Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/59
KARAR NO : 2019/180

DAVA : Tazminat (Fikir Ve Sanat Eserleri Sahipliğinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 27/03/2017
KARAR TARİHİ : 14/05/2019

Mahkememizde görülmekte bulunan Tazminat (Fikir Ve Sanat Eserleri Sahipliğinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; müvekkillerinin çocuğu olan …’in fotoğraflarının davalı tarafından izinsiz olarak reklam amaçlı, banner ve stand tasarımında ve billboardlarda kullanıldığını, davalının bu eylemi nedeni ile kişilik haklarının saldırıya uğradığını, kişinin dış görüntüsü üzerinde hak sahibi olduğunu, MK m.25/3 uyarınca elde edilen kazancın vekaletsiz iş görme hükümleri uyarınca talep etme haklarının bulunduğunu, FSEK m.86 uyarınca resim ve portrelerde tasvir edilenlerin, kişilik haklarının korunmasına ilişkin özel bir düzenleme öngörüldüğünü, davalıya eylemleri nedeni ile … 10.Noterliği’nin … tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamenin tebliğ edildiğini, ancak bir sonuç alınamadığından bahisle, müvekkillerinin müşterek çocuğunun fotoğraflarının izinsiz olarak ticari amaçlı kullanması nedeni ile, 273,83 TL maddi, 100.000,00 TL manevi tazminatın faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava ettiği, 21.02.2019 tarihli dilekçesi ile de taleplerini 13.722,00 TL olarak arttırdıklarını beyan ettiği anlaşılmıştır.
Davalı vekilinin cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin futbol okulu işlettiğini, bu okula kayıt yaptıran çocukların velileri ile müvekkili şirket arasında sözleşme imzalandıktan sonra hem çocukların motivasyonu hem de sosyal gelişimleri için bir takım fotoğraflarının kullanıldığını, davacı çocuğun velisi ile bu hususta sözleşme imzalandığını, dava konusu durumun kişilik haklarına saldırı olmadığını tam aksine çocukların kişilik gelişimlerine yardımcı olup motivasyonlarına olumlu katkı sağladığını ve çocuğun yasal temsilcisinin muvafakati ile dava konusu resimlerin yayınlandığını beyanla davanın reddine karar verilmesini talep ettiği anlaşılmıştır.
Dava, 5846 sayılı FSEK kapsamında açılmış maddi, manevi tazminat talepli davadır.
Dosyada tarafların bildirdikleri deliller toplanmış, bilirkişi heyetince ibraz edilen 28.09.2018 tarihli bilirkişi raporunda, “…Dava konusu çocuk fotoğrafının, okul faaliyetleri sırasında çekilen bir fotoğraf olmayıp, bir çocuğun fotoğrafının tanıtım faaliyetinde kullanılması şeklinde olduğu, bu sebeple davalı tarafın ileri sürdüğü, kullanımlar için önceden izin alındığı hususunun gerçekleşmediği, davalının kullanımlarının bu çerçevede izinsiz gerçekleştiği ve FSEK m.86 uyarınca davacının hakkının ihlal edildiği, davalı tarafın izinsiz şekilde davacının fotoğrafını kullanması sonucu, davacının TMK m.24 uyarınca maddi ve manevî tazminat talebi ile hukuka aykırı saldırı dolayısıyla elde edilmiş olan kazancın vekâletsiz iş görme hükümlerine göre kendisine verilmesini talep edebileceği, profesyonel çekim olarak nitelendirilemeyecek bu tip “günlük çekimler”in piyasa genelinde bütçesinin 600,00 TL civarında olduğu…” sonuç ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Davacı vekilinin bilirkişi raporuna itirazları doğrultusunda , davacının FSEK 86 ve MK’nın 25.maddesi uyarınca talep ettiği tazminat miktarının hesaplanması yönünden SMMM bilirkişi tarafından ibraz edilen bilirkişi ek raporunda ;”…Davalı şirket inceleme için ticari defter ve belgelerini ibraz etmediği, davalı şirketin davaya konu …’ e ait fotoğrafları hangi zaman diliminde kullandığının dava dosyasındaki belgelerden tespit edilemediği, davalı şirketin dava dosyasında bulunan 2016 yılı Kurumlar Vergi Beyannamesine göre; 2016 yılında ortalama olarak günlük 114,35 TL net kazanç elde ettiği ve kazancın hangi tür gelirlerden elde edildiğinin tespit edilemediğinin…” bildirdiği anlaşılmıştır.
FSEK m.86 1’e göre “Eser mahiyetinde olmasalar bile, resim ve portreler tasvir edilenin, tasvir edilen ölmüşse 19 uncu maddenin birinci fıkrasında sayılanların muvafakati olmadan tasvir edilenin ölümünden 10 yıl geçmedikçe, teşhir veya diğer suretlerle umuma arzedilemez.” şeklindedir, fotoğraflar da bu madde kapsamında değerlendirilmektedir. FSEK m.86/1’e konu koruma , fotoğrafın “eser” niteliği olmayıp, tasvir olunan kimsenin kişilik hakkıdır, kişinin fotoğrafı, resmi ve portresi FSEK anlamında eser olmasa bile korunur.
Eser niteliği bulunmayan bir fotoğrafın umuma arz edilebilmesi için mutlaka fotoğrafta görüntülenen kişinin izninin alınması gerekir.
Fotoğraf eser niteliğindeyse eser sahibi, fotoğrafta yer alan kişinin iznini almaksızın eser sahipliği sıfatına dayanarak eseri umuma arz edemez.
FSEK m. 86 kapsamında bir hak ihlalinin gerçekleşmesi halinde fotoğrafta görüntülenen kişi dava açma hakkına sahip olacaktır.
Dava konusu somut olayda, davacı taraf eser niteliğinde olmayan fotoğrafın izinsiz şekilde davalı tarafından reklam faaliyetinde kullanıldığını iddia etmektedir. Davalı taraf ise davacı velisi Kaan İskender tarafından imzalanmış izin yazısı bulunduğunu, bu sebeple kullanımların hukuka uygun olduğunu ifade etmektedir. Söz konusu yazının “Ücret ve Reklam Politikası” başlıklı bölümünde, “… resmi sosyal medya (web, instagram, facebook, twitter vb) hesaplarından okulumuz faaliyetlerinin yayınlanması esnasında fotoğraf-isim-vb materyallerin kullanılmasına veliler tarafından izin verilir.”ifadesi yer almaktadır.
Davacı tarafından dosyaya sunulan görsellerde, tanıtım faaliyetinde kullanılan çocuğun fotoğrafının, söz konusu yazıda verilen iznin kapsamını aştığı, okul faaliyetleri sırasında çekilen bir fotoğraf olmayıp, tanıtım faaliyetinde kullanıldığı, davalının kullanımları bu çerçevede izinsiz gerçekleştiği ve FSEK m.86 uyarınca davacının hakkının ihlal edildiği anlaşılmıştır.
FSEK m. 86 düzenlemesinde kişilik hakları ön planda tutulmuştur. FSEK m. 86 eser niteliği bulunmayan fotoğraflarda görüntülenen kişiler açısından olası bir hak ihlalinde dava açma imkânı sunduğu gibi TMK m. 24’e atıf yaparak kişilik hakkı davalarına da imkân tanımaktadır. Bu madde düzenlemesi ile fotoğrafı çekilen kişilerin eser sahipliği sıfatı bulunmadığından telif hukuku davalarına dayanarak hak iddia etme imkânları yoktur.
Bu maddeye göre; hukuka aykırı olarak kişilik hakkına saldırılan kimse, hâkimden, saldırıda bulunanlara karşı korunmasını isteyebilir. Kişilik hakkı zedelenen kimsenin rızası, daha üstün nitelikte özel veya kamusal yarar ya da kanunun verdiği yetkinin kullanılması sebeplerinden biriyle haklı kılınmadıkça, kişilik haklarına yapılan her saldırı hukuka aykırıdır.
TMK m. 24 m. 2 hukuka uygunluk sebeplerini hükme bağlanmıştır. O halde, hukuka uygunluk sebepleri bulunmayan bir hukuka aykırılık durumunda, fotoğrafta görüntülenen kişi TMK m. 24 gereği TMK m. 25’te yer alan davalara başvurarak korunabilir. Bu çerçevede davacının, maddî ve manevî tazminat istemleri ile hukuka aykırı saldır dolayısıyla elde edilmiş olan kazancın vekâletsiz iş görme hükümlerine göre kendisine verilmesine ilişkin istemde bulunma hakkı saklıdır. Yukarıda ortaya konan tespit ve değerlendirmeler doğrultusunda davalı tarafın izinsiz şekilde davacının fotoğrafını kullanması sonucu, davacının TMK m.24 uyarınca maddî ve manevî tazminat talebi ile hukuka aykırı saldırı dolayısıyla elde edilmiş olan kazancın vekâletsiz iş görme hükümlerine göre kendisine verilmesini talep edebileceği kanaatine varılmıştır.
Tüm dosya kapsamı, toplanan deliller, hüküm kurmaya elverişli bilirkişi raporları birlikte değerlendirildiğinde, dosyaya sunulan görsellerden dava konusu fotoğrafların okul faaliyetleri sırasında çekilen fotoğraf olmadığı, izinsiz olarak tanıtım faaliyetinde kullanıldığı, FSEK kapsamında eser niteliğinde olmadığı ancak FSEK 86.maddesi ve yukarıda izahı yapılan TMK 24 maddesi uyarınca korunabileceği anlaşılmakla davanın kısmen kabulü ile izinsiz kullanıma ilişkin bilirkişi tarafından belirlenen 600,00 TL maddi tazminatın dava tarihinden itibaren yürütülecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin maddi tazminat talebinin reddine, ayrıca davacının fotoğraflarının davalı tarafından tanıtım amaçlı kullanılması nedeniyle davacının kişilik haklarının zedelenmesine dayalı olarak somut olayın özelliğine göre takdiren 3.000,00 TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin manevi tazminat talebinin reddine dair karar verilmesi gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm tesis olunmuştur.
HÜKÜM :Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere,
1-Davacının maddi tazminat davasının KISMEN KABÜLÜ İLE, 600,00 TL’nin dava tarihi itibariyle işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin REDDİNE,
2-Davacının manevi tazminat davasının KISMEN KABÜLÜ İLE, 3.000,00 TL’nin dava tarihi itibariyle işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin REDDİNE,
3-Peşin yatırılan 251,40 TL (peşin+tamamlama harcı) harçtan alınması gereken 245,92 TL’nin mahsubu ile fazla yatırıldığı anlaşılan 5,48 TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana iadesine,
4-Davacı tarafından yapılan: 2.500,00 TL bilirkişi ücreti, 293,30 TL posta gideri olmak üzere toplam 2.793,30 TL yargılama giderinden kabul ve red oranına göre hesaplanan 88,42 TL ile 245,92 TL harç (ıslah+peşin+başvuru) olmak üzere toplam 334,32 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacılara verilmesine, kalan kısmın davacılar üzerinde bırakılmasına,
5-Davacılar yargılamada kendilerini vekil ile temsil ettirdiğinden kabul edilen maddi tazminat talebi yönünden AAÜT 13/2′ maddesine göre tespit olunan 600,00 TL’nin davalıdan alınarak davacılara ödenmesine,
6-Davacılar yargılamada kendini vekil ile temsil ettirdiğinden kabul edilen manevi tazminat talebi yönünden AAÜT’ne göre tespit olunan 3.000,00 TL’nin davalıdan alınarak davacılara ödenmesine,
7-Davalı yargılamada kendini vekil ile temsil ettirdiğinden reddolunan maddi tazminat talebi yönünden AAÜT’ne göre tespit olunan 3.931,00 TL’nin davacılardan alınarak davalıya ödenmesine,
8-Davalı yargılamada kendini vekil ile temsil ettirdiğinden reddolunan manevi tazminat talebi yönünden AAÜT’ne göre tespit olunan 3.000,00 TL’nin davacılardan alınarak davalıya ödenmesine,
Dair davacı vekilinin vekillerinin yüzüne karşı,davalının yokluğunda (HMK 345/1 md. gereğince) gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamı ödenmek suretiyle , İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı. 14/05/2019

Katip …
¸

Hakim …
¸

Bu belge 5070 sayılı elektronik imza kanunu kapsamında E-İMZA ile imzalanmıştır