Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/685
KARAR NO : 2021/317

DAVA : Marka Hakkına Tecavüzün ve Haksız Rekabetin Tespiti, Men’i, Durdurulması, Önlenmesi, Maddi ve Manevi Tazminat
DAVA TARİHİ : 19/10/2017
KARAR TARİHİ : 26/10/2021

Mahkememizde görülmekte bulunan Marka Hakkına Tecavüzün ve Haksız Rekabetin Tespiti, Men’i, Durdurulması, Önlenmesi, Maddi ve Manevi Tazminat davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili firmanın 1993 yılından bu yana kendi adına tescilli olan … markaları ile tüketicilere hizmet sağladığını, “…” ibareli pek çok markasının da kendi adına tescilli olduğunu, … 1.FSHHM’nin … D. İş sayılı dosyasından alınan bilirkişi raporu ile davalıların hukuka aykırı tüm kullanımlarının tespit edildiğini, bunun üzerine mahkemece ilgili internet adreslerine erişimin engellenmesine karar verildiğini, davalıların herhangi bir hakkı olmamasına rağmen nihai tüketici nezdinde iltibasa neden olacak şekilde kötü niyetli kullanımlarına devam ettiğini, müvekkilinin maddi ve manevi olarak zarara uğradığını belirterek, davalıların kullanımlarının müvekkilinin müvekkilinin markalarına ve alan adına tecavüzünün ve haksız rekabet teşkil eden eylemlerinin tespitine, men’ine, durdurulmasına ve önlenmesine, ilgili internet adreslerine erişimin engellenmesine ve kayıtların iptaline, 10.000,00 TL maddi ve 50.000,00 TL manevi tazminatın davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Dava dilekçesi usulüne uygun olarak davalılara tebliğ edildiği, ancak cevap bildirilmediği anlaşılmıştır.
Mahkememizce bildirilen tüm deliller toplanmış, … 1.FSHHM’nin …D. İş sayılı dosyası, dosyamız arasına alınmıştır.
Mahkememize sunulan bilirkişi raporunda özetle; davacı markasının birebir aynı şekilde kullanımının, davacı tarafın marka hakkının ihlal edildiğini, ve bu yolla haksız rekabet teşkil ettiği sonuç ve kanaatine varıldığı anlaşılmıştır.
KANAAT VE GEREKÇE
İşbu dosya 6769 sayılı SMK hükümleri uyarınca açılmış, Marka Hakkına Tecavüzün ve Haksız Rekabetin Tespiti, Men’i, Durdurulması, Önlenmesi, Maddi ve Manevi Tazminat talepli davadır.
TPMK kayıtlarının incelenmesinde davacı adına birden fazla tescilli markanın olduğu, … ibareli markanın seri marka olduğu anlaşılmıştır.
Marka hakkına tecavüz 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 29. ve 30 maddelerinde düzenlenmiştir. Mezkur Kanunun 29. maddesinde, “marka sahibinin izni olmaksızın, markayı 7. maddede belirtilen biçimlerde kullanmak marka sahibinin izni olmaksızın, markayı veya ayırt edilemeyecek kadar benzerini kullanmak sureliyle markayı taklit etmek, markayı veya ayırt edilemeyecek kadar benzerini kullanmak suretiyle markanın taklit edildiğini bildiği veya bilmesi gerektiği hâlde tecavüz yoluyla kullanılan markayı taşıyan ürünleri satmak dağıtmak başka bir şeklide ticaret alanına çıkarmak, ithal işlemine tabi tutmak, ihraç etmek, ticari amaçla elde bulundurmak veya bu ürüne dair sözleşme yapmak için öneride bulunmak, marka sahibi tarafından lisans yoluyla verilmiş haklan izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devretmek” marka hakkına tecavüz sayılan fiiller olarak sayılmıştır,
6769 sayılı Yasanın 7. maddesinde ise marka tescilinden doğan hakların kapsamı ve istisnaları düzenlenmiştir. Buna göre marka hakkı sahibi, izinsiz olarak yapılması halinde 2. fıkra kapsamında “Tescilli marka ile aynı olan herhangi bir işaretin, tescil kapsamına giren mal veya hizmetlerde kullanılması tescilli marka ile aynı veya benzer alan ve tescilli markanın kapsadığı mal veya hizmetlerle aynı veya benzer mal veya hizmetleri kapsayan ve bu nedenle halk tarafından tescilli marka ile ilişkilendirilme ihtimali de dâhil karıştırılma ihtimali bulunan herhangi bir işaretin kullanılması, aynı, benzer veya farklı mal veya hizmetlerde olmasına bakılmaksızın, tescilli marka ile aynı veya benzer alan ve Türkiye de ulaştığı tanınmıştık düzeyi nedeniyle markanın itibarından haksız bir yarar elde edecek veya itibarına zarar verecek veya ayırt edici karakterini zedeleyecek nitelikieki herhangi bir işaretin haklı bir sebep olmaksızın kullanılması” fiillerinin önlenmesini talep etme hakkı düzenlenmiştir.
Görüldüğü üzere burada hem markalar arası aynılık/benzerlik hem de mal ve hizmet sınıflan arasında aynılık/benzerlik karşılaştırmasının yapılması ve iltibasın yani karıştırılmanın söz konusu olup olmadığının değerlendirilmesi gerekir. İltibas değerlendirmesinin önce işaretlerin, sonra mal ve hizmetlerin benzerliği şeklinde bir sıralama yerine, her ikisinin bir arada ve birbirine nitelik olarak etkisi de gözetilerek birlikte yapılması gerekir.
Somut olay bakımından yapılan incelemede, … 1. FSHHM’nin …D. İş sayılı dosyasından alınan rapor ile işbu dosya kapsamında alınan raporlar bir bütün olarak değerlendirildiğinde, davacı markasının ev tekstili ürünlerinde faaliyet gösterdiği, davalı yanın internet kullanımlarında … ibaresini birebir kullandığı ve marka hakkına tecavüz koşullarının oluştuğu sonucuna varılmıştır.
Haksız rekabet bakımından yapılan değerlendirmede Haksız rekabet, TTK m.54 vd. maddelerinde düzenlenmiş olup, dürüstlük kuralına aykırı olarak ekonomik düzeni bozan, ekonomik düzenin aktörleri
aleyhine sonuçlar doğuran hareket ve fiillerin tümünü ifade eder. Diğer bir deyişle haksız rekabet, rakipleri ezmek ve onları iktisadi faaliyet alanından uzaklaştırmak amacıyla ve hüsnüniyet kurallarına aykırı suretlerle başvurulan, kanuna, nizama, adaba ve teamüle göre teviz edilemeyecek hareketlerin kaffesidir. ( ÖRS Halil, Türk Hususi Hukukunda Haksız Rekabet, Ankara 1958, sf. 13 ) Bu bağlamda başkasının serbestçe ifaya hakkı olduğu rekabet hareketini mene veya onu rekabet sahasından çıkarmaya ve kendi edalarını daha avantajlı göstermeye yarayan yasal olmayan vasıtaları kullanan kişi haksız rekabet fiilini işlemiş olur. Haksız rekabet hukuku da haksız fiilin bir türü olarak, haksız rekabet faili ile mağduru arasında dürüstlük kuralına uyma şeklinde hukuk düzeni
tarafından tahmil edilen vazifeye muhalefet sebebiyle doğan bir zararı veya zarar tehlikesini bertaraf etmeyi amaçlayan hukuki bir kurumdur. Haksız rekabette korunan hak herkese karşı ileri sürülebilen mutlak bir hak olup bu hakkın mutlaka ticari bir işletme ile ilgili olmasına gerek yoktur.
TTK 55/1-a-4 bendine göre; “Başkasının malları, iş ürünleri, faaliyetleri veya işleri ile karıştırılmaya yol açan önlemler almak” haksız rekabet sayılır. Karıştırılma (iltibas), ticari alandaki faaliyetlerde, şeyler arasında bir benzerliği veya karışımı ifade etmekte olup, satın alınan iki mal arasında veya kullanılan iki unvan arasında veya iş mahsullerinde birbirinden ayrılmayacak derecede benzerliğe istinat ettirilmesidir.
Serbest yaralanma ve benzetmenin taklit ve halkı aldatıcı düzeydeki benzerlik boyutuna ulaşması ve bir işletmenin yıllar süren yatırımını ve özenli çalışması sonucunda oluşturduğu imajı simgeleştiren bir ürünün taklidi halinde haksız rekabet vardır. Dürüstlük kurallarına aykırı olmamak koşuluyla herkes başkasının emeğinin sonuçlarından yararlanarak daha iyisini gerçekleştirmek ve rekabete katılmak hakkına sahiptir. Ancak dürüstlük kurallarının ihlal edildiği noktada koruma başlar. TTK m.55 hükmünün ihlalinin kabulü için iltibasın objektif olarak mevcudiyeti gerekli olup, iltibasın varlığından bahsedebilmek için normal ve orta seviyede bir alıcının, taklit edilmiş marka veya şekil benzerliği nedeniyle yanılma ve aldanmaya düşüp düşmeyeceği başlıca ölçü olarak kabul edilmelidir.
Yukarıda da ifade edildiği gibi davacıya ait markanın bilinilirliği dikkate alındığında müşterilerin davalılara ait internet sitesinde görmüş oldukları ürünler bakımından doğrudan davacı ile ilişkilendirme kuracağı, bu yolla haksız kazanç elde edecekleri açıktır. Bu nedenle haksız rekabet koşullarının da somut olay bakımından meydana geleceği izahtan varestedir.
Davacı yan tazminat seçim yöntemini SMK 151/2-c kapsamında lisans seçeneğine belirlenmesini talep etmiştir. Ticaret Odası’na müzekkere yazılmış ve emsal alınabilecek lisans değeri sorulmuş ve taraflar arasında sözleşme yoksa marka cirosunun %15’inin emsal lisans bedeli olarak kabul edilebileceği yönünde cevap verilmiştir.
Bilindiği gibi marka hukukundaki tazminat davalarında davacının uğradığı zarar/karşı tarafın elde ettiği kazanç, yada sunulan emsal lisans sözleşmeleri kapsamına göre davacının talep edilebileceği lisans yapılan yargılamada tam olarak tespit edilemiyorsa mahkeme tarafından dosyaya sunulu deliller kapsamına göre borçlar kanunu hükümlerine göre de mahkemece res’en değerlendirme yapabilmektedir.
Davalı taraf davaya cevap sunmadığı gibi, herhangi bir beyan ve delil listesi de sunmamış, dolayısı ile davalı tarafın ticari defter ve kayıtları incelenememiştir. Vergi dairesinden alınan yazı cevabı doğrultusunda davacı şirketin 2018-2019 yıllarına ait gelir tablosu mali bilirkişi tarafından incelenmiş, 2019 yılına ilişkin diğer gelirler ve masraflar düştükten sonraki net kar üzerinden İTO’nun verdiği emsal lisans bedeline göre 939.461,40 TL tazminat hesaplaması yapılmıştır.
Ancak incelenen kayıtların yalnızca davacı tarafa ait kayıtlar olduğu, kazanç hesaplamasında ciro’nun ne kadarının tecavüz ve haksız rekabete konu … marka ürünlerin satışı olarak belirlendiği tespiti yapılamamıştır.
Lisans seçeneğinde tarafların mali kapasitesi 1. derecede etken ise de tek başına lisans ücreti belirleme de bir kriter değildir. Lisans seçeneğine göre bir tazminat seçimi salt taraf cirolarından yada sattığı ürün sayısından hareket ile hesaplanamaz, zira tüketicinin marka olarak bildiği bir ürün /sunulan hizmet yönünden aldandığı varsayımı ile bir lisans bedeli belirlenmektedir.. Dolayısıyla zararın belirlenmesi davacının sebepsiz zenginleşmesine yol açacak şekilde geniş olarak yorumlanamayacağı gibi ihlal edeni mükafatlandırır nitelikte de olmamalıdır. Somut olayda davalının tacir olarak kusuru bulunduğundan tazminat sorumluluğunun doğduğu açıktır. Ancak yukarıda da ifade edildiği üzere salt cirolar bakımından bir hesaplama yapmanın doğru olmayacağı, davacı tarafından sunulan emsal bir lisans sözleşmesinin bulunmaması, davalının bir lisans sözleşmesi yapması halinde ödemesi gereken bedelin hakkaniyet gereği 5000 TL olabileceğine kanaat getirilerek bu bakımdan talebin kabulü ile fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiştir.
Davacı manevi tazminat da talep etmiştir. Manevi tazminat yönünden marka hakkına yapılan tecavüzün niteliği, ,davacının manevi ticari varlığında meydana gelen kayıp durumu, manevi tazminatın amaç ve içeriğine, hak, nesafet ve adalet ilkesine keza manevi tazminatın maddi bir zenginleşme talebinden çok manevi tatmine yönelik bir talep olması, dolayısıyla somut olaya göre davalının davacı markasını iltibas yaratacak ve haksız rekabete neden olacak şekilde izinsiz olarak kullandığı ,dolayısıyla eyleminde kusurlu olduğu gözetilerek, tarafların dosyaya yansıyan ekonomik durumlarına göre 25.000- TL manevi tazminatın davalı taraftan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine, fazlaya ilişkin istemin sebepsiz zenginleşmeye yol açacağından reddine karar verilmesi gerekmiştir.
Tüm bu açıklamalar muvacehesinde toplanan deliller, … 1. FSHHM’nin … D. İş sayılı dosyasından alınan rapor ile işbu dosya kapsamında alınan raporlar bir bütün olarak değerlendirildiğinde, davalı kullanımlarının davacıya ait … ibareli marka haklarına tecavüz ve haksız rekabet teşkil ettiğinin tespiti ile, bu tecavüz ve haksız rekabetin men’ine, durdurulmasına, sonuçlarının ortadan kaldırılmasına, bu suretle www…..life ve https://… uzantılı alan adlarına erişimin engellenmesine, maddi tazminat talebinin kısmen kabulü ile 5.000,00 TL maddi tazminatın, davalıdan alınarak davacıya verilmesine, manevi tazminat talebinin kısmen kabulü ile 25.000,00 TL manevi tazminatın, davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM :Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere,
1-Davanın KABULÜ İLE, davalı kullanımlarının davacıya ait … ibareli marka haklarına tecavüz ve haksız rekabet teşkil ettiğinin tespiti ile, bu tecavüz ve haksız rekabetin men’ine, durdurulmasına, sonuçlarının ortadan kaldırılmasına, bu suretle www…..life ve https://… uzantılı alan adlarına erişimin engellenmesine,
2-Maddi tazminat talebinin kısmen kabulü ile 5.000,00 TL maddi tazminatın, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Manevi tazminat talebinin kısmen kabulü ile 25.000,00 TL manevi tazminatın, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca hesap olunan 2.049,30 TL karar harcından peşin yatırılan 1.024,65 TL’nin mahsubu ile kalan 1.024,65 TL bakiye karar harcının davalılardan tahsiline,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca kabul edilen tecavüz ve haksız rekabet talepleri yönünden davacı vekili yararına hesap olunan 5.900,00 TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
6-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca kabul edilen maddi tazminat miktarı yönünden davacı vekili yararına hesap olunan 5.000,00 TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
7-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca kabul edilen manevi tazminat miktarı yönünden davacı vekili yararına hesap olunan 5.900,00 TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
8-Davacı tarafından yapılan: 3.300,00 TL bilirkişi ücreti, 407,70 TL posta gideri olmak üzere toplam 3.707,70 TL ve 1.056,05 TL harç (peşin+başvuru) olmak üzere toplam 4.763,75 TL yargılama giderinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
9-Yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısmının talep halinde ve karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı, (HMK 345/1 md. gereğince) gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamı ödenmek suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı.26/10/2021

Katip …
¸

Hakim …
¸