Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/738
KARAR NO : 2019/409

DAVA : Üyelikten Çıkarma Cezasının İptali
DAVA TARİHİ : 22/11/2017
KARAR TARİHİ : 08/10/2019

Mahkememizde görülmekte bulunan üyelikten çıkarma cezasının iptali davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı dava dilekçesinde özetle, …’ın 8. Olağanüstü Genel Kurulu öncesi ve sonrasında yaşanan tartışmalar ve bu tartışmaların yoğunluğunda yer alan bir üye olarak haklarını korumak ve savunmak için yaptığı çalışmaların tamamen sanatının ve emeğinin hukuki olarak mücadelesi olduğunu, kendisinin de herkes gibi sosyal medyada yazdığı yazılar ve düşüncelerini, sorgulamaları dolayısıyla … Haysiyet Kurulu tarafından hem sorduğu sorular ve verdiği cevaplar yüzünden ihraç edilmekle karşı karşıya kaldığını ve ihraç edildiğini, …’a yaptığı yeniden üyelik başvurusu için öncelikle mahkemeye başvurması gerektiğini belirterek, talebinin …’a iletilmesini ve var olan eserlerinin korunmasına sahip çıkmak için gereğinin yapılmasını talep ettiği anlaşılmıştır.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle, davacı her ne kadar haksız şekilde meslek birliği üyeliğinden çıkarıldığını iddia etmiş ise, davacının sosyal medya platformu facebook üzerinden müvekkili meslek birliği ve kurulları hakkında paylaştığı yazının tespit edilmesiyle birlikte yapılan değerlendirmeler sonucunda üyelikten çıkartılmasına karar verildiği, davacının sosyal medya hesabından müvekkili aleyhinde gerçeğe aykırı iddia ve ithamlarda bulunduğunun tespit edildiğini, iddiaların … Yönetim Kurulu’nda görüşüldüğünü, … tarihli ve … nolu … Yönetim Kurulu Kararı ile Haysiyet Kurulu’na sevkedildiğini, noter aracılığı ile kendisine bildirildiğini kendisinin yazılı savunmada bulunduğunu, davacının yazılı savunmasında söz konusu beyanlarını ispatlayamadığı gibi hiçbir belgeye dayanmayan gerçek dışı beyanlarına ve hukuka aykırı fiil isnatlarına devam ettiğini, bu nedenle 04/10/2013 tarihli … Haysiyet Kurulu toplantısında ilgili beyanları nedeniyle üye …’a … Üye Disiplin Yönergesi 8/d maddesi uyarınca üyelikten çıkarma cezası verildiğini belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava, … Haysiyet Kurulu’nun vermiş olduğu üyelikten çıkarma kararının iptali talebine ilişkindir.
Dosyada tarafların bildirdiği deliller toplanmış, davacının … Haysiyet Kuruluna sevkine ilişkin … tarih ve … sayılı Yönetim Kurulu Kararı ile … Haysiyet Kurulu’nun … tarih … sayılı toplantı tutanağı dosyaya sunulmuştur.
… Yönetim Kurulu’nun … tarihli, … sayılı kararında, “… Üyesi …’un, sosyal medyada ‘… ın 45 milyon TL borcu olduğuna dair’ iddiasını kanıtlaması için Haysiyet Kurulu’na havalesine oy birliği ile” şeklinde verilen karar ile Haysiyet Kurulu’na sevk edildiği anlaşılmıştır.
Haysiyet Kurulu’nca; “Üye … hakkında kurulumuzca tamamlanmış soruşturma sonucunda üyeler …, … ve …’nun çoğunluk oylarıyla Üye Disiplin Yönergesinin 8/d maddesine göre Üyelikten Çıkarma cezası verilmiştir.” şeklinde karar verildiği anlaşılmıştır.
Davalı …, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 42. maddesi uyarınca kurulan, statüsü ve kuruluşu yasa tarafından belirlenen, müzik eserleri alanında faaliyet gösteren bir meslek birliğidir. …, müzik eseri/hak sahiplerinin (Besteci, söz yazarı, aranjör, editör) çıkarlarını korumak, 5846 sayılı Kanunla tanınmış hakların idaresi ve takibini, alınacak ücretlerin tahsilini ve hak sahiplerine dağıtımını sağlamak amacıyla faaliyette bulunmakta ve bu kapsamda eser sahiplerinden ve yasadan aldığı yetkiler çerçevesinde hareket etmekte olup, yine aynı kanunun 42/B maddesi gereği T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığının idari ve mali denetimine tabi bir meslek birliğidir.
Haysiyet kurulunca alınan kararın değerlendirilmesi yönünden ilgili mevzuatın irdelenmesi gerek ve zorunludur.
… Haysiyet Kurulu Yönergesi Bölüm II’de, Haysiyet Kurulunun Çalışma Esasları düzenlenmiş olup buna göre;
“MADDE 4. Haysiyet Kurulu, Genel Kurulca asıl üyeler arasından iki yıl için gizli oy ile seçilen beş üyeden oluşur. Ayrıca, asıl üye sayısınca yedek üye seçilir. Kurul seçimi izleyen üç gün içinde asıl üyeler arasından bir başkan seçer.
Haysiyet Kurulu, Yönetim Kurulunun talebi üzerine Disiplin Yönergesi hükümlerini uygulamak üzere üye tam sayısının salt çoğunluğu ile toplanır. Tayin edilen toplantı gününde üyelerden biri toplantıya katılmadığı takdirde mazeretini yazılı olarak bildirmek zorundadır. Kurul üye tam sayısının salt çoğunluğu ile karar alır.
“Haysiyet Kurulunun Görevleri” madde 5’te düzenlenmiş olup buna göre; a) …’a kayıtlı üyeler hakkında Üye Disiplin Yönergesinde öngörülen yaptırımı uygulama ve disiplin cezası vermek, b) Fikir ve Sanat Eseri sahipleri ile komşu hak sahipleri meslek birlikleri ve Federasyonları hakkında Tüzük’te ve … Tüzüğünde öngörülen hallerde üyelikten çıkarma cezası ile Disiplin Yönergesinde öngörülen cezaları vermek.
“Konunun İntikali Ve Ön Soruşturma” madde 6’da düzenlenmiş olup; Disiplin yaptırımı uygulanmasını gerektiren bir durumun oluşumu üzerine ya Genel Sekreterlik gerekli ön hazırlıkları yaparak konuyu Yönetim Kurulu’nun bilgisine sunar ya da böyle bir ön hazırlığa gerek olmaksızın haricen edindiği bilgi üzerine Yönetim Kurulu konunun önemini dikkate alarak gerekli kanıtları geciktirmeksizin toplatır ve düzenlenen inceleme dosyasının Haysiyet Kurulu’na sunulmasını kararlaştırır.
“Haysiyet Kurulunun Çalışma Yöntemi” madde 7’de düzenlenmiş olup; Haysiyet Kurulu, Yönetim Kurulu’nun kararı üzerine toplanır. Haysiyet Kurulu, çalışmalarına, önce ilgili üyeye tebliğ tarihinden başlamak üzere, en fazla yedi günlük bir süre tanıyarak yazılı savunmasını talep etmek suretiyle başlar. Üye savunmasını bizzat Kurul toplantısına katılarak da yapabilir. Hakkında ceza istenilen üye, tanık dinletme, ayrıca belge sunma veya soruşturma belgelerini tetkik etme veya bir avukat marifetiyle de tetkik ettirme, hakkını kullanabilir.
Haysiyet Kurulu, kendisine intikal eden inceleme talebi üzerine yaptığı ilk toplantı tarihinden itibaren bir ay zarfında karar vermekle yükümlüdür. Kurul yürütülen soruşturma hakkında en fazla 3 defa toplantı yapacak olup, gerekli görülen hallerde kurul başkanının yazılı talebi ile bir toplantı daha yapabilir.
Kurul, incelenen konunun özelliklerini göz önünde bulundurarak, Genel Sekreterlik Hukuk İşleri Bölümü’nden görüş talep edebilir, Kurul kararlarında çekimser oy kullanılmaz. Kararlar üye tam sayısının salt çoğunlu ile alınır. Alınan karar, gereği yapılmak üzere Yönetim Kurulu Başkanlığına gönderilir. Uyarı, kınama, hak mahrumiyeti ve üyelikten çıkarma kararları, üyeye elden ya da noter marifetiyle tebliğ edilir. Noter marifetiyle yapılacak tebligat üyenin …’da kayıtlı adresine yapılır.
Haysiyet Kurulu Kararlarına karşı hukuk yollarına başvurulabilir. Haysiyet Kurulu kararının üyeye tebliğinden itibaren bir aylık süre içerisinde, üye tarafından karara karşı yargıya müracaat edildiğinin …’a bildirilmemesi halinde karar, … nezdinde kesinleşmiş kabul edilerek gerekli işlemler yapılır.
“Haysiyet Kurulu Kararlarında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar” madde 8’e göre Sayılanlarla sınırlı olmamak üzere Haysiyet Kurulu Kararlarında;
1-Üyenin savunması alınıp, konu ile ilgili tüm bilgi ve belgeler toplanmadan önce fiile ilişkin kanaat belirtir nitelikli bir karar almamakla,
2-Disiplin suçunun oluşup oluşmadığı ile ilgili olmayan değerlendirilmelerde bulunmamakla,
3-Ceza tayini sırasında ilgili fıkralarda öngörülen fiil ve hallerin tam olarak oluşup oluşmadığının irdelemekle yükümlüdür.
… Üye Disiplin Yönergesi Bölüm II’de , Yaptırımlar öngörülmüş olup buna göre (MADDE 4.) Bu Yönerge ile … üyeleri hakkında hatalı veya kusurlu bazı fiilleri dolayısıyla uygulanabilecek yaptırımlar ile yaptırım uygulanacak fiiller aşağıda öngörülmüştür: a) Uyarı, b) Kınama, c) Hak mahrumiyeti, d) Üyelikten çıkarma.
Aynı fiil birden fazla ceza fıkrası kapsamında ele alınıp ayrı ayrı ceza tayini yoluna gidilemez. Üyeye fiiline karşılık gelen en üst yaptırım uygulanır. Haysiyet Kurulu Kararı, üyeye yazılı olarak bildirilir.
“UYARI” yaptırımı MADDE 5’te düzenlenmiş olup buna göre ; “… üyelerine, aşağıda belirtilen hallerde uyarı yaptırımı uygulanır. Uyarı gerektiren fiiller ve haller şunlardır: a) Geçerli bir mazereti olmaksızın … tarafından yapılan duyurulara cevap vermemek, istenilen bilgi ve belgeleri zamanında iletmemek, yapılan çağrılara riayet etmemek; b) İletişim bilgilerinde (adres, telefon, e-mail vb.) olabilecek değişiklikleri talep edilen süre içinde …’a göndermemek, c) …’dan kendisi hakkında ayrıcalıklı bir uygulama beklentisi içinde olmak ve beklentisini gerçekleştirmek için kişiler üzerinden faaliyetlerde bulunmak. d) Üyelik aidatının ödemesini yazılı bildirime (mektup, e-mail, gsm hatlarına sms vb.) rağmen nedensiz olarak 60 günden daha fazla geciktirmek, e) … yararlarını zedeleyici söz ve davranışlarda bulunmak, f) Usulsüz şikâyet veya başvurularda bulunmak, g) Genel Sekreterlik’te yürütülmekte olan iş ve işlemlerle ilgili olarak Yönetim Kurulu üyeleri veya diğer üyelerin aracılığından yararlanma girişiminde bulunmak, h) … çalışanlarının hizmetlerini engelleyici hal ve davranışlarda bulunmak.
“KINAMA” yaptırımı MADDE 6’da düzenlenmiş olup buna göre; “… üyelerine, aşağıda belirtilen hallerde kınama yaptırımı uygulanır. İlgili Haysiyet Kurulu kararı, üyeye yazılı olarak bildirilir. Kınama gerektiren fiiller ve haller şunlardır: a) Kendisine 5. madde gereği yapılan yazılı uyarıya rağmen, uyarı konusu fiil veya halleri sürdürmek, b) … Genel Kurulları ve …’ın tüm çalışma mahallerinde huzur, sükûn ve çalışma düzenini engelleyici tutum ve davranışlar içinde olmak, … çalışanları veya diğer üyeler hakkında yüze karşı veya gıyapta hakaret, tahkir edici sözler sarf etmek, genel ahlak ve edep dışı davranışlarda bulunmak, c) Uyarı cezasına rağmen, geçerli bir mazereti olmaksızın 30 gün içinde … aidatını ödememek. d) Kusurlu davranmak suretiyle … aleyhine yargı yollarına başvurulmasına sebebiyet vermek, e) …’a ait araç, gereç, eşya ve benzeri malzemelere kusurlu davranışlarıyla zarar vermek, (bu takdirde zarar ayrıca rayiç bedel üzerinden tazmin ettirilir) f) Uyarı cezası almasına rağmen, geçerli bir mazereti olmaksızın 30 gün içinde … tarafından yapılan duyurulara cevap vermemek, istenilen bilgi ve belgeleri zamanında iletmemek, yapılan çağrılara riayet etmemek;
“HAK MAHRUMİYETİ” yaptırımı MADDE 7’de düzenlenmiş olup buna göre; Hak mahrumiyeti cezası, aşağıda sayılan fiiller ve hallerin gerçekleşmesi durumunda Haysiyet Kurulu’nca kararlaştırılır. Aşağıda yazılı fiilleri işleyen asıl ve yararlanan üyeler, mali hak dağıtımları dışındaki tüm haklardan, cezanın kesinleştiği tarihten itibaren 4 yıl süresince mahrum kalır. a) Son 4 yıl içinde birden fazla kınama cezası almak, b) Basın-yayın organları, internet veya sosyal medya (twitter, facebook vb.) aracılığıyla … yararlarını zedeleyici, … divan kurulu Yönetim Kurulu ve diğer üst kurul üyeleri hakkında olumsuz, tahkir edici beyanlarda ve hakarette bulunmak, c) Üyenin beyanı ya da … Teknik Bilim Kurulu kararıyla veya kesinleşmiş bir yargı kararıyla sabit olmak şartıyla, …’a sunduğu bildirimlerde kasden yanıltıcı bilgilere yer vermek ve/veya yanıltıcı beyanlarda bulunmak ve dolayısıyla bundan haksız kazanç elde etmek.
“ÜYELİKTEN ÇIKARMA” yaptırımı MADDE 8’de düzenlenmiş olup buna göre; Üyelikten çıkarma cezası, aşağıda sayılan fiiller ve hallerin gerçekleşmesi durumunda, Haysiyet Kurulu’nca kararlaştırılır. a)Kasıtlı eylem ve söylemleriyle …’ın çalışmasına, amaçlarını gerçekleştirmesine engel olmak, b)Yetki belgesine aykırı davranışlarını, yazılı uyarıya rağmen sürdürmek, c) Asıl üyeler yönünden, özür bildirmeksizin ve yazılı uyarıya rağmen arka arkaya üç genel kurul toplantısına katılmamak, d) … Yönetim Kurulu, Denetleme Kurulu ile Haysiyet Kurulu tarafından, … tüzel kişiliğine karşı Türk Ceza Kanununda öngörülen fiillerden birinin işlendiği hususunun tespit edilmesi.
Madde 9 a göre; …’a kayıtlı üyeler hakkında bu Yönerge’de öngörülen yaptırım uygulama ve disiplin cezası verme yetkisi … Haysiyet Kuruluna aittir.
Tüm dosya kapsamı ve sunulan deliller bir bütün olarak değerlendirildiğinde; davacının … Yönetim Kurulu’nun 10/09/2013 tarihli, 740 sayılı kararı ile … Haysiyet Kurulu’na sevk edildiği, Haysiyet Kurulu’nun … tarih … tarih ve sayılı kararı ile davacı hakkında üyeler …, … ve …’nun çoğunluk oylarıyla Üye Disiplin Yönergesinin 8/d maddesine göre Üyelikten Çıkarma cezası verilmiş ise de; ilgili karar dosyası incelendiğinde davacının “sosyal medyada …’ın 45 milyon TL borcu olduğuna dair” iddiasını kanıtlaması için Haysiyet kuruluna sevkine karar verildiği, ancak haysiyet kurulunca Yönetim kurulu sevk kararında belirtilen husus dışında sosyal medyadaki tüm paylaşımları üzerinden değerlendirme yapıldığı, karar gerekçesinde “… kurulları ile alakalı olarak sosyal medya üzerinden gerçeğe aykırı beyanlarda bulunduğu, yönetim kurulu ve haysiyet kurulu üyelerini peşinen suçlu kabul ederek ve suçlu gibi ilan ederek TCK’da yer alan basın yayın yoluyla tehdit ve iftira gibi suçları işlediği, söylem ve eylemlerinin disiplin yönergesinde belirtilen uyarı kınama hak mahrumiyeti ve üyelikten çıkarma cezalarının verilebilmesi sonucunu doğurduysa da pişmanlığını gösterir beyanda bulunmadığı gibi soruşturma süresinde de aynı söylemlere devam ettiğinin tespit olunduğundan bahisle indirim yapılmaksızın oy çokluğuyla cezanın verildiği” belirtilmiş olup öncelikle davacının sosyal medya üzerinden yapılan paylaşımları incelendiğinde davalı meslek birliği üyesi olan davacının birliğin borç miktarına ilişkin söylem ve paylaşımlarının ancak ağır eleştiri olarak kabulünün gerektiği, paylaşımların ifade özgürlüğü ve düşünceyi açılama yayma hürriyeti kapsamında değerlendirilmesi gerektiği, bu yönde eleştiri alan meslek birliğinin şeffaflık içerisinde gerekli açıklamayı yapabileceği gibi üyelerini bu noktada bilgilendirmesinin birliğin kuruluş amacına ve işleyişine daha fazla fayda sağlayacağı açıkken aleyhe beyanda bulunulduğundan bahisle haysiyet kuruluna sevkin … gibi içerinde yüzlerce sanatçıyı barındıran ve fikir ve ifade özgürlüğü noktasında üst seviyede anlayışa sahip olması beklenen meslek birliğinin duruşu ile bağdaşmayacağı, bir an için disiplin cezası gerektiren fiilin bulunduğu ve şartların oluştuğunun kabulü halinde dahi yukarıda izahı yapılan Haysiyet kurulu yönergesindeki çalışma usullerinin gerek davacının haysiyet kuruluna sevke yönelik yönetim kurulu kararı yönünden gerekse sevk sonrası haysiyet kurulunun işleyişi yönünden (yukarıda izahı yapılan 8. Madde kapsamında) yerine getirilmediği, zira davacının beyanlarının ispat yerinin haysiyet kurulu olmadığı gibi yönetim kurulunun bu yönde karar almasının da izahı yapılan mevzuata uygun düşmediği, yine haysiyet kurulunun resen hareket kabiliyeti bulunmadığı dikkate alındığında yönetim kurulu sevk kararında belirtilen hususlarla sınırlı inceleme yapması gerekirken resen incelemeyi genişletmesinin çalışma usullerine uygun düşmediği, yine basın yayın yoluyla iftira ve tehdit suçuna yönelik değerlendirmeler üzerinden yapılan ihraç gerekçesi yönünden ise esasen yukarıda izahı yapılan yönergenin 8/d kapsamında disiplin cezasının uygulanabilmesi için suçsuzluk karinesi gözetildiğinde mahkemelerce verilmiş mahkumiyet kararı alınmaksızın bu bent gereği disiplin cezasının verilemeyeceği, idari bir yapı niteliğindeki haysiyet kurulu izahı yapılan mevzuat kapsamında değerlendirme yapabilecek ise de TCK kapsamındaki fiillerin işlendiğinin tespitinin ancak mahkeme kararı sonrası tespit olunabileceği, haysiyet kurulunun soyut değerlendirmelere dayalı olarak karar vermesi halinde, bu kararın suçsuzluk karinesini ihlal teşkil edeceği izahtan vareste olmakla davacı hakkında verilen … Haysiyet Kurulunun 04/10/2013 tarih 2.4/3125 evrak kayıt nolu üyelikten çıkarma cezasına ilişkin kararının iptaline karar vermek gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm tesis olunmuştur.
HÜKÜM :Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere,
1-1-Davanın KABULÜ ile, davacı hakkında verilen … Haysiyet Kurulunun … tarih … evrak kayıt nolu üyelikten çıkarma cezasına ilişkin kararının İPTALİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca hesap olunan 44,40 TL karar harcından peşin yatırılan 31,40 TL’nin mahsubu ile kalan 13,00 TL bakiye karar harcının davalıdan tahsili ile Hazine’ye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan: 166,50 TL posta gideri ve 62,80 TL harç (peşin+başvuru) olmak üzere toplam 229,30 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısmının talep halinde ve karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair davacı asil ve davalı vekilinin yüzüne karşı, (HMK 345/1 md. gereğince) gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamı ödenmek suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı. 08/10/2019

Katip …
¸

Hakim …
¸

Bu belge 5070 sayılı elektronik imza kanunu kapsamında E-İMZA ile imzalanmıştır