Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/267
KARAR NO : 2019/466

DAVA : Patent Hükümsüzlüğü
DAVA TARİHİ : 26/01/2016
KARAR TARİHİ : 14/11/2019

Mahkememizde görülmekte bulunan patent hükümsüzlüğü davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, dava konusu … nolu patent başvurusunun emniyet kilidi merkezden butonlu (düğmeli) olarak yapıldığını, emniyet kilidinin tarihsel teknik gelişimine bakıldığında 20/04/2005 başvuru tarihli … başvuru nolu pencere ve kapı kilidi buluşu başlıklı faydalı modelin ortaya çıktığını, bu faydalı modelde emniyet kilidinin uçtan çalıştırıldığını, … başvuru nolu faydalı modelin tarifnamesinin incelenmesinde bahse konu buluşun birçok parçadan oluştuğunu ve bu parçaların imalat ve montajının zor olduğunun görüldüğünü, … başvuru nolu faydalı modelde bulunan fazla parça ve montaj zorluğu probleminin … başvuru nolu patent başvurusunun çözdüğünü, bu çözümün davaya konu emniyet kilidinin çalışma şeklinin merkezde düğme konularak yapıldığını, emniyet kilidindeki düğme hareketli mandal ucundan alınıp hareketli mandal merkezinde tasarımının yapıldığını, davaya konu … başvuru nolu faydalı modelin çalışma şeklinin… başvuru nolu patentin çalışma şekli ile aynı olduğunu, düğmeyi çalıştıran mekanizmasının … nolu patentin çalışma mekanizması ile fonksiyon anlamında birebir aynı olduğunu, … başvuru nolu faydalı modelin … nolu patentin çalışma mekanizmasından ufak tefek farklılıklar içerdiğini, … başvuru nolu faydalı modelin …başvuru nolu patent başvurusunun taklidi olduğunu, …başvuru nolu patentin dava konusu patentten dolayı reddedildiğini iddia ederek, davalının … başvuru nolu faydalı modelinin … patent başvurusu ile aynı olduğundan hükümsüz kılınmasını talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle, usuli itirazları ile birlikte davacının davalının … nolu faydalı modele konu haklarını ihlal ettiğini, davacı tarafa noter kanalıyla ihtarname gönderildiğini, müvekkiline ait faydalı modelin kullanımına son verilmesinin istenildiğini, davacının sessiz kaldığını ancak müvekkili şirkete ait faydalı modelin birebir kopyası olan … nolu faydalı modeli tescil ettirdiğini, davacı yanın kötü niyetinin … 2. FSHHM’nin …D.iş sayılı dosyası ile de tespit edildiğini, davacı yanın dava dilekçesinde bahsettiği ve reddedilen başvuru talebinin patente yönelik bir başvuru olduğunu, bir başvuruya patent belgesi verilebilmesinin koşullarının birbirinden farklı olduğunu, dava dilekçesinde bahsedilen ve müvekkilinin başvurusu ile aynı özelliklere sahip olduğunu iddia ettiği hususların farklı olduğunu ve müvekkilinin faydalı model belgesinin yeni ve özgün olmasına bir halel getirmeyeceğinin ortada olduğunu, davalı buluşunun PVC, alüminyum, ahşap kapı ve pencerelerin dışarıdan açılmasını engelleyen otomatik bir güvenlik kilidi olduğunu, daha önce kullanılan ve aynı amaca hizmet eden benzer ürünlerden farklı olduğunu belirterek davanın reddini istemiştir.
Dosyada bildirilen tüm deliller toplanmış, TPMK kayıtları getirtilmiş, teknik ve özel bilgi gerektirmesi nedeniyle bilirkişi raporları ve ek rapor alınmıştır.
Türk Patent ve Marka Kurumu kayıtlarının incelenmesinde, … tescil nolu, “…” buluş başlıklı, 14/10/2009 tescil tarihli faydalı modelin sahibinin … Limited Şirketi olduğu, … nolu patent başvurusunun reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce alınan 12/12/2016 tarihli raporda bilirkişiler, 551 sayılı KHK’nın 154, 155, 156 ve 165/1-a maddeleri çerçevesinde hükümsüzlük şartlarının gerçekleşmiş olduğuna ilişkin görüş bildirmişlerdir.
Davalı vekili bilirkişi raporuna itiraz dilekçesinde, bilirkişi heyetinin ehil bilirkişilerden oluşmaması nedeniyle yeni bir heyetten rapor alınmasını talep ettiği, mahkemece düzenlenen 06/07/2017 tarihli ara karar ile dosyanın önceki heyete tevdi edilerek ek rapor alınmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce alınan ek raporda bilirkişi heyetinin, kök rapordaki görüşlerini muhafaza ettiklerini bildirdikleri, davalı vekilinin ek rapora da itiraz ettiği görülmüştür.
Mahkememizce yapılan 03/04/2018 tarihli oturum 1 nolu ara kararı uyarınca, alınan bilirkişi raporunun yetersiz olduğundan bahisle yeni bir heyet oluşturularak rapor alınmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce alınan raporda bilirkişilerin, davalıya ait … nolu faydalı model belgesinin başvuru tarihi itibari ile yenilik vasfını taşıdığı hususunda görüş bildirdikleri görülmüştür.
Yine mahkememizce yapılan 26/06/2018 tarihli oturum 1 nolu ara kararı uyarınca, dosyada alınan bilirkişi raporları arasındaki çelişkinin giderilmesi için yeni bir heyetten rapor alınmasına karar verildiği ve dosyanın bilirkişi heyetine tevdi edildiği anlaşılmıştır.
30/04/2019 tarihli raporda bilirkişiler, … nolu faydalı modelin, … nolu patent belgesi ile karşılaştırılması sonucunda, … nolu “…” buluş başlıklı faydalı model belgesinin başvuru tarihi itibariyle yenilik unsuru taşımadığı hususunda görüş bildirmişlerdir.
Dava, 551 sayılı KHK hükümleri uyarınca açılmış faydalı model hükümsüzlüğüne talebine ilişkindir.
Faydalı model 551 sayılı KHK’nın Madde 154 vd maddelerinde düzenlenmiştir. Buna göre ” Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin 156 ncı maddesi hükmüne göre yeni olan ve 10 uncu madde anlamında sanayiye uygulanabilen buluşlar, faydalı model belgesi verilerek korunur. (Madde 155) – Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin 6 ncı maddesinde belirtilen konuların yanısıra usuller ve bu usuller sonucunda elde edilen ürünler ile kimyasal maddeler hakkında faydalı model belgesi verilmez. ( Madde 156) – Faydalı model belgesi başvurusuna konu olan buluş başvuru tarihinden önce, Türkiye içinde veya dünyada herkesin ulaşabileceği şekilde yazılı olarak veya bir başka yolla açıklanmış veya yöresel veya ülke çapında kullanılmış ise, yeni değildir. Faydalı model belgesi başvurusu sahibi veya selefleri tarafından başvuru tarihinden veya var ise rüçhan hakkı tarihinden, oniki ay önceki tarihten itibaren yayınlama veya bir başka yolla yapılan açıklama veya kullanma, başvuru konusu buluşun yeniliğini ortadan kaldırmaz. Faydalı model belgesi başvurusu tarihinden önce, Türkiye’de yapılmış olan patent veya faydalı model belgesi başvuruları, faydalı model belgesi başvurusu tarihinden sonra yayınlanmış olsalar dahi, başvuru konusu buluşun yeniliğini ortadan kaldırır. (Madde 164) – Patent sahibine tanınan koruma, faydalı model belgesi sahibine de aynen tanınır. Faydalı model belgesi, başvuru tarihinden itibaren on yıllık bir süre için verilir. Bu süre uzatılamaz. Faydalı model belgelerine, bu Kanun Hükmünde Kararnamenin 121 inci maddesi anlamında, kıyasen ek belge verilemez. (Madde 165) – Aşağıdaki hallerde faydalı model belgesinin hükümsüz sayılmasına yetkili mahkeme tarafından karar verilir: a – Faydalı model belgesi konusunun, bu Kanun Hükmünde Kararnamenin 154 üncü, 155 inci ve 156 ncı maddelerinde belirtilen, hükümlere aykırılığı ispat edilmişse, b – Faydalı model belgesi konusu buluşun, buluş konusunun ilgili olduğu teknik alandaki bir uzmanın onu uygulamaya koyabilmesini mümkün kılacak yeterlikte, açık ve tam olarak tanımlanmadığı ispat edilmişse, c – Faydalı model belgesi konusunun, faydalı model belgesi verilmesi için yapılmış olan başvurunun kapsamı dışına çıktığı veya faydalı model belgesi 45 inci maddeye göre ayrılmış olan bir başvuruya veya 12 nci maddeye göre yapılan başvuruya dayandığı ve onların kapsamlarını aştığı ispat edilmişse, d – Faydalı model belgesi sahibinin, 157 nci maddeye göre faydalı model belgesi isteme hakkına sahip bulunmadığı ispat edilmişse. Faydalı model belgesinin hükümsüzlüğü, zarar gören üçüncü kişiler veya Cumhuriyet Savcılığı vasıtasıyla ilgili resmi makamlar veya bu maddenin birinci fıkrasının (d) bendine göre, faydalı model belgesi isteme hakkına sahip kişiler tarafından talep edilebilir. Faydalı model belgesinin hükümsüzlüğü, koruma süresinin devamınca talep edilebilir. Faydalı model belgesi sahibinin, 157 nci maddeye göre faydalı model belgesi isteme hakkına sahip bulunmadığı hakkındaki iddia, ancak buluşu yapan veya halefleri tarafından ileri sürülebilir. Bu durumda, bu Kanun Hükmünde Kararnamenin 12 nci maddesi hükmü uygulanır. Hükümsüzlük nedenleri faydalı model belgesinin sadece bir bölümüne ilişkin bulunuyorsa, sadece o bölümü etkileyen istem veya istemlerin iptali suretiyle, kısmi hükümsüzlüğe karar verilir. Bir istemin kısmen hükümsüzlüğüne karar verilemez…. Madde 166 – Faydalı model belgelerine ilişkin açık bir hüküm bulunmadığı ve faydalı model belgelerinin özelliği ile çelişmediği takdirde, patentler için öngörülen hükümler, faydalı model belgeleri için de uygulanır.” hükümlerine amirdir.
Faydalı model belgesi verilecek buluşlar için koruma şartlarını patent belgesi verilecek buluşlara nazaran daha hafif şartlara tabi tutmuş ve patent belgesi verilebilecek buluşlar için aranan yenilik ve sanayiye uygulanabilir olma şartlarını yeterli bulmuş, buluş basamağını aşma şartını ise aramamıştır. Buna göre koruma şartları şunlardır;
a.Yenilik, Tekniğin bilinen durumuna dâhil olmayan buluşun yeni olduğu kabul edilir. “Tekniğin bilinen durumu”, başvuru tarihinden önce dünyanın herhangi bir yerinde, yazılı veya sözlü tanıtım yoluyla ortaya konulmuş veya kullanım ya da başka herhangi bir biçimde açıklanmış olan toplumca erişilebilir her şeyi kapsar. Başvuru tarihinde veya bu tarihten sonra yayımlanmış olan ve başvuru tarihinden önceki tarihli ulusal patent ve faydalı model başvurularının ilk içerikleri tekniğin bilinen durumu olarak dikkate alınır. Patentten farklı olarak faydalı modelin yenilik değerlendirmesinde, buluş konusuna katkı sağlamayan teknik özellikler dikkate alınmaz.
b.Sanayiye Uygulanabilir Olma, buluş, tarım dâhil sanayinin herhangi bir dalında üretilebilir veya kullanılabilir nitelikteyse, sanayiye uygulanabilir olduğu kabul edilir. Sanayi, kazanç getirmeyi amaçlayan, süreklilik gösteren, bağımsız ve izin verilmiş bir faaliyeti ifade eder. “Sanayi” kavramının kapsamına, üretim, ticaret ve el sanatlarının bütün dalları, madencilik, turizm, balıkçılık ve avcılık, finans alanı, bazı istisnalar dışında hizmet sektörü girerken serbest meslek alanları (muhasebecilik, avukatlık, hekimlik, müşavirlik) girmez. Ancak serbest meslek mensuplarının mesleklerini icra için kullandıkları şeylerin, bir sanayi işletmesinde üretilmesi nedeniyle sanayide uygulanabilir özellikleri vardır. Sanayiye uygulanabilir olma şartı için buluşun uygulanabilir veya üretilebilir olması yeterli olup aynca verimli olması gerekli değildir.
Teknik inceleme
Sunulan raporlarda tespit olunduğu üzere davaya konu buluşun özeti; Ahşap metal ve plastik pencerelerin kanat kısmının dışından istem dışı açılmasını engellemek için pencerenin kanat kısmına teğet olacak şekilde montajlanan emniyet kilitleri ile ilgili olup özelliği, kilit kolunun (1) kilit alt gövdesine (3) perçin ile hareket edebilecek şekilde sabitlenmesi, kilit kolunun (1) ön kısmında oluşturulmuş silindirik delik içerisine ikame edilen kilit butonunun (2) alt kısmına somun (6) ile kilit piminin (5) takılması, kilit butonuna (2) basıldığında kilit piminin (5) çıkıntı uçlarının kilit kolunu (1) kilit alt gövdesinden (3) ayırarak kilit kolunun (1) kilit alt gövdesi (3) ile 90 derecelik dik açık oluşturacak şekilde dönmesi neticesinde pencere kanadını içten veya dıştan açılmayacak şekilde kilitlemesidir. Kilitleme işlemi iptal edilmek istendiğinde, kilit kolu (1) üzerindeki buton yayı (4) ile kurulmuş ve sertleştirlimiş kilti butonuna (2) yeniden basılmakta yine kilit piminin (5) çıkıntı uçlarının kilit kolunu (1) kilit alt gövdesinden (3) kilit butonu ile ayrılması sağlanarak kilit kolunun (1) kilit alt gövdesi (3) ile eş eksenli olarak dönmesi sayesinde kilit kolu (1) kilit alt gövdesi (3) ile paralel hale gelerek kilitleme işlemi iptal edilmektedir. Sistem, kilit kolu (1), kilit butonu (2), kilit alt gövdesi (3), buton yayı (4), kilit pimi (5), somundan (6) oluşmaktadır.
İstemler
1-“Buton ile kilitleme sağlayan pencere emniyet kilidi” olup özelliği; kilit kolu (1), Kilit butonu (2), Kilit alt gövdesi (3), Buton yayı (4), kilit pimi (5) ve somundan (6) oluşmasıdır.
2-İstem l’e uygun “Buton ile kilitleme sağlayan pencere emniyet kilidi” olup özelliği; kilit kolunun (1) kilit gövdesine (3) perçin ile sabitlenmiş olmasıdır.
3-İstem 2’ye uygun “Buton ile kilitleme sağlayan pencere emniyet kilidi” olup özelliği; kilit kolunun (1) ön kısmındaki silindirik delik içerinde kilit butonu (2) ve buton yayı (4) bulunmasıdır.
4-İstem 3’e uygun “Buton ile kilitleme sağlayan pencere emniyet kilidi” olup özelliği; kilit butonunun (2) alt kısmında somun (6) ile kilit pimi (5) bulunmasıdır.
Hükümsüzlüğü talep edilen … nolu “…” buluş başlıklı faydalı model belgesinin 1 bağımsız 3 bağımlı olmak üzere toplam 4 adet isteme sahip olduğu görülmektedir.
… Nolu Patent İncelemesi
… nolu “Otomatik güvenlik kilidi” buluş başlıklı patent belgesinin başvuru tarihinin (20/09/2007), … nolu “…” buluş başlıklı faydalı model belgesinin başvuru tarihinden önceki bir tarihe (14/10/2009) ait olması nedeniyle, … nolu patent belgesinin içeriği … nolu faydalı model belgesinin yenilik unsuru incelemesi için delil olarak ele alınacak bir delil niteliği kazanmaktadır.
… Nolu Faydalı Model Hükümsüzlük İncelemesi
Faydalı model belgesinin hükümsüzlüğü incelenirken istemlerin yenilik unsurunu tek başına ortadan kaldıran bir belgenin varlığı incelenecektir. Söz konusu dava da bu belgeler … nolu “…” buluş başlıklı faydalı model belgesi ile … nolu “…” buluş başlıklı patent belgesidir.
Hükümsüzlük delili olarak sunulmuş olan patent/faydalı model belgelerinin tarifnamelerinin tamamında yer alan bilgiler … nolu faydalı modelin istemlerinin hükümsüzlüğü için delil oluşturabilmektedir.
… nolu faydalı modelin 1 nolu bağımsız isteminde koruma oluşturan özelliğin, “kilit kolu (1), Kilit butonu (2), Kilit alt gövdesi (3), Buton yayı (4), kilit pimi (5) ve somundan (6)” oluşan butonlu pencere emniyet kilidini kapsadığı görülmektedir.
… nolu faydalı modelin 1 nolu bağımsız isteminde tanımlanan hususların, … nolu patent belgesi ile karşılaştırılması yapıldığında;
-Kilit kolu (1) olarak tanımlanan özelliğin, patent belgesinde mandal (2) olarak tanımlandığı,
-Kilit butonu (2) olarak tanımlanan özelliğin, patent belgesinde düğme (3) olarak tanımlandığı,
-Kilit alt gövdesi (3) olarak tanımlanan özelliğin, patent belgesinde gövde (1) olarak tanımlandığı,
-Buton yayı (4) olarak tanımlanan özelliğin, patent belgesinde düğme itici yay (8) olarak tanımlandığı,
Kilit pimi (5) olarak tanımlanan özelliğin, patent belgesinde sabitleme parçası (5) olarak tanımlandığı,
-Somun (6) olarak tanımlanan özelliğin, patent belgesinde karşılığının olmadığı, raporda tespit olunmuştur.
… nolu faydalı modelin 1 nolu bağımsız isteminde tanımlanan unsurlardan sadece somun (6) özelliğinin … nolu patent belgesinde tanımlanmamış olduğu görülmektedir. Ancak … nolu faydalı modelde tanımlanan somun bir sabitleme elemanı olup kilit mekanizmasının çalışma prensibini oluşturan ana unsur değildir. Ayrıca … nolu patent belgesi istemleri ve tarifhamesi değerlendirilirken eşdeğer unsur kapsamı da göz önüne alınmalıdır. Bu nedenle … nolu faydalı modelin 1 nolu bağımsız isteminde tanımlanan unsurların tamamının … nolu “Otomatik güvenlik kilidi” buluş başlıklı patent belgesinde tanımlandığı tespit olunmuştur.
… nolu faydalı modelin 2, 3 ve 4 nolu bağımlı istemleri de 1 nolu bağımsız istem kapsamında olup yenilik unsuru oluşturacak teknik özelliğe sahip olmadığı tespit olunmuştur.
Tüm dosya kapsamı sunulan teknik bilirkişi raporları ile bir arada değerlendirildiğinde ; davalıya ait … nolu faydalın modelin 1 nolu bağımsız isteminde tanımlanan unsurların tamamının … nolu “…” buluş başlıklı patent belgesinde tanımlandığı şu hale göre tescil tarihi itibarı ile dava tarihi itibarı ile uygulanması gereken KHK’da belirtilen yenilik unsurunu taşımadığı, şu hale göre yine izahı yapılan mevzuat kapsamında hükümsüzlük şartlarının oluştuğu anlaşılmakla davacının subüt bulan davasının kabulüne karar vermek gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm tesis olunmuştur.
HÜKÜM :Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere,
1-Davanın KABULÜ ile; davalı adına Türk Patent ve Marka Kurumu nezdinde tescilli … nolu faydalın modelin HÜKÜMSÜZLÜĞÜNE, SİCİLDEN TERKİNİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca hesap olunan 44,40 TL karar harcından peşin yatırılan 29,20 TL’nin mahsubu ile kalan 15,20 TL bakiye karar harcının davalıdan tahsiline,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap olunan 3.931,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan: 6.450,00 TL bilirkişi ücreti, 407,00 TL posta gideri olmak üzere toplam 6.857,00 TL ve 58,40 TL harç (peşin+başvuru) olmak üzere toplam 6.915,40 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı tarafından yapılan herhangi bir yargılama gideri bulunmadığından bu konuda hüküm kurulmasına yer olmadığına,
6-Yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısmının talep halinde ve karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı, (HMK 345/1 md. gereğince) gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamı ödenmek suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı. 14/11/2019

Katip …
¸

Hakim …
¸

Bu belge 5070 sayılı elektronik imza kanunu kapsamında E-İMZA ile imzalanmıştır