Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/246
KARAR NO : 2019/514

DAVA : Faydalı Model Belgesi (Faydalı Model Belgesinin Hükümsüzlüğünden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 09/05/2018
KARAR TARİHİ : 03/12/2019

Mahkememizde görülmekte bulunan Faydalı Model Belgesi (Faydalı Model Belgesinin Hükümsüzlüğünden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dosyaya sunduğu dava dilekçesi ve aşamalardaki beyanlarda özetle; müvekkili şirketin uzun yıllardır teknoloji gündemini takip etme ve geliştirme faaliyetleri yürüttüğünü ve ticari fâaliyeti kapsamında sektörde “…” olarak bilinen ürünün satışını müşterilerine yaptığını, …, … vs. ile ticari ilişki içerisinde olan müvekkilinin, işbu şirketlere davalı tarafından gönderilen ihtarname ile TPE tarafından tescil edilen … Başvuru- Tescil numaralı faydalı model belgesinden haberdar olduğunu, davalının müvekkilinin ticari ilişki içinde olduğu şirketlere gönderdiği ihtarnamelerde, dava konusu faydalı modelin kendisine ait olduğunu ve satışının durdurulmasını talep ettiğini, bu ihtarnamelerin müvekkilinin ticari ilişkilerini olumsuz etkilediğini, maddi/manevi zarara uğrattığını, dolayısıyla müvekkilinin işbu davayı açmakta hukuki yaran olduğunu, davalının 14/06/2013 tarihinde “…” buluşu başvurusu ile TPE’ye başvurması sonrası, TPE tarafından inceleme yapılmaksızın, davalının başvuru özeti, tarifnamesi, istemlerdeki beyanlarına itibar edilerek davalının faydalı model başvurusunun kabul edilip, … numarası ile faydalı model olarak tescillendiğini, davalının halihazırda piyasada böyle bir valiz koruyucu kılıfının olmadığına ilişkin beyanlarının gerçeği yansıtmadığını aynı amaç ve gayeyi taşıyan ve aynı yöntemlerle kullanılan piyasada birçok valiz koruyucu kılıfının mevcut olduğunu, bu ürünlerin davalı tescili öncesinde kamuya sunulduğunu, Amerika Birleşik Devletlerinde, dava konusu ürünün 31/01/2006 ve 06/09/2007 tarihlerinde tescil edildiğini ve buna ilişkin tercüme edilmiş tescil belgelerini delil olarak sunduklarını, aynı şekilde internet arama motorları üzerinde yapılan incelemelerde de dava konusu ürünün davalı tescili öncesinde satışının yapıldığını, bu nedenlerle faydalı model belgesinin yenilik unsuru ihtiva etmediğini, buluş basamağı içermediğini, yasanın aradığı tescil şartlarının mevcut olmadığını belirterek faydalı model belgesinin hükümsüzlüğüne ve sicilden telkinine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekilinin dosyaya sunduğu cevap dilekçesi ve aşamalardaki beyanlarında özetle; müvekkili şirketin yıllardır müşterilerine hizmet veren, piyasasında tanınmış müşterilerinin haklı teveccühüne mazhar olmuş bir firma olduğunu, kamu yararını öncelikli olarak gözettiğini ve bu bağlamda kendisi tarafından yapılacak buluşlara, yeni tasarımlara çok önem verdiğini, akıllı valiz kılıfı olarak bilinen ürününü, Türkiye Patent Enstitüsü nezdinde … numarası ile faydalı model olarak tescil ettirip, söz konusu buluş için faydalı model belgesini aldığını, Faydalı Model tescili ile birlikte söz konusu buluş üzerinde 10 yıl süreyle mutlak hak sahibi olan Müvekkil Şirketin haklarının iş bu haksız davayı ikame eden … Tie. A.Ş. tarafından birçok kez ihlal ve tecavüz edildiğini, bu durumun dilekçe ekinde sunmuş oldukları davacı yana çekilen ihtarnameler ile de sabit olduğunu, davacı şirketin bu davayı ikame etmesinin sebebinin taraflarınca daha önce de sabit kılman tecavüz ve ihlallerinin hukuki sonuçlarından kurtulma gayreti olduğunu, davacı Şirketin işbu davayı ikame etmesinin haksız olup söz konusu faydalı modele ilişkin hükümsüzlük talebinde bulunmaya bir hakkı bulunmadığını, müvekkil şirketin buluşunun daha önce dava dışı 3. Kişiler tarafından kamuya sunulmuş olduğu iddiasının tamamen gerçek dışı olduğunu, müvekkil şirkete ait faydalı modelin kanun ile aranan tüm şartlara haiz olduğunu, davacı yanın ikame etmiş olduğu davanın kötü niyetli olduğunu savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Taraf delilleri toplanmış, TPMK kayıtları celp olunmuş ve bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
TPMK kayıtları incelendiğinde … tescil numaralı “…” isimli Faydalı modelin 14/06/2013 tarihinde başvurusu yapıldığı, 21/04/2014 tarihinde davalı adına tescil olunduğu, halen tescil korumasının devam ettiği anlaşılmıştır.
Dosyaya sunulan 04/07/2019 tarihli bilirkişi heyet raporunda bilirkişiler; “Davalıya ait, 14/06/2013 tarihinde başvurusu yapılan, … tescil numarası ile 21/04/2014 tarihinde tescil edilen faydalı modelin hiçbir isteminin, başvuru tarihi itibariyle yenilik unsurunu içermediği, zira, faydalı model belgesinin koruma alanını gösteren istemler ile davacının dayandığı yenilik bozucu Amerikan patent belgeleri karşılaştırıldığında daha önceki tarihli anılan belgelerde, faydalı modelin istemleri aynen yer aldığından faydalı model konusunun yenilik vasfını taşımadığının açık olduğu, internet sitelerinde yer atan valizlerin kamuya sunum tarihlerinin de faydalı model başvuru tarihinden önceki tarihi içerdiği, faydalı modelin 1 no.lu ana isteminin yenilik vasfının olmaması nedeniyle buna bağımlı olan diğer tüm istemlerinde aynı akıbete uğrayacağı” yönünde kanaat bildirdikleri anlaşılmıştır.
İş bu dava faydalı model hükümsüzlüğüne ilişkindir.
Davalıya ait faydalı modelin valiz koruyucu kılıfı olarak tarifnamesinde belirtilen şekilde başvurusunun yapıldığı, ilgili başvuruda tekniğin bilinen durumu ile ilgili olarak hali hazırda piyasada böyle bir valiz koruyucu kılıfın bulunmadığının belirtildiği, istemler kısmında ana istemde valiz koruyucu kılıf giydirme şekilde uygulandığı ve 1 no.lu isteme bağlı diğer istemlerin yer aldığı görülmektedir.
Davacının sunduğu belgelere ilişkin bilirkişi raporundaki tespitlerde; (ABD Marka ve Patent Ofisine ait patent) tekniğin önceki durumu ile ilgili yapılan açıklamalarda valiz koruyucu kılıfıyla ilgili 1993 tarihine kadar giden başvuruların yer aldığı, sunulan belgelerdeki istemlerin davalıya ait istemlerle aynı/benzer istemleri içerdiği ve hatta davalının istemlerini kapsayacak şekilde, daha kapsamlı ve detaylı olarak istemlerin yer aldığı, davacının belirtmiş olduğu ve çevirilerini sunduğu delillerin yer aldığı internet siteleri kontrol edildiğinde valizle ilgili görsellerin yayımlandığı tarih olarak 02/09/2010 ve 27/04/2012 tarihlerinin gözüktüğü tespit olunmuştur.
6769 sayılı SMK “Faydalı Model ile korunabilir buluşlar ve istisnaları” başlıklı 142 . Maddesine göre ” (1) 83 üncü maddenin birinci fıkrası hükmüne göre yeni olan ve 83 üncü maddenin altıncı fıkrası kapsamında sanayiye uygulanabilen buluşlar, faydalı model verilerek korunur. (2) Faydalı modelin yenilik değerlendirmesinde, buluş konusuna katkı sağlamayan teknik özellikler dikkate alınmaz. (3) 82 nci maddenin ikinci ve üçüncü fıkralarına ek olarak; a) Kimyasal ve biyolojik maddelere veya kimyasal ve biyolojik usullere ya da bu usuller sonucu elde edilen ürünlere ilişkin buluşlar, b) Eczacılıkla ilgili maddelere veya eczacılıkla ilgili usullere ya da bu usuller sonucu elde edilen ürünlere ilişkin buluşlar, c) Biyoteknolojik buluşlar, ç) Usuller veya bu usuller sonucu elde edilen ürünlere ilişkin buluşlar, faydalı model ile korunmaz….” hükümlerine amirdir. Yine MADDE 92- “(1) Buluş, buluş konusunun ilgili olduğu teknik alanda uzman bir kişi tarafından buluşun uygulanabilmesini sağlayacak şekilde yeterince açık ve tam olarak patent başvurusunda, tarifname, istemler ve tarifnamede veya istemlerde atıf yapılan resimlerle açıklanır.(2) Buluş, toplum tarafından erişilemeyen ve patent başvurusunda ilgili teknik alandaki uzman tarafından buluşun uygulanmasına yeterli olacak şekilde tanımlanamayan bir biyolojik materyalle ilgiliyse veya bu materyalin kullanımını içeriyorsa bu materyalin tevdi edilmesi hâlinde, buluşun birinci fıkraya uygun olarak açıklandığı kabul edilir….(4) İstemlerin dayanağı tarifname olup, istemler korunması talep edilen konuyu tanımlamalı, açık ve öz olmalı ve tarifnamede tanımlanan buluşun kapsamını aşmamalıdır. (5) Özet, sadece teknik bilgi verme amacını taşır. Başka amaçlar için özellikle koruma kapsamının belirlenmesinde veya 83 üncü maddenin üçüncü fıkrasının uygulanmasında kullanılmaz….” hükümlerini içermektedir.
Aynı yasanın “Faydalı modelin hükümsüzlüğü” başlıklı MADDE 144′ e göre “(1) Aşağıdaki hâllerde faydalı modelin hükümsüz sayılmasına yetkili mahkeme tarafından karar verilir: a) Faydalı model konusu, 142 nci maddede belirtilen şartları taşımıyorsa. b) Buluş 92 nci maddenin birinci fıkrası uyarınca yeterince açıklanmamışsa. c) Faydalı model konusu, başvurunun ilk hâlinin kapsamını aşıyorsa veya faydalı modelin, 91 inci maddeye göre yapılan bölünmüş bir başvuruya veya 110 uncu maddenin üçüncü fıkrasının (b) bendine göre yapılan bir başvuruya dayanması durumunda en önceki başvurunun ilk hâlinin kapsamını aşıyorsa. ç) Faydalı model sahibinin, 109 uncu maddeye göre faydalı model isteme hakkına sahip olmadığı ispatlanmışsa. (2) Menfaati olanlar, Cumhuriyet savcıları veya ilgili kamu kurum ve kuruluşları faydalı modelin hükümsüzlüğünü isteyebilir. Faydalı model sahibinin 109 uncu maddeye göre faydalı model isteme hakkına sahip olmadığı nedeniyle faydalı modelin hükümsüzlüğü, ancak buluşu yapan veya halefleri tarafından istenebilir. (3) Faydalı modelin hükümsüzlüğü davası, faydalı modelin koruma süresince veya hakkın sona ermesini izleyen beş yıl içinde, sicile faydalı model sahibi olarak kayıtlı kişiye karşı açılabilir. Sicilde hak sahibi olarak görülen kişilerin davaya katılabilmelerini sağlamak için bu kişilere ayrıca tebligat yapılır. (4) Faydalı model sahibinin, 109 uncu maddeye göre faydalı model isteme hakkına sahip bulunmadığı hakkındaki iddia, ancak buluşu yapan veya halefleri tarafından ileri sürülebilir. Bu durumda, 110 uncu madde hükümleri uygulanır. (5) Hükümsüzlük nedenleri faydalı modelin sadece bir bölümüne ilişkin bulunuyorsa, sadece o bölümü etkileyen istem veya istemlerin iptali suretiyle, kısmi hükümsüzlüğe karar verilir. Bir istemin kısmen hükümsüzlüğüne karar verilemez.(6) Kısmi hükümsüzlük sonucu, faydalı modelin iptal edilmeyen istem veya istemleri 142 nci madde hükümlerine uygun olması hâlinde faydalı model, bu istem veya istemler için geçerli kalır.
Faydalı model belgesi verilecek buluşlar için koruma şartlarını patent belgesi verilecek buluşlara nazaran daha hafif şartlara tabi tutmuş ve patent belgesi verilebilecek buluşlar için aranan yenilik ve sanayiye uygulanabilir olma şartlarını yeterli bulmuş, buluş basamağını aşma şartını ise aramamıştır. Buna göre koruma şartları şunlardır;
a.Yenilik, Tekniğin bilinen durumuna dâhil olmayan buluşun yeni olduğu kabul edilir. “Tekniğin bilinen durumu”, başvuru tarihinden önce dünyanın herhangi bir yerinde, yazılı veya sözlü tanıtım yoluyla ortaya konulmuş veya kullanım ya da başka herhangi bir biçimde açıklanmış olan toplumca erişilebilir her şeyi kapsar. Başvuru tarihinde veya bu tarihten sonra yayımlanmış olan ve başvuru tarihinden önceki tarihli ulusal patent ve faydalı model başvurularının ilk içerikleri tekniğin bilinen durumu olarak dikkate alınır. Patentten farklı olarak faydalı modelin yenilik değerlendirmesinde, buluş konusuna katkı sağlamayan teknik özellikler dikkate alınmaz.
b.Sanayiye Uygulanabilir Olma, buluş, tarım dâhil sanayinin herhangi bir dalında üretilebilir veya kullanılabilir nitelikteyse, sanayiye uygulanabilir olduğu kabul edilir. Sanayi, kazanç getirmeyi amaçlayan, süreklilik gösteren, bağımsız ve izin verilmiş bir faaliyeti ifade eder. “Sanayi” kavramının kapsamına, üretim, ticaret ve el sanatlarının bütün dalları, madencilik, turizm, balıkçılık ve avcılık, finans alanı, bazı istisnalar dışında hizmet sektörü girerken serbest meslek alanları (muhasebecilik, avukatlık, hekimlik, müşavirlik) girmez. Ancak serbest meslek mensuplarının mesleklerini icra için kullandıkları şeylerin, bir sanayi işletmesinde üretilmesi nedeniyle sanayide uygulanabilir özellikleri vardır. Sanayiye uygulanabilir olma şartı için buluşun uygulanabilir veya üretilebilir olması yeterli olup aynca verimli olması gerekli değildir.
Tüm dosya kapsamı sunulan teknik bilirkişi raporları ile bir arada değerlendirildiğinde ; davalıya ait … nolu “…” başlıklı nolu faydalın modelin tescil tarihi itibarı ile yenilik unsurunu içermediği, zira, faydalı model belgesinde yer alan istemler ile davacı tarafından dosyaya sunulan yurt dışı patent belgeleri karşılaştırıldığında davalıya ait istemlerle aynı/benzer istemleri içerdiği hatta davalının istemlerini kapsayacak şekilde daha kapsamlı ve detaylı olarak istemlerin yer aldığı sonuç olarak izahı yapılan mevzuat kapsamında hükümsüzlük şartlarının oluştuğu anlaşılmakla davacının subüt bulan davasının kabulüne karar vermek gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm tesis olunmuştur.
HÜKÜM :Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere,
1-Davanın KABULÜ ile; TPMK nezdinde davalı adına tescilli … nolu faydalı modelin HÜKÜMSÜZLÜĞÜNE, SİCİLDEN TERKİNİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca hesap olunan 44,40 TL karar harcından peşin yatırılan 31,40 TL’nin mahsubu ile kalan 13,00 TL bakiye karar harcının davalıdan tahsili ile Hazine’ye irat kaydına,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 3.931,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya ödenmesine,
4-Davacı tarafından yapılan: 2.127,50 TL bilirkişi, posta gideri ve 77,00 TL harç (peşin+başvuru+vekalet) olmak üzere toplam 2.204,50 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
5-Yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısmının talep halinde ve karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı, (HMK 345/1 md. gereğince) gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamı ödenmek suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı. 03/12/2019

Katip …
¸

Hakim …
¸
Bu belge 5070 sayılı elektronik imza kanunu kapsamında E-İMZA ile imzalanmıştır