Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/216
KARAR NO : 2018/116

DAVA : Endüstriyel Tasarım Tecavüzü ve Haksız Rekabetin Tespiti, Durdurulması, Önlenmesi Maddi ve Manevi Tazminat
DAVA TARİHİ : 09/08/2017
KARAR TARİHİ : 03/05/2018

Mahkememizde görülmekte bulunan endüstriyel tasarım tecavüzü davası ile birleşen hükümsüzlük davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının tekstil sektöründe bayan konfeksiyon üretimi yaptığını, TPE nezdinde … tescil no’lu endüstriyel tasarımına ait ürünlerden 1 no’lu tasarımın davalı tarafından kendisine ait “…” markası ile toptan üretimini ve satışını yapmakta olduğunu, davalılardan …’in, diğer davalı şirketin müdürü olması ve tasarım hakkının ihlali, kendisinin eylemlerinden gerçekleştiğinden ona da husumet yöneltildiğini, mahkememizin … D. İş sayılı delil tespit dosyasında davalı şirkete ait …’deki mağazasında delil tespiti yapıldığını, davacıya ait tasarımın bire bir benzeri olan yeşil renkte 2 adet ürün tespiti yapıldığını, 554 Sayılı KHK nın 52/a maddesine göre tazminat talep etmekte olduğunu, bu sektörden bir üründen sadece bir iki tane yapılmayacağı her bedenden en az 100’er adet olmak üzere 5 bedenden 500 adet bir renkten yapılmakta olduğunu belirterek davalıya ait taklit ürünlerin üretimlerinin ve satışının durdurulmasına, tecavüz ve haksız rekabetin önlenmesine şimdilik 1.000,00 TL maddi tazminatın 06.03.2015 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi de birlikte ayrıca 20.000,00 TL manevi tazminatın yine delil tespitinin yapıldığı 06.03.2015 tarihinden itibaren hesaplanacak ticari faizi de birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine, mahkeme kararının ilanına karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP:
Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; davalı …’in davaya konu elbise tasarımları ve ticaretiyle herhangi bir ilgisinin bulunmadığını, “…” markasının sahibinin davalı şirket tarafından kullanıldığını, diğer davalının “taraf sıfatı” bulunmadığını, davacı tarafın tasarımında ayırt edicilik ve yenilik unsurlarının bulunmadığını, davacının, haksız rekabet hükümleri çerçevesinde herhangi bir talepte bulunabilmesinin mümkün olmadığını davacının maddi veya manevi tazminat talebinin yersiz ve hukuki mesnetten yoksun olduğunu belirtmiş ve 1 no’lu davalı yönünden husumet nedeniyle reddine, her iki davalı yönünden esastan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
BİRLEŞEN DAVA:
Davacı vekili … 1 FSHHM’ye açmış olduğu davada davalı … Erarslan’ın … nolu endüstriyel tasarımının yenilik ve ayırt edicilik özelliğinin bulunmaması nedeniyle hükümsüzlüğü ve sicilden terkinini talep etmiştir.
GEREKÇE:
Asıl dava 6769 sayılı Kanun hükümleri uyarınca açılmış tasarım hakkına tecavüz nedeniyle maddi ve manevi tazminat ve tecavüzün önlenmesi talepli dava olup birleşen davada da davaya dayanak tasarımın hükümsüzlüğü ve sicilden terkini talepli davadır. Davanın açılış tarihi itibarıyla olayda 6769 sayılı kanun hükümleri uygulanmıştır.
Davacı adına TP nezdinde tescilli … 01.03.2015 tescil tarihli halen korunmakta olan tasarımlar kadın giyim elbise modelleridir.
Mahkememizin 2015/12 D.İş dosyasında alınan bilirkişi raporunda davacıya ait tescilli … sayılı tasarım ile davalı … firmasının üretimini yaptığı tasarımların aynı olduğu ve işyerinde 2 adet bulunduğu tespit edilmiştir.
Mahkememizin 2015/12 D. İş sayılı dosyasında alınan raporda modelin genel görünümü itibariyle ve kumaş dokusu iletescilli modelden ayırt edilebilecek özellikleri taşıdığı standda satışta olduğu görülen modelin, tescili alınan model ile kalıp, stil, uygulama biçimi yönünden aynı özellikleri taşımadığı modelde kullanılan aksesuarlar (kemer ve püskül) tescili alınan modelle aynı özellikte kullanıldığı bu nedenle tescili alınan model ve işyerinde satışta olduğu görülen bilgilenmiş tüketici tarafından karıştırılabilecek ölçüde birbirine aynıya yakın benzediği tespit edilmiştir. Davalı yapılan bu tespite itiraz etmiştir.
Mahkememizce tasarım ve hesap uzmanından müteşekkil bilirkişi heyetinden dava konusu ürünlerin, davacının tasarımının aynısı ya da belirgin biçimde benzeri olup olmadığı, davalının dava konusu elbise modellerinden kaç adet ürettiği ve sattığı bundan dolayı eğer varsa davalının satış ve kar rakamlarının iddia ettiği kazanç kaybının ne olduğu, bu ürünlerin davalı tarafından değil davacı tarafından satılması ihtimalinde davacının salt bu ürünlerle ilgili fatura ve o döneme ilişkin net kar marjı üzerinden bir hesaplama yapılması durumun da dava konusu ürünler bakımından elde edemediği net gelir rakamının varsayımsal olarak ne olabileceği, faturaların kim tarafından düzenlendiği, davaya konu ürünlerin alım satımının 1 no’lu gerçek kişi tarafından yapılıp yapılmadığı, irsaliye faturalarında ve her türlü satış evrakında, mali kayıtlarda 1 no’lu davalı gerçek kişinin yer alıp almadığı, bu gerçek kişinin üretim hammaddeleri alımı ya da ürünlerle ilgili herhangi bir mal, hizmet alımı için ödeme yapıp yapmadığı, davalının yaptığı her türlü mal ve hizmet alımları için ödemenin ya da satışlardan elde ettiği gelirin, banka hesap numarasının kime ait olduğu hususlarında değerlendirme yapılması talep edilmiş ve alınan raporda bilirkişi heyeti davacı … adına … tescil numaralı, 05.02.2015 tescil tarihli tasarım ile, davalı adresinde satışta olduğu görülen 2 ayrı kumaşa kesilerek üretilmiş olan yeşil düz renkli ve siyah beyaz desenli modellerin basic modeller olmasına karşın modelde kullanılan aksesuar itibariyle tesadüfi olmayacak bir benzerlik gösterdiğini modellerin kalıp özelliği ve stil bakımından da bilgilenmiş tüketiciyi yanıltacak ölçüde aynıya yakın benzer olduğu, tasarımlarının davalı tarafından 2 farklı üründe taklit edildiği sonucuna varılması halinde, 554 sayılı Tasarım KHK 52/2-a uyarınca davacı yanın yoksun kalınan kazancının 2015 yılında 29,86 TL olduğunu no’lu davalı …’in 2 no’lu davalı …nin tek yetkilisi olduğu, tüm işlemlerin fiilen yapılmasında yetkili ve sorumlu olduğu belirtilmiştir.
Davacı tarafından yapılan satışların incelenmesinde dava konusu ürünleri “…” kodu ile “…” adı ile satmakta olduğu, bu ürünlerin fiyatlarının bazı faturalarda 34,00 TL bazı faturalarda 40,00 TL olmakla birlikte ağırlıklı olarak satış fiyatlarının ekteki faturalardan da anlaşılacağı üzere 35,00 TL olduğu tespit edilmiştir.
Davacı … vekili farazi tazminat hesabı yaptıklarını, davacının KHK 52/2-a maddesine dayanmakta olduğu, buna göre davalının dava konusu elbise modellerinden kaç adet üretildiğinin ve davacının ürün başına elde ettiği birim karının tespit edilerek çarpılması gerektiğini, buna karşın yapılan hesaplamanın farazi ve sektör gerçekleri ile uyuşmadığını, dava konusu ürünleri davacının 90,00 TL’ye sattığı ve ürünün maliyet bedelinin 40,63 TL olduğu ve birim satış karının ise 49,37 TL olduğu sonucuna varılmakta olduğunu, sadece bir pastal kesim yapıldığı ve 5 beden ürün üretildiği düşünüldüğünde bir pastalda 100 kat olacağından 500 adet ürün üretilebileceğini 2 farklı renkte ürün üretildiği düşünüldüğünde 1.000 adet ürün üretildiğinin kabulü gerekmekte olduğunu, davalının toptan satış yapan ve şubesi olan bir işletme olarak düşünüldüğünde 5 farklı beden de ve 2 farklı renkte olan üründen toplam 20 adet üretmesinin hayatın olağan akışına uygun olmadığını, sektördeki üretim teknolojisi, tekniği ve üretim kapasitesinden anlayan bir bilirkişinin heyete dahil edilmesini ve yukarıdaki itirazları karşılayan ek rapor alınması hususunda karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … ve … vekili hukukçu olmayan bilirkişilerin husumet itirazı hakkında değerlendirme yapmalarının usul ve yasaya aykırı olduğunu, davacının tazminat taleplerinin mesnetsiz kaldığını iddia etmiştir.
Mahkememizce itirazları gidermek amacıyla bilirkişi heyetine sektör bilirkişisi olarak tekstil mühendisi atanmış heyetten ek rapor alınmıştır. Bilirkişi heyeti ek raporunda kumaştan üretilecek ürün sayısı hesaplaması ile ortalama elli adetten itibaren her türlü siparişi konfeksiyon imalatçılarının rahatlıkla üretebildiğini hesaplamalarda belirtilen 6.5 TL dikim fiyatının yine 50-100 adet marjındaki bir sipariş baz alınarak verildiğini, baz alınan 35 TL’nin ise ne gerekçeyle baz alındığının raporda belirtildiğini belirterek kök rapordaki görüşlerini yinelemişlerdir.
… FSHHM E. … dosyasında davalı olan … Giyim şirketinin dosyamız davacısı hakkında açmış olduğu davacının dayanağı tasarımın hükümsüzlüğü talepli dosyanın mahkememiz dosyası ile birleşmesi sonucunda bu defa hükümsüzlük şartlarının oluşup oluşmadığının tespiti için dosya yeniden bilirkişilere tevdi edilerek ek rapor alınmıştır.
Alınan bu ek raporda bilirkişi heyeti “Tasarımın kolsuz, tunik elbise olup basic bir model olduğu, modeli özellikli kılacak bir yaka, kol, cep gibi model ayrıntıları barındırmayıp, pensli ön ve arka ana beden kalıbı esas alınarak çalışıldığı, üzerinde modele ayırt edicilik niteliği kazandırabilecek bir kup kesimi uygulanmayıp, bedene penslerle oturtulmuş olduğu bel hizasına konan köprülerden geçen bant şeklindeki kuşak kemer aksesuar niteliğinde olup, takıp çıkarılabildiği sıfır yakalı kol evi oyuntusu ile omuz bitiminde üst bedenin sonlandığı karşı karşıya kapama uygulandığı diz hizasında etek boyu olduğu modelin etek ucuna püskül takılarak modele farklılık getirilmek istendiği ancak püskülün, kostüm tarihi sürecinde ve moda sektöründe bir çok kez moda olan ve sıklıkla kullanılan bir aksesuar olması nedeniyle ve dava konusu tasarımda da özel bir kesim üzerinde uygulanmayıp, etek ucuna dikildiği bu şekilde olan uygulamanın “…” bir uygulama olup, “yenilik” içermediği püskülün etek ucuna uygulanmış şekli, dans kostümlerinde hareketi vurgulamak amacı ile, kostüm tarihinde ise pek çok dönemde çeşitli kostümlerde aksesuar olarak kullanıldığı belirtilmiştir.
Davaı birleşen dosya davalısı bilirkişi raporuna itiraz etmiş yeni bir heyetten rapor alınmasını talep etmiş ise de ehil ve konuda uzman bilirkişilerin yaptığı değerlendirmenin yerinde olduğu ve davacı tasarımının yenilik özelliği taşımadığı rapora eklenen internet sitelerinden alınmış görsellerden de anlaşılmakla yeniden bilirkişi incelemesine gerek görülmemiştir.
Toplanan deliller hüküm kurmaya elverişli ve yeterli bilirkişi heyet raporu ışığında davacı adına … tescil numaralı, 05.02.2015 tescil tarihli tasarım model, kalıp özelliği, model ayrıntıları (kolsuz, yakasız) ve stil bakımından “ayırt edicilik özelliği” taşımadığı, düz ana kalıp kesiminde olduğu, modelde kullanılan püskül aksesuar da herhangi bir kup kesiminde kullanılmayıp, etek ucuna dikilmiş olduğu, bu uygulamanın harcıalem bir uygulama olup, aynı zamanda bir çok dönemde aynı kullanımda 1800’1ü 1920 yıllarında uygulanmış olup “yenilik” içermemekte olduğu anlaşılmakla … adına tescilli tasarımın yenilik ve ayırt edicilik vasıflarının bulunmadığı, bu nedenle hükümsüz kılınması gerektiği, hükümsüzlük kararı ile dava konusu tasarım hakkının hiç doğmamış gibi sonuç doğurduğu, bu nedenle tecavüze yönelik taleplerinin de karşı yanın kötü niyetinin tespit edilememiş olması nedeniyle, asıl davanın reddine, karşı davanın kabulüne karar verilmesi gerekmiş aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere,
Asıl davada;
1-… tarafından davalılar … ve … A.Ş aleyhine açılan endüstiriyel tasarım hakkına tecavüzün tespiti durdurulmasın ve önlenmesi maddi ve manevi tazminat talepli davanın reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca hesap olunan 35,90 TL karar harcından peşin yatırılan 358,63 TL’nin düşülmesine, kalanı 322,73 TL’nin karar kesinleştiğinde talep halinde davacıya iadesine,
3-a)Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davalılar vekili yararına tecavüz talebine ilişkin 3.145,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davalılara verilmesine,
b)Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davalılar vekili yararına reddedilen maddi tazminat talebine ilişkin hesap olunan 1.000,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davalılara verilmesine,
c)Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davalılar vekili yararına reddedilen manevi tazminat talebine ilişkin hesap olunan 3.145,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davalılara verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-Yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısmının talep halinde ve karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Birleşen davada;
1-Davacı … Ltd. Şti. Tarafından davalı … hakkında açılan davanın kabülu ile davalının TPE nezdinde tescilli 05/02/2015 tescil tarihli … tescil nolu tasarımının hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca hesap olunan 35,90 TL karar harcından peşin yatırılan 31,40 TL’nin mahsubu ile kalan 4,50 TL bakiye karar harcının davalıdan tahsiline,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davacı vekili yararına hesap olunan 3.145,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan: 1.800,00 TL bilirkişi ücreti, 50,00 TL posta gideri olmak üzere toplam 1.850,00 TL ve 62,80 TL harç (peşin+başvuru) olmak üzere toplam 1.912,80 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
6-Yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısmının talep halinde ve karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair verilen karar, hazır bulunan taraf vekillerinin yüzlerine karşı tebliğden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere açıkça okundu, usülen anlatıldı. 03/05/2018

Katip
e-imza

Hakim
e-imza

Bu belge 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu kapsamında E-İmza ile imzalanmıştır.