Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 2.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2018/273 E. 2019/285 K. 27.06.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/273
KARAR NO : 2019/285

DAVA : Uyarı Yaptırımı Kararının İptali
DAVA TARİHİ : 28/05/2018
KARAR TARİHİ : 27/06/2019

Mahkememizde görülmekte bulunan uyarı yaptırımı kararının iptaline ilişkin davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, müvekkilinin … üyesi olduğunu, … Yönetim Kurulunun … tarih ve … nolu kararının 17.maddesi gereğince sosyal medyada … aleyhine ifadeleri yer alan müvekkilinin Haysiyet Kurulu’na sevkine karar verildiğini, Haysiyet Kurulu’nun ….. sayılı kararı ile müvekkili hakkında uyarı yaptırımının uygulanmasına karar verildiğini, müvekkilinin öncelikle … tarihli, … ve … tarihli paylaşımlarda bulunduğunu, kararda sözü edilen … ve … tarihlerinde herhangi paylaşımda bulunmadığını, paylaşımlarında da herhangi bir yorum yapmadığını, kurumu zedeleyici beyanının bulunmadığını, sadece sosyal medyada yazılanları kendi sitesinde yorumsuz olarak yayımladığını, kötü niyet veya hakaret şeklinde bir kastının bulunmadığını, üyesi olduğu kurumun çıkarlarına karşı bir tutum, yayın bulunmadığını, Haysiyet Kurulu kararında açıkça, kişisel yorum eklemediği, yazılı savunmasında da iyi niyetli olduğu kanısına varılmış olmasına rağmen uyarı yaptırımında bulunulmasının kurulun kanaati ile çelişkili bir durum ortaya çıkardığını, ceza hukukunun genel prensiplerinden olan suçun manevi ve maddi unsurunun oluşmadığını, Mesam üyesi olmasının sosyal medyada paylaşımına engel olmadığını iddia ederek, … Haysiyet Kurulu’nun … tarih ve … sayılı uyarı yaptırımı kararının iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle, davacının … Yönetim Kurulu kararı ile Haysiyet Kurulu’na sevkedildiğini, sevk konusunu davacının sosyal medya paylaşımlarının oluşturduğunu, davacıya gönderilen 04/05/2018 tarihli ihtarname ile savunmasının talep edildiğini, yapılan kovuşturma neticesinde dosya kapsamındaki belgeler dikkate alınarak Haysiyet Kurulu’nun 16/05/2018 tarihinde … Üye Disiplin Yönergesinin 5/e maddesine uygun olarak davacı için uyarı kararı verildiğini ve kararın davacıya tebliğ edildiğini, … Haysiyet Kurulu’nun dava konusu kararı yönergede belirtilen çalışma esas ve usullerini dikkate alarak ve dosyada mevcut bilgiler ve belgelerden edindiği “kanaat” ve … Üye Disiplin Yönergesinin ilgili maddesi doğrultusunda karar verildiğini iddia ederek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava, … Haysiyet Kurulu’nun vermiş olduğu uyarı kararının iptali talebine ilişkindir.
Dosyada tarafların bildirdiği deliller toplanmış, davacının … Haysiyet Kuruluna sevkine ilişkin … tarih ve … sayılı Yönetim Kurulu Kararı ile … Haysiyet Kurulu’nun … tarih … sayılı toplantı tutanağı dosyaya sunulmuştur.
… Yönetim Kurulu’nun … tarihli, … sayılı kararında, “sosyal medyada … aleyhine ifadeleri yer alan …’in Haysiyet Kurulu’na sevkine oy birliği ile, gereği için Genel Sektereliğe havalesine oy birliği ile” şeklinde verilen karar ile Haysiyet Kurulu’na sevk edildiği anlaşılmıştır.
Haysiyet Kurulunun … tarih … sayılı kararı ile; “Dosya içerisinde bulunan tüm bilgi ve belgeler değerlendirilmiş, hukuk görüşü alınmış ve okunmuş olup, konunun incelenmesi tamamlanmıştır. Sosyal medyada 26 Şubat 2018, 05 Mart 2018, 06 Mart 2018, 07 Mart 2018 ve 06 Nisan 2018 tarihlerinde paylaşımlar yaptığı ve bu paylaşımların altına herhangi bir kişisel yorum eklemediği, ayrıca yazılı savunmasında iyi niyetli olduğu kanısına varılmış olsa da paylaşımlarının … Üye Disiplin Yönergesi’nin 5 inci maddesinin ‘e’ bendi (… yararlarını zedeleyici söz ve davranışlarda bulunmak) uyarınca UYARI yaptırımının uygulanmasına oy birliği ile karar verilmiştir” şeklinde karar verildiği anlaşılmıştır.
Davalı …, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 42. maddesi uyarınca kurulan, statüsü ve kuruluşu yasa tarafından belirlenen, müzik eserleri alanında faaliyet gösteren bir meslek birliğidir. …, müzik eseri/hak sahiplerinin (Besteci, söz yazarı, aranjör, editör) çıkarlarını korumak, 5846 sayılı Kanunla tanınmış hakların idaresi ve takibini, alınacak ücretlerin tahsilini ve hak sahiplerine dağıtımını sağlamak amacıyla faaliyette bulunmakta ve bu kapsamda eser sahiplerinden ve yasadan aldığı yetkiler çerçevesinde hareket etmekte olup, yine aynı kanunun 42/B maddesi gereği T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığının idari ve mali denetimine tabi bir meslek birliğidir.
… Hukuk Birimi tarafından, … Haysiyet Kurulu’na sunulan 16/05/2018 tarih ve 2.4/0786 sayılı Hukuki Görüşte “…sevk konusunu oluşturan ve savunma talep edilen 3 adet sosyal medya içeriğindeki; i)…’in hesabında bizzat yazdığı görülen 6 Nisan 2018 tarihli paylaşımdaki ‘Bunları biliyor muydunuz’ ifadesinin Üye Disiplin Yönergesindeki yaptırımlara konu fiillerden herhangi birini oluşturmadığı, ii)Diğer iki paylaşıma konu olan ve doğrudan paylaşılan bağlantıların ise, haber/bilgi amaçlı olması nedeniyle, AİHS 10.maddesi ve Anayasa’nın 26.maddesi göz önüne alınarak karar verilmesi gerektiği kanaatindeyiz.” şeklinde kanaatinin bildirildiği anlaşılmıştır.
Haysiyet kurulunca alınan kararın değerlendirilmesi yönünden ilgili mevzuatın irdelenmesi gerek ve zorunludur.
… Haysiyet Kurulu Yönergesi Bölüm II’de, Haysiyet Kurulunun Çalışma Esasları düzenlenmiş olup buna göre;
“MADDE 4. Haysiyet Kurulu, Genel Kurulca asıl üyeler arasından iki yıl için gizli oy ile seçilen beş üyeden oluşur. Ayrıca, asıl üye sayısınca yedek üye seçilir. Kurul seçimi izleyen üç gün içinde asıl üyeler arasından bir başkan seçer.
Haysiyet Kurulu, Yönetim Kurulunun talebi üzerine Disiplin Yönergesi hükümlerini uygulamak üzere üye tam sayısının salt çoğunluğu ile toplanır. Tayin edilen toplantı gününde üyelerden biri toplantıya katılmadığı takdirde mazeretini yazılı olarak bildirmek zorundadır. Kurul üye tam sayısının salt çoğunluğu ile karar alır.
“Haysiyet Kurulunun Görevleri” madde 5’te düzenlenmiş olup buna göre; a) …’a kayıtlı üyeler hakkında Üye Disiplin Yönergesinde öngörülen yaptırımı uygulama ve disiplin cezası vermek, b) Fikir ve Sanat Eseri sahipleri ile komşu hak sahipleri meslek birlikleri ve Federasyonları hakkında Tüzük’te ve … Tüzüğünde öngörülen hallerde üyelikten çıkarma cezası ile Disiplin Yönergesinde öngörülen cezaları vermek.
“Konunun İntikali Ve Ön Soruşturma” madde 6’da düzenlenmiş olup; Disiplin yaptırımı uygulanmasını gerektiren bir durumun oluşumu üzerine ya Genel Sekreterlik gerekli ön hazırlıkları yaparak konuyu Yönetim Kurulu’nun bilgisine sunar ya da böyle bir ön hazırlığa gerek olmaksızın haricen edindiği bilgi üzerine Yönetim Kurulu konunun önemini dikkate alarak gerekli kanıtları geciktirmeksizin toplatır ve düzenlenen inceleme dosyasının Haysiyet Kurulu’na sunulmasını kararlaştırır.
“Haysiyet Kurulunun Çalışma Yöntemi” madde 7’de düzenlenmiş olup; Haysiyet Kurulu, Yönetim Kurulu’nun kararı üzerine toplanır. Haysiyet Kurulu, çalışmalarına, önce ilgili üyeye tebliğ tarihinden başlamak üzere, en fazla yedi günlük bir süre tanıyarak yazılı savunmasını talep etmek suretiyle başlar. Üye savunmasını bizzat Kurul toplantısına katılarak da yapabilir. Hakkında ceza istenilen üye, tanık dinletme, ayrıca belge sunma veya soruşturma belgelerini tetkik etme veya bir avukat marifetiyle de tetkik ettirme, hakkını kullanabilir.
Haysiyet Kurulu, kendisine intikal eden inceleme talebi üzerine yaptığı ilk toplantı tarihinden itibaren bir ay zarfında karar vermekle yükümlüdür. Kurul yürütülen soruşturma hakkında en fazla 3 defa toplantı yapacak olup, gerekli görülen hallerde kurul başkanının yazılı talebi ile bir toplantı daha yapabilir.
Kurul, incelenen konunun özelliklerini göz önünde bulundurarak, Genel Sekreterlik Hukuk İşleri Bölümü’nden görüş talep edebilir, Kurul kararlarında çekimser oy kullanılmaz. Kararlar üye tam sayısının salt çoğunlu ile alınır. Alınan karar, gereği yapılmak üzere Yönetim Kurulu Başkanlığına gönderilir. Uyarı, kınama, hak mahrumiyeti ve üyelikten çıkarma kararları, üyeye elden ya da noter marifetiyle tebliğ edilir. Noter marifetiyle yapılacak tebligat üyenin …’da kayıtlı adresine yapılır.
Haysiyet Kurulu Kararlarına karşı hukuk yollarına başvurulabilir. Haysiyet Kurulu kararının üyeye tebliğinden itibaren bir aylık süre içerisinde, üye tarafından karara karşı yargıya müracaat edildiğinin …’a bildirilmemesi halinde karar, … nezdinde kesinleşmiş kabul edilerek gerekli işlemler yapılır.
“Haysiyet Kurulu Kararlarında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar” madde 8’e göre Sayılanlarla sınırlı olmamak üzere Haysiyet Kurulu Kararlarında;
1-Üyenin savunması alınıp, konu ile ilgili tüm bilgi ve belgeler toplanmadan önce fiile ilişkin kanaat belirtir nitelikli bir karar almamakla,
2-Disiplin suçunun oluşup oluşmadığı ile ilgili olmayan değerlendirilmelerde bulunmamakla,
3-Ceza tayini sırasında ilgili fıkralarda öngörülen fiil ve hallerin tam olarak oluşup oluşmadığının irdelemekle yükümlüdür.
… Üye Disiplin Yönergesi Bölüm II’de , Yaptırımlar öngörülmüş olup buna göre (MADDE 4.) Bu Yönerge ile … üyeleri hakkında hatalı veya kusurlu bazı fiilleri dolayısıyla uygulanabilecek yaptırımlar ile yaptırım uygulanacak fiiller aşağıda öngörülmüştür: a) Uyarı, b) Kınama, c) Hak mahrumiyeti, d) Üyelikten çıkarma.
Aynı fiil birden fazla ceza fıkrası kapsamında ele alınıp ayrı ayrı ceza tayini yoluna gidilemez. Üyeye fiiline karşılık gelen en üst yaptırım uygulanır. Haysiyet Kurulu Kararı, üyeye yazılı olarak bildirilir.
“UYARI” yaptırımı MADDE 5’te düzenlenmiş olup buna göre ; “… üyelerine, aşağıda belirtilen hallerde uyarı yaptırımı uygulanır. Uyarı gerektiren fiiller ve haller şunlardır: a) Geçerli bir mazereti olmaksızın … tarafından yapılan duyurulara cevap vermemek, istenilen bilgi ve belgeleri zamanında iletmemek, yapılan çağrılara riayet etmemek; b) İletişim bilgilerinde (adres, telefon, e-mail vb.) olabilecek değişiklikleri talep edilen süre içinde …’a göndermemek, c) …’dan kendisi hakkında ayrıcalıklı bir uygulama beklentisi içinde olmak ve beklentisini gerçekleştirmek için kişiler üzerinden faaliyetlerde bulunmak. d) Üyelik aidatının ödemesini yazılı bildirime (mektup, e-mail, gsm hatlarına sms vb.) rağmen nedensiz olarak 60 günden daha fazla geciktirmek, e) … yararlarını zedeleyici söz ve davranışlarda bulunmak, f) Usulsüz şikâyet veya başvurularda bulunmak, g) Genel Sekreterlik’te yürütülmekte olan iş ve işlemlerle ilgili olarak Yönetim Kurulu üyeleri veya diğer üyelerin aracılığından yararlanma girişiminde bulunmak, h) … çalışanlarının hizmetlerini engelleyici hal ve davranışlarda bulunmak.
“KINAMA” yaptırımı MADDE 6’da düzenlenmiş olup buna göre; “… üyelerine, aşağıda belirtilen hallerde kınama yaptırımı uygulanır. İlgili Haysiyet Kurulu kararı, üyeye yazılı olarak bildirilir. Kınama gerektiren fiiller ve haller şunlardır: a) Kendisine 5. madde gereği yapılan yazılı uyarıya rağmen, uyarı konusu fiil veya halleri sürdürmek, b) … Genel Kurulları ve …’ın tüm çalışma mahallerinde huzur, sükûn ve çalışma düzenini engelleyici tutum ve davranışlar içinde olmak, … çalışanları veya diğer üyeler hakkında yüze karşı veya gıyapta hakaret, tahkir edici sözler sarf etmek, genel ahlak ve edep dışı davranışlarda bulunmak, c) Uyarı cezasına rağmen, geçerli bir mazereti olmaksızın 30 gün içinde … aidatını ödememek. d) Kusurlu davranmak suretiyle … aleyhine yargı yollarına başvurulmasına sebebiyet vermek, e) …’a ait araç, gereç, eşya ve benzeri malzemelere kusurlu davranışlarıyla zarar vermek, (bu takdirde zarar ayrıca rayiç bedel üzerinden tazmin ettirilir) f) Uyarı cezası almasına rağmen, geçerli bir mazereti olmaksızın 30 gün içinde … tarafından yapılan duyurulara cevap vermemek, istenilen bilgi ve belgeleri zamanında iletmemek, yapılan çağrılara riayet etmemek;
“HAK MAHRUMİYETİ” yaptırımı MADDE 7’de düzenlenmiş olup buna göre; Hak mahrumiyeti cezası, aşağıda sayılan fiiller ve hallerin gerçekleşmesi durumunda Haysiyet Kurulu’nca kararlaştırılır. Aşağıda yazılı fiilleri işleyen asıl ve yararlanan üyeler, mali hak dağıtımları dışındaki tüm haklardan, cezanın kesinleştiği tarihten itibaren 4 yıl süresince mahrum kalır. a) Son 4 yıl içinde birden fazla kınama cezası almak, b) Basın-yayın organları, internet veya sosyal medya (twitter, facebook vb.) aracılığıyla … yararlarını zedeleyici, … divan kurulu Yönetim Kurulu ve diğer üst kurul üyeleri hakkında olumsuz, tahkir edici beyanlarda ve hakarette bulunmak, c) Üyenin beyanı ya da … Teknik Bilim Kurulu kararıyla veya kesinleşmiş bir yargı kararıyla sabit olmak şartıyla, …’a sunduğu bildirimlerde kasden yanıltıcı bilgilere yer vermek ve/veya yanıltıcı beyanlarda bulunmak ve dolayısıyla bundan haksız kazanç elde etmek.
“ÜYELİKTEN ÇIKARMA” yaptırımı MADDE 8’de düzenlenmiş olup buna göre; Üyelikten çıkarma cezası, aşağıda sayılan fiiller ve hallerin gerçekleşmesi durumunda, Haysiyet Kurulu’nca kararlaştırılır. a)Kasıtlı eylem ve söylemleriyle …’ın çalışmasına, amaçlarını gerçekleştirmesine engel olmak, b)Yetki belgesine aykırı davranışlarını, yazılı uyarıya rağmen sürdürmek, c) Asıl üyeler yönünden, özür bildirmeksizin ve yazılı uyarıya rağmen arka arkaya üç genel kurul toplantısına katılmamak, d) … Yönetim Kurulu, Denetleme Kurulu ile Haysiyet Kurulu tarafından, … tüzel kişiliğine karşı Türk Ceza Kanununda öngörülen fiillerden birinin işlendiği hususunun tespit edilmesi.
Madde 9 a göre; …’a kayıtlı üyeler hakkında bu Yönerge’de öngörülen yaptırım uygulama ve disiplin cezası verme yetkisi … Haysiyet Kuruluna aittir.
Tüm dosya kapsamı ve sunulan deliller bir bütün olarak değerlendirildiğinde; … Yönetim Kurulu’nun 02/05/2018 tarihli, 1017 sayılı sevk kararı üzerine Haysiyet Kurulu’nca davacının” sosyal medyada 26 Şubat 2018, 05 Mart 2018, 06 Mart 2018, 07 Mart 2018 ve 06 Nisan 2018 tarihlerinde paylaşımlar yaptığı ve bu paylaşımların altına herhangi bir kişisel yorum eklemediği, ayrıca yazılı savunmasında iyi niyetli olduğu kanısına varılmış olsa da paylaşımlarının … Üye Disiplin Yönergesi’nin 5 inci maddesinin ‘e’ bendi (Mesam yararlarını zedeleyici söz ve davranışlarda bulunmak) ihlal ettiğinden bahisle UYARI cezası verilmiş ise de; yukarıda izahı yapılan mevzuat kapsamında ilgili karar değerlendirildiğinde; hukuk biriminden görüş alınmış olmasına rağmen görüşte belirtilen hususların irdelenmediği, bir başkasına ait paylaşımları paylaşmaktan ibaret eyleminin, ağır eleştiri sınırında olup olmadığı, ağır eleştiri sınırında kabul edilse dahi kurum ve göz önünde olan kişilerin bu eleştirilere hoşgörü göstermesinin gerekip gerekmediği, paylaşımların gerçek mağdurunun kim olduğu, bu mağduriyetlerden kaynaklı Mesam’a bildirimde bulunulup bulunulmadığı hususlarının tartışılmadığı, davacı paylaşımları incelendiğinde Mesam yönetimde çıkan yönetimsel sorunlar nedeniyle Bakanlığın müdahalesine varan süreçte ilgili paylaşımlardan ibaret olduğu, doğrudan … hedef alan ifade bulunmadığı, davacının uzun süre içinde yer aldığı davalı meslek örgütüyle alakalı değerlendirmeleri paylaşmasının ifade özgürlüğü sınırları içerisinde kaldığının kabulünün gerektiği, bir an için disiplin cezası gerektiren fiilin bulunduğu ve şartların oluştuğunun kabulü halinde dahi yukarıda izahı yapılan “Haysiyet Kurulu Kararlarında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar” başlıklı madde 8/3 ‘e göre haysiyet kurulunun kararında “ceza tayini sırasında ilgili fıkralarda öngörülen fiil ve hallerin tam olarak oluşup oluşmadığının irdelemekle yükümlü” olmasına ve hukuk görüşünde bu hususun belirtilmesine rağmen, kararda herhangi bir irdeleme yapılmaksızın genel ifadelerle cezanın verildiği, esasen hangi paylaşımın ihlal oluşturduğu ve hangi paylaşımdan ceza verildiğinin karardan anlaşılamadığı sonuç olarak Haysiyet kurulu yönergesindeki çalışma usullerinin yerine getirilmediği bu yönüyle de ilgili kararın sakat olduğu anlaşılmakla davacının sübut bulan davasının kabulü ile davacı hakkında verilen … Haysiyet Kurulunun … tarih … evrak kayıt nolu hak mahrumiyet kararının iptaline karar vermek gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm tesis olunmuştur.
HÜKÜM :Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere,
1-Davanın KABULÜ ile, davacı hakkında verilen … Haysiyet Kurulunun … tarih … evrak kayıt nolu uyarı yaptırımının uygulanmasına ilişkin kararın İPTALİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca hesap olunan 44,40 TL karar harcından peşin yatırılan 35,90 TL’nin mahsubu ile kalan 8,50 TL bakiye karar harcının davalıdan tahsili ile Hazine’ye irat kaydına,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davacı vekili yararına hesap olunan 3.931,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan: 50,00 TL posta gideri ve 71,80 TL harç (peşin+başvuru) olmak üzere toplam 121,80 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısmının talep halinde ve karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı, (HMK 345/1 md. gereğince) gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamı ödenmek suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı. 27/06/2019

Katip …
¸

Hakim …
¸

Bu belge 5070 sayılı elektronik imza kanunu kapsamında E-İMZA ile imzalanmıştır