Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/29
KARAR NO : 2018/163

DAVA : Endüstriyel Tasarım Hükümsüzlüğü
DAVA TARİHİ : 09/02/2016
KARAR TARİHİ : 08/06/2018

Mahkememizde görülmekte bulunan endüstriyel tasarım hükümsüzlüğü ve sicilden terkini davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, davalı şirket tarafından, çoğunlukla otomotiv sektöründe, “rot, rotbaşı ve rotillerde kullanılan …lar ile ilgili olarak, TP’ne endüstriyel tasarım tescil başvuruları yapıldığı ve 14.05.2007 tarih ve …. ile 18.07.2006 tarih ve … tescil numaralarıyla başvuruların kabul edilerek sicile kaydedildiği, tasarımların koruma şartlarına sahip olmadığını, dava konusu rot, rotbaşı ve rotillerde kullanılan …lara ilişkin tasarımların genel olarak, otomotiv sektöründe, 1949 yılından bu yana endüstriyel olarak kullanılan süspansiyon sisteminin birer parçaları olduğunu, dava konusu tasarımların ilişkin olduğu ürünlerin, otomotiv sektöründe, 1950’li yıllarda kullanılan süspansiyon sisteminin çok küçük parçalan olduğunu, dava konusu tasarımların ilişkin olduğu ürünlerin, uzun yıllardır ülkemizde ve dünyada birçok firma tarafından üretilip satıldığını belirterek dava konusu tasarımların hükümsüzlüğünü ve sicilden terkinini talep etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle, davacı tarafın internet sitelerinden derlediği ve açıkladığı sistemlerin dava konusu tasarımla alakalı olmadığını, … tescil numarası ile tescilli tasarımın 2 farklı türde … tasarımını içerdiği, bu …ların otomotiv sektöründe tekerleklerin otomobil ile bağlantısında kullanılan …lar olduğu, tasarımın tamamıyla müvekkil şirkete ait olduğu, bu …ların araçta rot ve rotbaşı toz lastiğinin üzerine takıldığı ve lastiği sıkmak için kullanıldığını, normal bir …ın dik kesim uçlu, tek sarım yuvarlak çelikten yapıldığı ancak müvekkil şirketin tasarladığı ve ürettiği rot, rotil ve rotbaşı için kullanılan yay …larının ise yuvarlak kesim uçlu, çift sarım ve ezilmiş (yassı) çelik telden yapıldığını, normal …ların düz kesim olmasından dolayı üzerine yerleştirildiği lastiği kestiği ancak müvekkil şirkete tarafından tasarımı yapılan …ların ise yuvarlak kesim olmasından dolayı üzerine yerleştirildiği lastiği kesmediği, müvekkil şirket adına … tescil numarası ile tescilli tasarımın kurtağzı diye tabir edilen yay …ı tasarımı olduğu, bu …larda uç kesiminin birbirini tamamlar nitelikte olduğundan kilitlenme özelliğine sahip olduğunu, davacı tarafın delillerinin fotokopi olduğu ve fotokopi üzerinden inceleme yapılamayacağını belirterek davanın reddini talep etmiştir.
GEREKÇE:
Dava 554 sayılı KHK hükümleri uyarınca açılmış tasarım hükümsüzlüğü ve sicilden terkini talepli davadır.
Dosyada tüm deliller toplanmış özel ve teknik bilgi gerektirmesi nedeniyle bilirkişi incelemesi yapılarak rapor ve ek rapor alınmıştır. Olayda davanın açılış tarihi itibarıyla 554 sayılı KHK hükümleri uygulanmıştır.
554 sayılı KHK 5’e göre yeni ve ayırtedici niteliğe sahip tasarımlar tescil edilir ve belge verilerek korunur. Bir tasarımın aynısı, başvuru veya rüçhan tarihinden önce dünyanın herhangi bir yerinde kamuya sunulmamış ise o tasarım yeni sayılır. Yenilik bu anlamda, tasarımın önceki tasarım veya tasarımlarla aynı olup olmaması ve daha önce kamuya sunulmuş olup olmaması açısından iki unsuru içerir. “Aynı olma” birinci şarttır; sadece küçük ayrıntılardaki fark ayniyete engel olmaz; yani, tescili talep edilen tasarım, önceki tasarımlardan küçük ayrıntılarda farklılık gösteriyorsa, “aynı” kabul edilecektir. Aynı kabul edilmeye engel olmayan bir tasarım, mevcut tasarım esas alınarak, ondan hareketle yapılmışsa artık “küçük ayrıntıdaki bir farklılık” olarak değerlendirilecek ve “yeni” kabul edilmeyecektir. Daha önce dünyanın herhangi bir yerinde bilinen, yani yayın ve satış gibi herhangi bir yolla kamuya sunulmuş olan bir tasarım da artık Türkiye’de yeni kabul edilmez. Kamuya sunma, sergileme, satış gibi yollarla piyasaya sürme, kullanma, tarif, yayım, tanıtım veya benzer amaçlı faaliyetleri kapsar. Üçüncü şahıslara yapılan ve açıkça veya zımnen gizlilik niteliği taşıdığı anlaşılan açıklamalar kamuya sunmanın kapsamı dışındadır .
554 sayılı KHK m. 7 hükmünce, bir tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenim ile diğer bir tasarımın böyle bir kullanıcıda bıraktığı genel izlenim arasında belirgin bir farklılık bulunması halinde, o tasarım ayırt edicilik niteliğine sahip kabul edilir. Ayırt edicilik niteliğinin varlığı açısından, genel izlenimde belirgin bir farklılık aranmaktadır Genel izlenimdeki belirgin farklılık değerlendirmesi ise bilgilenmiş kullanıcı gözüyle yapılacaktır. Bilgilenmiş kullanıcı, dikkatsiz ve tasarım uzmanı düzeyinde bilgiye sahip olmayan bir kullanıcıdır. Bilgilenmiş kullanıcı, sıradan bir kullanıcının gözden kaçırabileceği ayrıntıları fark eder. Ayırt edici niteliğin incelenmesinde ilke olarak farklılıklardan çok ortak özelliklerin değerlendirilmesine ağırlık verilmesi ve tasarımcının tasarımı geliştirme açısından ne kadar seçenek özgürlüğüne sahip bulunduğunun dikkate alınması gerektiğini belirtmiştir.
Davalıya ait … tescil nolu “…” ve … nolu “…” TP nezdinde tescilli ve halen koruma altındadır.
18.07.2006 başvuru tarihli … numaralı tasarımda 2 farklı … tasarımı görülmekte ve bu …. otomotiv sektöründe rot ve rotbaşı toz lastiğinin üzerine takılan ve lastiği sıkmak için kullanılan …lar olduğu anlaşılmaktadır.
Hükümsüzlüğü talep edilen 18.07.2006 başvuru tarihli … numaralı endüstriyel tasarım tescil belgesindeki 2 no’lu tasarım görselleri, … no’lu patent belgesindeki tasarım görselleri karşılaştırılmıştır. Karşılaştırılan tasarımlar; … olarak tanımlanan ürünlere aittir. Her iki tasarıma da plan görünüşte yuvarlak birden fazla kat halinde olacak şekilde tekrar eden heliks form verilmiştir. Formun uç kısımları dairenin üzerinde bitmektedir. Yapılan değerlendirme sonucunda, davalı tarafa ait hükümsüzlüğü talep edilen 18.07.2006 başvuru tarihli … numaralı tasarım tescili ile 8 Nisan 2004 yayın tarihli ve … Al no’lu patent belgesindeki tasarım arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, bu sebeple birbirleri üzerinde iltibas yaratacak kadar benzer oldukları sonucuna varılmıştır.
21 Ekim 1924 tarihli ve … no’lu patent belgesi ile 14.05.2007 başvuru tarihli … numaralı Endüstriyel Tasarım tescil belgesindeki 3 no’lu tasarım karşılaştırılmış her iki … tasarımda da plan görünüşte yuvarlak uç noktalarında birbirlerini tamamlar nitelikte açılı olarak bitirilmiştir. Yapılan değerlendirme sonucunda, davalı tarafa ait hükümsüzlüğü talep edilen 18.07.2006 başvuru tarihli … numaralı tasarım tescili ile … no’lu patent belgesindeki tasarım arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, bu sebeple aynı olma derecesinde benzer olarak algılandıkları sonucuna varılmıştır.
Alınan bilirkişi raporu ile hükümsüzlüğü talep edilen … nolu endüstriyel tasarım tescilinin başvuru tarihi olan 18.07.2006 tarihi itibarı ile koruma şartı olan yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olduğu, hükümsüzlüğü talep edilen … nolu endüstriyel tasarım tescilinin başvuru tarihi olan 18.07.2006 tarihi itibarı ile koruma şartı olan yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olmadığı, hükümsüzlüğü talep edilen … ve … nolu endüstriyel tasarım tescillerinin başvuru tarihi olan 14.05.2007 tarihi itibarı ile koruma şartı olan yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olduğu, hükümsüzlüğü talep edilen … nolu endüstriyel tasarım tescilinin başvuru tarihi olan 14.05.2007 tarihi itibarı ile koruma şartı olan yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olmadığı, sonuçlarına ulaşılmıştır.
Davalı vekili 18.01.2017 tarihli dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketçe koruma altına alınan … ve … no’lu endüstriyel tasarım tescil belgesindeki tasarımların yenilik ve ayırt edicilik özelliklerine sahip olmadığına dair görüşe katılmadıklarını, karşılaştırılan tasarımların bir an için benziyormuş gibi görünse de … no’lu endüstriyel tasarımı diğerlerinden ayıran en önemli özelliğin yassı çelik malzemeden yapılması ve yuvarlak uçlu olması olduğunu, raporda yer alan görseldeki …ın ezme telden değil yuvarlak bir malzemeden yapılmış olduğunu, ürünler arasında büyük farklılık olduğunu belirtmiş davanın reddini talep etmişlerdir.
Davacı vekili, … no’lu tasarım ile … no’lu tasarım arasındaki tek farkın uçlarının dairenin üzerinde zıt yönlerde çapraz şekilde ayrılması olduğunu,…no’lu endüstriyel tasarım tescil belgesindeki tasarımların yalnızca küçük ayrıntılarda fark bulunduğunu, aksi halde bile dava dilekçesi ekinde sunulan fotokopilerdeki çizimler ile karşılaştırıldığında, ekte sunulan çizimler ile birebir aynı olduğunu, 2007/02481 no’lu endüstriyel tasarım tescil belgesindeki tasarımların esas itibari ile uçlarının birbirlerini farklı şekillerde tamamlanması dışında farklı yenilik ve ayırt edicilik özellik taşımadığını, dava dilekçesinde sunmuş oldukları fotokopilerdeki çizimler ile karşılaştırıldığında… ve …. no’lu tasarımların başvuru tarihinden önce piyasaya sunulduğunu, dosyaya sunulan fotokopilerin eski tarihli olmalarından asıllarına ulaşılamadığını, dava dışı firma tarafından “aslının aynıdır” olarak tasdik edilmiş olduğunu belirtmiş ve dilekçe ekinde sunulan aslı gibidir tasdikli delillerin de dikkate alınarak ek rapor alınmasını talep etmişlerdir.
Davalı taraf vekilinin … no’lu tasarım hakkındaki itirazda müvekkili ürününün en büyük özelliğinin yassı çelik malzemeden yapılması ve yuvarlak kesim uçlu olduğunu belirtmiştir. Birbirleri ile karşılaştırılan tasarımlarda, her iki tasarımın da plan görünüşte yuvarlak birden fazla kat halinde olacak şekilde tekrar eden heliks form verilmiştir. Her iki tasarımında planda ürünlerin dairesel forma sahip oldukları, kesitte yassı malzemeden yapıldıkları gözlenmiştir. Davalı vekili tarafından endüstriyel tasarım tescil belgesindeki ürünün çelik malzemeden üretildiği beyan edilse de, … no’lu endüstriyel tasarım tescil belgesinde ürüne ait malzeme özellikleri bulunmamaktadır. Bu doğrultuda kullanım yeri ve şekli düşünüldüğünde …l no’lu patent belgesindeki tasarımın da çelik malzemeden yapılmış olması da mümkündür. Piyasada üretilen … türleri incelendiğinde kullanım yerine ve fonsiyonuna göre …ların çelik dahil farklı malzeme türlerinden yapılması olağandır.
Bilirkişi heyetince yapılan yeni değerlendirme sonucunda, davalı tarafa ait hükümsüzlüğü talep edilen 18.07.2006 başvuru tarihli … numaralı tasarım tescili ile 8 Nisan 2004 yayın tarihli ve … Al no’lu patent belgesindeki tasarım arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, bu sebeple birbirleriyle iltibas yaratacak kadar benzer oldukları görüşü değişmemiştir. Davalı taraf vekili tarafından …. no’lu tasarımın yenilik ve ayırt edicilik özelliklerine sahip olmadığı görüşüne katılmadıkları belirtilmesine rağmen itiraz detaylandırılmamıştır. … numaralı tasarım tescili ile 21.10.1924 tarih ve .. no’lu patent belgesindeki tasarım arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, bu sebeple aynı olma derecesinde benzer olarak algılandıkları görüşü değişmemiştir.
Davacı itirazları doğrultusunda, davacı taraf vekili .. no’lu tasarım ile … no’lu tasarım arasındaki tek farkın uçlarının dairenin üzerinde zıt yönlerde çapraz şekilde ayrılması olduğunu belirtmiştir. Piyasada bulunan … türleri incelendiğinde, … için kullanılan genel formun planda daire kesitli olduğu, bazılarının … form ile birden fazla kat halinde olabildikleri tespit edilmiştir. Kullanım yeri ve fonksiyonları göz önüne alındığında normal … ve … için plandaki daire kesit teknik bir zorunluluk olarak göz önüne alınmalıdır. Ürünlerdeki farklılaşma uç kısımlardaki birleşme detayları ve uç kısımların yerleri göz önüne alınarak sağlanmaktadır. Hükümsüzlüğü talep edilen …, … ve … numaralı endüstriyel tasarımlardaki uç kısımlar yenilik araştırması kamu düzeninden kabul edilerek ve kök raporda da bu husus dikkate alınarak geiş kapsamlı bir araştırma yapılmış, benzer nitelikte olabilecek ve dava konusu tasarımların yenilik unsuruna tesir edebilecek başka patent ve tasarım belgeleri dahi dikkat alınarak görüş bildirilmiştir. Ancak davacı vekili tarafından dava dilekçesi ile dosyaya sunulan belgelerin fotokopi olması nedeniyle bu fotokopilere dayandırılacak açıklamalarla doğrudan ve kati kanaat bildirilmesi bu belgelerin gerçekliği geçerliliğinin kabul edilmesi durumuna dair” inceleme yapılmıştır.
… numaralı endüstriyel tasarım tescil belgesindeki 1 no’lu tasarım ile yapılan karşılaştırmada iki tasarıma da plan görünüşte yuvarlak birden fazla kat halinde olacak şekilde tekrar eden heliks form verilmiştir. Her iki tasarımın da uç kısımları planda daire kesitinden dışarı çıkacak şekilde merkezden geçen eksen üzerinde birbirinin ayna görüntüsü olacak şekilde konumlanmıştır.
Yapılan değerlendirme sonucunda, davalı tarafa ait hükümsüzlüğü talep edilen 18.07.2006 başvuru tarihli … numaralı tasarım tescili ile dosyaya sunulan ek 3.31 belge fotokopisi arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, birbirleri üzerinde ayniyet derecesinde benzer oldukları sonucuna varılmıştır. Davaya sunulan ek 3.31 no’lu belge fotokopisinin tarihi 08.12.2006 olarak tespit edilmiş ve hükümsüzlüğü talep edilen … tasarımının başvuru tarihi olan 18.07.2006 tarihinden sonra tarihli olduğu, belge fotokopisinin geçerliliği kabul edilse dahi dava konusu … no’lu tasarımın hükümsüzlüğüne dair bir delil olmadığı sonucuna varılmıştır.
… numaralı endüstriyel tasarım tescil belgesindeki 1 no’lu tasarım ile dosyaya sunulan Ek 3.10 belge fotokopisindeki çizim karşılaştırılmıştır. Değerlendirilen tüm tasarımlarda plan görünüşte yuvarlak birden fazla kat halinde olacak şekilde tekrar eden … form verilmiştir. Her üç tasarımın da uç kısımları planda daire kesitinden dışarı çıkacak şekilde merkezden geçen eksen üzerinde birbirinin ayna görüntüsü olacak şekilde konumlanmıştır. Soldaki tasarımda uç kısımlar diğer tasarımlara göre göreceli daha uzundur. Tüm tasarımlar da bulunan uç kışımın dışarı taşma formunun ürünün fonksiyonuna dönük aynı amaca hizmet ettiği, bilgilenmiş kullanıcı nezdinde belirgin bir farklılık yaratmadığı tespit edilmiştir. Yapılan değerlendirme sonucunda, davalı tarafa ait hükümsüzlüğü talep edilen 18.07.2006 başvuru tarihli … numaralı tasarım tescili ile dosyaya sunulan ek 3.6 ve 3.10 belge fotokopileri arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, birbirleri üzerinde iltibas bırakacak derecede benzer oldukları sonucuna varılmıştır.
Endüstriyel tasarım tescil belgesindeki 1 no’lu tasarım ile davacı delili ek 3.33 belge fotokopisindeki çizim karşılaştırılmıştır. Her iki tasarımda da plan görünüşte daire, uç noktalarında birbirlerine tepe noktalarından değeçek şekilde merkez eksen doğrultusunda aynalanmış form bulunmaktadır. yapılan değerlendirme sonucunda, davalı tarafa ait hükümsüzlüğü talep edilen 14.05.2007 başvuru tarihli … numaralı tasarım tescili ile dosyaya sunulan ek 3.33 no’lu belge fotokopisindeki çizim arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, bu sebeple aynı olma derecesinde benzer olarak algılandıkları sonucuna varılmıştır.
2007/02481 numaralı endüstriyel tasarım tescil belgesindeki 2 no’lu tasarıma ilişkin çizim karşılaştırılmış her iki tasarımda da plan görünüşte daire, uç noktalarında birbirini tamamlar şekilde üçgen form bulunmaktadır. Yapılan değerlendirme sonucunda, davalı tarafa ait hükümsüzlüğü talep edilen 14.05.2007 başvuru tarihli … numaralı tasarım tescili ile dosyaya sunulan ek 3.9 no’lu belge fotokopisindeki çizim arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, bu sebeple aynı olma derecesinde benzer olarak algılandıkları sonucuna varılmıştır.
Toplanan deliller ve hüküm kurmaya elverişli ve yeterli bilirkişi raporu ışığında … nolu endüstriyel tasarım tescilinin başvuru tarihi olan 18.07.2006 tarihi itibarı ile koruma şartı olan yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olmadığı, … nolu endüstriyel tasarım tescilinin başvuru tarihi olan 14.05.2007 tarihi itibarı ile koruma şartı olan yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olmadığı firmalardan getirilen belgeler ışığında … nolu endüstriyel tasarım tescilinin başvuru tarihi olan 18.07.2006 tarihi itibarı ile koruma şartı olan yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olmadığı, … ve … nolu endüstriyel tasarım tescillerinin başvuru tarihi olan 14.05.2007 tarihi itibarı ile koruma şartı olan yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olmadığı anlaşılmakla alınan bilirkişi kök ve ek raporu ve dosyaya sunulan yeniliği ortadan kaldıran aslı gibi onaylanmış belgeler ışığında aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere,
1-Davacı … tarafından davalı … Tic Ltd Şti aleyhine açılan davanın kısmen kabulü ile davalı adına TPE nezdinde tescilli … tescil nolu 2 no’lu çoklu tasarımın ve … tescil nolu 3 nolu çoklu tasarımın hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine,
2-Davalının… nolu … tescil nolu 1 ve 2 nolu çoklu tasarımlarına ilişkin hükümsüzlük talebinin reddine,
3-Kesinleşen kararın 6769 sayılı yasa gereğince resen TPE’e gönderilmesine ,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca hesap olunan 35,90 TL karar harcından peşin yatırılan 29,20 TL’nin mahsubu ile kalan 6,70 TL bakiye karar harcının davalıdan tahsiline,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davacı vekili yararına hesap olunan 3.145,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
6-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davalı vekili yararına hesap olunan 3.145,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davalıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan; 2.100,00 TL bilirkişi ücreti, 275,00 TL posta gideri olmak üzere toplam 2.375,00 TL’nin -ret ve kabule göre takdiren hesaplanan- 1.187,50 TL ve 58,40 TL (peşin+başvuru) olmak üzere toplam 1.245,90 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kalan giderin davacı üzerinde bırakılmasına,
8-Davalı tarafından yapılan; 50,00 TL’nin -ret ve kabule göre takdiren hesaplanan- 25,00 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, kalan giderin davalı üzerinde bırakılmasına,
9-Yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısmının talep halinde ve karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair verilen karar taraf vekillerinin yüzlerine karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinden Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf kanun yolu açık olmak üzere açıkça okundu. anlatıldı. 08/06/2018

Katip …
e-imzalı

Hakim …
e-imzalı