Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 2.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2015/271 E. 2020/40 K. 22.01.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2015/271
KARAR NO : 2020/40

DAVA : Endüstriyel Tasarım Hakkına Tecavüzün Önlenmesi, Durdurulması, Maddi – Manevi Tazminat İstem
DAVA TARİHİ : 30/12/2015
KARAR TARİHİ : 22/01/202

Mahkememizde görülmekte bulunan Endüstriyel Tasarım (Maddi Tazminat İstemli), Endüstriyel Tasarım (Manevi Tazminat İstemli), Endüstriyel Tasarım (Endüstriyel Tasarımın Hükümsüzlüğünden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde, müvekkilinin ferace imalatçısı olup, tamamen kendi tasarımı olan değişik modellerde bayan pardösüsü (tekstil), ferace tasarlayarak ürettiğini, geliştirdiği bayan pardösüsü, ferace modellerini … ve … sayı ve … TPE Sahip Nolu ile Türk Patent Enstitüne endüstriyel tasarım olarak tescil ettirdiğini, müvekkilinin tasarlayıp geliştirdiği bayan pardösüsü ve feracenin gerek görünüm olarak gerekse kalite ve kullanım olarak da şık ve mevcutlarından çok farklı ve rahat kullanılabilmesi nedeniyle bayanlar tarafından büyük ilgi gördüğünü, davalının müvekkilinin emek, zaman ve para harcayarak geliştirdiği bayan pardösüsü, feracenin aynısını haksız kazanç sağmak için taklit ederek satışa sunduğunu, genel görünüm olarak tamamen aynı olan bayan pardösüsü, feraceleri tüketicilerin karıştırmamasının mümkün olmadığını, davalının taklit ürün yaptığının … 2. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinin … Değişik İş sayılı dosyasından yapılan bilirkişi incelemesi sonucu tespit edildiğini, müvekkilinin tespite konu modeller için yoğun reklam çalışması yaptığını, katalog yaptırdığını, katalog yapımı için büyük masraflar yaptığını, halen de yapmaya devam ettiğini, davalının tespitten sonra da müvekkilinin ürünlerini taklit etmeye ve bunları satmaya devam ettiğini, davalının seri üretim ve seri satışlar yaptığını, davalı taraf hem müvekkil şirketin tescilli endüstriyel tasarımlarının taklitlerini üreterek hem de piyasaya sunarak 554 Sayılı KHK aykırı davranıp müvekkil şirketin haklarına tecavüz ettiğini, bu tecavüzün halen devam ettiğini, müvekkil şirketin sektöründe önde gelen markalaşmış bir şirket olup ürünlere ve modaya yön verdiğini, üretimini gerçekleştirdiği bütün ürünlerin piyasada tutulduğunu, müvekilinin davaya konu tasarımların katalog çekimlerini döneminden bir dönem önce gerçekleştirdiğini, davalının döneminden erken tanıtılan ürünleri takip ederek zaten piyasada tutulan ürünleri sair giderler olmadan üreterek piyasada çok düşük bedellere sattığını, bu nedenle genel hükümler çerçevesinde haksız rekabet ortamı oluşturduğunu ve müvekkiline büyük ölçüde zarar verdiğini, müvekkili tarafından tasarlanan modellerin ciddi maliyetlere mal olurken, modeli taklit eden davalının sair giderler olmadan, emek ve zaman harcamadan piyasa yapan zaten tutulan satılan modeli sıfır maliyetle piyasaya arz ettiğini ayrıca maliyeti olmadığı için de çok düşük fiyatlarla piyasaya sunarak haksız rekabet hükümlerini ihlal ettiğinden bahisle , davalının gerçek satış rakamlarının ve davalının elde ettiği gelirin tespiti, 554 Say. KHK 52-B Kapsamında BK 50 ve TTK Hükmü gereğince belirsiz alacak hükümlerine göre alacak miktarının kesin olarak belirlendiğinde artırım yapmak kaydıyla fazlaya ilişkin dava ve talep hakları saklı kalmak üzere 20.000 TL Manevi ve 15.000 TL Maddi Tazminata hükmedilmesine, tecavüzün önlenmesine ve durdurulmasına, kararın ilanına karar verilmesini talep ve dava ettiği, anlaşılmıştır.
Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının tescil ettirdiği modelin iddia ettiği gibi mevcutlarından çok farklı olmadığını, piyasada halen dahi benzer tasarımların mevcut olduğunu, davacının kullandığı bir şeritli ferace tasarımı olduğunu, davacının tasarımı ile benzerlik gösteren ve çeşitli firmalar tarafından üretilip satılan şeritli ferace modellerinin mevcut olduğunu, müvekkilinin piyasaya sürdüğü modelinde bir şeritli ferace olduğunu, bilirkişi raporunda belirtildiği üzere yaka ve kollarında farklılıklar bulunduğunu, feracelerin düz siyah kalıp üzerine tasarlanması harcıalem bir unsur olduğunu, geri kalan şerit kısmında benzerlik olmasına karşın, kol ve yakalardaki farklılıkların göz ardı edilmemesi gerektiğini, müvekkilinin ferace piyasasında belli bir pazar payına sahip olduğunu, ürünlerinin pek çok işyerinde satıldığını, davacının iddia ettiği gibi ticari çıkar sağlamak amacıyla davacı ürünlerini taklit etmeye ihtiyaç duymadığını, davalının TPE nezdinde … tescil numarası ile 30.01.2015 tarihinde tescil ettirdiği davanın konusunu oluşturan tasarım … Ferace firması tarafından davalının tescilinden önce satışa sunulduğunu, söz konusu … kışlık ferace adlı ürün … sitesinde … adresinde 2015 öncesinde satışa çıkarıldığını, belirtilen internet sayfasında tarih bulunmamakla birlikte google arama motorunda ‘…’ ibaresi ile 30.01.2015 öncesi tarih filtresi kullanılarak arama yapıldığında tasarımın bu tarihten önce sayfaya konulduğunun anlaşıldığını, bir tasarımın 554 sayılı KHK uyarınca koruma kapsamına girebilmesi için KHK’nın 6 ve 7 inci maddelerinde belirtilen yenilik ve ayırt edicilik unsurlarını taşımasının gerekli olduğunu, davacının tasarımının koruma şartları sağlamaksızın TPE nezdinde tescil edildiğini, davacı …’in … tescil numaralı tasarımının haksız bir tescil olduğunu, bu hususlar dikkate alınarak müvekkilinin mağduriyetine sebep olmamak için açacakları tasarımın hükümsüzlüğü davasının bekletici mesele olarak ele alınmasını ve davacının davasının reddine karar verilmesini talep ettiği anlaşılmıştır.
Birleşen davada davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; davalı yanca … 2. FSHHM’de müvekkiline açılan davada kendi tasarladığını iddia ettiği, davanın tahkikat aşamasında olduğunu ve 30/01/2015 tarihinde endüstriyel tasarım olarak tescil edilmiş bulunan ferace modelinin müvekkilince intihalen üretilip satışa sunulduğunu iddia ettiklerini, davalının TP nezdinde … tescil numarası ile 30/01/2015 tarihinde tescil ettirdiği tasarımın bir şeritli ferace modeli olduğunu, 2014-2015 yılları arasında piyasada yoğun olarak farklı firmalar tarafından üretilip satışa sunulduğunu, bu ürünün benzerlerinin gerek internette gerek bu tip iş yerlerinin kümelendiği Çarşamba Pazarı olarak bilinen semtte başka markalar altında sergilendiğini, davalının yanın yeni ve ayırt edicilik unsurları taşınığını ve piyasadaki ürünlerden çok farklı olduğunu iddia ettiği ürünün davalının tescilinden önce farklı firma tarafından satışa sunulduğunu, davacının tasarımı koruma şartları sağlanmaksızın TP nezdinde tescil edildiğini, davalının tasarımının haksız tescil olduğunu, bu nedenlerle davalının … tescil numaralı tasarımının hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine karar verilmesini talep ve dava ettiği anlaşılmıştır.
Birleşen dosya davalısı vekilinin cevap dilekçesinde özetle, davacı yanın açmış olduğu hükümsüzlük davası kanunun ön gördüğü yasal hak düşürücü süre içinde açılmadığından ve şartları oluşmadığından reddinin gerektiğini, müvekkilinin kadın pardösüsü, ferace imalatçısı olup, tamamen kendi tasarımı olan değişik modellerde kadın pardösüsü ve ferace tasarlayarak ürettiğini, müvekkilinin tescil ettirdiği tasarımların yenilik ve ayırt edicilik özelliklerini taşıyan tasarımlar olduğunu, davacının açmış olduğu hükümsüzlük davasının şartları oluşmadığından reddine karar verilmesini talep ettiği anlaşılmıştır.
YAPILAN YARGILAMA VE TOPLANAN DELİLLER
Dava Endüstriyel Tasarım Hakkına Tecavüzün Önlenmesi, Durdurulması, Maddi – Manevi Tazminat talepli, birleşen dava 554 sayılı KHK hükümleri uyarınca açılmış endüstriyel tasarım hükümsüzlüğü ve sicilden terkini talepli davadır.
Dosyada deliller toplanmış, TPMK kayıtları getirtilmiş, özel ve teknik bilgi gerektirmesi nedeniyle bilirkişi heyeti oluşturularak bilirkişi raporu alınmıştır.
Bilirkişi heyetince sunulan 27.12.2016 kayıt tarihli bilirkişi raporunda;”…Davacıya ait tescil başvurusu yapılmış giysi modeli, bütününde birçok tasarım öğesi taşıyan özgün bir modeldir. Her giysi tasanmı üzerinde bilinen detayları taşır (yaka-kol- kup- etek). Ancak tasarım bir bütün olarak ele alınır ve bütünü değerlendirilir. Dolayısıyla dava konusu tasarım, yemlik ve farklılık kriterlerini taşımaktadır, davalıya ait tespit edilen ürünün davacının ürünü ile kıyaslandığında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izleniminin iltibasa mahal verecek derecede benzer olduğu, Bu halde 554 Sayılı KHK m, 48/1 /a ve TK m.54,55/l/a/4 hükümlerine göre davalının eylemi davacının tescilli tasarımına tecavüz ve haksız rekabet oluşturduğu, davacının talep edebileceği maddi tazminatın 4531,50 TL olabileceği…” sonuç ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
13.10.2017 kayıt tarihli bilirkişi raporunda;”:…Hükümsüzlük talebi yönünden, davacı-birleşen davada davalı …’in 30.01.2015 başvuru tarihli, … no’lu tescilli tasarımının internetteki önceki tarihli (11.01.2015) tasarım karşılaştırmasında tescilli tasarımı yenilik ve ayırt edicilik kriterlerini haiz bulunmadığından hükümsüzlük şartlarını taşıdığını, davacı-birleşen davada davalı … Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. Adına kayıtlı tasarımın tescilli tasarımın, davalı-hükümsüzlük talep eden … tarafından üretilen modelin tasarımın aynıya yakın benzer olduğu…” sonuç ve kanaatinin bildirildiği,
21.06.2018 tarihli bilirkişi raporunda;”…Davacı- birleşen davada davalı …’in … tescil nolu tasarımının 3. resim pardesü modeli ile … internet sitesinde tanıtımı ve satışı yapılan … siyah mürdüm ferace ürününün genel görünüm, temel ayırt edici özellikleri ve dikiş kalitesinin birbirinden farklı olduğu, tasarımların bilgilenmiş kullanıcı üzerinde farklı izlenimi bırakacağı, … tescil nolu tasarımının 3. resim pardesü modeli tasarımının yenilik ve ayırt edicilik özeliğinin bulunduğu ve hükümsüzlük şartlarının oluşmadığı, davacı … Ltd. Şti. adına …tescil numarasıyla tescilli dava konusu 3. resim pardesü modeli ile davalı … – … tarafından üretilip toptan satışı yapıldığı tespit edilen pardesülerin genel görünüm ve temel ayırt edici özelliklerinin ayırt edilemeyecek kadar birbirine benzer olduğu, tasarımların bilgilenmiş kullanıcı üzerinde aynı izlenimi bırakacağı, Mahkemenin tazminata hükmetmesi halinde, davacının talep edebileceği tazminatın 1.510,50 TL olarak hesaplandığı….” sonuç ve kanaatinin bildirildiği anlaşılmıştır.
… 1.Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin … esas -… karar sayılı 17.01.2019 tarihli kararı ile birleşen davaya konu … tescil numaralı tasarıma ilişkin olarak hükümsüzlük kararı verildiği anlaşılmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Davacının ihlal edildiğini ileri sürdüğü pardösü-ferace tasarımı … tasarımdır. Tescilli tasarım bayan pardösüsüdür. Beden kalıbı bütündür. Yaka yuvarlak, sıfır yakadır. Karşı karşıya kapamalı- fermuarlıdır.Yaka oyuntusundan başlayarak diz altına kadar inen metal dişli fermuar aksesuar olarak kullanılmıştır. Giyilince sol tarafında kalan, yakadan başlayarak etek ucuna kadar inen birleşik iki ayn renkte paralel olarak birbirine monte edilmiş, kumaş kombinasyonu uygulanmıştır. Kombinasyonlardan biri deri görünümlü bir kumaş, diğeri aynı kumaşın renk varyantı şeklindedir. Tasarımın sağ ve sol kısmında parçalı peto cepler bulunmaktadır. … kesimde olup farklı kombinasyonda uygulanmıştır. Tasarımın kol ağzına, brit- düğme uygulanmıştır. Kol takmadır. Kol ağlarında farklı renkte varyant kumaş kullanılmıştır.
İnternette yapılan araştırma neticesinde bulunan davacının tescilli tasarımına benzediği iddia edilen 11.01.2015 tarihli sefamerve.com internet sitesinde (İnternet arşiv kayıtlarında) yer alan modelin davacı-birleşen davalının … kod numaralı tescilli tasarım modeli ile aynı model olduğu, bu modeller arasında bilgilenmiş kullanıcı yönünden ayırt edilemeyecek derecede benzer özellikler olduğu, ayrıntıda kalan farklılıkların tasarımın genel görünüme etkisinin olmadığı, bilgilenmiş kullanıcı nezdinde yapılan genel izlenim değerlenmesine göre de. internetteki sefamerve.com’da yer alan model ile tescilli pardösü tasarımı modeller arasında bilgilenmiş kullanıcı yönünden ayırt edilemeyecek derecede benzer özellikler olduğu, ayrıntıda kalan farklılıkların tasarımın genel görünümünü etkilemediği kanaatine varılmıştır. Bu nedenle tescilli tasarımın ayırt edicilik kriterini taşımadığı, piyasada diğer benzer model satıcılarına tescile dayanan bir hakkı talep edilecek ayırt edici özelliğe sahip olmadığı, sonucuna varılmıştır.
Ayrıca … 1.FSHHM’nin … Esas sayılı davada farklı bir davacı tarafından açılan hükümsüzlük iddiasıyla , dosyamız davacısına ait dava konusu… pardösü/ferace tasarımı incelenmiş ve 17.01.2019 tarihli hükümsüzlük kararı verilmiştir.
Bir kısım bilirkişi raporlarında sefamerve.com internet adresinde yer almış olan Kaiza isimli ürünün davacının tasarımıyla benzemediği farklı olduğu yolundaki tespitlere katılınmamıştır. Çünkü genel görünüm itibariyle zaten görünmeyen yaka kısmınındaki farklılık ile ceplerin konuluş şeklinin ürünü genel görünüm olarak farklı kılamayacağı açıktır.
Ayrıca şu mantıksal sonuç da çıkmaktadır ki ; iki ürün genel görünüm itibarıyla farklı ise davalının satışa sunduğu ürün … modelidir ki bu durumda tecavüz söz konusu olmaz, eğer iki ürün genel görünüm olarak ayırt edilemeyecek kadar benzerse davacının tasarımı yeni değildir ve yine tecavüz edildiği sonucu çıkarılmaz.
Bu sebeplerle davacının dava konusu tasarımına davalı tarafından bir tecavüz olmadığından asıl davanın reddine, birleşen dava hakkında ise daha önce verilmiş bir hükümsüzlük kararı bulunduğundan dava konusuz kaldığı için karar verilmesine yer olmadığına karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM :Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere,
1-Asıl davanın REDDİNE,
a-Alınması gereken 54,40 TL karar harcının, peşin yatırılan 597,72 TL’den mahsubu ile bakiye 543,32 TL’nin karar kesinleştiğinde talep halinde yatırana iadesine,
b-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
c-Davalı tarafından yapılan 212,90 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine,
ç-Davalı yargılamada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden red olunan Endüstriyel Tasarım Hakkına Tecavüzün Önlenmesi, Durdurulması vs. talepleri yönünden AAÜT’sine göre tespit olunan 4.910,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
d-Davalı yargılamada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden red olunan maddi tazminat talebi yönünden AAÜT’sine göre tespit olunan 4.910,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
e-Davalı yargılamada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden red olunan manevi tazminat talebi yönünden AAÜT’sine göre tespit olunan 4.910,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
2-Birleşen dava hakkında İstanbul 1.FSHHM’nin 2017/310 Esas sayılı dava dosyasında, birleşen dava davalısının … tescil nolu tasarımının hükümsüzlük kararı verildiğinden bu tasarım yönünden KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
a-Alınması gereken 54,40 TL karar harcından, peşin yatırılan 29,20 TL harcın mahsubu ile bakiye 25,20 TL harcın davacıdan tahsili ile Hazine’ye irat kaydına ,
b-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
c-Davalı tarafından yapılan 18,50 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine,
ç-Davalı yargılamada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT’sine göre tespit olunan 4.910,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
3-Yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısmının talep halinde ve karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı, (HMK 345/1 md. gereğince) gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamı ödenmek suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı. 22/01/2020

Katip …
¸

Hakim …
¸

Bu belge 5070 sayılı elektronik imza kanunu kapsamında E-İMZA ile imzalanmıştır