Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/60
KARAR NO : 2019/48

DAVA : Tazminat
DAVA TARİHİ : 13/07/2009
KARAR TARİHİ : 29/01/2019

Mahkememizde görülmekte bulunan Tazminat davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; … Büyükşehir Belediye Başkanlığı ile … Üniversitesi arasında imzalanan 10/11/1997 tarihli protokol ile Sütlüce mezbahasının kültür merkezine dönüştürülmesinin ön görüldüğünü, buna ilişkin mimari projelerin müvekkili Profesör … tarafından yapılmasının kararlaştırıldığını, buna ilişkin mesleki kontrollük hizmetleri sözleşmesinin 08/07/1999 tarihinde onaylandığını, müvekkilinin 1998 yılı ve öncesinde yoğun emek ve birikim sarf ederek Haliç’ te iki geminin yanaşabildiği 1300 metre sahili bulunan tarihi … Mezbahası’nın 146.700 metre kare alan üzerindeki mimari kalıntılarını da içine alacak şekilde mimari avan projesi hazırladığını, bu projenin zamanın belediye başkanlığı tarafından benimsendiğini ve bedelinin de müvekkiline ödendiğini, projenin Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından onaylandığını, 1997 yılında müvekkilinin mimarlık fakültesi dekanı olduğu dönemde … Büyükşehir Belediyesi ile … Üniversitesi Mimarlık Fakültesi döner sermayesi arasında mimari proje için protokol imzalandığını, müvekkilinin bu projenin uygulanması için çalışmaya başladığını, bazı aksaklıklar nedeniyle bir süre geçmesinden sonra 2005 yılında inşaata yeniden başlanıldığını, bu kez belediye ile müvekkili arasında sözleşme yapıldığını ve müvekkilinin üniversiteden emekli olması nedeniyle artık ihaleye girmesi gerektiğinin ve bu iş için verilecek en yüksek rakamın 82.000 TL olduğunun belirtildiğini, müvekkilinin 1988 yılından 2005 yılına kadar yaklaşık 17 yıl boyunca projenin tüm aşamalarında emek verdiğini, bu nedenle bu teklifi kabul etmek zorunda kaldığını, bu dönemde müvekkilinin, yakınlarının sahip oldukları … A.Ş. vasıtasıyla mesleki kontrollük işine devam ettirdiğini, 29/03/2005- 24/12/2005 tarihleri arası dönem için 82.000 YTL bedel ile işe devam edildiğini, ihale yönteminin 2006 yılında da devam ettiğini ve 2006 yılında da müvekkilinin 81.000 TL bedel ile, … A.Ş. aracılığıyla mesleki kontrollük işini sürdürdüğünü, 2006 yılı sonunda iş tamamlanmadan mütaahhidin süresinin sona ermesi üzerine mesleki kontrollük işini yürüten müvekkilinin görevine ara verilmesinin gündeme geldiğini, buna rağmen 2006 sonu ve 2007 yılı ilk ayları itibariyle müteahhidin son hak edişini de alabilmek üzere eksik işlerini bitirmek için çalışırken müvekkilinin de gerekli görevlerinin devam ettirdiğini, bu dönemde müteahhidin hak edişlerinin ödendiğini ancak müvekkiline bedel ödenmediğini ve müvekkilinin bila bedel çalıştırıldığını, müteahhidin süresi dolduğu için müvekkilinin görevlendirilemeyeceğinin söylendiğini, 2008 yılı itibariyle, 2009′ da yapılacak su kongresi için yapılacak çalışmalar bakımından müteahhit inşaatı yürütemediğinden anlaşmasının iptal edildiğini ve yeni bir müteahhit görevlendirildiğini, müvekkilinin kamu yararı gözeterek uzunca bir süredir herhangi bir ücret alamamasına rağmen mesleki kontrollük görevini sürdürdüğünü, müvekkilinin FSEK anlamında eser sahibi olduğunu, mali ve manevi hakları bulunduğunu, ayrıca mesleki kontrollük hizmeti için ve çevre düzenleme mesleki kontrollük hizmeti için alması gereken toplam bedelin 1.383.788,60 TL olduğunu, davalı idarenin ısrarla mimarlar odası asgari bedel tarifesine göre hesaplama yapmaktan kaçındığını, müvekkili emekli olduğu için 2005 yılından sonra kontrollük ücreti için yasa dışı olarak ihaleye çıkıldığını ve en az teklif verdirilerek asgari ücretlerin çok altında müvekkilinin ücret almaya mecbur edildiğini, 2007- 2009 yılları arasında müvekkiline hiç ödeme yapılmadığını, bir kısım detay projelerin müvekkiline yaptırılması gerekirken başkalarına yaptırıldığını ve bundan dolayı müvekkilinin zarara uğratıldığını, ayrıca müteahhidin ve işverenin kusurundan dolayı inşaat süresinde bitirilemediğinden müvekkilinin uzun yıllar iş bitirme belgesi alamadığını, bu nedenle de başka işleri kaçırdığını, bundan dolayı da zarara uğradığını, ayrıca projeye aykırı yapılan ve uyarılara rağmen düzeltilmeyen bölümler yönünden müvekkilinin manevi haklarının da ihlal edildiğini, müvekkilinin adı ve ünvanının projeden kaldırıldığını” iddia ile 28/02/1999 tarihinden kesin kabule kadar geçen süre içindeki kontrollük ücretlerinin hesaplanmasını ve yapılan ödemeler düşüldükten sonra kontrollükten kaynaklanan net alacağın belirlenmesini, bunun yanında iç mimari detay projelerinin başkalarına hazırlatılmasından doğan mali zararların tespitini, işin süresinde bitirilmemesi ve iş bitirme belgesi verilmemesi nedeniyle uzun yıllar başka iş yapamamış olmasından dolayı müvekkilinin uğradığı mali kaybın da karşılanmasını, yıllar boyunca fiyat farkları ve zamların ücretlere yansıtılmamasından dolayı ortaya çıkan zararın hesaplanarak kendilerine ödenmesini, FSEK’ e göre projeye aykırı yapılan bölümlerin yıkılarak projeye uygun hale getirilmelerini, bundan doğan manevi zararın belirlenmesini, Kültür ve Kongre Merkezi’ nin en görünür yerinde müvekkilinin açık kimliğinin büyük harflerle metal harfle mermer levha üzerine yazılmasını ve bundan dolayı manevi tazminatın tespitini, belediye meclisi tarafından kaldırılan “kültür” kelimesi ilave edilerek merkezin adının “Haliç Kültür ve Kongre Merkezi” olarak düzeltilmesini ve bundan dolayı manevi tazminatın tespitini, tahakkuk edecek mali ve manevi haklara FSEK 68. maddesi kıyasen uygulanarak 3 misli arttırılmasını, alacaklara temerrüt tarihinden itibaren ticari temerrüt faizi uygulanmasını, verilecek kararın gazetede ilanını talep ve dava ettiği anlaşılmıştır.
Davalı vekilinin cevap dilekçesinde özetle;Tarihi … Mezbahasının … Kültür ve Kongre Merkezi’ ne Dönüştürülmesi Projesi’ nin, … Büyükşehir Belediye Başkanlığı ile … Üniversitesi Döner Sermaye İşletmesi arasında yapılan 10/11/1997 tarihli hizmet protokolü ile başladığını, bu projede davacının proje müellifi olarak görev üstlendiğini, bu protokole istinaden proje bedellerinin Mimar Sinan Üniversitesi döner sermaye işletmesine ödendiğini, kesin projeler baz alınarak yapım ihalesine çıkıldığını, 1998 yılına kadar Kayalar İnşaat Şirketine ihale edildiğini, bu işin mevcut keşif ile tamamlanamaması üzerine 2003 yılında yeniden ihaleye çıkıldığını ve aynı şirkete ihale edildiğini, ancak bu işin de süresinde tamamlanamaması nedeniyle sözleşmenin 31/08/2008 tarihinde feshedildiğini, 2009 yılında yapılacak Dünya Su Formu’ na yetiştirilmesinin sağlanması için yeniden ihaleye çıkıldığını ve yeni bir şirkete ihale edildiğini, projenin bu sürecinde 1998 ile 2008 yılları arasında davacının gerek kendi firması olan …. Ticaret İnşaat A.Ş. ile gerekse … Üniversitesi Döner Sermaye İşletmesi ile akdedilen sözleşmelere dayalı olarak mesleki kontrol ve danışmanlık alanlarında görev üstlendiğini, satın alınan hizmetlerin bedellerinin döner sermaye işletmesi yoluyla dolaylı olarak, davacının emekli olmasından sonra ise direkt olarak kendisine ödendiğini, bu dönemde 4 adet mesleki kontrollük ve danışmanlık satın alma dosyası tanzim edildiğini, davacının hak kaybına uğradığı iddialarının da doğru olmadığını, yapılan tüm uygulamaların sözleşmelere uygun olduğunu, davacının mesleki kontrollük, danışmanlık, kesin proje çalışmaları karşılığında 2008 yılına güncellenmiş rakamlara göre toplam 1.140.133,16 TL ödeme yapıldığını, dolayısıyla davacının söz konusu projeden dolayı maddi ve manevi herhangi bir kaybının ya da zararının söz konusu olmadığını, projeye aykırılık iddialarının doğru olmadığını, 1998- 2008 yılları arasında işin bitirilememe sebebinin davacı tarafça bilindiğini, idare ile Kayalar İnşaat şirketi arasında idari ve adli yargıdaki tazminat davalarının derdest olduğundan bahisle davanın reddine karar verilmesini talep ettiği anlaşılmıştır.
… 4.FSHHM’nce yapılan yargılama sonucunda, “…Davanın kısmen kabulüne, davacının 18/05/2007 tarihi ile dava tarihine kadarki döneme ilişkin talep edebileceği mimari kontrolorlük ücret alacağının 173.421,80 TL olduğunun tespiti ile ve taleple bağlı kalınarak 100.000.00 TL ücret alacağının dava tarihinden itibaren ticari temerrüt faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, aynı zamanda eser sahibi olan davacının eser sahipliğinden kaynaklanan manevi haklarının ihlali nedeniyle 25.000 TL manevi tazminatın da dava tarihinden itibaren ticari temerrüt faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, 5846 sayılı yasanın 15/son maddesi gereğince projenin uygulandığı binanın giriş kapısının sağ tarafına gelecek şekilde ve yerden 150 cm yükseklikte, 50 X 75 cm ebatlarında metal veya mermer levha üzerine kolayca okunabilecek ve silinmeyecek şekilde binanın proje müellifinin Prof. … olduğunun büyük harflerle yazılarak konulmasına, bu şekilde eser sahibi davacının adının belirtilmesine, davacının ispat edilemeyen tüm mali kayıp ve zarar taleplerinin, projeye aykırı olarak yapılan bölümlerin yıkılması talebinin, maddi ve manevi tazminatların 3 kat artırılması talebinin ve projenin uygulandığı binanın adına “Kültür” sözcüğünün eklenmesi talebinin reddine, karar kesinleştiğinde karar özetinin, ilan masrafı davalıdan alınmak üzere Türkiye çapında yayın yapan ve kararın kesinleşeceği tarih itibariyle tirajı en yüksek 5 gazeteden 2 sinde, 1/8 gazete tek sayfası ebadında ve bir kez ilanına…” karar verilmiş, iş bu kararın temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 11.Hukuk Dairesinin 29.12.2015 tarih ve 2015/4501 esas-2015/13918 karar sayılı ilamı ile “… Davacı, davalı idare ile … Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Güzel Sanatlar Fakültesi Döner Sermaye İşletmesi arasında 10.11.1997 tarihli Mimari Kesin Proje Yapım Protokolü, 08.07.1999 ve 28.06.2001 tarihli Mesleki Kontrolörlük Hizmet Sözleşmesi akdedildiğini, 2005 yılında üniversiteden emekli olması üzerine dava dışı … A.Ş. vasıtasıyla davalı idare tarafından açılan ihaleye katıldığını ve mesleki kontrolörlük işini bu şekilde üstlendiğini, mesleki kontrolörlük görevinin kesin kabule kadar süreceğinin sözleşmede hüküm altına alındığını ve henüz kesin kabulün gerçekleşmediğini ileri sürerek, alacak talebinde bulunmuş ve mahkemece de yazılı gerekçe ile talebin kısmen kabulüne karar verilmiş ise de, sözleşmenin nispiliği ilkesi gereği gerek davalı idare ile dava dışı … Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Güzel Sanatlar Fakültesi Döner Sermaye İşletmesi, gerekse dava dışı … A.Ş. arasında akdedilen sözleşmelerin, ancak sözleşmenin tarafları arasında hak ve borç doğurarak hüküm ifade edeceği, sözleşmeden doğan talep hakkının ancak sözleşmenin tarafı olan kişi/kişilerce yine sözleşmenin tarafı olan kişi/kişilere karşı ileri sürülebileceği gözetilmeksizin dava konusu taleplere dayanak olan sözleşmelerde taraf sıfatı bulunmayan davacının davasının kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiş, davalı vekilinin temyiz itirazının kabulü ile hükmün temyiz eden davalı yararına bozulması…” gerektiğinden bahisle bozulmuştur.
Tüm dosya kapsamı bozma ilamı doğrultusunda değerlendirildiğinde; davacının dava konusu taleplere dayanak olan sözleşmelerde taraf sıfatının bulunmadığı, dayanak sözleşmeden doğan talep hakkının ancak sözleşmenin tarafı olan kişi/kişilerce yine sözleşmenin tarafı olan kişi/kişilere karşı ileri sürülebileceği anlaşılmakla davacının Fsek kapsamında eser sahipliğinden kaynaklı açmış olduğu davanın, maddi tazminat ve manevi tazminat davalarının reddine karar vermek gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm tesis olunmuştur.
HÜKÜM :Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere,
1-Davacının Fsek kapsamında eser sahipliğinden kaynaklı açmış olduğu ve maddi ve manevi tazminat davalarının REDDİNE,
2-Alınması gerekli harçtan peşin yatırılan 1.687,50 TL’nin mahsubu ile bakiye kalan 1.643,10 TL karar harcının karar kesinleştiğinde talep halinde yatırana iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı yargılamada kendini vekil ile temsil ettirdiğinden reddolunan maddi tazminat talebi yönünden AAÜT’ne göre tespit olunan 10.750,00 TL’nin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine,
5-Davalı yargılamada kendini vekil ile temsil ettirdiğinden reddolunan manevi tazminat talebi yönünden AAÜT’ne göre tespit olunan 3.931,00 TL’nin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine,
5-Davalı yargılamada kendini vekil ile temsil ettirdiğinden reddolunan Fsek kapsamındaki eser sahipliğine dayalı talepler yönünden AAÜT’ne göre tespit olunan 3.931,00 TL’nin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine,
6-Davalı tarafından yapılan 52,75 TL yargılama giderlerinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine,
7-Yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısmının talep halinde ve karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı, (HMK 345/1 md. gereğince) gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde Yargıtay temyiz yasa yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı. 29/01/2019

Katip …
¸

Hakim …
¸

Bu belge 5070 sayılı elektronik imza kanunu kapsamında E-İMZA ile imzalanmıştır