Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 2.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2017/375 E. 2018/210 K. 19.07.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/375
KARAR NO : 2018/210

DAVA : Endüstriyel Tasarım Hakkına Tecavüzün Ref’i, Maddi (10.000 TL) ve Manevi (50.000 TL) Tazminat
DAVA TARİHİ : 17/10/2016
KARAR TARİHİ : 19/07/2018

Mahkememizde görülmekte bulunan endüstriyel tasarım hakkına tecavüzün ref’i maddi ve manevi tazminat talepli asıl dava ile tasarımın hükümsüzlüğü talepli karşı davanın yapılan açık yargılamasının sonunda,
DAVA:
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle, müvekkilleri … Ltd ile kurucu ortağı davacı …’ın davalı .…A.Ş. ile özgün tasarımlı raf içi küçük soğutucu dolap tasarımı ve üretimi için ticari ilişkiye girdiğini, müvekkili şirketin, … için özgün tasarımlı raf içi soğutucu dolap tasarımlarım yaptığını ve bu dolapların tasarım tescillerini davacı …’in üzerine aldığını, tasarım tescil başvurusundan sonra dolapların teknik özellikleri ile tasarımlarını davalı …’e ilettiğini, davalı şirket tarafından dolapların tasarımının onaylandığı ve sipariş adedine göre …’ye fiyat bildiriminde bulunduğunu, davalı şirketin soğutucu dolapları daha ucuza mal edebilmek için diğer davalı … A.Ş. ne sözkonusu raf içi soğutucu dolapların birebir aynısını imal ettirdiğini, davalıların davacı …’in tasarım haklarına tecavüz ettiği ve davacılara maddi ve manevi zarar verdiği ve bu suretle haksız kazanç elde ettiği belirtilerek bilirkişi incelemesi ile davanın kabulü ile tecavüzün ref’i, maddi ve manevi zararların tazmin edilmesini talep etmiştir.
CEVAP:
Davalı … İçki vekili cevap dilekçesinde özetle: Davalı yanın dava konusu hakkın kapsamı ve talep konusu tazminatın hangi mevzuata dayalı istenildiğini açıklamadığını eser sahipliğinin gerçek kişiye ait olması gerektiğinden davacı tüzel kişi olan … firmasının eser sahipliğine dayalı hak talebinde bulunamayacağını ve manevi hakların devredilememesi nedeniyle davacı şirketin manevi tazminat talep edemeyeceğini dava konusu ürünlerin eser sayılamayacağını müvekkili firmanın diğer davalı … firmasının kardeş firmasına ait tescilli ve geçerli bir tasarımı ürettirdiği bilgilenmiş kullanıcı bakımından açık ve çıplak gözle görülebilir belirgin farklılıkların bulunduğunu müvekkilinin tasarımının özgün bir tasarım olduğunu haksız rekabetin oluşmadığını tazminat talep edilemeyeceğini belirterek açılan davanın reddini ve ihtiyati tedbir taleplerinin de reddine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP VE KARŞI DAVA:
Davalı … A.Ş vekili cevap ve süresinde verdiği karşı dava dilekçesinde özetle; davacı yanın tasarımının yeni ve ayırt edici olmadığını bu nedenle davacı adına tescilli … tescil nolu tasarımın hükümsüzlüğü ve sicilden terkinine karar verilmesi gerektiğini tasarımlar arasında bilgilenmiş kullanıcı yönünden kolaylıkla algılanabilecek farklılıkların bulunduğu tecavüz oluşturacak nitelikte hiç bir benzerlik bulunmadığını belirterek asıl davanın da reddine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE:
Asil dava tasarım hakkına tecavüzün önlenmesi maddi ve manevi tazminat talepli dava olup karşı dava da da davacı … A.Ş tarafından davalılar aleyhine davaya dayanak teşkil eden tasarımın hükümsüzlüğü ve sicilden terkini talep edilmektedir.
… 4 FSHHM’nin kapatılması sonucu dosya mahkememize devrolmuş yargılama yapılarak bitirilmiştir.
Davanın açılış tarihi itibariyle olayda 554 sayılı KHK hükümleri uygulanmış tarafların tüm delilleri toplanmış TP kayıtları getirtilmiş özel ve teknik bilgi gerektirmesi nedeniyle bilirkişi incelemesi yapılarak rapor alınmıştır.
… 4 FSHHM’de alınan tespit raporunda, … adresinde … tekel bayisinde davalı … nun ürettiği dava konusu soğutucu üzerinde inceleme yapılarak davacıların raf içi soğutucuların tasarımı için davalı … ile 2015 yılının Mart ayı içinde, e-posta ile yapılan yazışmalarından anlaşıldığı üzere ticari ilişki bulunduğu …’in … tescil numaralı dava konusu raf içi soğutucu tasarım tescil belgesine sahip olduğu, tespiti yapılan raf içi soğutucunun davalı Mey şirketi malı olduğu ve Kleo şirketi tarafından üretildiği, … şirketine ve tasarım hakkı da davacı …’e ait, sadece çizim olarak mevcut, 4 temel tipteki raf içi soğutucunun tasarımları ile davalı … şirketinin malı olan ve davalı … şirketi tarafından fiziksel olarak, üretilen raf içi soğutucunun tasarımları arasında “bilgilenmiş kullanıcı” tarafından kolaylıkla algılanabilecek olan belirgin farklılıklar olduğu ve davalıların ürünü bakımından davacı tasarım hakkına tecavüz teşkil eden bir nitelikte kullanımın bulunmadığı belirtilmiş ve mahkemece davacı ihtiyati tedbir talebi reddedilmiştir.
Asıl davada davacı tasarım hakkına tecavüzün bulunup bulunmadığı ve talep olunan yoksun kalman kazancın varlığı ve miktarı hususunda karşı davada ise davacı yanın Endüstriyel Tasarımın hükümsüzlük şartlarının oluşup oluşmadığı hususlarında taraflar arasında uzlaşma sağlanamadığından mahkememizce resen seçilen Endüstriyel Tasarım Uzmanı …, Tasarım Uzmanı … ve Tasarım Uzmanı …’den müşterek rapor alınmasına karar verilmiştir.
GEREKÇE:
TP den gelen tasarım tescil belgeleri incelendiğinde …’ın … nolu Endüstriyel Tasarımı 04 05.2015 Başvuru ve 01.06 2015 tescil tarihlidir.
Tasarım Tarifnamesi; “(1) Ürün alttan açılan kapalı raf içi soğutucu dolap olarak tasarlanmıştır. Ürün dikdörtgeni anımsatan bir yapıda olup, üst kısmında sıra sıra düz şeritlerin konumlandırıldığı görülmektedir. Ürün ön yüzeyinden bir başka dikdörtgeni anımsatan yapının konumlandırıldığı görülmektedir. Ürün ön yüzeyi alt kısımda yatay konumlandırılmış düz bir yapı bulunmaktadır. Ürün sol yan kısımda dikey olarak konumlandırılmış birden fazla çubuğu anımsatan yapılar bulunmaktadır. (2) Ürün üstten açılan kapalı raf içi soğutucu dolap olarak tasarlanmıştır. Ürün dikdörtgeni anımsatan bir yapıda olup, ön yüzeyinin üst kısmında yatay konumlandırılmış dar uzun bir yapı görülmektedir. Ürün üst kısımda sıra sıra yatay konumlandırılmış birden fazla düz yapılar görülmektedir. Ürün sol kısımda dikey konumlandırılmış birden fazla çuzun düz yapılar görülmektedir. (3) Ürün yandan açılan kapalı raf içi soğutucu dolap olarak tasarlanmıştır. Ürün dikdörtgeni anımsatan bir yapıda olup, ön yüzeyi sol kısımda dikey konumlandırılmış düz bir yapı görülmektedir. Ürün üst kısımda yatay konumlandırılmış sıra sıra düz yapılar bulunmaktadır. Ürün sol yan kısımda dikey olarak konumlandırılmış birden fazla düz yapılar bulunmaktadır. (4) Ürün iki kapılı sürgülü raf içi soğutucu dolap olarak tasarlanmıştır. Ürün dikdörtgeni anımsatan bir yapıda olup, üst yüzeyinde yatay konumlandırılmış birden fazla düz yapılar bulunmaktadır. Ürün sol yan kısımda dikey olarak konumlandırılmış birden fazla düz yapılar görülmektedir. Ürün ön yüzeyinde iki adet kareyi anımsatan yapı görülmekte, sol kısım sağ kısımda dikey olarak konumlandırılmış düz iki adet yapı bulunmaktadır.’’ şeklinde tanımlanmıştır.
Dava dışı … firması tarafından üretilen ürün … nolu, 13.11.2015 başvuru ve 01.01.2016 tescil tarihli … Tic. AŞ, adına tescilli olup, Tasarımcılar … dır.
554 sayılı KHK nın 5. ve 7. maddeleri ile 6769 sayılı SMK’nın 56. maddesi yenilik ve ayırt ediciliği düzenler. Tasarım yeni ve ayırt edici niteliğe sahip olması şartıyla bu Kanunla sağlanan haklar kapsamında korunur. Birleşik ürünün parçasının tasarımı, parça birleşik ürüne takıldığında, birleşik ürünün normal kullanımında görünür durumda ise, parçanın görünür durumda olan özellikleri, yenilik ve ayırt edici nitelik şartlarını karşılıyorsa yeni ve ayırtedicidir. Maddede yer alan normal kullanım; bakım, servis veya onarım işleri hariç olmak üzere, son kullanıcı tarafından kullanımı ifade eder. Bir tasarımın aynısı; a) Tescilli tasarım için başvuru veya rüçhan tarihinden önce, b) Tescilsiz tasarım için tasarımın kamuya ilk sunulduğu tarihten önce, dünyanm herhangi bir yerinde kamuya sunulmamış ise o tasarım yeni kabul edilir. Tasarımlar sadece küçük ayrıntılarda farklılık gösteriyorsa aynı kabul edilir. Bir tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenim; tescilli tasarım için başvuru veya rüçhan tarihinden önce, tescilsiz tasarım için tasarımın kamuya ilk sunulduğu tarihten önce, kamuya sunulmuş herhangi bir tasarımın aynı kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimden farklı ise bu tasarımın ayırt edici niteliğe sahip olduğu kabul edilir. Ayırt edici niteliğin değerlendirilmesinde, tasarımcının tasarımı geliştirmede sahip olduğu seçenek özgürlüğünün derecesi dikkate alınır.
Davacı tarafından tescilli … nolu tasarımının taklidi olduğu iddia edilen ürüne dair yapılan tespitte elde edilen 10.02.2017 tarihli Bilirkişi raporunda tasarımların belirgin farklılara sahip olduğu sonuç ve kanaatine ulaşmıştır.Yapılan incelemede; Davalı …’in ve … şirketine ürettirdiği ürünün, kapaklarının açılıp kapanma mekanizmaları, dış yüzeylerindeki havalandırma boşluklarının konumları ve biçimi, iç yüzey mekanizmaları, detayları ve genel görünüşü itibariyle Davacı … ürününden farklı olduğu tespit edilmiştir.
Taraf vekillerinin alınan rapora itirazları sonucu mahkememizce oluşturulan üç kişilik heyetten alınan müşterek raporda “… tescil nolu tasarımın; 10.02.2017 tarihinde tespit edilen … üretimi Kaysu tescilli soğutucuya ait olduğu, tescile ait 1 ve 2 nolu ürün görsellerinde yapılan incelemede ürünün, önden çift kapaklı oluşu, üstten tutma oyuntularının şekli, iç kapak ve iç yüzey detayları ile davacı ürününden farklı olduğu, davalı ve davacı tasarımları yan yana karşılaştırıldığında; ürünlerin raf içi veya raf üstü kullanılabilen mini soğutucu olarak üretildiği anlaşılmıştır. Soğutucularda, kabininin dikdörtgen hatlara sahip olması dışında, dış görünüşlerindeki havalandırma deliklerinin şekli ve yüzeydeki biçimi, kapak ve iç detaylarında ve genel izlenimde tasarımlarının benzer olarak algılanacak nitelikte olmadığı, farklı olduğu tespit edilmiştir” şeklinde görüş bildirilmiştir.
Alınan bilirkişi raporu ile Asıl davada davacı …’e ait … nolu Endüstriyel Tasarım Tescilinde yer alan soğutucu ile dava dışı … firmasına ait … nolu Endüstriyel Tasarım Tescilinde yer alan soğutucunun aynı kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimin farklı olması nedeniyle ayırt edici niteliğe sahip olduğu, davacının tasarım hakkına tecavüzün bulunmadığı dolayısıyla talep olunan yoksun kalman kazancın varlığı ve miktarından söz edilemeyeceği, karşı davada ise davacı …’a ait … nolu Endüstriyel Tasarım tescilinde yer alan soğutucunun tescil tarihi 04.05.2015 itibariyle, tescil şartları olan “yenilik” ve “ayırt edicilik” niteliklerine sahip olduğu ve bu itibarla hükümsüzlük şartlarının oluşmadığı anlaşılmış ve toplanan deliller kapsamında asıl davanın ve karşı davanın reddine karar verilmesi gerekmiş aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere,
Asıl Davada,
1-Davacılar tarafından davalı şirketler aleyhine açılan endüstriyel tasarım hakkına tecavüzün ref’i ve tazminat talepli davanın reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca peşin yatırılan 1.024,65 TL’den 35,90 TL karar harcının düşülerek kalanı, 988,75 TL’nin karar kesinleştiğinde talep halinde davacıya iadesine,
3-a)Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davalılar vekili yararına reddedilen tecavüz talebine ilişkin 3.145,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davalılara verilmesine,
b)Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davalılar vekili yararına reddedilen maddi tazminat talebine ilişkin hesap olunan 3.145,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davalılara verilmesine,
c)Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davalılar vekili yararına reddedilen manevi tazminat talebine ilişkin hesap olunan 3.145,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davalılara verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-Yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısmının talep halinde ve karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Karşı Davada,
1-Davacı … AŞ tarafından davalılar aleyhine açılan tasarım hükümsüzlüğü ve sicilden terkini talepli davanın reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca hesap olunan 35,90 TL karar harcından peşin yatırılan 31,40 TL’nin mahsubu ile kalan 4,50 TL bakiye karar harcının davacıdan tahsiline,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davalı vekili yararına hesap olunan 3.145,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-Yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısmının talep halinde ve karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair verilen karar, hazır bulunan taraf vekillerinin yüzlerine karşı tebliğden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere açıkça okundu, usülen anlatıldı. 19/07/2018

Katip …
¸

Hakim …
¸

Bu belge 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu kapsamında E-İmza ile imzalanmıştır.