin yapımına ilişkin organizasyonun esaslı kısmının müvekkili tarafından gerçekleştirildiğini, hikayenin ve senaryonun sürece dahili, filmin senaristlerinden birinin seçilmesi ve dahil edilmesi, senaryo ekibinin irtibatının ve çalışma sisteminin kurulması, yürütülmesi ve ayrıca senaryoya dramaturji müdahalesi ile katkı verilmesi, film müziklerini yapan müzisyenlerin seçimi ve filme dahil edilmeleri, filmin oyuncu kadrosunun ön çalışmasının yapılması, başrol oyuncusunun seçimi ve filme dahil edilmesi, yardımcı rollerdeki bazı oyuncuların seçimi, filme mali destek koyan ortak yapımcıların davet edilmesi ve filme dahil olmalarının sağlanması, nihai dağıtım şirketleri ile anlaşmalar öncesi filmin dağıtımı için tanıtım faaliyetlerinin yönetilmesi ve sayılanlar gibi daha pek çok unsuru bir araya getirip organizasyonu gerçekleştirdiğini, filmin esaslı yapı taşlarının tamamlanmasını tek başına organize ettiğini ve süreci yönettiğini, filmin yapımına ilişkin organizasyonu kurmasının ve yönetmesinin oldukça meşakkatli ve uzun bir sürece yayıldığını, müvekkili ile davalılardan …Tic. A.Ş.’nin o tarihte gayrı resmi, 25.11.2016 itibariyle resmi yetkilisi ve bugün itibariyle sahibi olan dava dışı … ile … tarihi itibariyle bir araya gelerek tarafların ortak yapımcılık çerçevesinde eser üretimi hususunda anlaştıklarını, müvekkilinin yapımını gerçekleştirmek üzere proje değerlendirmeye başladığını ve üç yıl öncesinden …’dan rızasının alındığını bildiği … projesini almak üzere …-…’den projeyi istediğini, …’a … projesini götürdüğünü, ve filmin yapımı için gereken tüm organizasyonu kurmayı, sanatsal ve teknik veri ve detayları belirleyip filme dahil etmeyi, film eserinin ortaya çıkması için gereken yazım, müzik, kast, yönetim gibi filme esas unsurları seçip bir araya getirmeyi, bunlara ilişkin tüm süreci kurup yönetmeyi taahhüt ettiğini, karşılığında …’ın da filmin yapımı için gereken mali desteği sağlamayı taahhüt ettiğini, taraflar arasındaki mutabakatın, bir ortak yapım sözleşmesi olduğunu, …’nin bu mutabakattan yaklaşık bir ay önce …’da kurularak 14.03.2016 tarihli sicil gazetesinde kuruluşu ilan edilen ve daha önce hiçbir film yapımı-organizasyonu faaliyeti ve deneyimi bulunmayan yeni bir firma olduğunu, müvekkilinin, çok daha önce irtibatta bulunduğu … Şti. yetkilisi …’le bağlantı kurarak filmin ön içerik çalışmasını, ilk taslağını kendisinden aldığını, sonrasında …’ün avukatının müvekkiline içerik üzerindeki hakların filmde kullanılmasına ilişkin bir sözleşme taslağı gönderdiğini ve müteakip süreçte anlaşma sağlandığını, …-… tarafından getirilen ön metnin, edebiyatçı/yazar … tarafından kaleme alındığını, müvekikilinin senaryo draftının sinema tekniği açısından eksikliklerini tespit ederek, profesyonel senaryo haline getirilmesini sağlamak ve ayrıca diyalog yazımını güçlendirmek amacıyla … ile irtibat kurarak anlaşma sağladığını ve filmin iki senaristinden biri olan …’yi de film kadrosuna dahil ettiğini, Senaryo çalışmalarının, …, … ve müvekkil tarafından yürütülmekteyken, müvekkilinin senaryonun filme aktarımındaki olası sorunları bertaraf etmek adına yönetmen adayı olan yönetmen … de dahil ederek, senaryonun kusursuz örülmesi için teknik desteğini aldığını, senaryo yazım sürecinin müvekkilinin koordinasyonu çerçevesinde, müvekkili, senaristler … ve …, … tarafından tamamlandığını, Müvekkilinin filmin özgün müzikleri için … ile irtibata geçtiğini ve bu ismi de film kadrosuna dahil ettiğini, ayrıca …’in uzun yıllar birlikte çalıştığı plak şirketi …’le de (…) irtibata geçerek …’in müzik geçmişine ilişkin pek çok bilginin, …’e aktarımını sağladığını, Filmin oyuncu kadrosu için ön çalışma ve başrol oyuncusu ve diğer oyunculardan bazılarının seçiminin de müvekkili tarafından gerçekleştirildiğini, 2016 Nisan’ından 2017 Temmuz ayına kadar filmin tüm yapı taşlarını tek başına belirleyen ve tüm organizasyonu tek başına yönetip yürüten müvekkilinin; bu tarihte … adına hareket eden …’ın film için öngörülen ve taahhüt ettiği finansmanı bu tarihten sonra tek başına sağlayamayacağını beyan etmesi üzerine filmin finansman yükünü üstlenecek üçüncü bir ortak arayışına girdiğini, bu doğrultuda davalılardan … Tic. Ltd. Şti. yetkilisi ve sahibi … ile irtibat kurarak üçüncü ortak yapımcı olarak filme dahil olmasını sağladığını, …’ın da filmin yapımına dahil olması üzerine; müvekkilinin ve iki davalının 20.07.2017 tarihinde bir araya gelerek filmin ortak yapım sözleşmesini imzalamak üzere anlaştıklarını, ancak müvekkilinin yeğeninin sağlık sorunları nedeni ile toplantıya katılamayacağını bildirdiğini, davalıların bu tarihte bir araya gelerek müvekkilini saf dışı bırakıp kendi aralarında ortak yapım sözleşmesi imzaladıklarını, müvekkilinin süreci tek başına yürüttüğünü ve filmin üç ortak yapımcısından biri olduğunu, müvekkilinin ortaklık sözleşmesinin imzası aşamasında saf dışı bırakılarak yapımcılığından doğan haklarını kullanmasının engellenmesine iradesiyle sebep olan dava dışı …’ın, filmin yapımı sürecinde katkısından faydalanılan pek çok kişiye karşı da taahhüdünü ya da yasal sorumluluğunu yerine getirmediği için kendisine karşı pek çok hukuki müracaat bulunulduğunu haricen öğrendiklerini, müvekkilinin FSEK’den doğan haklarının ihlal edilerek Kültür Bakanlığı Telif Hakları Sinema Müdürlüğü’ne sadece davalıların yapımcı olarak bildirildiğinin öğrenilmesi üzerine, filmin gösterime gireceği 26.10.2018 tarihinden bir ay önce yapımcı hanesine müvekkilinin isminin eklenmesi yönünde davalılara ihtarname keşide edildiğini, ancak davalılardan…’nin ihtara cevabında taleplerini reddettiğini ve filmin müvekkilinin yapımcı olarak ismi yer almadan mevcut hali ile gösterime girdiğini, bunun üzerine, filmin tüm gelirlerinin uhdesinde toplanılacağı öğrenilen davalı …’a ikinci bir ihtar gönderildiğini, önceki ihtardaki taleplere ek olarak ; filmin tüm gelirlerinin, ayrıca müvekkilinin ortak yapımcı payı karşılığı tutarların periyodik olarak müvekkiline bildirilerek müvekkilinin payının ödenmesi, ayrıca diğer davalı … ayrılacak gelir içinde müvekkilinin payının hesaplanarak … yapılacak ödemeye bloke konmasının talep edildiğini, davalının bu ihtara da cevap vermediğinden bahisle, fazlaya ilişkin olan hakları saklı kalmak suretiyle, müvekkilinin “…” filminin ortak yapımcısı olarak film üzerindeki haklarının ve bu hakların ihlal edildiğinin tespiti ile; FSEK 69. md.çerçevesinde vaki tecavüzün devamının ve tekrarlanmasının önlenmesi için tecavüzün men’ine, davalıların müvekkilin ortak yapımcısı olduğu filmi izinsiz kullanma yönündeki hukuka aykırı fiillerinin durdurulmasına ve önlenmesine, Filmin tüm gelirinin ve müvekkilin, filmin tüm hasılatı kapsamında yapımcı bedeli payının tespitine; FSEK md. 68 çerçevesinde müvekkilin davalılardan talep edebileceği bedelin tespitiyle bu bedelin üç katının müvekkiline ödenmesine; ayrıca fazlaya ilişkin olarak FSEK md.70 çerçevesinde hesaplanacak maddi tazminat tutarının müvekkiline ödenmesine, bu kapsamda yargılama ile ortaya çıkacak olan, bedelin üç katının ve tazminat tutarının tamamının ve bu bedele mahsuben fazlaya ilişkin hakları saklı kalınarak şimdilik 1.000,00 TL’nin müvekkiline ödenmesine, Müvekkilinin isminin yapımcı sıfatıyla; filmin künyesine, jenerik dökümüne, tüm görsel materyallerine, her bir fiziki, dijital ve sair tüm nüshalarına, reklam ve tanıtım içeriklerine, eklenmesine; Telif Hakları Sinema Genel Müdürlüğü’ne tescili ile filmin eser işletme belgesine kaydedilmesine, yargılama sonuçlanıncaya kadar “…” filminden elde edilecek gelirin yapımcı payının davalılara ödenmesinin durdurulması yönünde teminatsız olarak tedbir kararı verilmesine, davalılarca müvekkile ödenecek bedel ve tazminat tutarlarına 26.10.2018 tarihinden itibaren ticari avans faizi uygulanmasına karar verilmesini talep ve dava ettiği anlaşılmıştır.
Davalı …Tic. A.Ş vekilinin cevap dilekçesinde özetle; öncelikle arabuluculuk dava şartı yerine getirilmediğinden davanın reddinin gerektiğini, esasa ilişkin olarak da ; müvekkili ile dava dışı … Şti. arasında Mali Hak Devir Sözleşmesi imzalandığını, Bu sözleşmenin, … adıyla tanınan …’ın hayat hikayesine ilişkin çalışmaların devrini içerdiğini, müvekkili şirketin dava dışı … San. Ltd. Şti. ile birlikte … adlı sinema eserinin sahibi olduğunu, davacının eser sahipliği ve ortak yapımcılık iddiasının, dilekçesinde de görüleceği üzere delillendirilmediğini, haksız ve hukuksuz bir iddia olduğunu, müvekkili şirketin diğer davalı … Tic. Ltd. Şti. İle herhangi bir anlaşma ve sözleşmesinin de bulunmadığını, davacının iddiaları ve taleplerinde geçen diğer şirketlerin davanın tarafı konumunda olmadıklarını, iddia ve taleplerinin tek muhatabının müvekkili şirket olmadığını, müvekkili şirket ile daha önceden sözleşme akdetmiş olan dava dışı … ile dava dışı …’a davanın ihbar edilmesini talep ettiklerini, davacının müvekkili şirkete danışmanlık hizmeti verdiğini ve karşılığında da hak ettiği bedelin kendisine ödendiğini, dava dilekçesinde iddia edildiği gibi müvekkili ya da müvekkili şirket yetkilisinin … ile yapımcılık ve ya eser üretimi gibi bir anlaşma ya da sözleşmesinin bulunmadığını, davacının danışmanlık faaliyeti kapsamına giren çalışmalardan bahsedip eser sahipliği ve ortak yapımcılık iddiasında bulunduğunu, kötü niyetli olduğunu, hak iddiasında bulunan davacının, filmin çekimi, prodüksiyon çalışmaları, reklam ve pazarlama çalışmalarında bulunmamasının durumu açıkladığını beyanla davanın dava dışı …Şti. Ve dava dışı …Ltd. Şti’ne ihbarına, arabuluculuk dava şartı yerine getirilmediğinden davanın usulden reddine, haksız, mesnetsiz davanın reddine karar verilmesini, HMK 329/2. madde hükmü gereği davacıya disiplin para cezasına karar verilmesini talep ettiği anlaşılmıştır.
Davalı … Ticaret vekilinin cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin dava konusu “…” adlı sinema filminin yapımcısı olmadığını, gerek filmin künyesine/jeneriğine gerekse filmin kayıt tescil belgesine bakıldığında müvekkili şirketin sinema filminin yapımcısı olmadığının anlaşılacağını, bu nedenle söz konusu davada müvekkili şirkete herhangi bir husumet yönlendirilmesinin yerinde olmadığını, davanın dava konusu sinema filminin yapımcısı olan şirketler aleyhinde ikame edilmesi gerektiğini beyanla husumet itirazının kabulüne ve müvekkil şirket hakkındaki uyuşmazlığın esasını inceleme olanağı bulunmadığından davanın incelenmeksizin müvekkil şirket yönünden reddine karar verilmesini talep ettiği anlaşılmıştır.
İhbar olunan …Ltd. Şti. vekilinin 10.12.2019 tarihli cevap dilekçesinde özetle; davacının müvekkili tarafından yapılan çalışmaları bizzat kendisi yapmış gibi ifade ettiğini, dava dilekçesinde bahsedilen çalışmaların tamamının müvekkili tarafından yapıldığını, davacının mesleğinin eczacılık olduğunu, müvekkili şirketin … ile mali hak devir sözleşmesi imzalandığı sırada davacının kendisini … danışmanı hatta çalışanı olarak tanıttığını, hatta bu işi ilk defa yaptığına ilişkin bir izlenimde bıraktığını, bütün bu süreci davalı Icnn ile yapılan görüşmelerin ve sözleşme süreçlerinin en başından beri vekil sıfatıyla bulunduğu için sözleşme öncesi görüşme ve diyaloglarda yer aldıkları için bizzat yaşadığını, müvekkilinin geliştirdiği projenin, davalı …’ye devri sırasında yapılan görüşmelerde de davacının kreatif kısmı ile ilgili değil sadece ticari kısmı ile ilgili görüş bildirdiğini, yani davacının davalı … danışanı/çalışanı sıfatıyla müvekkili ile … arasında yapılacak devrin bedelleri konusunda konuya dahil olduğunu, ancak müvekkili ile … arasında yapılan mali hak devir sözleşmesi yapılana kadar tabir yerindeyse projenin annesi olması, sözleşmede Müvekkile nispi ücret ödeneceğinin de kararlaştırılması, bir yerde filmin ortağı olması sebeplerinden filmin hayata geçirilmesine kadar birlikte çalışılması planlanmışken davalı … yetkilisi …’ın, müvekkil şirketin yetkilisi ile tüm iletişimini bir an keserek hiçbir görüşünü almaksızın diğer yapımcı …Ltd.Şti. ile ortaklık yapısına giriştiğini, işte bu aşamadan sonra sonra yani Müvekkil ile … arasındaki iletişimin sona ermesinden sonra davalı … davacıya ne taahhüt ettiğini veya ne şekilde bir çalışma gerçekleştiğinin bilinmediğini, davacının Mahkeme nezdinden yaratığı kimliğin yani projeyi meydana getiren kişi gibi kendisini tanıtmasının gerçekle ilgisi bulunmadığını, müvekkili ile davacı arasında hukuki hiçbir ilişki bulunmadığını, Davalı …’nin, davacı ile arasındaki ilişkinin ayrıntısını müvekkilinin bilmesinin mümkün olamayacağına ve ayrıca taleplerine bakıldığında davalının HMK 61’nci madde kapsamında rücu etmesini gerektiren bir hukuki yapının da olmadığı hususları bir arada değerlendirildiğinde davanın ihbar edilmesi için herhangi bir neden olmadığının anlaşılacağını, müvekkili şirketin davayı ihbar eden davalı şirket ile arasındaki sözleşme kapsamında herhangi bir sorumluluğu olmamasından hareketle müvekkili şirket hakkında bir hüküm tesisine de yer olmadığını beyan ettiği anlaşılmıştır.
Dosyada tarafların bildirdikleri deliller toplanmış, tanıklar dinlenilmiş , özel ve teknik bilgi gerektirmesi nedeniyle bilirkişi heyeti oluşturularak raporları alınmıştır.
Davacı tanığı …’nin 08.09.2020 tarihli duruşmada “… Ben … filminin senaristlerinden birisi olurum, filmi … ile birlikte yazdık, davalılardan … şirketini bu film vasıtası ile tanıdım, davacı …’ı da davalı … yapım şirketi tanımadan 1- 1,5 ay önce ortak bir arkadaşımız vasıtası ile tanımıştım, esasında … filminin senaryosu çok daha önceden çalışılıyordu, bir gün davacı ile ortak arkadaşımız olan … ile otururken, beni … ile tanıştırdı, daha sonra .. ondan telefonumu almış, sonrada bu konu ile ilgili beni aradı, … filmi projesinin davalı şirket olan …. satın alacağını ve sonrasında senaryo yazım aşamasında benim de öncelikle senaryo doktoru, daha sonrada gerekirse senarist olarak bu projede yer almayı isteyip istemediğimi teklif etti, bende bu teklifi kabul ederek projeye dahil oldum, senaryo, müzik, oyuncu görüşmeleri dahil pek çok unsur ile davacı bizatihi ilgilenmiştir, davalı … firmasının yetkilisi … bey devamlı …’ya gidip geldiği için ve bu sektörde yeni olduğu için sektördeki tüm ilişkileri davacı yönetiyordu, ben davalı şirket yetkilisi … bey ile davacı arasında imzalanmış yazılı yahut sözlü bir anlaşmanın var olup olmadığını bilmiyorum, benim bildiğim filme dair bu hazırlıklar yapılırken davacının bizim başımızda organizasyonun başında olduğuna dairdir, yazdığımız senaryoları kendisine gönderiyorduk, toplantılara her zaman davacı katılıyordu, … bey olsun ya da olmasın davacı sürekli işin başındaydı, davacı … şirketi bünyesinde bu işten sorumlu olan organizasyonun başındaki kişiydi, …. şirketi yeni kurulan bir şirket olduğu için kapısında kim müdür, kim sorumlu, herhangi bir mesleki ünvan bulunmamaktadır, kartvizit bile üç, dört ay sonra geldi, bu durumda benim kimin hangi pozisyonda çalıştığını bilemem, davacının tüm bu işlemleri yaparken hangi sıfatlarla yaptığını ben resmi olarak bilmiyorum, Ben bu işe … için girdim, … kim, … bey kim o zaman bilmiyordum, bana iki üç sonra … hanım ayrılacağını ya da ayrılacağını söyleseydi, ben gidiyorum ama sen projeye devam et deseydi ben projeye devam edecektim, ben … ile … arasında herhangi bir ortaklık duymadım, bana iş şöyle geldi … diye firma kuruluyor, seni bildiğin bir … projesi var dendi, ben o projeyi firmaya aldırtacağım, sen de ilk olarak senaryo doktoru sonrasında senarist olarak katılmanı istiyorum dedi bende bu şekilde dahil oldum, diğer davalı …’ın sahibi …ile film bittikten sonra montaj ve prodüksiyon aşamasında tanıştım, senaryo bittikten sonra … firması Eylül ayında filmi çekmeye başlamak istedi, ancak firma yeni olduğu için böyle bir organizasyon yeteneğine sahip değildi, … bir gün beni arayarak…hakkında fikrimi sordu, o firma ile … filmi projesine ortak olacaklarını belirtti, iki gün sonra arayıp ortaklığın gerçekleştiğini, … da projenin içinde bulunduğunu ve çekimlerin en kısa zamanda başlayacağını söyledi, daha sonra ben de … ile prodüksiyon aşamasında tanıştım, daha önce de dediğim gibi ben bu aşamaya kendilerini görmedim, hiç bir toplantıda bulunmadım, o zamana kadar yönetmen ve diğer senarist ile çalışmalarına devam ediyordum…” şeklinde beyanda bulunduğu,
Davacı tanığı …’ün 08.09.2020 tarihli duruşmada “…Ben … filminde müzisyen olarak yer almış bulunmaktayım, film müziklerinin bir kısmını ben yapmıştım, beni davacı … hanım aradı, …’in hayatının filminin yapılacağını söyledi, film müzikleri için de benimle çalışmak istediklerini söyledi, birden fazla konuştuk, projeye dair fikirlerimiz oldu, daha sonra …’de … bey ile tanıştıracağını söyledi, daha sonra … bey ile de buluştuk, müzikleri beraber çalıştığımız bir arkadaşım ile birlikte toplam dört kişiydik, daha sonra … beyin oradaki ofisine geçtik, orada da filmi ve müzikleri konuştuk, orada ben herhangi bir sözleşmeye imza atmadım, ben davacı ile davalı … şirketi sahibi arasında herhangi bir ortaklık olup olmadığını yazılı veya sözlü bir anlaşma olup olmadığını bilmiyorum, … beyin ofisinde filmin müziklerini konuştuk, ben orada herhangi bir sözleşmeye imza atmadım, ben … beyi tanımıyordum, yalnızca filmi yapanlardan biri diye konuştum, daha sonra … bey ile görüşmedim, aradan bir süre geçtikten sonra, bana denildi ki proje …’da devam edecek ben daha sonra oraya gittim, orada da filmin müzikleri ne istenir, ne istenmez … ile konuştum, ben orada da herhangi bir sözleşme imzalamadım, bu detayları bilmiyorum, … ile görüşmeye başladıktan sonra … hanım görüşmelerimizde yoktu, esasında ben … hanım ile … beyin ofisinde görüştükten sonra hafta ay olarak çok net hatırlamam mümkün olmamakla birlikte, film ile ilgili bir takım görüşmelerim oldu, hatta uzun süre ses çıkmayınca projenin iptal olduğunu düşündüm, dediğim gibi konunun üzerinden uzun zaman geçtiği için ben ayrıntısını hatırlamıyorum , …’nun … villa tipi ofisi vardır, filmin teknik işleri de orada yapılıyordu, aynı zamanda kendi bürosu da oradaydı, ben filmin müzikleri ile ilgili … ile muhatap oldum, benim … hanımın … bey ile ilgili hangi iş ilişkileri olduğu konusunda bilgim yoktur…” şeklinde beyanda bulunduğu,
Davalı …tanığı …’ın 08.09.2020 tarihli duruşmada “…Ben davalı …’nde İdari yapımcı ve genel müdür olarak çalışmaktayım, 2017 senesinde diğer davalı … firması çalışmış olduğum firmaya … projesini getirdiğinde bizim davacıdan haberimiz yoktu, daha doğrusu davacıyı tanımıyorduk, ayrıca diğer davalı firma ile firmamız arasında imzalanan ortaklık sözleşmesinde davacıya dair hiç bir yerde herhangi bir ibare bulunmamaktadır, filmin yapım aşamasından senaristler …, … ile yönetmenlerimizin yaptığı görüşmelerde … hanımla ilgili bir irtibatlandırma, tanışma, görüşme olmamıştır, filmin vizyona kadar olan sürecinde ön yapım, çekim, post prodüksiyon tanıtımında … firmasından tarafımıza … hanım ile ilgili bir bilgi verilmemiştir, ayrıca sözleşmemizde bir hüküm bulunmadığı için ortağımız olan diğer davalı ile bu süreci yürüttük, Tülin hanımı tanımıyorum, tarafımıza kendisi ile ilgili bir bilgilendirme yapılmadığı için jeneriklerde onun isminin geçeceğini düşünmemiştim…” şeklinde beyanda bulunduğu anlaşılmıştır.
Davalı … tanığı … 07.11.2020 tarihli duruşmada”…Ben davalı … şirketi sahibi … beyin arkadaşı olurum, davacı yapımcı değildir, yalnızca filmin ilk aşamalarında danışmanlık yapmak için çevresindeki insanlarla tanıştırmak üzere şirkete yardımcı olmuştur, kendisi bize daha önce yönetmen olduğundan çevresindeki insanlarla bizleri tanıştırmak anlamında, bununla sınırlı olmak üzere yardımda bulundu, ancak bildiğim kadarı ile kendisi yapımcı değildir, davacı … şirketinden yaptığı işler karşılığında ücret almıştır, kendisi ile konuşmalarımızda bu şekilde bana söylemişti, aylık bir ücret üzerinden para aldığını biliyorum, davacının karar mekanizması içerisinde bir dahli yoktu…” şeklinde beyanda bulunduğu,
Davalı … tanığı …’ın 07.11.2020 tarihli duruşmada “… Ben … şirket sahibi … bey15 yıla yakındır yakın arkadaşımdır, … hanımı, … beyin ofisinde otururken zaman zaman görmüşümdür, kendisi ile sohbet etmişliğimiz de vardır, benim bildiğim, … bey, … hanımdan danışmanlık hizmeti şeklinde yararlanmıştır, davacının senarist, yönetmen, müzik yapımcısı vb. kişileri tanıdığından şirkete bu kişileri tanıştırmak maksadıyla getiriyordu, ben … beyin bir ücret ödediğini biliyorum, ancak ne şekilde ödeme olduğunu biliyorum, davacı bunları ortak yapımcı şeklinde değil, yalnızca çalışan gibi hizmet verme şeklinde yapıyordu…” şeklinde beyanda bulunduğu anlaşılmıştır.
Dosyaya sunulan 26.05.2021 tarihli bilirkişi kök raporu ile 11.10.2021 tarihli bilirkişi ek raporunda özetle “…Dosya kapsamında yer alan tüm bilgi, belge ve deliller bir arada değerlendirildiğinde, davacının “…” filminde vermiş olduğu hizmetler bakımından proje genel koordinatörü olarak hareket ettiğinin söylenebileceği, ortak yapımcı olmadığı…” sonuç ve kanaatinin bildirildiği,
KANAAT VE GEREKÇE
Dava konusu uyuşmazlık, davacının … isimli film bakımından ortak yapımcı olduğunun tespiti ile buna bağlı maddi tazminat taleplerine ilişkindir.
Davacının Davaya Konu Filmin Ortak Yapımcısı Olup Olmadığı Hususunun Değerlendirilmesi Film yapımcısı, sinema eserini, sermayesi ve işletmesel örgütlenme gücü ve yeteneği ile gerçekleştirip, filme yani şerit üzerine tespit eden gerçek veya tüzel kişidir. Film yapımcısı, sinema eseri sahibi değildir. Bu nedenle sinema eseri üzerinde herhangi bir mali veya manevi hakkı yoktur. Sadece sinema eserinden doğan mali hakların kullanılmasını, bir sözleşmeyle, yani devren kazanabilir. Diğer taraftan, onun film, yani şeritteki tespit üzerinde aslen iktisap edilmiş, herkese karşı ileri sürülebilen bağlantılı nitelikte, koruyucu bir mutlak kullanma hakkı vardır. Söz konusu bu hak ürünle ilgili olup “nüsha”ya dair değildir. ( Tekinalp Ünal, Fikri Mülkiyet Hukuku, 4. Bası İst. 2005, sf. 267)
FSEK.m.80/II’ye göre, film yapımcısının hakları, onun eser sahibinden ve/ veya icracı sanatçıdan mali hakları kullanma yetkisini devralarak filmin ilk tespitini gerçekleştirmesiyle doğar. “Eser sahibi”nden maksat, FSEK.m.8’deki tüm eser sahipleridir. Ancak bu devir halinde de sinema eseri üzerinde mali ve manevi haklar eser sahiplerinde kalır. Film yapımcılarına tanınan haklar şunlardır; izinle yapılan tespitin, I.doğrudan veya dolaylı olarak çoğaltılması, ıı. Her türlü yöntemle satılması ve dağıtılması, ııı. Kiralanması ve kamuya ödünç verilmesi, ıv. İşaret, ses ve/veya görüntü nakline yarayan vasıtalarla umuma iletimi ve yeniden iletimi, v. yurt içinde henüz satışa çıkmamış veya başka yollarla dağıtılmamış tespitlerin aslının veya kopyalarının satış ve diğer yollarla dağıtılması, vı. Telli veya telsiz araçlarla veya diğer yöntemlerle umuma iletilmesi, vıı. Elektronik ticarete konu edilmesi ve internet ortamında umuma iletilmesi.
Dosya üzerinde yapılan incelemelerde; davacı … ile… Yapım ve/veya … arasında imzalanmış her hangi bir yazılı sözleşmeye (ortak yapımcılık, danışmanlık sözleşmesi, gibi) ve/veya mutabakata rastlanılamamıştır. Davacı tarafından sunulmuş e-posta yazışmalarında da tarafların danışmanlık, proje genel koordinatörlüğü ve/veya ortak yapımcılık hususlarında anlaştıklarını gösterir bir yazışmaya rastlanılamamıştır.
Davalılardan … Yapım yetkilisi … tarafından davacı … hesabına 01.08.2016 tarihinde 5.000,00-TL, 30.01.2017 tarihinde 1.890,00-TL, 02.03.2017 tarihinde 1.885,00-TL ve 28.03.2017 tarihinde 1.885,00-TL ödeme yapmış olduğu, dekontların açıklamasında “ödeme”, “taksit”, “Tülin Kızılırmak 2. Ve 4. Taksit ödemeleri” yazdığı, davalılardan …’ın dosyaya sunmuş olduğu ödeme dekontlarından anlaşılmaktadır. Diğer taraftan davalı … Yapım vekilinin 01.12.2020 tarihli dilekçesi ekinde, davacı ile … Yapım yetkilisi arasında yapılan 04.10.2017 ve 05.10.2017 tarihli mail yazışmaları yer almaktadır. Davacının, davalı … Yapım sahibi …’a göndermiş olduğu 04.10.2017 ve 05.10.2017 tarihli maillerde; kendisini “Proje Genel Koordinatörü” olarak tanımladığı görülmektedir. Ancak film projesi için imzalanmış her hangi bir sözleşmede davacının isminin geçmediği, davacı ile davalılar arasında her hangi bir sözleşme imzalanmadığı (danışmanlık, proje genel koordinatörlüğü ve/veya ortak yapımcılık sözleşmeleri), davalıların 3. Şahıslarla imzaladıkları sözleşmelerde davacının imzası bulunmadığı da görünmektedir.
Davalılardan … Yapım vekilinin tanık beyanlarına cevap dilekçesinde de; “davacı, Müvekkil Şirket’e danışmanlık hizmeti vermiş, kendi çevresinden faydalanarak asıl yapımcı olan müvekkil şirket ile … filminde görev alan ve almayan birçok kişi ile tanıştırmıştır. Ancak bunun ötesinde davacının yapımcı sıfatı bulunmamaktadır” yazdığı görünmektedir.
Diğer taraftan dosyada davacı ile davalılardan … Yapım yetkilisi …arasında yapılmış whatsapp mesajları da mevcuttur. Bu yazışmada davacının …’a … ve …’i davet etmekten bahsettiği, davalılardan … şirketi sahibi …’ın … ile …’in kim olduğunu davacıya sorduğu görünmektedir. Bununla birlikte davacının dava dışı 3. Şahıslar ile yapmış olduğu e-posta yazışmalarının çoğunda davalılardan … sahibi …’ın şahsi ve/veya şirket eposta adresinin ekli olduğu görünmektedir. Buradan yola çıkarak davacının söz konusu yazışmaları davalılardan … sahibi …’ın bilgisi dâhilinde yapmış olduğu söylenebilir. Ayrıca dosya kapsamındaki yazışmalardan, davacının şirket uzantılı (…) e-posta adresinin de olduğu anlaşılmaktadır. Davacının… e-posta adresinden, filmde aktif görev almış kişilere göndermiş olduğu bazı e-postalarda… yetkilisi …’ın şirkete ait ve/veya şahsi eposta adreslerinin de olduğu deliller arasında yer almış belgelerde görülmektedir.
Davalılardan … LTD. ŞTİ. vekili “Müvekkil şirket, dava konusu sinema filminin çekimler öncesi ve sonrası, tüm ekiple anlaşmaların, ilgili ödemelerin yapılması dâhil filmin vizyona sokulması, …, reklam tanıtım ve sair tüm aşamalarını bizzat kendisi gerçekleştirmiştir. Bu aşamaların hiçbirisinde davacı taraf yer almamıştır” beyanlarında da bulunmuş olduğu davaya cevap dilekçesinden anlaşılmaktadır.
Dosya kapsamında yapılan incelemelerde; davacı …’ın … yetkilileri ve/veya sahibi … ile iletişime geçtiğine dair her hangi bir delile rastlanılamamıştır. Davalı tarafından dosyaya sunulmuş, 20.07.2017 tarihinde imzalanmış olan Ortak Film Yapımcılığı Sözleşmesi’nden ve Kültür Bakanlığı Sinema Eserlerine İlişkin Kayıt Tescil Belgesi’nden “…” adlı sinema eserinin ortak yapımcılarının … (…) ve …(…) olduğu anlaşılmaktadır. İşbu Ortak Film Yapımcılığı Sözleşmesi’ne göre; “…” Filminin çekimlerinden, tamamlanmasından, yönetmen, özgün müzik bestecisi ve icracı sanatçılarla, prodüksiyon ve … Ekibinin anlaşmalarının tamamlanmasından davalılardan …’ın, senarist ve özgün hikaye sahibi sözleşmelerinin yapılmasından …’ın sorumlu olduğu” anlaşılmaktadır. Sözleşmenin 3.2 maddesinde; “…’ın, eserin yönetmeni özgün müzik bestecisi/bestecileri ile eserin işleme, sinema filmi haline getirilmesi, temsili ve sair tüm mali hakların kullanımına dair sözleşmelerin tamamlanmasından, … Yapımın ise; eserin senaristi (özgün metin sahibi), senaryo ve diyalog yazarı ve isim hakkının kullanılması kapsamında eserin işleme, sinema filmi haline getirilmesi, temsili ve sair tüm mali hakların kullanımına dair sözleşmelerin tamamlanmasından sorumlu olduğu” görülmektedir. Bununla birlikte filmin künyesinde de yapımcıların …ve … olduğu görünmektedir. Ayrıca dosyada yer alan hiçbir sözleşmede de (yapım, dağıtım, sponsorluk, senarist, yönetmen, özgün müzik bestecisi ve icracı sanatçılarla yapılmış sözleşmeler) davacının adının geçmediği, imzasının yer almadığı görünmektedir. Davacı dava dilekçesinde; “Müvekkil, çok daha önce irtibatta bulunduğu ve …’in karısı …’tan…’in hayat hikayesinin detaylarını ve hayatının anlatılmasına ilişkin rızasını almış olan … Dan. Prod. Ve Film Yap. Hizm. Ltd. Şti. yetkilisi …’le bağlantı kurarak filmin ön içerik çalışmasını istemiş ve … ilk taslağı müvekkile göndermiştir. Ardından …’ün avukatı da müvekkile, içerik üzerindeki hakların filmde kullanılmasına ilişkin bir sözleşme taslağı göndermiştir. Müteakip süreçte anlaşma sağlanmıştır” beyanlarında bulunmuştur. Ancak ihbar olunan dava dışı … Hizmetleri Ltd. Şti. (eski unvan: … Ltd.Şti.) tarafından dosyaya sunulmuş olan dilekçeden; bahse konu Mali Hak Devir sözleşmesinin davalılardan … ile dava dışı … Ltd.Şti. (Yeni unvan: … Ltd. Şti.) arasında imzalanmış olduğu anlaşılmaktadır. Dosyaya davalılardan… EK 1 olarak sunmuş olduğu Mali Hak Devir Sözleşmesinde; işbu sözleşmenin taraflarca 01.09.2016 tarihinde imzalanmış olduğu ve sözleşmenin konu başlıklı maddesinde ise; “… adıyla tanınan …’ın hayat hikâyesinin sinema filmi haline getirilebilmesi kapsamında yapılacak çalışmaların mali hak ve yetkilerinin devrini” içerdiği görülmektedir. Dosyaya sunulmuş olan Mali Hak Devir Sözleşmesi’nin 4. Maddesinde ise; “devredilen haklar bakımından her hangi bir süre sınırlaması olmadığı” belirtilmektedir. Ayrıca aynı dilekçede; dava dışı ihbar olunan … Hizmetleri vekilinin, “Müvekkil Şirketin, … ile mali hak devir sözleşmesi imzalandığı sırada …’nin danışmanı, hatta Çalışanı olarak kendisini tanıtmıştır” ve “Müvekkilin geliştirdiği projenin, Davalı …’ye devri sırasında yapılan görüşmelerde de Davacı kreatif kısmı ile ilgili değil sadece ticari kısmı ile ilgili görüş bildirmiştir. Yani kısaca; Davacı, Davalı … danışanı/çalışanı sıfatıyla Müvekkil ile … arasında yapılacak devrin bedelleri konusunda konuya dahil olmuştur” beyanlarının yer aldığı da görünmektedir. Davacının 3 Haziran 2016 tarihinde davalılardan … yetkilisi … ve … yapmış olduğu eposta yazışmalarında filmin ön içerik çalışmasının alınmış olduğu …’e yapılacak ödemelerle ilgili şartların yazdığı da görünmektedir. Bununla birlikte davacı tarafından, tarafları dava dışı … ve … olan bir sözleşme dosyaya sunulmuştur. Ancak dosyaya sunulmuş olan sözleşmelerde davacının taraf olduğu bir belgeye rastlanılamamıştır. Diğer taraftan dava dışı …-… tarafından 08 Ağustos 2016 tarihinde davalılardan … Yapım yetkilisi …’a gönderilmiş olan “…” konulu e-postanın, 09 Ağustos 2016 tarihinde … yetkilisi … tarafından davacıya gönderilmiş olduğu görünmektedir.
Davalıların dosyaya sunmuş oldukları sinema filmi dağıtım şirketi olan … ile imzaladıkları anlaşmalarda, gönderilmiş olan faturalarda, ödeme belgelerinde, filmin yönetmeni, senaristleri/diyalog yazarları, özgün müzik bestecileri, oyuncuları ile imzalanmış olan sözleşmelerde, dava konusu filmin çekim öncesi ve sonrasında tüm ekiple yapılan anlaşmalarda, filmin vizyona girmesi, reklam, tanıtım vb. anlaşmalarında dolayısıyla dava konusu filmin yapım öncesi ve sonrasındaki tüm aşamalarında davalıların imza ve kaşelerinin olduğu görünmektedir. … ile imzalanan sözleşmelerde, davacının adının geçmediği ve/veya imzasının yer almadığı da dosya kapsamından anlaşılmaktadır.
Dava dosyasındaki tüm deliller ve bilirkişi raporları bir arada değerlendirildiğinde; Davacının filmin her iki senaristi ile de iletişim kurmuş olduğu, projeye dâhil olmalarını sağladığı, senaryo çalışmalarının tüm çalışmalarında projeye dahil olmuş olduğu, filmin özgün müzik bestecilerinden … ile iletişime geçmiş ve projeye dahil olması için aracı olduğu, filmin başrol oyuncusu …’e eposta yollamış olduğu, filmin …, sponsorluk ve dağıtım aşamaları için etkili olabilecek kişilerle iletişim kurmuş olduğu dosya kapsamında yer alan belgelerden anlaşılmaktadır.
Yine dosya kapsamındaki belgelerden ve davacı tanıklarının beyanlarından davalılardan …’ın da ilk defa sektörde bir projede yer alacağı, daha önce bu sektörde bilinmediği, davalılar arasında imzalanmış olan sözleşmeden; davalılardan …’ın projeye kısmı mali destek vermiş olduğu anlaşılmaktadır. Yapımcının piyasada daha önce faaliyet göstermediği, yeni faaliyet göstermeye başladığı ve/veya piyasada çevresinin olmadığı durumlarda sektörel anlamda yapılan tespitler ışığında projeye mali destek sağlayan yapımcılar, danışmanlık ve/veya koordinatörlük desteği alabileceği değerlendirilmektedir. Bu noktada davacının, proje genel koordinatörü olarak devreye girmiş olabileceği sonucuna varılmaktadır. Zira proje genel koordinatörleri; film ile ilgili görev alan tüm birimler arasında koordinasyonu sağlayan ve yapımcıya raporlama yapan kişiler olarak ekibin oluşturulmasında, ekipmanın kiralanması, senaryonun ortaya çıkarılması ve oyuncuların belirlenmesine kadar pek çok şeyden sorumlu olabilmektedirler. Diğer taraftan yine sektörel teamüllere göre piyasada birden çok iş yapmış, işin işleyişini çok iyi bilen yapımcıların, işin hem mali bölümünü hem de yapım (estetik) bölümünü bir arada yürütebildiği teknik bilirkişilerce mütaala olunmuştur.
Dosya kapsamında yer alan tüm bilgi, belge ve deliller bir arada değerlendirildiğinde, davacının “…” filminde vermiş olduğu hizmetler bakımından proje genel koordinatörü olarak hareket ettiği, hem davacının davalı …’a göndermiş olduğu epostada kendisini proje genel koordinatörü olarak tanımladığı, hem …’nin beyanında tüm organizasyon işlerinin davacı tarafından yapılmış olduğunun belirtildiği görülmektedir. Bununla birlikte yapım sözleşmesinde ve diğer sözleşmelerde davacının imzası olmadığından, Sinema Eserlerine İlişkin Kayıt Tescil Belgesinde davacının ismi yer almadığından, davacının karar mekanizmalarından biri olduğunu gösterir bir belge, ayrıca filmin çekim aşamaları, prodüksiyon ve post prodüksiyon çalışmaları ile ilgili her hangi bir belgeye de dosya kapsamında rastlanılamadığından, davacının prodüksiyon ve post prodüksiyon aşamalarıyla ilgili de her hangi bir faaliyetinin olmadığı anlaşıldığından, davacının proje genel koordinatörü olarak değerlendirilebileceği, ortak yapımcı olmadığı kanaatine varılmıştır.
Tüm dosya kapsamı, sunulan deliller, tanık beyanları ve denetime elverişli bilirkişi raporu bir bütün olarak değerlendirildiğinde, sübut bulmayan davanın reddine karar vermek gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm tesis olunmuştur.
HÜKÜM :Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere,
1-Davanın reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca hesap olunan 59,30 TL karar harcından peşin yatırılan 35,90 TL’nin mahsubu ile kalan 23,40 TL bakiye karar harcının davacıdan tahsili ile Hazine’ye irat kaydına,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca reddolunan eser sahipliğinin tespiti talebi yönünden davalı … Tic. A.Ş vekili yararına hesap olunan 5.900,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davalı … Tic. A.Ş’ye verilmesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca reddolunan eser sahipliğinin tespiti talebi yönünden davalı … Ltd.Şti. vekili yararına hesap olunan 5.900,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davalı … Ltd.Şti.’ne verilmesine,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca reddolunan maddi tazminat talebi yönünden davalı …Tic. A.Ş vekili yararına hesap olunan 1.000,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davalı … Tic. A.Ş’ye verilmesine,
6-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca reddolunan maddi tazminat talebi yönünden davalı … Ltd.Şti. vekili yararına hesap olunan 1.000,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davalı … Ltd.Şti. ‘ne verilmesine,
7-Davalı … tarafından yapılan 100,00 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalı …’ye verilmesine,
8-Davalı … tarafından yapılan 28,00 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalı …’a verilmesine,
9-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
10-Yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısmının talep halinde ve karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı, (HMK 345/1 md. gereğince) gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamı ödenmek suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı. 02/11/2021

Katip

Hakim

Bu belge 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu kapsamında E-İmza ile imzalanmıştır.