Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 2.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2018/493 E. 2019/362 K. 12.09.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/493
KARAR NO : 2019/362

DAVA : Tazminat
DAVA TARİHİ : 21/11/2008
KARAR TARİHİ : 12/09/2019

Mahkememizde görülmekte bulunan Tazminat davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; müvekkillerinin Türk şiirinin en büyük şairlerinden biri kabul edilen …’nın varisleri olduklarını, üstadın bütün eserleri üzerindeki mali ve manevi haklarının tamamının FSEK.nun 19. ve 63. maddeleri çerçevesinde müvekkillerine intikal ettiğini, davalıların bu büyük ustanın eserlerini, belirttiği hak sahiplerinden izin almadan haksız ve hukuka aykırı bir surette basıp, çoğaltmakta ve satmakta olduğunu nitekim, davalıların 2005 yılında bastıkları: “…” adlı kitabın o tarihten bu yana piyasada satıldığını, bu kitapta; şairin hayatına ilişkin … ve resimlerin yanısıra “…, …MUSİKİSİ, …’DEN İNEN SOKAKTA, …’YE MISRALAR, …, …, …, …, …, …, …, …, …İ” adlı şiirlerinin bulunduğunu, bunlara ilaveten kitanta avrıca: … ÖLÜMÜ’nden iki mısranın, …’dan altı mısranın, …’den iki mısranın,..’den 14 mısranın, …’ndan iki mısranın, …’tan beş mısranın,…’ndan iki ve altı mısranın, …’den iki mısranın, …’den dört mis ranın,… ’den iki mısranın da kullanıldığım, dava konusu kitabm;eğitim, öğretim amaç lı bir kitap olmadığım bu nedenle eylemin; FSEK.nun 34. Maddesi kapsamında sayılamayacağını, öte yandan alıntılar iktibas serbestisini fahiş şekilde aştığından iktibas serbestisine ilişkin 35. maddenin de olaya uygulanamayacağını zira, alıntıların kitabın bütününe yayılmış olduğunu, her başlıkta, her sayfada …’nın eserlerinden yapılan alıntılar bulunduğunu, “…bu kitabın… eserlerine şamil kılınarak müştakı eser vasfından yoksun bir kitap özelliği taşımakta…’1” olduğunu, “…davalıların dava konusu eserleri hak sahiplerinin izni olmaksızın basma, çoğaltma, yayımlama eylemlerinin); FSEK 66., 68. vd. maddeleri çerçevesinde, müvekkillerinim) eser üzerindeki mali haklarına tecavüz teşkil etmekte…” olduğunu, kitabın 2005’ten bu yana en az 15.000 adet basıldığını, satış fiyatının 20,00 Tl. olduğunu, bu durumda davalıların söz konusu kitaptan yaklaşık 300.000,00 TL gelir sağladıklarını, “…müvekkillerinim),FSEK 70. maddesi uya rınca davalının haksız kazancı kadar maddi tazminatı talep haklarının) mevcut (olduğunu) ve ayrı ca FSEK 68. maddesi uyarınca uğradıkları zararın üç katını talep etme hakları da bulun…”duğunu öne sürmüş, bu nedenlerle; “…Davalının hukuka aykırı fiilleri sebebiyle müvekkillerinin uğradığı net zararın, FSEK 68. ve 70.maddeleri çerçevesinde ayrı ayrı tespitine, FSEK 68. ve 70.maddeleri çerçevesinde, davalıların, dava konusu kitapları hukuka aykırı surette basıp yaymaları sonucu müvekkilerini uğrattıkları 300.000,00 YTL maddi zarar tazminatın fazlaya ilişkin hakları … mahfuz kalmak kaydı ile bu bedele mahsuben şimdilik; … için 1.000,00 YTL, … için 1.000,00 YTL, … için 1.600,00 YTL,… için 400,00 YTL ve … için 800,00 YTL olmak üzere toplamda 4.800,00 YTL maddi tazminatı, her bir baskı için haksız fiil tarihinden itibaren işleyecek en yüksek ticari faizi ile birlikte, (davalıların) müştereken ve müteselsilen müvekkillerine) ödemelerine, Devam eden tecavüzün refi ve muhtemel tecavüzün men ’ine dair ihtiyati tedbir karar verilerek davalıların …’ya ait eserleri çoğaltmasının, yaymasının, satmasının önlenmesine, Davalılar tarafından yasaya aykırı çoğaltılmış nüshaların satışının ülke genelinde durdurulmasına ve mevcutların toplatılmasına ilişkin ihtiyati tedbir kararı verilmesine, Yargılama sonunda hükmün, üç büyük gazetede ilânını, yargılama giderlerinin ve ücreti vekâletin karşı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılardan … Belediye Başkanlığı vekili cevap dilekçesinde özetle; pasif husumet itirazında bulunmuş,… Belediye Başkanlığı ile …A.Ş.nin ayn hükmi şahsiyetler olduğunu, davaya konu kitabın; … A.Ş. ile dava dışı: …arasında yapılan anlaşma uyarınca basılıp çoğaltıldığını, bu eylemde kendilerinin bir dahli bulunmadığını, herhan gi bir ihale açmamış, sözleşme yapmamış olduklarını, bu nedenlerle kendilerine husumet yöneltilemeyeceğini, davanın kendileri bakımından sıfat yokluğu nedeniyle reddedilmesi gerektiğini öne sürmüştür. Dilekçede ayrıca, “…” isimli kitabın; …A.Ş. ile dava dışı: … arasında akdedilen 12.10.2005 tarihli anlaşma uyarınca basıldığı, anlaşmada; “…Eserin Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ’ndan doğan hakların…A.Ş. ye ait olacağı, eserin hazırlanması için gereken lisans, telif, ruhsat gibi hakların karşılanmasında ve eserle ilgili herhangi bir fikri uyuşmazlık ya da 3. şahısların talepleri olması halinde tüm sorumlu luğun …Ajans’a ait olacağı…” hususlarının hüküm altına alındığı dolayısıyla, davanın …Ajansa karşı açılması gerektiği, kitabın kültürel amaçlı olarak basıldığını ileri sürerek davanın reddini talep etmiştir.
Diğer davalı …A.Ş. Vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin üçüncü kişilerle, sözleşmeli şekilde çalıştığını, davaya konu edilen kitabın da işbu, üçüncü kişiler tarafından basıldığını dolayısıyla, kendilerine sorumluluk atfedilemeyeceğini, varislerin mali hakları na tecavüz, haksız kazanç sağlama gibi amaçlar gütmediklerini, “…alenileşmiş güzel sanat eserlerin den maksadın haklı göstereceği nispet dahilinde üçüncü kişi aracılığı ile iktibas…” yapıldığını, talep edilen maddi tazminatın fahiş olduğunu öne sürmüş, davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini istemiştir.
Dava, dava konusu kitabın …’ya ait eserlerin izinsiz kullanılarak vücuda getirildiği iddiasıyla FSEK 68. maddesi uyarınca tazminat istemine ilişkindir.
Kapatılan İstanbul…Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesince yapılan yargılama sonunda, “…Davanın 17/10/2012 havale tarihli ıslah talebi de dikkate alınmak suretiyle kısmen kabulü ile; bilirkişi raporunda hesap edilen 6.255,00 TL tutarındaki tazminatın davalılardan alınarak İstanbul… Sulh Hukuk Mahkemesinin…Esas sayılı veraset belgesinde yazılı paylarında olmak üzere belirlenen mirasçılar …’e 10/48, …’e 10/48, …’a 16/48, …’a 4/48 ve …’a da 8/48 oranındaki payları oranında ödenmesine, hükmolunan tazminata davaya konu basımın 2005 yılında gerçekleşmiş olması dikkati alınarak 31/12/2005 tarihinden itibaren en yüksek ticari faiz uygulanmasına, fazlaya ilişkin tazminat talebinin reddine, dava tarihinden sonraki dönem yönünden davaya konu eserlerin davalılar tarafından çoğaltılmasının, yayılmasının ve satılmasının önlenmesine…” dair karar verildiği, verilen kararın temyiz edilmesi üzerine, Yargıtay … Hukuk Dairesi’nin 11.05.2016 tarih ve… esas, … sayılı kararı ile “…Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına ve davacılar tarafından 5846 sayılı FSEK 68. madde uyarınca rayiç bedelin 3 katı tazminata ilişkin olarak harcı yatırılmış bir talebin de olmamasına göre, davalı vekilinin tüm, davacılar vekilinin aşağıdaki bent dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekir. Ancak, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş olduğu halde kabul edilen talepler yönünden davacılar vekili yararına karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan AAÜT’nin 12. maddesi uyarınca vekalet ücreti takdiri gerekirken, bu hususta karar verilmemiş olması doğru olmamış, kararın bozulması gerekmiştir…” gerektiği gerekçesiyle bozulmuş, mahkememizce bozmaya uyularak yargılama yapılmış ve bitirilmiştir.
Davalı…A.Ş vekilinin 13.03.2019 tarihli dilekçesi ile , dava konusu kitabın telif haklarının devralınması ve telif ücretlerinin ödenmesine ilişkin sorumluluğun “…Kitabı Hazırlanması, Basımı ve Teslimi Sözleşmesi”nin 3.2 ve 3.3 maddesine göre … Ajans-…’e ait olacağının belirtildiğini, bu nedenle ödenecek olan bedellerin rücu edilebilecek olması nedeniyle davanın…-…’e ihbar edilmesini talep etmesi üzerine, davanın …Ajans-…’e ihbar edildiği anlaşılmıştır.
Tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde, , Yargıtay Yargıtay … Hukuk Dairesi’nin 11.05.2016 tarih ve … esas,…sayılı kararı birlikte değerlendirilerek, Davanın 17/10/2012 havale tarihli ıslah talebi de dikkate alınmak suretiyle KISMEN KABULÜ ile; bilirkişi raporunda hesap edilen 6.255,00 TL tutarındaki tazminatın davalılardan alınarak İstanbul … Sulh Hukuk Mahkemesinin… Esas sayılı veraset belgesinde yazılı paylarında olmak üzere belirlenen mirasçılar …’e 10/48, …’e 10/48, …’a 16/48, …’a 4/48 ve …’a da 8/48 oranındaki payları oranında ödenmesine, hükmolunan tazminata davaya konu basımın 2005 yılında gerçekleşmiş olması dikkati alınarak 31/12/2005 tarihinden itibaren en yüksek ticari faiz uygulanmasına, fazlaya ilişkin tazminat talebinin reddine, dava tarihinden sonraki dönem yönünden davaya konu eserlerin davalılar tarafından çoğaltılmasının, yayılmasının ve satılmasının önlenmesine, davacılar kendilerini avukat ile temsil ettirdiğinden kabul edilen talepler yönünden davacılar vekilinin yararına ayrıntısı gerekçeli kararda yazılacağı gibi vekalet ücretinin verilmesine, karar kesinleştiğinde hüküm özetinin gideri davalıdan alınmak suretiyle Türkiye genelinde yayınlanan tirajı en yüksek 3 gazeteden birinde 1 kez ilanına karar vermek gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm tesis olunmuştur.
HÜKÜM :Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere,
1-Davanın 17/10/2012 havale tarihli ıslah talebi de dikkate alınmak suretiyle KISMEN KABULÜ ile; bilirkişi raporunda hesap edilen 6.255,00 TL tutarındaki tazminatın davalılardan alınarak İstanbul … Sulh Hukuk Mahkemesinin … Esas sayılı veraset belgesinde yazılı paylarında olmak üzere belirlenen mirasçılar …’e 10/48, …’e 10/48, …’a 16/48, …’a 4/48 ve …’a da 8/48 oranındaki payları oranında ödenmesine, hükmolunan tazminata davaya konu basımın 2005 yılında gerçekleşmiş olması dikkati alınarak 31/12/2005 tarihinden itibaren en yüksek ticari faiz uygulanmasına, fazlaya ilişkin tazminat talebinin reddine,
2-Dava tarihinden sonraki dönem yönünden davaya konu eserlerin davalılar tarafından çoğaltılmasının, yayılmasının ve satılmasının önlenmesine,
3- Karar kesinleştiğinde hüküm özetinin gideri davalıdan alınmak suretiyle Türkiye genelinde yayınlanan tirajı en yüksek 3 gazeteden birinde 1 kez ilanına,
4- Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca hesap olunan 427,28 TL karar harcından peşin yatırılan 64,80 TL’nin mahsubu ile kalan 217,48 TL bakiye karar harcının davalılardan tahsili ile Hazine’ye irat kaydına,
5-Davacılar tarafından yapılan: 1.500,00 TL bilirkişi ücreti, 170,00 TL posta gideri olmak üzere toplam 1.670,00 TL yargılama giderinden kabul ve red oranına göre takdir olunan 1.517,18 TL ve 223,80 TL harç (peşin+başvuru+ıslah) olmak üzere toplam 1.740,98 TL yargılama giderinin davalılardan alınarak davacılara verilmesine, kalan kısmının davacılar üzerinde bırakılmasına,
6- Davalı … Belediye Başkanlığı tarafından yapılan 111,50 TL yargılama giderinden kabul ve red oranına göre takdir olunan 10,03 TL’nin davacılardan alınarak, adı geçen davalı …Belediye Başkanlığı’na verilmesine, kalan yatıran davalı üzerinde bırakılmasına,
7-Davacılar yargılamada kendilerini vekil ile temsil ettirdiklerinden kabul edilen tazminat talepleri yönünden AAÜT’sine göre tespit olunan 3.931,00 TL vekalet ücretinin, davalılardan alınarak davacılara verilmesine,
8-Davacılar yargılamada kendilerini vekil ile temsil ettirdiklerinden kabul edilen, davaya konu eserlerin davalılar tarafından çoğaltılmasının, yayılmasının ve satılmasının önlenmesi talepleri yönünden AAÜT’sine göre tespit olunan 3.931,00 TL vekalet ücretinin, davalılardan alınarak davacılara verilmesine,
9-Davalılar yargılama kendilerini vekil ile temsil ettirdiklerinden red olunan tazminat talebi yönünden AAÜT’si 12/2 maddesi uyarınca tespit olunan 630,00 TL vekalet ücretinin, davacılardan alınarak davalılara verilmesine,
10-Yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısmının talep halinde ve karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair davacı vekili ile davalılar vekillerinin yüzüne karşı , gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 15 günlük yasal süre içinde Yargıtay yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okundu, usulen anlatıldı.12/09/2019

Katip …
¸

Hakim …
¸

Bu belge 5070 sayılı elektronik imza kanunu kapsamında E-İMZA ile imzalanmıştır