Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/237
KARAR NO : 2018/178

DAVA : Fikir Ve Sanat Eserleri Sahipliğinden Kaynaklanan Tazminat
DAVA TARİHİ : 11/11/2016
KARAR TARİHİ : 21/06/2018

Mahkememizde görülmekte bulunan fikir ve sanat eserleri sahipliğinden kaynaklanan tazminat davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Habertürk gazetesi yazarlarından …’ın … ile gerçekleştirdiği ve 7 Aralık 2014 tarihli … Gazetesinin 23. sayfasında ve yine aynı tarihte Habertürk internet sitesinde yayınlanan bu röportajda yer alan fotoğrafın fotoğraf sanatçısı … tarafından çekildiğini ve eser vasfındaki fotoğrafın mali haklarının 01.03.2014 tarihli sözleşme ile müvekkiline devredildiği bu fotoğrafın davalıya ait … gazetesinde yer alan bir haber içerisinde izin alınmadan ve hiçbir bedel ödenmeden kullanılması nedeniyle bir fotoğraf kullanımı başına 1.000 TL olmak üzere şimdilik 2.000 TL’nin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu fotoğrafın eser vasfında olmadığını, haber verme amacıyla kullanıldığını, kullanımın FSEK 37 çerçevesinde hukuka uygun olduğunu davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE:
Dava 5846 sayılı Kanunun 68. ve 69. maddeleri uyarınca açılmış tecavüzün men’i ve tazminat talepli davadır.
Tarafların dosyada bildirdikleri tüm deliller toplanmış özel ve teknik bilgi gerektirmesi nedeniyle bilirkişi heyeti oluşturularak rapor alınmıştır.
Taraflar arasındaki ihtilaf, davacının hak sahibi olduğu iddia edilen fotoğrafın davalı gazetenin, 30/08/2016 tarihli 1. ve 6.sayfasındaki kullanımına bağlı maddi tazminat talebi olduğu anlaşılmakla, dava konusu fotoğrafın eser vasfı olup olmadığı, izinsiz kullanım sebebiyle davacının maddi tazminat talebinin yerinde olup olmadığı hususundadır.
Yargıtay kararlarına göre, FSEK kapsamındaki uyuşmazlıkta dava konusu fikri ürünün eser niteliği taşıyıp taşımadığı re’sen araştırılmalıdır. FSEK’in 1/B maddesinde öngörülen tanım dikkate alındığında bir fikir ve sanat ürününün eser olarak nitelendirilebilmesi için iki unsuru haiz olması gerekir. Bunlardan ilki, fikir ve sanat ürününün sahibinin hususiyetini taşıması, ikincisi ise kanunda sayılan eser kategorilerinden birine dahil olmasıdır.
Bu unsurlardan birincisine “esasa ilişkin şart”, ikincisine ise “şekle ilişkin şart” denilmektedir. Bir fikir ve sanat ürününün eser olarak kabul edilebilmesi için, bu ürünün onu meydana getiren kişinin “hususiyetini” taşıması gerekmektedir. Başka kelimelerle; eser onu yaratan kişinin akli ve fikri izlerini taşımalıdır. Bir fikir ve sanat ürününün FSEK koruması altına girebilmesi için sahibinin hususiyet arz eden fikri çabanın neticesinde ortaya çıkması gerekir.
FSEK m.4’te yapılan eser tanımlamasına göre eser; fotografik eserler madde kapsamında eser olarak nitelendirilmiştir. FSEK m.2’ye göre ise eser tanımlamasında, Bedii vasfı bulunmayan her nevi teknik ve ilmi mahiyette fotoğraf eserleriyle, her nevi haritalar, planlar, projeler, krokiler, resimler, coğrafya ve topoğrafyaya ait maket ve benzerleri, her çeşit mimarlık ve şehircilik tasarım ve projeleri, mimari maketler, endüstri, çevre ve sahne tasarım ve projeleri olarak yapılmıştır.
Yargıtay kararlarında FSEK kapsamındaki uyuşmazlıklarda, “eser sahipliği” ya da hak sahipliği sıfatının da re’sen gözetilmesi gereğine işaret edilmektedir. Dolayısıyla huzurdaki davada da, uyuşmazlık konusu fikri ürünlere ilişkin “eser sahipliği” ya da hak sahipliği sıfatının re’sen irdelenmesi gerekmektedir. Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nda eser sahipliği veya hak sahipliği ile ilgili çeşitli karinelere yer verilmiştir. FSEK m.11 hükmüne göre; “Yayımlanmış eser nüshalarında veya bir güzel sanat eserinin aslında, o eserin sahibi olarak adını veya bunun yerine tanınmış müstear adını kullanan kimse, aksi sabit oluncaya kadar o eserin sahibi sayılır. Umumi yerlerde veya radyo-televizyon aracılığı ile verilen konferans ve temsillerde, mutat şekilde eser sahibi olarak tanıtılan kimse o eserin sahibi sayılır; meğer ki, birinci fıkradaki karine yoluyla diğer bir kimse eser sahibi sayılsın”. Dosyada mübrez Habertürk Gazetesinde yayınlanan fotoğrafın altında fotoğrafı çekenin … olarak belirtilmesi ve 01.03.2014 tarihli Devir Sözleşmesine göre fotoğrafı çeken …’ün fotoğrafları üzerindeki mali hakları sınırsız süre ile davacıya devretmesi karşısında FSEK 11’deki karine çerçvesinde davaya konu fotoğrafın eser sahibinin … olduğu ve mali hak sahibinin ise davacı olduğu bu çerçevede davacının işbu davayı açma ehliyetinin bulunduğu sonucuna varılmıştır.
Dosyadaki … Gazetesinin 30.08.2016 tarihli sayısında ….’nin ölümü haberi içerisinde davacının mali hak sahibi olduğu fotoğraf kullanılmıştır. Davalı kullanımın FSEK 37 çerçevesinde serbest olduğunu ileri sürmüştür.
Kapsamını aşmamak kaydıyla, günlük hadiselere bağlı olarak fikir ve sanat eserlerinden bazı parçaların işaret, ses ve/veya görüntü nakline yarayan vasıtalara alınması mümkündür. Bu şekilde alınmış parçaların çoğaltılması, yayılması, temsil edilmesi veya radyo ve televizyon gibi araçlarla yayınlanması serbesttir. Bu serbestlik, hak sahibinin hukuki menfaatlerine zarar verecek şekilde veya eserden normal yararlanmaya aykırı biçimde kullanılamaz” FSEK m.37 hükmüne göre; “Haber mahiyetinde olmak ve bilgilendirme kapsamını aşmamak kaydıyla günlük hadiselere bağlı olarak fikir ve sanat eserlerinden bazı parçaların işaret, ses ve görüntü nakline yarayan vasıtlara alınması mümkündür bu şekilde alınmış parçaların çoğaltılması, yayılması, temsili veya radyo ve televizyon gibi araçlarla yayınlanması serbesttir. Fotoğrafın tümü herhangi bir kaynak verilmeden özellikle altıncı sayfada verilen haberde olağan boyutlarının da üstüne çıkılarak verilmiştir. Fotoğrafın hak sahibinin hukuki menfaatlerine zarar verecek şekilde normal yararlanmaya aykırı şekilde kullanıldığı, anlaşılmaktadır. Hürriyet gazetesinin 30/08/2016 sayılı 1 nolu sayfasında fotoğrafın kullanıldığı ve kaynak gösterilmediği yine gazetenin 6.sayfasında hürriyet ve sanat sayfasında, edebiyatta ve politikada mücadeleyi hiç bırakmadığı başlığı altında fotoğrafın kaynak gösterilmeden kullanıldığı iki kez izinsiz kullanımının bulunduğu fotoğrafın eser mahiyetinde olduğu, bilirkişi heyetince tespit edilmiştir. Üç kişilik fotoğrafçı bilirkişilerden oluşan heyet dava konusu fotoğrafın fotoğrafçı … tarafından davacı şirket için çekildiği davalı tarafından iki ayrı sayfada iki farklı şekilde kullanıldığı fotoğrafın FSEK kapsamında sayılmayacağı bu nedenle 68.maddeden doğan bir hakkının bulunmadığı haksız rekabet hükümleri gereği 750 TL rayiç bedel iki haksız kullanım için 1.500,00 TL maddi tazminat istenebileceği belirtilmiştir.
Davacı vekilinin rapora itiraz ederek dava konusu fotoğrafların izinsiz kullanımına ilişkin … 4.FSHHM ve 1.FSHHM’den alınan bilirkişi raporunda fotoğrafın eser niteliğinde olduğunun tespit edildiğini belirterek bilirkişi raporlarını dosyaya sunması sonrası bilirkişi heyetinden ek rapor alınmış ancak bilirkişi heyeti görüşlerinde ısrar etmiştir.
Mahkememizce aynı heyetten ikinci kez ek rapor alınmasına karar verilmiş davacı vekili itiraz ederek yeni heyet oluşturulmasını talep etmiş mahkememizce FSEK uzmanı ve fotoğrafçı bilirkişilerden oluşan üç kişilik heyetten yeni bir rapor almıştır. Bilirkişi heyeti incelemesinde dava konusu fotoğrafın eser niteliğinin bulunduğu davacının fotoğrafın mali hak sahibi olduğu FSEK 22.maddesindeki çoğaltma hakkının ihlal edildiği rayiç bedelin 1.000,00 TL olabileceği mütala edilmiştir.
Toplanan deliller, mahkememizce itibar edilen hüküm kurmaya yeterli ve elverişli 16/03/2018 tarihli bilirkişi heyeti ve onu destekleyen … 1.FSHHM’nin 2016/224, 2016/217 esas sayılı dosyasında alınan bilirkişi raporu ve mahkeme kararları ışığında eser mahiyetindeki davacının hak sahibi olduğu fotoğrafın iki kez davalı gazetede izinsiz kullanımı nedeniyle FSEK 68.maddesi uyarınca takdiren 1.000,00 TL olarak belirlenen rayiç bedel üzerinden taleple bağlı olarak 2.000,00 TL’sinin ihlal tarihinden itibaren talep gibi yürütülecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verimiş aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere,
1-Davacı …tarafından davalı şirket aleyhine açılan davanın kabulü ile davacı şirketin mali hak sahibi olduğu eser niteliğindeki fotoğrafların davalı tarafından izinsiz kullanımı nedeniyle FSEK 68.madde uyarınca fotoğraf başına 1.000,00 TL rayiç bedel üzerinden taleple bağlı olarak 2.000,00 TL’nin 30/08/2016 tarihinden itibaren yürütülücek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca hesap olunan 136,62 TL karar harcından peşin yatırılan 34,16 TL’nin mahsubu ile kalan 102,46 TL bakiye karar harcının davalıdan tahsiline,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davacı vekili yararına hesap olunan 2.000,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan: 3.600,00 TL bilirkişi ücreti, 429,50TL posta gideri olmak üzere toplam 4.029,50 TL ve 63,36 TL harç (peşin+başvuru) olmak üzere toplam 4.092,86 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
6-Yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısmının talep halinde ve karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair verilen karar taraf vekillerinin yüzlerine karşı tebliğden itibaren 2 haftalık süre içinde İstinaf yolu açık olmak üzere açıkca okundu, usülen anlatıldı. 21/06/2018

Katip …
¸

Hakim …
¸

Bu belge 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu kapsamında E-İmza ile imzalanmıştır.