Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 2.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2018/11 E. 2020/317 K. 14.10.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/11
KARAR NO : 2020/317

DAVA : Faydalı Model Belgesi Hükümsüzlüğü ve Sicilden terkini
DAVA TARİHİ : 09/01/2018
KARAR TARİHİ : 14/10/2020

Mahkememizde görülmekte bulunan Faydalı Model Belgesi (Faydalı Model Belgesinin Hükümsüzlüğünden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dilekçesinde özetle; Müvekkil …’in, elektrik, hırdavat, alüminyum döküm bağ makasları, boru kaynak makinaları, maket bıçakları ve her türlü el aleti malzemelerinin üretimi ve toptan satışı faaliyet alanlarında iştigal ettiğini, davalıların, Çin ve diğer ülkelerde üretimi yıllar öncesine dayanan, gerek müvekkilinin gerekse de yıllardır bu sektörde iştigal eden diğer ticari firmaların da ürettiği, …, kötü niyetli olarak kendi adlarına tescil ettirdiklerinin öğrenildiğini,gerçek hak sahibinin davalılar olmamasına rağmen davalıların iş bu kötüniyetli tescili kullanarak ticari sektörde haksız kazanç elde etme çabasına giriştiklerini, davalılar adına tescilli olan faydalı modelin konusunun 6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 142.maddesinde belirtilen şartları taşımadığını, faydalı model belgesinin “yenilik” ve “buluş basamağı” niteliklerine haiz olmadığını, belgenin başvuru tarihinin 14.01.2011 olduğu gözönüne alındığında dava konusu belgenin başvuru tarihinden çok daha önce hem Türkiye’de hem de diğer ülkelerde üretilmekte ve ticari faaliyetlerde kullanıldığını, dava konusu faydalı modelin koruma kapsamının, yekpare alüminyum malzemeden bir ana gövde ve çift tüplü kartuşun sıkılmasını sağlayan U hareket mili içermesi olduğunu, dava konusu ürünün alüminyumdan oluşmasının hiçbir şekilde koruma kapsamında değerlendirilemeyeceğini zira bu ürünün 4 farklı materyalden yapılabileceğini ve alüminyumun hem hafif hem de ekonomik olması nedeniyle yaygın olarak kullanıldığını, materyalin alüminyum olmasının tekniğin bilinen durumuna herhangi bir farklılık katmayan ve buluş konusuna katkı sağlamayan teknik bir özellikten ibaret olduğunu, davalıların dava konusu faydalı modeli diğer kimyasal madde sıkma tabancalarından farklı lanse ederek alüminyum gövdeyi istem konusuna almalarının tamamen kötü niyetten ibaret olduğunu, faydalı modelin 2 numaralı isteminde yer alan … hareket milinin de SMK kapsamında koruma kapsamında olamayacağını zira 2008 yılına ait kataloglarda bu … milinin kullanılmış olduğunu, bu yüzden yenilik kriterini taşımadığını, bu nedenlerle faydalı model belgesinin yenilik unsuru ihtiva etmediğini, buluş basamağı içermediğini, yasanın aradığı tescil şartlarının mevcut olmadığından bahisle, öncelikle davalılar adına tescilli … numaralı “…” başlıklı faydalı modelin üçüncü kişilere devrinin önlenmesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini, davalılar adına tescilli … numaralı “…” başlıklı tescilli faydalı modelin iptaline, sicilden terkinine karar verilmesini talep ve dava ettiği anlaşılmıştır.
Davalı vekilinin cevap ve karşı dava dilekçesinde özetle; davacının müvekkillerinin tescilli faydalı modeline tecavüz oluşturan eylemlerini örtbas etmek için, müvekkillerinin … tescil numaralı faydalı modelinin hükümsüzlüğünü talep etmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, kötü niyetle açılan davada hukuki yararının bulunmadığını, müvekkillerinin davaya konu faydalı modellerinin başvuru tarihinin 14.01.2011 olduğunu, huzurdaki davanın ise başvuru tarihinden yaklaşık 7 yıl sonra açıldığını, bu nedenle HMK 114.maddesi kapsamında hukuki menfaatin yokluğu nedeni ile davanın usulden reddine karar verilmesi gerektiğini, müvekkillerine ait “…” isimli faydalı modelin, silikon, mastik, polareten, kimyasal dübel gibi kartuş içerisine konulmuş kimyasal maddelerin pratik bir şekilde sıkılmasında kullanılan kimyasal madde tabancaları ile ilgili olduğunu, benzerlerinden daha uzun ömürlü, daha ekonomik, daha fazla baskı gücüne sahip özellikte olduğunu, yekpare yapısı ve sağladığı diğer avantajlarla emsallerinden ayrıldığını, bu hali ile yenilik özelliğini ve yine buluş basamağı özelliğini ihtiva ettiğini, buluşun amacının arzu edilen üretim kalitesi ve hızını sağlayan bir kimyasal madde tabancası ortaya koymak ve rekabet gücünü arttırmak olduğunu, bu hususların faydalı modele ait “…” ilgililerine sunulduğunu, davacının dilekçesi ekinde sunduğu 2008/2009 tarihli katalog olduğunu iddia ettiği belgede, 2008/2009 ibaresinin fotokopi-kopyalama mantığıyla oluşturulduğunu, kataloglarda tarih olamayacağını, davacı tarafın haksız iddialarına dayanak oluşturmak için katalogun sol üst köşesine tarih oynaması yaptığını, ilgili katalogun orijinalinin sorulması, orijinalinin sunulması gerektiğini, ilgili katalogda bulunan ürünlerin müvekkilinin faydalı modelinin istem alanına girmediğini, bunların yekpare olmadığını ve alüminyum ana gövde içermediğini, davacı iddialarının aksine müvekkilleri adına tescilli faydalı modelde, tekniğin bilinen durumunu aştıran şeyin, tek başina hammaddesinin alüminyum olması değil, yekpare olarak alüminyum ana gövde olması olduğunu, davacı iddialarının aksine müvekkiller adına tescilli faydalı modelin tarifnamesinde yer alan istemlerin, buluşu açık ve öz olarak ifade ettiğini, müvekkilin patentinin, … olup, yekpare alüminyum ana gövde içeren tabancalarda tasarım farklı olsa bile kullanma hakkı olduğunu, davaya konu müvekkillerine ait tescilli faydalı modelin tescil için başvurusu yapıldığı vakit yayın sürecinde, birçok firma tarafından itiraz edildiğini, tüm bu itirazların TPMK tarafından gerekçeli bir şekilde reddedildiğini, davacının asıl davaya konu hükümsüzlük talebinde kötü niyetli olduğunu, kendilerine ait daha önceki tarihli … numara ile tescilli … isimli endüstriyel tasarımları bulunmasına rağmen, davacının … numaralı endüstriyel tasarımı tescil talebinde bulunduğunu ve bunun kötü niyeti sergilediğini, davacının müvekkiller adına tescilli faydalı modelin taklidini üretmek ve satmak suretiyle kazanç sağladığını öğrenen müvekkillerinin, davacıya ait mahalde tespit yaptırması üzere düzenlenen raporla davacının müvekkillerine ait tescilli faydalı modele tecavüz ettiğinin tespit edildiğini belirterek asıl davanın reddine karar verilmesini, Müvekkillerinin, … olarak 1995 yılında … üretimine başladığını, Makina ve Hırdavat sektörünün genç, dinamik ve hızla büyüyen bir firması olarak hizmet verdiğini, kurulduğu günden itibaren arge çalışmalarına önem verdiğini, her zaman var olanın dışında farklılık yaratmak isteyen firma olarak çalışmalarına devam ettiğini, dünyada bir ilk olan yekpare alüminyum ana gövde içeren … ürettiğini, ticari hayata sunduklarını Türkiye’de ilk … üreterek fiyatı ve kalitesi sayesinde sektörün … anlayışını değiştirdiklerini, … tescil numaralı, … isimli endüstriyel tasarımın kimyasal maddelerin yüzeylere sıkılması amacıyla üretilen ürünlere ilişkin şekilleri haiz tasarım olduğunu ve TPMK nezdinde tescil edilmiş olduğunu, müvekkilince uzun yıllardır piyasada üretilen “…” tasarımı için davacı-karşı davalı tarafından … tarihinde … başvuru numarası ile Türk Patent Enstitüsüne başvurularak tasarım tescil belgesi alındığını, tasarım başvurularının kabulü sırasında Enstitü tarafından “yenilik” ve “ayırt edicilik” araştırılması yapılmamasından faydalandığını, dava konusu tasarımın yenilik ve ayırt edicilik vasfını haiz olmadığını zira davaya konu tasarımlarının, müvekkilleri tarafından başvuru tarihinden daha önceki tarihlerde tescilinin alındığını, müvekkillerine ait … tescil numaralı, “…” başlıklı faydalı model ve … tescil numaralı, … isimli endüstriyel tasarımlar, verilmiş her hangi bir izin olmaksızın, haksız bir şekilde faydalı model ve tasarım hakkına tecavüz etmek suretiyle karşı tarafça üretilerek kullanılmakta ve bu suretle kendilerine menfaat temin etmek amacıyla taklit ürünler piyasaya sunulmakta olduğunu, … Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinin … Değişik İş sayılı dosyasında yaptırılan tespitte … numaralı tasarımın tescili ile aleyhinde tespit istenene ait tespit adresinde tespit edilen ürün arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, bu sebeple benzer olarak algılandıkları sonucuna varılmış olduğunu, haliyle müvekkilinin tescilli tasarımlarına tecavüzün tespit edilmiş olduğunu, davacı-karşı davalının eylemlerinin 6769 sayılı SMK gereğince faydalı model hakkına tecavüz oluşturduğu gibi, TTK gereğince haksız rekabet de oluşturduğunu, beyanla esas dava yönünden, davacı tarafça müvekkilleri aleyhine açılan haksız davanın reddine , davacı-karşı davalı tarafa ait TPMK nezdinde tescilli … tescil numaralı tasarımının hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine, karar verilmesini, … tescil sayılı tasarımların üçüncü kişilere devrinin önlenmesi amacıyla ihtiyati tedbir kararı verilmesini, müvekkiline ait … tescil numaralı “…” başlıklı faydalı model tescilinden doğan faydalı model hakkına tecavüzün ve haksız rekabetin tespitine, durdurulmasına, giderilmesine, tecavüz suretiyle imal edilen ürünlere ve imalatında kullanılan araçlara el konulmasına, toplatılmasına, el konulan ürün ve araçların imhasına, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla müvekkillerinin uğramış olduğu zarara karşı talep arttırma hakları saklı kalmak kaydıyla 5.000,00 TL maddi tazminatın tespit tarihinden işleyecek ticari faizi ile birlikte, 50.000,00 TL manevi tazminatın tespit tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı-karşı davacıdan tahsiline, hükmün ilanına karar verilmesini talep ettiği anlaşılmıştır.
Davacı vekilinin 03.05.2018 tarihli asıl davaya ilişkin cevaba cevap ve karşı dava dilekçesine ilişkin cevap dilekçesinde özetle; dava dilekçesi ekinde sundukları …. Cumhuriyeti menşeli bir firma olan…ünvanlı şirketin çıkarmış olduğu kimyasal madde sıkma tabancalarının yer aldığı söz konusu orijinal kataloğun kapak sayfasının siyah beyaz olması nedeni ile tarih belirtilen kısmın bu yüzden siyah beyaz şekilde sunulduğunu, katalog aslını dilekçeleri ile sunduklarını, kataloglarda tarih bulunmayacağına dair davalı beyanının abesle iştigal olduğunu, keza davalının dosyaya sundukları kendi kataloglarında da tarih ibaresinin olduğunu, hem yekpare malzemeden mamul ana gövde hem de … hareket mili içeren birçok kimyasal madde sıkma tabancasının davalıların başvuru tarihinden çok daha önce piyasada mevcut olduğunu, ürünün hangi materyalden olduğu hususunun koruma kapsamı dışında olduğunu, zira bunun buluş konusuna katkı sağlamayan teknik bir özellik olduğunu, davalıların sadece dava konusu faydalı model için değil farklı ürünler içinde haksız tesciller aldıklarını, bunlardan birinin … tescil no.lu faydalı model olduğunu, bu üründe de davalının dava konusu üründe olduğu gibi farklı materyalden mamul şeklinde zaten var olan bir ürünü yine kötü niyetli şekilde tescil ettirdiğini, yenilik kriterine sahip olmaksızın sırf patent ve faydalı model korumasından yararlanabilmek için dava konusu ürünün ana gövdesinin alüminyum olarak belirtilerek tescil ettilemesinin hukuk düzenince korunmayacağını belirterek asıl davalarının kabulüne karar verilmesini talep ettiği, devamla müvekkili tarafından tescil ettirilen … tescil no.lu tasarımın yenilik ve ayırtedicilik vasfı taşıdığını, tasarımcının seçenek özgürlüğü dikkate alındığında müvekkiline ait tasarımın, davacıya ait tasarımlardan oldukça farklı olduğunu, söz konusu tasarımın oluşması için gövde, tetik ve iç itici mekanizma ile buna bağlı bileşenlerden oluşmasının teknik zorunluluk olduğunu, müvekkiline ait tasarımın seçenek özgürlüğü kısıtlı olmasına rağmen davacıya ait tasarımdan farklılaştığını, oysa ki davacının piyasada yer alan mevcut tasarımlarda hiçbir değişiklik yapmadan tasarımları birebir kopyalayarak haksız tescil sağladığını, bunlara ilişkin dava haklarını saklı tuttuklarını, davacının kötüniyetli olduğunun açık olduğunu belirterek davanın reddi gerektiğini, faydalı modele tecavüz ve haksız rekabete ilişkin tazminat davasında harç yatırılmadığını ve davanın açılmamış sayılması gerektiğini, açılan hükümsüzlük davasının öncelikli görülmesi gerektiğini belirterek asıl davanın kabulüne, karşı davanın reddine karar verilmesini talep ettiği anlaşılmıştır.
Dosyada tarafların bildirdikleri tüm deliller toplanmış, TPMK kayıtları getirtilmiş özel ve teknik bilgi gerektirmesi nedeniyle bilirkişi incelemesi yaptırılarak rapor alınmıştır.
Türk Patent ve Marka Kurumu’ kayıtlarının incelenmesinde … tescil numaralı “…” buluş başlıklı faydalı modelin davalılar-karşı davacılar … ve …’e ait olduğu ve tescil korumasının devam ettiği , … nolu tasarımın 26.08.2011 tarihinde davalı-karşı davacı … adına tescil edildiği, tescil korumasının halen devam ettiği, … tescil numaralı tasarımın … tarihinde davacı-karşı davalı … adına tescil edildiği ve tescil korumasının halen devam ettiği anlaşılmıştır.
Dosyaya sunulan 02.12.2019 tarihli bilirkişi raporunda özetle;
… 1 no’lu tasırım…, … … 1 no’lu tasarımın karşılaştırılmasında;Tasarımların her ikisi farklı isimlendirilmiş olsalar da işlev olarak aynı işi görmektedirler. Tasarımlar, gövde, tetik, iç itici mekanizma (doğrusal hareket mili) ve bunlara bağlı bileşenlerden oluşmaktadırlar ve bu unsurlar ortak unsurlardır. Ana gövde, iki tasarımda da tek parça olup silindir yapıdadır. Ana gövdenin iç kısmı iki tasarımda da benzer şekilde boşluklu yapıya sahiptir. … no.lu tasarımda ana gövdenin üst kenarı düz çizgi şeklinde, … no.lu tasarımda kademeli çizgi şeklindedir. İki tasarımda da tetiklerin yerleşim biçimi benzerdir. … no.lu tasarımda tetiğin üst tarafında dışa doğru üçgen çıkıntı bulunmaktadır. İki tasarımda da iç itici mekanizmanın (doğrusal hareket milinin) uç kısmı benzerdir. … no.lu tasarımda iç itici mekanizmanın (doğrusal hareket milinin) dış tarafında konik öge bulunmaktadır, diğer tasarımdaysa mekanizmanın bükülmüş hali şeklindedir. Tetiğin arka kısmında yer alan mandal, tasarımların her ikisinde de benzer yapı ve orandadır. Karşılaştırılan tasarımlar arasında belirtilen farklar küçük ayrıntılarda olup ürünlerin her ikisinin de aynı amaçla kullanılan ürünler oldukları, hitap ettikleri tüketici kitlesi ve seçenek özgürlüğü dikkate alınarak yapılan değerlendirme sonucunda … no.lu tasarımın l.sıra no.lu tasarımının genel kalıp ve görünüm özelliği ve detaylar yönünden bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde farklılıklar bulunmadığı, Tasarımlar arasında ayırt edicilikten ziyade tasarım bütünlüğü açısından benzerlik bulunduğu, bu sebep ile … no.lu tasarım ile benzer olarak algılandıkları sonucuna varılmıştır.
… 2 no’lu tasarım … ile … … 1 no’lu tasarımın karşılaştırılmasında; Tasarımların her ikisi farklı isimlendirilmiş olsalar da işlev olarak aynı işi görmektedirler. Tasarımlar, gövde, tetik, iç itici mekanizma (doğrusal hareket mili) ve bunlara bağlı bileşenlerden oluşmaktadırlar ve bu unsurlar ortak unsurlardır. Ana gövde, iki tasarımda da tek parça olup silindir yapıdadır. Ana gövdenin iç kısmı iki tasarımda da benzer şekilde boşluklu yapıya sahiptir. Her iki tasarımda ana gövdenin üst kenarı düz çizgi şeklindedir. İki tasarımda da tetiklerin yerleşim biçimi benzerdir. Her iki tasarımda tetiğin üst tarafında dışa doğru üçgen çıkıntı bulunmaktadır. İki tasarımda da iç itici mekanizmanın (doğrusal hareket milinin) uç kısmı benzerdir. 2011 05468 no.lu tasarımda iç itici mekanizmanın (doğrusal hareket milinin) dış tarafında konik öge bulunmaktadır, diğer tasarımdaysa mekanizmanın bükülmüş hali şeklindedir. Tetiğin arka kısmında yer alan mandal, tasarımların her ikisinde de benzer yapı ve orandadır. Karşılaştırılan tasarımlar arasında belirtilen farklar küçük ayrıntılarda olup ürünlerin her ikisinin de aynı amaçla kullanılan ürünler oldukları, hitap ettikleri tüketici kitlesi ve seçenek özgürlüğü dikkate alınarak yapılan değerlendirme sonucunda … no.lu tasarımın 2.sıra no.lu tasarımının genel kalıp ve görünüm özelliği ve detaylar yönünden bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde farklılıklar bulunmadığı, Tasarımlar arasında ayırt edicilikten ziyade tasarım bütünlüğü açısından benzerlik bulunduğu, bu sebep ile … no.lu tasanm ile benzer olarak algılandıkları,
Epoksi Tabancası 3 no’lu tasarım … ile sıkma tabancası … no’lu tasarımın karşılaştırılmasında; Tasarımların her ikisi farklı isimlendirilmiş olsalar da işlev olarak aynı işi görmektedirler. Tasarımlar, gövde, tetik, iç itici mekanizma (doğrusal hareket mili) ve bunlara bağlı bileşenlerden oluşmaktadırlar ve bu unsurlar ortak unsurlardır. Ana gövde, iki tasarımda da tek parça olup silindir yapıdadır. Ana gövdenin iç kısmı iki tasarımda da benzer şekilde boşluklu yapıya sahiptir. … no.lu tasarımda ana gövdenin üst kenarı düz çizgi şeklinde, … no.lu tasarımda kademeli çizgi şeklindedir. İki tasarımda da tetiklerin yerleşim biçimi benzerdir. … no.lu tasarımda tetiğin üst tarafında dışa doğru üçgen çıkıntı bulunmaktadır. İki tasarımda da iç itici mekanizmanın (… hareket milinin) ana gövdeye bağlanan alt ucu ile üst yuva ile irtibatlanan üst ucu benzerdir. Aradaki tek fark, … milinin alt ve üst ucunu oluşturan kısmın birinde kavisli birinde dik gelmesidir. Tetiğin arka kısmında yer alan mandal, tasarımların her ikisinde de benzer yapı ve orandadır. Karşılaştırılan tasarımlar arasında belirtilen farklar küçük ayrıntılarda olup ürünlerin her ikisinin de aynı amaçla kullanılan ürünler oldukları, hitap ettikleri tüketici kitlesi ve seçenek özgürlüğü dikkate alınarak yapılan değerlendirme sonucunda … no.lu tasarımın 3.sıra no.lu tasarımının genel kalıp ve görünüm özelliği ve detaylar yönünden bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde farklılıklar bulunmadığı, Tasarımlar arasında ayırt edicilikten ziyade tasarım bütünlüğü açısından benzerlik bulunduğu, bu sebep ile 2011 05468 no.lu tasarım ile benzer olarak algılandıkları ”
… 4 no’lu tasarım … ile … … 1 no’lu tasarımın karşılaştırılmasında; Tasarımların her ikisi farklı isimlendirilmiş olsalar da işlev olarak aynı işi görmektedirler. Tasarımlar, gövde, tetik, iç itici mekanizma (doğrusal hareket mili) ve bunlara bağlı bileşenlerden oluşmaktadırlar ve bu unsurlar ortak unsurlardır. Ana gövde, iki tasarımda da tek parça olup silindir yapıdadır. Ana gövdenin iç kısmı iki tasarımda da benzer şekilde boşluklu yapıya sahiptir. Her iki tasarımda ana gövdenin üst kenarı düz çizgi şeklindedir. İki tasarımda da tetiklerin yerleşim biçimi benzerdir. … no.lu tasarımda tetiğin üst tarafında dışa doğru üçgen çıkıntı bulunmaktadır. İki tasarımda da iç itici mekanizmanın (… hareket milinin) ana gövdeye bağlanan alt ucu ile üst yuva ile irtibatlanan üst ucu benzerdir. Aradaki tek fark, … milinin alt ve üst ucunu oluşturan kısmın birinde kavisli birinde dik gelmesidir. Tetiğin arka kısmında yer alan mandal, tasarımların her ikisinde de benzer yapı ve orandadır. Karşılaştırılan tasarımlar arasında belirtilen farklar küçük aynntılarda olup ürünlerin her ikisinin de aynı amaçla kullanılan ürünler oldukları, hitap ettikleri tüketici kitlesi ve seçenek özgürlüğü dikkate alınarak yapılan değerlendirme sonucunda … no.lu tasarımın 4.sıra no.lu tasarımının genel kalıp ve görünüm özelliği ve detaylar yönünden bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde farklılıklar bulunmadığı, Tasarımlar arasında ayırt edicilikten ziyade tasarım bütünlüğü açısından benzerlik bulunduğu, bu sebep ile … no.lu tasarım ile benzer olarak algılandıkları…” hususlarının tespit edildiği anlaşılmıştır.
KANAAT VE GEREKÇE
Dava konusu uyuşmazlık; 6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında davalılar-karşı davacılar adına tescilli … numaralı “…” başlıklı tescilli faydalı modelin hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine, karşı dava; davacı-karşı davalı adına tescilli … tescil numaralı tasarımların hükümsüzlüğü ve sicilden terkini ile … tescil numaralı faydalı modele ilişkin olarak faydalı model hakkına tecavüzün ve haksız rekabetin tespiti, durdurulması, giderilmesi ile maddi manevi tazminat istemine ilişkindir.
Türk Patent ve Marka Kurumu’ kayıtlarının incelenmesinde … tescil numaralı “…” buluş başlıklı faydalı modelin davalılar-karşı davacılar … ve …’e ait olduğu ve tescil korumasının devam ettiği , … nolu tasarımın 26.08.2011 tarihinde davalı-karşı davacı … adına tescil edildiği, tescil korumasının halen devam ettiği, … tescil numaralı tasarımın 17.02.2017 tarihinde davacı-karşı davalı … adına tescil edildiği ve tescil korumasının halen devam ettiği anlaşılmıştır.
ASIL DAVA YÖNÜNDEN FAYDALI MODEL BELGESİNİN HÜKÜMSÜZLÜĞÜNE İLİŞKİN DEĞERLENDİRME
Sınai Mükliyet Kanunu 77mad.
1- Aşağıdaki hâllerde tasarımın hükümsüz sayılmasına mahkeme tarafından karar verilir:
a) 55 inci maddenin birinci ve ikinci fıkralarında yer alan tanımlara uygun olmadığı, 56 ncı ve 57 nci maddelerde belirtilen şartları taşımadığı, 58 inci maddenin dördüncü fıkrası ve 64 üncü maddenin altıncı fıkrasının (c) bendi kapsamında olduğu, başvurunun kötüniyetle yapıldığı ve bir fikri mülkiyet hakkının yetkisiz kullanımını içerdiği ispat edilmişse.
b) Hak sahipliğinin başka kişiye veya kişilere ait olduğu ispat edilmişse.
c) Sonradan kamuya açıklanan aynı veya benzer nitelikteki bir tasarımın başvuru tarihi, tescilli bir tasarımın başvuru tarihinden önce ise.
(2) 64 üncü maddenin altıncı fıkrasının (b) ve (ç) bentleri ile fikri mülkiyet haklarının yetkisiz kullanımı gerekçesiyle tasarımın bir kısmına ilişkin hükümsüzlük talebinin kabul edilmesi hâlinde, o kısmın tescili hükümsüz kılınır. Kısmi hükümsüzlük sonucunda tescilin devamı için, kalan kısmın koruma şartlarını sağlaması ve tasarım kimliğini muhafaza etmesi şarttır.” hükümlerine amirdir.
Dava konusu tasarımın kamuya ilk sunulduğu tarihi tespit açısından davalı/karşı davacının … no.lu tasarım tescil tarihinin dikkate alınması gerekir.Dosya içerisinde mevcut davacı tarafından sunulan belgeler incelendiğinde farklı firmalara ait kataloglarda, yer alan … tabancası ürünlerinin davalıya ait istemlerde belirtildiği şekilde yekpare gövdeden oluşan ürünler oldukları, bu ürünlerde hareket milininde davalının istemlerini kapsayacak şekilde yer aldığı, davacının sunduğu delillerin yayınlandığı tarih olarak 2007-2008-2009-2010 yıllarının gözüktüğü, hükme esas alınan bilirkişi raporu ile tespit edildiği üzere; davalıya ait, 14/01/2011 tarihinde başvurusu yapılan, … tescil numarası ile 23/01/2012 tarihinde tescil edilen faydalı modelin hiçbir isteminin, başvuru tarihi itibariyle yenilik unsurunu içermediği, zira, faydalı model belgesinin koruma alanını gösteren istemler ile davacının dayandığı yenilik bozucu belgeler karşılaştırıldığında daha önceki tarihli anılan belgelerde, faydalı modelin istemleri aynen yer aldığından faydalı model konusunun yenilik vasfını taşımadığının açık olduğu, yekpare gövdede kullanılan malzemeyi, yenilik ve tekniğin bilinen durumunu aşma açısından değerlendirmenin mümkün olmadığı zira kataloglarda yer alan ürünlerin bir kısmında farklı şekilde de olsa alüminyum gövdeden oluşan yekpare ürünlerin yer aldığı, keza kataloglarda yer alan ürünlerin kamuya sunum tarihlerinin de başvuru tarihinden önceki tarihleri içerdiği, Kaldı ki 1 no.lu ana istemin yenilik vasfının olmaması nedeniyle buna bağımlı olan diğer isteminde yenilik vasfının olmayacağı dolayısı ile davalı adına tescilli …numaralı “…” başlıklı faydalı model belgesinin hükümsüz kılınması gerekeceği kanaatine ulaşılmıştır.
KARŞI DAVA YÖNÜNDEN TASARIMIN HÜKÜMSÜZLÜĞÜ, TECAVÜZ VE HAKSIZ REKABET TALEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
Mahkememizce hükme esas alınan bilirkişi raporunda; davacıya ait … no.lu tasarımın l-2-3-4.sıra no.lu tasarımlarının genel kalıp ve görünüm özelliği ve detaylar yönünden bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde farklılıklar bulunmadığı, tasarımlar arasında ayırt edicilikten ziyade tasarım bütünlüğü açısından benzerlik bulunduğu, bu sebep ile … no.lu tasarım ile benzer olarak algılandıkları tespit olunmuştur. Gerek … gerekse de … no.lu tasarımların tescilli tasarım oldukları sabittir ve hükümsüz kılınmadıkları sürece tescil korumasından yararlanacakları açıktır. Bu açıdan, tarafların tescilli tasarımlarını kullanmaları her ikisi açısından da tecavüz oluşturmayacaktır. Yukarıda ayrıntıları ile izah edildiği üzere davalıya ait … numaralı faydalı model belgesinin hükümsüz kılınmasına ilişkin değerlendirme nazara alındığında faydalı model belgesine vaki tecavüzün söz konusu olmayacağı, dolayısı ile haksız rekabet koşullarının da oluşmadığı sonucuna varılmıştır.
Tüm dosya kapsamı, sunulan deliller, hüküm kurmaya elverişli bilirkişi raporu bir bütün olarak değerlendirildiğinde: mevcut dosya kapsamı yukarıda belirtilen açıklamalar ve yukarıda açıklanan mevzuat kapsamında asıl davanın kabulü ile, davalı adına TPMK nezdinde tescilli … tescil numaralı “…” başlıklı faydalı model belgesinin hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine, tasarımın hükümsüzlüğü, tasarım tecavüz ve haksız rekabetin tespti, durdurulması, önlenmesi, ortadan kaldırılması ve maddi ve manevi tazminat yönelik karşı davanın reddine karar vermek gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm tesis olunmuştur
HÜKÜM :Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere,
1-Asıl davanın KABULÜ İLE, Davalı adına TPMK nezdinde tescilli … tescil numaralı “…” başlıklı faydalı model belgesinin hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine,
a)-Alınması gereken 54,40 TL karar harcından, peşin yatırılan 35,90 TL’nin mahsubu ile kalan 18,50 TL’nin davalılar-karşı davacılardan tahsili ile Hazine’ye irat kaydına,
b)-Davacı-karşı davalı tarafından yapılan 1.125,00 TL bilirkişi ücreti, 233,00 TL posta gideri olmak üzere toplam 1.358,00 TL ile 71,80 TL (peşin harç+başvurma harcı) olmak üzere toplam 1.501,60 TL’nin davalılar-karşı davacılardan tahsili ile davacı-karşı davalıya verilmesine,
c)-Davacı-karşı davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT’ne göre tespit olunan 4.910,00 TL’nin davalılar-karşı davacılardan tahsili ile davalı-karşı davacıya ödenmesine,
2-Tasarımın hükümsüzlüğü, tasarım tecavüz ve haksız rekabetin tespti, durdurulması, önlenmesi, ortadan kaldırılması ve maddi ve manevi tazminat yönelik karşı davanın REDDİNE,
a)-Alınması gereken 54,40 TL karar harcından peşin yatırılan 941,50 TL’den mahsubu ile kalan 887,10 TL’nin karar kesinleştiğinde talep halinde yatırana iadesine,
b)-Davalılar-karşı davacılar tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
c)-Davacı-karşı davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT’ne göre tespit olanan 4.910,00 TL’nin davalılar-karşı davacılardan alınarak, davacı-karşı davalıya ödenmesine,
3-Yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı, (HMK 345/1 md. gereğince) gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamı ödenmek suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı. 14/10/2020

Katip …
e-imzalı

Hakim …
e-imzalı