Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 2.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2016/223 E. 2018/167 K. 12.06.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/223
KARAR NO : 2018/167

DAVA : Patent Hükümsüzlüğünden Kaynaklanan
DAVA TARİHİ : 25/10/2016
KARAR TARİHİ : 12/06/2018

Mahkememizde görülmekte bulunan patent (Patent hükümsüzlüğünden kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı … adına kayıtlı 23.03.2015 tarih … tescil 6 nolu “…” tasarımının yenilik vasfına sahip olmadığını, tasarımın bilindik olup, çatal kaşık bıçakların kutu v.b. formlarda sergilenen ürünleri içerisinde kullanılan, separatör adı verilen ve belirgin uygun yuvalar ile içerisine konumlandırılan çatal kaşık bıçakların birer örnekleriyle sergilendiği standlar olduğunu ve uzun yıllardır piyasada bir çok firma tarafından kullanıldığını, müvekkil firmanın da dava konusu separatörlere ilişkin yıllardır üretim yaparak sattığını, davalı … tarafından piyasada anonim olarak kullanılagelen bir çok ürün içinde haksız olarak tasarım müracaatının yapıldığını, sektörde aynı hizmet alanlarında hizmet gösteren firmalar tarafından kullanılan bu ürünlerin bilindik ve kullanılan ürünler olduğunu bilmemesinin mümkün olamayacağını, dosya ekinde sunulan delil katalogda müvekkilin 2012 yılındaki fuarda bu kutuları kullandığı görülmekte olup fuara ilişkin delillerin dosyaya sunulduğunu, söz konusu tasarımda bilgilenmiş kullanıcı gözünde genel görünüm ve asıl prensip anlamında bir fark bulunmadığı, yenilik ve ayırt edicilik özelliğinin olmadığını belirterek hükümsüzlüğüne karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkiline ait davaya konu … tescil nolu tasarımların yeni ve ayırt edici niteliklerine sahip olduğunu, müvekkilinin ortağı olduğu … tasarım şirketinin fason üreticisi olduğunu, davacının müvekkilinin fason üreticisi olduğunu ve müvekkiline ait ürünleri kötü niyetli olarak ürettirip müşterilerine teklifler sunmaya başladığını, tasarımların 2011-2014 yılları arasında üçüncü şahıslarca kullanılmasının söz konusu olamayacağını, müvekkili ve babasına ve ortağı olduğu … Tasarıma ait başka tasarım tescillerinin olduğunu, tasarımların sürekli geliştirilip yenilendiğini, tedbir talebinin müvekkilinin tasarım tescilinden doğan yasal hakkını kullanmayı engellemeye yönelik ve haksız olduğunu belirterek davanın reddini talep etmiştir.
GEREKÇE
Dava 554 sayılı KHK hükümlerine göre açılmış endüstriyel tasarım hükümsüzlüğü talepli davadır.
Dosyada tarafların tüm delilleri toplanmış bilirkişi incelemesi yapılarak rapor alınmıştır.
Davanın açılış tarihi gözönüne alınarak davada mülga 554 sayılı KHK hükümleri uygulanmıştır.
Taraflara ait TPE tescilleri, kutu örnekleri, ürünlere ait görseller, kataloglar, fuar broşürü, fotoğraftan, kutu ve fuar stand vb ait faturalar, delil olarak sunulmuştur. Delil olarak sunulan …Tasarım Kataloğunun üzerinde basım tarihi bulunmamaktadır.
29.05.2017 tarihli Bilirkişi Raporu’nda özetle; “Hükümsüzlüğü talep edilen davalı tarafa ait
… tescil nolu tasarımın, hükümsüzlüğe dayanak olarak sunulan “…” firmasına üretilmiş kutular ve TPE tarafından iptal edilen … nolu tasarım arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılık bulunmadığı, bu sebeple benzer olarak algılandıkları, … tescil nolu tasarımın yenilik unsurunu yitirmiş olduğu ve hükümsüz kılınmasının uygun olacağı ” tespitlerine ulaşılmıştır.
Davalı vekili hatalı değerlendirme yapıldığını, … nolu tescilden bahsedildiğini bu tasarımın bir parçasını oluşturan separatörün dava konusu olmadığını, … nolu tasarımda görünen çatal kaşık bıçak kutusu olduğunu, raporda … sitesinde incelenen kutular ile dava konusu ürünler arasında benzerlik olmadığının belirtildiği, … tescil nolu tasarımın tescil tarihinden önce piyasada olup olmadığının tespit edilmediğini, benzerliği beyan edilen “…” ürününün 23.03.2015 tarihinden önce üretilip kamuya sunulduğuna dair bir raporda bir bilgi olmadığını, eksik ve somut delile dayanmayan rapora itiraz ettiklerini beyan etmiştir.
Davalı delil olarak dosyaya Dr. …’den alınan mütalaayı sunmuştur. Mütalaa raporunda … nolu tescile konu üründe kullanılan sistemin farklı biçim ve formda olduğu, kilit yapısının farklı olduğu ve tasarımı doğrudan etkilediği, kutu içinde kullanılan separatör sisteminin farklı olduğu ve tasarımı doğrudan etkilediği yönünde değerlendirme sunulmuştur.
Davacı vekili itirazlara cevabında, davalı tarafından haricen alınan mütalaada yapılan tasarım ve benzerlik değerlendirmelerinin hatalı ve tasarım hukuku ile bağdaşmayan taraflı değerlendirmeler olduğunu, … Ticaret ve … firmasından alınan yazılı ve görsel ürünler hakkında mahkemeye sunulan değerlendirmelerin bilirkişi raporunu doğrular nitelikte olduğunu, internet adreslerinin 2014 yılından bugüne değişmediğinin bilirkişi raporuyla belgelendiğini, dava konusu tasarımın 40 yıldır herkesin evinde kullanılan bir ürün olup, davalının beyan ettiği gibi separatörlerin farklılık yaratan unsur olarak değerlendirilmemesi durumunda geriye kalan kutunun patent alınacak nitelikte olmayıp sıradan bir ürün olduğunu, 2015 yılından önce sitelerde yayınlanan tasarımların bilinçli tüketici için yenilik arz etmediğini belirtmiştir. Dava konusu tasarım davalı adına, 23. 03. 2015 tarihli … tescil noludur. Hükümsüzlüğü istenilen … Tescil 6 nolu tasarım Tarifnamesi: (6-1) tasarım bir teşhir kutusu olup perspektif görünümü resmedilmiştir. (6-2) Tasarım bir teşhir kutusu olup iç bölümü resmedilmiştir. (6-3) Tasarım bir teşhir kutusu olup, iç görünümü resmedilmiştir. Tasarıma konu olan ürün dikdörtgen şeklinde konumlandırılmıştır. İç kısımlarda dikey dikdörtgenler prizması şeklinde yuvalar oluşturulmuştur. Arka kısımda da yatay dikdörtgenler prizması şeklinde konumlandırılmıştır. Yapılan açıklamada; tasarımın bir teşhir kutusu olduğu belirtilmiş olup, 2 ve 3 nolu ürüne ait iç detaylara ait fotoğraflarda kutunun içinde kullanılan separatörlerin şekli ve konumu tarif edilmiştir. Yapılan tarife göre; dava konusu … tescil nolu tasarım; dış ve iç bileşenleri ile bir bütün olarak tescillenmiş olup ve tasarımın özgün, yeni ve ayırt edici olup olmadığı konusunda tüm var olan iç ve dış elemanları ile birlikte ele alınmıştır. nusu Hükümsüzlüğü istenen tasarım, 1-2-3 tescil nolu bileşenlerin tümünü üzerinde barındırdığı görülen teşhir kutusudur.
Davacı tarafından dosyaya delil olarak sunulan kutular, ve markalara ait kutularla ilgili internetten yapılan araştırmalarda; …, …, … ve … firmalarına ilişkin araştırmada tescil tarihi öncesine ait kayıt bulunamamış, sunulan … kataloğunun tarihsiz olması ve internetten yapılan araştırmada belirlenebilen ”…”nun 31 temmuz 2017 tarihli olduğu ve dava konusu tasarımın tescil tarihinden sonra olduğu anlaşılmıştır.
Davacı internet sitesinde ürüne ait görseller incelendiğinde davacıya ait www….com.tr adresinde üretilmiş kutu örnekleri incelendiğinde, Hediyelik Eşya Kutulan kısmındaki katalogda bulunan, Mıknatıs Kilitli Kutu ürün örneğine ait kutunun siteye kayıt tarihi Ocak 2014 olarak tespit edilmiş, kutuya ait linkte arşiv kaydı açılamadığı, bir önceki Hediyelik eşya kutusu linkinde bulunan ekran kaydında bahsedilen ürünün, internet sitesi üzerinde yapılan incelemelerde elde edilen, “…” isimli kutu kaydına ait olduğu … sitesinde Mıknatıs kilitli kutuya ait Hediyelik Eşya Kutuları sekmesindeki kaydının Ocak 2014 tarihini gösterdiği anlaşılmıştır.
Tasarım kavramı, iki veya üç boyutlu bir ürünün dış görünüm özelliklerini izah eden bir kavramdır. Tasarımlar bakımından yenilik, önceden bilinmeyen veya bilinen bir çözümün, yeniden ele alınarak farklı yorum ve yaklaşımlarla tasarlanması şeklinde tanımlanmıştır.
Endüstriyel tasarımlarda ayırt edici nitelik, tasarımın görünüm özelliklerinin diğerlerinden ayırt edilmesini sağlayan izlenim farklarıdır. Ayırt edici niteliğin, tasarımın estetik ve sanatsal değeri veya teknik kabiliyetlerinden bağımsız olarak değerlendirilmesi gerekir.
EndTasKHK’nin 7 maddesinin birinci fıkrasında, bir tasarımın ayırt edici niteliğe sahip olması için bu tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenim ile ikinci fıkrada belirtilen herhangi bir tasarımın böyle bir kullanıcıda yarattığı genel izlenim arasında belirgin bir farklılık olması aranmaktadır. Maddede belirtilen bilgilendirilmiş kullanıcı tasarımın uygulandığı ürün hakkında belli bir bilgi birikimi olan kimse olup, bahsedilen bu konuda mesleki uzmanlığa sahip veya özel eğitim almış bir kişi değil, dikkatli ve deneyimli bir kullanıcı olarak nitelenmelidir.
Davaya konu olan davalıya ait … nolu tasarım ile delil olarak sunulan tasarımlar; kapakların açılış şekilleri bakımından birbirinden farklılık göstermekte; davalının tasarımı tek taraflı olarak bir yöne açılırken diğer ürünlerin tamamen ayrılabilen bir kapağa sahip olduğu, karşılaştırılan tasarımların şekillerinin kare/dikdörtgen formlara haiz olduğu; ancak genel geometrik şekillerin kullanımın ayırt edici nitelik kazandırmadığı, karşılaştırılan tasarımların içlerinde yer alan ve çatal/bıçak/vb gereçlerin yerleştirilerek teşhir edilmesi ve korunmasına yarayan ‘separatörler’, farklı boyutlardaki dikdörtgen bölmelerin bir araya getirilerek farklı kombinasyonlar oluşturulmasıyla ortaya çıkmıştır. Bu dikdörtgenlerin bir araya getirilerek oluşturduğu kombinasyonlar sergilenecek ürünlere göre değişmekte olup, karşılaştırılan söz konusu tasarımlar için ayırt edici niteliğe sahip olmadığı, iç kısımda yer alan ve ürünlerin birer adet olarak yerleştirilerek sergilenmesine vesile olan teşhir parçasının ise ürünün şekil ve formuna göre adapte edilmesi sebebiyle tasarımsal anlamda bir yenilik taşımadığı görülmüştür. Davalının tek parça ve önden manyetik kilitli kapağa sahip kutu formu pek çok alanda uzun süredir kullanılan harcı alem bir tasarımdır. Google arama motoru üzerinden yapılan “manyetik kapaklı kutu” anahtar kelimesi aşağıdaki sonuçlara benzer birçok kaydı ortaya çıkartmaktadır.
Davalıya ait tasarım ile dosyaya Davacı tarafından delil olarak sunulan tasarımlar; dava konusu tasarıma ait tescil tarihi öncesi üretilmiş ürünler ve manyetik kapak kutu ile ilgili yapılan görsel araştırmalar neticesinde; genel görünüş açısından yapısal farklılıklar göstermekte olup, davalı tarafından tescil edilen tasarımının harcı alem olması sebebiyle yenilik vasfı taşımadığı görülmüştür. Karşılaştırılan tasarımların içerisinde yer alan separatörler; benzer biçimsel ve yapısal özelliklerde olup; boyut ve yerleştiriliş biçimleri sergilenecek ürünle ilintilidir ve tasarım açısından ayırt edici özellik taşımamaktadır. Bilirkişiler yaptıkları araştırmalarda dava konusu kutuda bahsedilen “mıknatıslı kutu, manyetik kapaklı kutu” özelliklerine sahip ürünler hakkında yapılan araştırmalardan elde edilen, … tescil nolu tasarımın tescil tarihinden eski ınternet kayıtlarını tespit etmişlerdir. Hisar Marka çatal kaşık bıçak takımı kutusunda kullanılan separatör 12 Haziran 2015 tarihlidir. Dava konusu ürün Mart 2015 tarihli olup, Haziran 2015 tarihli delil ürünle arasında 2 ay 8 gün bulunmakta olup, bir ürünün tasarlanma ve üretim süreçleri göz önüne alındığında Hisar kutusunda kullanılan separatörün mart 2015 öncesinde üretilip kullanıldığı düşünülmüştür. Yapılan araştırma ve incelemeler neticesinde dava konusu … tescil nolu tasarımın tescil tarihinden önce üretildiği, kutuda bulunan manyetik kapak sistemi ve kutunun tasarımının bilinen, harcı alem uygulama ve biçim olduğu tespit edilmiştir.
Bilişim uzmanı tarafından … adresinde mukim … ünvanlı işyerine gidilerek işyerinde yapılan incelemede … programı ile çizilmiş olan … dosyaları incelenmiş ve “…” isimli çizim dosyasının 23/03/2015 tarihinde oluşturulduğu ve en son 26/05/2015 tarihinde değiştirildiği tespit edilmiştir. Yapılan değişiklikleri inceleyerek bu dosyaların metadalarının değiştirilerek tarihlerinin daha eski gösterilmesi mümkün olduğundan şirket yetkilisinden eski yedek disklerinin incelenmesi talep edilerek incelenen yedek diski üzerinde çok sayıda ve farklı tarihli yedek dosyaların bulunduğu, bunların tamamı üzerinde dosyaların tarihlerini değiştirmeye değişiklik yapılmasının olası görülmediği, dava konusu 2015 02163 – 6 tescil nolu tasarımın tescil tarihinden önce bilinen, kullanılan, harcı alem bir tasarım olduğu; 2015 02163-6 nosu ile tescilli tasarımın yenilik unsuru taşımadığı, sözkonusu program ile yapılan tasarımların raporda sunulan tarihlerden sonra değiştirilmediği tespit edilmiştir.
Bilirkişiler raporun sonuç kısmında davalı ismini hatalı olarak yazdıklarından bu hata dosya bilirkişilere tevdii edilerek düzelttirilmiştir.
Toplanan deliller, hüküm kurmaya yeterli ve elverişli bilirkişi raporları ışığında davalıya ait tasarımın yenilik özelliğinin bulunmadığı harcı alem olduğu bu nedenle hükümsüzlük şartlarının oluştuğu anlaşılmakla açılan davanın kabulüne karar verilmesi gerekmiş olmakla aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere,
1-Davacı … Ltd Şti tarafından … aleyhine açılan davanın kabulü ile davalı adına TPMK nezdinde tescilli 23/05/2015 tescil tarihli … nolu tasarımın hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine,
2-Kesinleşen kararın 6769 sayılı Kanunun 79/4 maddesi uyarınca TPMK Tasarımlar Dairesine resen gönderilmesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca hesap olunan 35,90 TL karar harcından peşin yatırılan 29,20 TL’nin mahsubu ile kalan 6,70 TL bakiye karar harcının davalıdan tahsiline,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davacı vekili yararına hesap olunan 3.145,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan: 2.800,00 TL bilirkişi ücreti, 429,50 TL posta gideri olmak üzere toplam 3.229,50 TL ve 58,40 TL harç (peşin+başvuru) olmak üzere toplam 3.287,90 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısmının talep halinde ve karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair verilen karar, hazır bulunan taraf vekillerinin yüzlerine karşı tebliğden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere açıkça okundu, usülen anlatıldı. 12/06/2018

Katip …

Hakim …