Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/507
KARAR NO : 2019/359

DAVA : Tazminat (Fikir Ve Sanat Eseri Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 25/01/2017
KARAR TARİHİ : 12/09/2019

Mahkememizde görülmekte bulunan Tazminat (Fikir Ve Sanat Eseri Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; basım yayım ve dağıtım hakları müvekkili firmaya ait olan basılı eserlerin davalı firma tarafından kendilerine ait ….com sitelerinde satıldığını, bu hususların İstanbul …Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … D.İş sayılı dosyası ile tespit edildiğini, davalı firmaya müvekkili tarafından herhangi bir izin veya icazet verilmediğini, müvekkili firmaya ait internet adresinde basılı eserlerin hiçbir şekilde internet üzerinden satışının yapılmadığına ilişkin uyarı bulunduğunu, davalıya yapılan şifahi bildirimler yapıldığını ancak haksız eylemini sonlandırmadığını, bu durumdan müvekkilinin ve bayilerinin zarara uğradığını beyanla davalı aleyhine 10.000,00 TL maddi tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava ettiği anlaşılmıştır.
Davalı vekilinin cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin Türkiye’nin en büyük internet kitap satış sitelerinden olan…’un sahibi olduğunu, internet üzerinden kitap alışverişi denilince ilk akla gelen firmalardan olduğunu, bu nedenle pek çok yayınevinın, eserlerinin müvekkil şirket siteleri üzerinden satışı için bayilik, dağıtım ve benzeri başlıklar altında müvekkil şirket ile anlaşmalar yapmayı teklif ettiğini, Davacı taraf ile müvekkili arasında 2013-2014 eğitim yılında bayilik sözleşmesi yapıldığını, müvekkili şirketin kitap satışlarını rastgele yapmadığını, 2013-2014 sözleşmesine ek sözleşmede yapıldığını, 2015 yılı içerisinde taraflar arasında bazı anlaşmazlıklar yaşandığını, davacı şirketin müvekkili firmaya zaman zaman %75 indirim ile satış hakkı tanırken, birden bu indirimleri durdurmasını talep ettiğini, davacı tarafın talebi üzerine istenilen ürünlerde istenilen oranlarda indirim yapılmasına rağmen bu sefer de kitapların iadesi ve talep edilen kitapların zamanında gönderilmemesi hususunda anlaşmazlık yaşandığını ve nihayetinde davacının taraflar arasındaki sözleşmeyi tek taraflı olarak feshettiğini bildirdiğini, fakat karşılığında yeni kitap teslim edilmeyen 110.000TL bedelli çekin müvekkiline iade edilmediğini, müvekkilinde bulunan davacı tarafça basılı olan eski kitapların da iade alınmadığını, taraflar arasında yapılan yazışmalar sonunda müvekkilinin davacının öne sürdüğü bütün koşulları yerine getirdiğini, buna rağmen müvekkilini firmaya ait olan çekin iade edilmediğini, bunun üzerine İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesinde … esas sayılı dosya ile menfi tespit ve çek iptali davası açıldığını dava devam ederken herhangi bir tedbir kararı verilmediği için110.000TL çekin müvekkilince ödendiğini, akabinde davacı şirketin çek bedelini müvekkili firmaya ödediğini, müvekkil şirketin davacı tarafın bastığı eserleri bayilik sözleşmesine istinaden satın aldığını, bu eserlerin davacı tarafça iade alınmaması üzerine, elinden çıkarmak amacı ile indirimli oranlarda satışını yapmak zorunda kaldığını, davacının davayı kötü niyetle açtığından bahisle davanın reddine karar verilmesini talep ettiği anlaşılmıştır.
Dava … sayılı… kapsamında mali hak ihlali nedeni ile tazminat talepli davadır.
Dosyada tarafların bildirdikleri deliller toplanmış, özel ve teknik bilgi gerektirmesi nedeniyle bilirkişi raporu alınmıştır.
Taraflar arasındaki ihtilafın halli, davacı yanın davalıya internet üzerinden satış izni verip vermediği ve internet üzerinden satış nedeni ile davacı yanın talep edebileceği tazminatın varlığı ve miktarı hususlarında rapor hazırlanmak üzere görevlendirilen bilirkişi heyetince sunulan 19.10.2018 tarihli bilirkişi raporunda; “… dava konusu uyuşmazlıkta davacının yayımcısı ve dağıtımcısı olduğu kitapların satışının yapılması ile artık satış hakkı tükendiğinden davacının başkalarını satışa çıkarılan kitapların satışını yapmama yönünde engellenmesi FSEK 23/II.c.2 hükmü gereğince mümkün olmadığı ve bu yöndeki tazminat talebinin takdirinin Mahkemeye ait olduğu…” sonuç ve kanaatinin bildirildiği anlaşılmıştır.
İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
Davaya konu uyuşmazlık davacının yayım ve dağıtım hakları sahibi olduğu kitapların davalıya ait….com ve…com internet sitelerinde satışının yapılmasının hukuka uygun olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
Dosyada mübrez İstanbul …Asliye Ticaret Mahkemesinin …D.iş sayılı delil tespit raporunun incelenmesinde, davacının yayım ve dağıtımını yaptığı 76 adet kitabın…com, 160 adetinin …com isimli sitede satışının yapıldığının tespit edildiği anlaşılmıştır.
Dosyaya davalı tarafından sunulan mailler ve belgelerden tarafların daha önce kitapların internetten satışına ilişkin anlaştıkları ve satışların yapıldığı bilahare taraflar arasında uyuşmazlık çıktığı anlaşılmıştır.
FSEK m.23/ll.c.2’ye göre; “ kiralama ve kamuya ödünç verme yetkisi eser sahibinde kalmak kaydıyla, belirli nüshaların hak sahibinin yayma hakkını kullanması sonucu mülkiyeti devredilerek ülke sınırları içinde ilk satışı veya dağıtımı yapıldıktan sonra bunların yeniden satışı eser sahibine tanınan yayma hakkını ihlal etmez….”
Buna göre, eser veya çoğaltılmış nüshalar bir kez eser sahibi tarafından veya eser sahibinden mali hakları devralan yayıncı tarafından satıldıktan sonra artık eser sahibinin ya da mali hak sahibi olarak yayıncının bundan sonra yapılan satışlara engel olma yetkisi ortadan kalkar. Zira eserin ilk iradi satımı ile birlikte hak sahibinin tekel niteliğindeki yayın hakkı tükenir. Mesela, bir romanın yayın haklarını alan bir yayınevinin romanı baş bayilere, onların bayilere, bayilerin de tüketiciye romanları satması artık hak sahibi tarafından engellenemez. Bu ilkeye “yayma hakkının tüketilmesi ilkesi” adı verilmektedir. Bu ilkeye göre yayma hakkı değil sadece satış hakkı tükenir. Eserin kiralanması veya ödünç verilmesi yetkisi ise eser sahibinde kalır. Yine tükenmenin konusu eser olmayıp, eserin nüshalarıdır. Bu hükmün gereği olarak, yayma hakkının tüketilmesi ilkesi ülkeseldir. Türkiye’de satışa sunulan ya da dağıtımı yapılan nüshalar açısından bu hak Türkiye’de tükenir.
Somut olayda, davacının yayımcısı ve dağıtımcısı olduğu kitapların satışının yapılması ile artık satış hakkı tükendiğinden davacının, başkalarını satışa çıkarılan kitapların satışını yapmama yönünde engellemesi FSEK 23/II.c.2 hükmü gereğince mümkün olmadığı kanaatine varılmıştır.
Tüm dosya kapsamı, sunulan deliller ve hükme esas alınan bilirkişi raporu bir bütün olarak değerlendirildiğinde: yukarıda açıklanan mevzuat kapsamında, internet sitesinde gerçekleşen satışların taraflar arasındaki sözleşme gereği alınan kitapları kapsadığı, eserlerin bir kere satılmış olduğu, telif sahibinin müdahale hakkının tükendiği, davacının davalıyı satışa çıkarılan kitapların satışını yapmama yönünde engellemesinin FSEK 23/II.c.2 hükmü gereğince mümkün olmadığı ve davacının bu yönde tazminat talebinde bulunamayacağı kanaati ile, davacının sübut bulmayan davasının reddine karar vermek gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm tesis olunmuştur.
HÜKÜM :Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere,
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca alınması gerekli 44,40 TL karar harcının peşin yatırılan 170,78 TL’den mahsubu ile kalan 126,38 TL’nin karar kesinleştiğinde talep halinde yatırana iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı yargılamada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT’sine göre tespit olunan 3.931,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısmının talep halinde ve karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı, (HMK 345/1 md. gereğince) gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamı ödenmek suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı. 12/09/2019

Katip …
¸

Hakim …
¸

Bu belge 5070 sayılı elektronik imza kanunu kapsamında E-İMZA ile imzalanmıştır