Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 2.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2017/669 E. 2019/360 K. 12.09.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/669
KARAR NO : 2019/360

DAVA : Endüstriyel Tasarım (Maddi Tazminat İstemli)
DAVA TARİHİ : 12/10/2017
KARAR TARİHİ : 12/09/2019

Mahkememizde görülmekte bulunan Endüstriyel Tasarım (Maddi Tazminat İstemli) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; müvekkili firmanın 1995 yılında promosyon sektöründe çalışmaya başladığını, …, “…” … modeli ile Amerika’daki …’de yılın en iyi en yeni promosyon ödülü olan “Kristal Elma Ödülü”nü aldığını, promosyon sektörünün “kalem ve yan ürünleri” konusunda dünyadaki bilinen firmalar arasında olduğunu, müvekkili şirket adına tescilli olan … (13) Sayılı Tasarım Tescil Belgesi ile korunan “…”nın ayırt edilemeyecek derecede benzeri ürünlerin, davalılar tarafından piyasaya sürüldüğünü ve bazı kataloglarda satışının yapıldığının tespit edildiğini,… sayfasında yer alan …, …, … kod numaralı ürünlerin, … 172 ve 173. sayfalarında yer alan …, … ve … kodlu ürünlerin, … Sayfalarında yer alan … ve … kodlu ürünlerin, … kataloğundaki 36. sayfasında yer alan … kod numaralı ürünlerin davalı tarafından üretilip piyasaya sürüldüğünü, tüm görseller karşılaştırıldığında ürünlerin dış görünüşlerinin birbirleriyle ayırt edilemeyecek derecede benzer olduğunun, tasarımların bilgilenmiş kullanıcılar üzerinde bıraktığı genel izlenim bakımından belirgin benzerliklerin bulunduğunu, … kodlu ürünler ile … numaralı ürünleri … tescil numaralı tasarımdaki yapraklardan üstteki ile biçim, orantı, renk, en üst bölümdeki kütlük ve alttaki sivri yapı ve ortadan geçen damar itibarı ile aynı olduğunu, yine … sayfasında yer alan … ve … kod numaralı ürünlerin, … kataloğunun … ve …. sayfalarında yer alan …, … ve … kodlu ürünlerin, … kataloğunda yer alan … ve … kodlu ürünler ile … numaralı tasarımlar ile çok benzer olduklarını, yaprakların damarlarının yapısının, damarların uzatılarak dallaşmasının ve kalem gövdesi ile birleşiminin çok benzeştiğini, ortadan geçen ana damarın yapısının benzerliği arttırdığını, damar sayısının davalı ürünlerinde az olmasının, bilgilenmiş kullanıcı tarafından farkedilmesinin güç olduğunu, bu fiillerin haksız rekabet teşkil ettiğini, müvekkilinin piyasada oldukça talep gören tasarımına konu ürününün davalı firma tarafından taklit edilmesi sebebiyle maddi zarara uğradığını, dava sürecinde de tecavüzün devam edecek olması nedeniyle maddi zarar gün geçtikçe artacağından bahisle öncelikle, karşı tarafa tebligat yapılmaksızın uzman bir bilirkişi marifetiyle dosyaya sunulan kataloglarda …, … ve … sayılı tasarımlarla belirgin derecede benzer ürünler bulunup bulunmadığının tespitine, davanın etkinliğinin sağlanması maksadıyla davalı firmanın haksız ve hukuka aykırı bir şekilde imal edip ve/veya ettirip satış ve pazarlamasını yaptığı taklit ve tecavüz mahsulü “…” ürünlerine, bu ürünleri üretmeye yarayan kalıplara, davalı firmanın yukarıda yer alan adresinde ve tespit edilecek diğer adreslerde el konulması ve toplanması için ihtiyati tedbir kararı verilmesine, davalı tarafın eylemlerinin müvekkili şirket adına Türk Patent Enstitüsü Başkanlığı nezdinde; … (13) numaralı endüstriyel tasarım tescil belgesi ile koruma altında olan ve 6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu ve TTK’nun Haksız Rekabete ilişkin hükümleri uyarınca da korunan özgün … ve … ve … sayılı tasarım hakklarına 6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 81. Maddesi ve TTK’nin 55 vd.. maddeleri uyarınca tecavüz teşkil ettiğinin tespitine, tescilli tasarım hakkına tecavüzün durdurulmasına, haksız tecavüzün önlenmesine ve bu suretle tecavüzün giderilmesine, bu bağlamda müvekkiline ait … ve 4, .. ve … sayılı tasarımlara tecavüz teşkil eden ürünlerin, Endüstriyel tasarım tescili ile koruma altına alınan ürünlerin davalı tarafından üretilmesinin, piyasaya sunulmasının ve ihraç edilmesinin engellenmesi, piyasadaki ürünlerine, satışa sunuldukları ve ticari amaçla elde bulunduruldukları yerlerde, serbest liman, serbest bölge ve gümrüklerde el konulmasına, imha edilmesine, davalı tarafın müvekkili şirketin tescilli tasarım hakkına karşı haksız eylemlerinden ve tecavüzlerinden dolayı 6769 sayılı Kanunu’nun 151/b maddesinde yer alan “Sınai mülkiyet hakkına tecavüz edenin elde ettiği net kazanç” belirtilen hükme istinaden fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla, davalıdan 1.000 TL maddi tazminatın davanın açılış tarihinden itibaren işleyecek en yüksek reeskont faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava ettiği anlaşılmıştır.
Davalı vekilinin cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin uzun yıllardan beri başta “kalem” olmak üzere promosyon ve yazım gereçleri alanında faaliyet gösteren maruf ve bilinen bir şirket olduğunu, ürünlerinin tamamına yakınının TPE nezdinde Endüstriyel Tasarım Tescil Belgesi ve Faydalı Model Tescil Belgesiyle tescilli ürünler olduğunu, müvekkilinin ticari hayatının hiç bir döneminde iktisadi rekabeti haksız suretle ihlal etmediği gibi davacı şirketle de hiç bir zaman haksız rekabet içinde olmadığını,TPE nezdinde … Nolu Tasarım Tescil Belgesinin davacı adına tescilli olmadığından bu tasarım tescil belgesi bakımından davacının dava açmakta hukuki yararı olmadığını, tescil konusu tasarımla müvekkilinin ürünleri arasında herhangi bir benzerlik bulunmadığını, davacı adına tescilli …, …, … nolu Endüstriyel Tasarım Tescil Belgelerine konu tasarımlarla müvekkilinin ürünleri arasında da hiç bir benzerlik bulunmadığını, dava dilekçesiyle birlikte talep edilen tespit üzerine müvekkilinin işyerinde yapılan inceleme ve bu inceleme sırasında bilirkişilere teslim edilen örnek kalem numuneleri üzerinde yapılan bilirkişi incelemesinde kalem tasarımları arasında benzerlik olmadığının tespit edildiğini, dava konusu yapılan kalem tasarımlarının ortak özelliğinin her ikisinde de yaprak şeklinde bir klips formunun bulunmasından ibaret olduğunu, bu ortak özellik dışında tasarımlar veya ürünler arasında hiç bir benzerlik olmadığını, yaprak şeklindeki … formunun kalem üzerine ilk yerleştiren, yine yaprak şeklinde “…” tasarımının ilk defa TPE nezdinde Tasarım Tescil Belgesiyle tescil altına alanın müvekkili olduğunu, bu nedenle de davacının haksız rekabete ilişkin iddialarının mesnedsiz olduğunu, dava dilekçesi ile sunulan katalogların müvekkiline ait metaryaller olmadığını, içeriklerini kabul etmediklerini, davacının davasında tamamen haksız ve kötüniyetli olduğunu beyanla dava dilekçesindeki tüm taleplerin ayrı ayrı reddine karar verilmesini talep ettiği anlaşılmıştır.
Dosya kapsamı ve dava dilekçesindeki delil tespiti talepleri nazara alınarak, dosaya sunulan kataloglarda ve davalı firmanın “… adresinde tespit yapılmak suretiyle …,… ve … sayılı tasarımlarla belirgin derecede benzer ürünler bulunup bulunmadığı hususlarında sunulan 11.12.2017 tarihli bilirkişi raporunda özetle;”…Davalı tarafa ait işyerinde yapılan incelemelerde, davacı taraf vekilinin dosyaya sunduğu …, …, … ve … kataloglarında bulunan ürünlerin bulunduğu, davacı tarafa ait … no’lu endüstriyel tasarım tescil belgesindeki (1),(2) ve (4) no’lu tasarımlar ile … kataloğundaki …, …, …, …, … – …, … ve … kod no’lu ürün tasarımlarının birbirleri üzerinde farklı olarak algılandıkları, davacı tarafa ait … no’lu endüstriyel tasarım tescil belgesindeki tasarım ile … kataloğundaki … ve … kod no’lu ürün tasarımlarının birbirleri üzerinde farklı olarlak algılandıkları…” görüş ve kanaitinin bildirildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizin 27.12.2017 tarihli ara kararı ile 11.12.2017 tarihli bilirkişi raporu kapsamında davacı vekilinin dava dilekçesindeki ihtiyati tedbir taleplerinin reddine karar verilmiştir.
Dava, 6769 Sayılı Kanun hükümleri uyarınca açılmış tasarıma tecavüzün tespiti, durdurulması, önlenmesi ve buna ilişkin olarak maddi tazminat talebine ilişkindir.
Dosyada tarafların bildirdikleri tüm deliller toplanmış, TPMK kayıtları getirtilmiş, bilirkişi incelemesi yaptırılarak raporlar alınmıştır.
Türk Patent ve Marka Kurumundan gelen cevabi yazının incelenmesinde, … başvuru nolu tasarımın … sınıfında, davacı … Ltd.Şti. adına 09.11.2012 tarihinde tescil edildiği, … başvuru nolu tasarımın … sınıfında, davacı … Ltd.Şti. adına 19.04.2016 tarihinde tescil edildiği, … başvuru nolu tasarımın … sınıfında, davacı … Ltd.Şti. adına 19.04.2016 tarihinde tescil edildiği, … başvuru nolu tasarımın … sınıfında, … Ticaret Ltd.Şti. adına 06.10.2016 tarihinde tescil edildiği anlaşılmıştır.
Tarafları arasındaki uyuşmazlık konusunun tespiti yönünden, özellikle davalının ürünlerinin davacıya ait tasarım ve iltibasa neden olup olmadığı, aynı ya da benzer olarak algılanıp algılanamayacağı hususularında ibraz edilen 26.02.2019 tarihli bilirkişi raporunda; “…davacı tarafa ait, … (1), (2) (4) numaralı tasarımlar, … numaralı tasarım ve … numaralı tasarım ile davacı tarafından dosyaya sunulan kataloglarda yer alan alan ürünler arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunduğu ve farklı olarak algılandıkları…” sonuç ve kanaatinin bildirildiği anlaşılmıştır.
İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 55/1 hükmüne göre tasarım; ürünün tümü veya bir parçasının ya da üzerindeki süslemenin çizgi, şekil, biçim, renk, malzeme veya yüzey dokusu gibi özelliklerinden kaynaklanan görünümüdür. Tasarım incelenirken tek tek parçalarına bakılmaksızın genel görünümü incelenir. Ayırt edici niteliğin değerlendirilmesinde, tasarımcının tasarımı geliştirmede sahip olduğu seçenek özgürlüğünün derecesi dikkate alınır. Ayırt ediciliğin tespitinde temel kıstas genel izlenimden farklılık kıstasıdır, yani kıyaslanan tasarımlar arasında genel izlenimde farklılık varsa tasarımın ayırt edici nitelikte olduğu kabul edilebilecektir. Dolayısıyla bir tasarımın ayırt edici nitelik taşıyıp taşımadığı, başka bir tasarım ile karşılaştırılması ile elde edilir. Mülga 554 sayılı KHK’da tasarımın “bilgilenmiş kullanıcı anlamında yarattığı belirgin farklılık” çerçevesinde karşılaştırma yapılırken yeni SMK’da “aynı kullanıcıda yarattığı genel izlenim” dikkate alınacaktır. Yani yeni düzenleme ile karşılaştırılan tasarımlar arasındaki farklılık düzeyi düşürülmüş ve böylece belirgin farklılık yerine genel bir farklılık dahi benzerlik için yeterli görülmüştür.
6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 56.maddesinde yenilik ve ayırt edicilik;” Bir tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenim;a) Tescilli tasarım için başvuru veya rüçhan tarihinden önce,b) Tescilsiz tasarım için tasarımın kamuya ilk sunulduğu tarihten önce, kamuya sunulmuş herhangi bir tasarımın aynı kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimden farklı ise bu tasarımın ayırt edici niteliğe sahip olduğu kabul edilir.” şeklinde düzenlenmiştir.
SMK81/1 bendine göre, tasarım sahibinin izni olmaksızın; tasarımın aynısını veya genel izlenim itibarıyla ayırt edilemeyecek benzerini üretmek, aynı şekilde piyasaya sunmak, satmak, sözleşme yapmak için öneride bulunmak, ticari amaçla elde bulundurmak veya bu amaçlarla bulundurmak, başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak, ithal işlemine tabi tutmak tasarım hakkına tecavüz sayılır.
Somut olayda; bilirkişi raporundaki tespitler dikkate alındığında, dava konusu davacı tarafa ait … (1), (2) (4) numaralı tasarımlar ile davacı tarafından sunulan kataloglarda yer alan ürünler arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunduğu ve farklı olarak algılandıkları, … numaralı tasarım ile davacı tarafından sunulan kataloglarda yer alan ürünler arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunduğu ve farklı olarak algılandıkları, … numaralı tasarım ile davacı tarafından sunulan kataloglarda yer alan ürünler arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunduğu ve farklı olarak algılandıklarının tespit edildiği anlaşılmıştır.
Tüm dosya kapsamı, sunulan deliller, özel ve teknik bilgi gerektiren ve hükme esas alınan bilirkişi raporları ile ilgili mevzuat kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde; … Nolu Tasarım Tescil Belgesinin davacı adına tescilli olmadığı, davacı adına tescilli … (1), (2) (4) numaralı, … numaralı, … numaralı tasarım ile davacı tarafından sunulan kataloglarda yer alan ürünler ve arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunduğu ve davalı firmanın “… adresinde yapılan tespitte var oran ürünler arasındaki benzerliğin bilgilenmiş kullanıcı tarafından farkedilmesinin güç olduğu, farklı olarak algılandıkları, bu durumda tasarım hakkına tecavüzün, haksız rekakbetin varlığının söz konusu olamayacağı kanaatiyle davacının sübut bulmayan davasındaki taleplerinin ayrı ayrı reddine karar vermek gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm tesis olunmuştur.
HÜKÜM :Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere,
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca alınması gerekli 44,40 TL karar harcından peşin yatırılan 31,40 TL’nin mahsubu ile kalan 13,00 TL bakiye karar harcının davacıdan tahsili ile Hazine’ye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı yargılamada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden red olunan tasarım hakkına tecavüzün tespiti, önlenmesi, haksız rekabetin tespiti talepleri yönünden AAÜT’sine göre tespit olunan 3.931,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davalı yargılamada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden red olunan maddi tazminat talebi yönünden AAÜT’sine göre tespit olunan 1.000,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısmının talep halinde ve karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı, (HMK 345/1 md. gereğince) gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamı ödenmek suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı. 12/09/2019

Katip …
¸

Hakim …
¸

Bu belge 5070 sayılı elektronik imza kanunu kapsamında E-İMZA ile imzalanmıştır