Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 2.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2014/153 E. 2018/7 K. 16.01.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/174
KARAR NO : 2018/3

DAVA : Fikir Ve Sanat Eserleri Kanunundan Kaynaklanan Tecavüzün ve Haksız Rekabetin Önlenmesi
DAVA TARİHİ : 15/01/2014
KARAR TARİHİ : 09/01/2018

Mahkememizde görülmekte bulunan Fikir Ve Sanat Eserleri Kanunundan Kaynaklanan Tecavüzün ve Haksız Rekabetin Önlenmesi Maddi Manevi Tazminat Talepli davanın yapılan açık yargılamasının sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle davalılardan …’nin prodüktör, … Ltd. Şti nin yapımcı, … Ltd Şti. nin umuma arzeden sıfatı ile yer aldığı … isimli müzik eserinin 10. 04. 2014 tarihinde piyasaya arzedildiğini, müvekkilinin bu albüm içerisinde yer alan 10 adet eserin icracı sanatçısı olduğunu, müvekkili ile davalılar arasında yazılı sözleşme bulunmadığını, … ile … Şti tarafından müvekkilinin 1995 yılında … Müzik Etiketi ile piyasaya arz edilen … Klasikleri albümünde yer alan …, …, …, …, …, isimli eserler ile … albümünde yer alan …, …, … ve … albümü için okunan albüme konulmayan ve …. adı … olan eserler karma yapılarak piyasaya sürüldüğünü, 1995 yılında davalı Komedi şirketine verilen ve daha sonra … firmasına verilen icracı sanatçı muvafakatında karma albüm yapma hakkının tanınmadığını, yine dava konusu albüm kapağına müvekkilinin kendi şirketi olan … firmasından 2005 yılında çıkardığı sizler İçin isimli son albümüne ait kapak fotoğrafının aynen kopyalanarak kullanıldığını, dava konusu albümde … isimli eserin adı verilen muvafakate aykırı olarak eser sahibinin izni olmaksızın … olarak değiştirildiği, albümün 4. parçası olan … isimli eserin söz yazarı … olduğu halde, … olarak yazıldığını, davalıların basında yaptıkları açıklamalarda … isimli eserin sanatçının vurulmadan önceki son şarkısı olduğunu bundan sonra okuyamayacağını belirterek haksız rekabet yaptıklarını belirterek tecavüzün refi, meni haksız rekabetin önlenmesi maddi ve manevi tazminat talep etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekilleri cevap dilekçelerinde özetle, resimlerin davacının iddiasının aksine Komedi şirketine ait 2004’de piyasaya sürülen … adlı albüm kartonetinde ve CD üzerinde kullanıldığını, albümdeki müzik eserleri için davacının muvaffakının bulunduğunu, “…” adlı albüm için eser sahiplerinden izin alındığını, eser sahiplerince iki isim konulduğunu, davacının bu konuda taraf ehliyetinin bulunmadığını, “…” adlı eserin eser işletme belgesinde …’in yazılı olması nedeniyle ondan izin alındığını belirterek davanın reddini talep etmiştir.
ISLAH:
Davacı vekili alınan bilirkişi raporları sonrasında dava dilekçesinde talep ettikleri 5.000 TL maddi tazminatın 2.500 TL sini fotoğrafların kullanımı, 2.500 TL sininde telif hakkı ihlali için istenildiğini, hesaplanan elde edilen kara ilişkin 77.975,00 TL olarak maddi tazminat talep ettiklerini, ayrıca haksız fotoğraf kullanımı için de bilirkişi tarafından belirlenen bedelin alt sınırdan 10.000 TL olarak tazminat olarak talep ettiklerini beyan ederek harcını yatırmış, davasını ıslah etmiştir.
GEREKÇE:
Dava 5846 sayılı Kanun kapsamında açılmış mali ve manevi hak ihlallerine dayalı tecavüz, ref, men, haksız rekabet maddi ve manevi tazminat talepli davadır.
İstanbul 4. FSHHM’nin kapatılması sonucu dosya mahkememize devredilmiş ve yargılamaya devam edilerek bitirilmiştir. Dosyada deliller toplanmış, bilirkişi heyetleri oluşturularak raporlar alınmıştır.
Dava konusu albümde yer alan toplam 10 adet eserden “…, …, …, …, …” isimli 6 eseri 1995 tarihinde okunmuş oldukları o tarihte aynı kayıtların … tarafından … Klasikleri adıyla yayınlanan albümde yer aldıkları, o tarihte bilinen dinlenen eserler olduğu, “…, …” isimli 2 eserin de davalılarca 2004 tarihinde yayınlanan “…” isimli albümde kullanıldığı, piyasaya sunulan önceki albümlerde yer almayan ancak dava konusu albümde yer alan “…, …” adlı şarkılara 15.10.2004 tarihli muvafakatnamede izinlerin verildiği, bu nedenle o tarihlerde okunduğu, yeni ve özgün bir albüm olmadığı ancak 2014 ün hiti yeni şarkı, …’nun son pırlantası gibi basın haberleri ile yeni bir albüm yayınlanacağı algısı verildiği görülmektedir.
… 6. Noterliğinin … tarihli … nolu muvafakatnamesi ile istenilen isim ve istenilen resimle ibaresinin kullanılarak davacı tarafından … şirketine izin ve muvafakat verilmiştir.
Dava konusu albümde yer alan fotoğraflar fotoğrafçı … tarafından çekilmiş, fotoğrafçının adı … te yazılmış ve dosyaya da sunulmuştur .
FSEK m. 23/1 e göre bir eserin aslını veya çoğaltılmış nüshalarını, kiralamak, ödünç vermek, satışa çıkartmak veya diğer yollarla dağıtmak hakkı münhasıran eser sahibine aittir. Davacı burada icracı sanatçı konumunda bulunduğundan FSEK m. 80’de düzenlenen icracı sanatçılara ait haklara sahiptir. İcracı sanatçı, tespit edilmiş icranın satılması, dağıtılması, kiralanması, ödünç verilmesi, işaret ve ses veya görüntü nakline yarayan araçlarla umuma iletilmesi, yeniden iletilmesi ve temsili için izin verme ve yasaklama hakkına sahiptir. İcra için icracı sanatçıdan izin alınmış olmalıdır. Genel olarak, eserin icrası için izin alınmışsa, bu izin eserin yorumlanması, çalınması, söylenmesi, anlatılması veya herhangi bir şekilde icrasını da kapsar. 26 4. 1995 tarihli muvafakatnamede, davacının icracı sanatçı olarak dava konusu albümde yer alan 6 şarkı için eserlerin sayı ile sınırlanmamış biçimde plak, kaset, cd, video ve her türlü ses taşıyıcılarında tek tek veya topluca yayınlanmasına, dağıtılmasına, çoğaltılmasına, kullanılmasına yurt içi ve yurt dışı devir etmesine süre sınırı olmaksızın davalı … firmasına onay verdiği görülmektedir. 03. 12. 2013 tarihli muvafakatnamede icracı sanatçının okuduğu şarkılardan 26. 4. 1995 tarihli muvafakatnamede yer alan 5 tanesi için davalı fonogram yapımcısı Komedi şirketi …e muvafakat vermiştir. Davacı Kapınızdan Geçmişsem olarak eserin ismini 15. 10. 2004 tarihli muvafakatnamede belirtmiştir. Söz yazarı … varisi … ise muvafakatnamede eserin ismini “…” olarak belirtilmektedir. Eserin söz yazarı ve bestecisi MESAM üyesi olup eser bildirim formunda da Kapınızdan Geçmişsem (Ele Ne) olarak beyan edildiği görülmektedir.
MESAM kayıtlarında iki isim altında tescil yapılması nedeniyle eser sahibi izin yazılarında iki ismin belirtilmiş olduğu anlaşılmakla eser adının değiştirilmediği, ancak albüm kapağında eser adının eksik kullanıldığı anlaşılmıştır.
Mahkemece oluşturulan ilk bilirkişi heyeti raporunda davalılar tarafından davacının fotoğraflarının kullanılmasının FSEK bakımından hukuka aykırı olmadığını, eser adının albümde değiştirilerek kullanılıp kullanılmadığı konusunda, hak iddia edebilecek olan kimselerin eserin söz yazarı ile bestecisi veya bunların varisleri olabileceği, davacının bu hususta icracı sanatçı olarak herhangi bir talepte bulunamayacağı, dosyadaki muvafakatname göz önüne alınarak dava konusu albümde yer alan 10 adet şarkıdan 5 tanesinin davacıdan izin alınmadan umuma arzedildiğini, bunlara ilişkin davacının rayiç bedelin 3 katını isteyebileceğini belirtmişlerdir.
Davacı vekili rapora itiraz ederek 26.04.1995 tarihli muvafakatname ile ilgili olarak davalılardan …e yorumcu muvafakati verildiği, ücretin ödenmemesi nedeniyle albüm yapılmasından vazgeçildiğini, herhangi bir ödeme yapılmadığını, sayılı eserlerin tek tek veya topluca kullanımına izin verildiğini, karışık albüm yapılmasına dair bir izin bulunmadığı, bunun için özel izin alınması gerektiğini belirtmiştir.
İtirazları gidermek üzere bilirkişilerden ek rapor alınmıştır. Davalı yanın kayıtları incelenememiş, davacının emsal albümleri ve yayınlanmış bulunan … AŞ nin elsal albüm satışlarına ilişkin muhasebe fişi ve albüm örnekleri 2006-2011 yıllarını içerecek şekilde bilirkişilerce incelenmiş ve bilirkişi heyeti ek raporunda karışık albüm çıkartılmasına ilişkin özel yetki verilmesinin gerekmediğini, 1995 tarihli muvafakatnameden cayıldığı, sözleşmeden dönüldüğü yahut feshedildiğine dair dosyada bulgu olmadığını bu nedenle 5 şarkı üzerinden değerlendirme yapılacağını, emsal albüm satışları ve İdobay’ın ticari kayıtları incelenerek …’ın … albümlerinden 2007-2010 tarihleri arasında şarkı başına 61.340, 86 TL net kazanç sağlandığı, 5 şarkı için bunun 306.704, 32 TL olacağı, sektör bilirkişisince net karın %25 inin davacıya ait olacağı görüşünden hareketle 76.67607 TL talep edilebileceğini, fotoğraflar için ayrıca telif alamayacağını, telifin fotoğrafçı tarafından talep edilebileceğini belirtmiştir.
Mahkemece tarafların itirazları nedeniyle Mahkemece sorulan soruların cevaplandırılabilmesi için yeni bir heyet oluşturmuş 2. Bir heyet raporu almıştır. Bilirkişi heyeti itirazlar kapsamında “…” adlı eserin albümde adının değiştirilerek kullanılıp kullanılmadığı, bu eserin albümde kullanılıp kullanılmadığı, albümün sanki piyasaya yeni çıkarılan albüm gibi tasarlanıp tasarlanmadığı, başka albüm için çekilen fotoğrafların yeni bir albüm çıkıyormuş imajı ile kullanılıp kullanılmadığı ve kullanımlardan dolayı davacının isteyebileceği bedelin ne olacağı konusunda görüş belirtmiştir. Raporda davacının 15.10.2004 tarihli muvafakatnamesinin 23. 10. 2001 tarihli sözleşme ile birlikte mütalaa edilmesi gerektiği, 23. 10. 2001 tarihli sözleşmenin 10’ar tane müzik eseri içeren 2 albüm için yapıldığını, davacının “ …” adlı albümleri çıkartarak edimini ifa ettiğini, 2004 tarihli muvafakatnamenin 2001 yılındaki bu sözleşme şartlarında yapılmış olduğunu sözleşmenin 5. maddesine göre düzenlenen “Bu sözleşme yürürlüğe girdikten sonra geçecek 3 yıllık bir süre için yapılmıştır. Her halükarda ikinci master bandın piyasaya arzını müteakip geçecek 1 yıl süre sonunda sözleşme sona erer.” hükmünce sözleşmenin ikinci albümün 2004 yılında piyasaya sürülmesi nedeniyle 2005 yılında muvafakatın sona ereceğini, “…” in adının değiştirilmesine ilişkin önceki rapordaki görüşe katıldıklarını, eserde davalılarca değişiklik yapılmadığını, albümün davacının hiç icra edilmemiş parçalarını içeren yeni bir albüm imajı yaratıldığını, başka bir albüm için çekilen davacı fotoğraflarının albümde kullanımı nedeniyle hakediş bedelini 10.000 TL ile 20.000 TL arasında değişeceği, davalı … Şti’nin ticari defterlerinin incelenmesi sonucu dava konusu kasetten 98.015,40 TL kazanç elde ettiği, şirketin elde ettiği bu kazancın davacının zararı olacağı 17.000 adet bandrol alındığını kar payı olarak albüm satışından 19.603,08 TL talep edilebileceği bunun 3 katının talep edilebileceğini, fotoğraflara ilişkin değerlendirme yapamadıklarını belirtmiştir.
Davacı vekili 16.03.2016 tarihli dilekçesi ile açıklama yaparak talep ettiği tazminatın 2500 TL’sini fotoğraflar için 2500 TL’sini telif hakkı ihlali için talep ettiğini açıklamış mahkemece ikinci heyetten ek rapor alınmıştır. Ek raporda dava tarihi itibarıyla alınan bandrol sayısı ve yine dava tarihi itibarıyla satışı yapılan CD miktarları gözönüne alınarak … şirketinin dava tarihi itibarıyla 77.975,00TL kazanç elde ettiği, albüm kapakları için fotoğraf hakediş bedelinin 10.000TL- 20.000 TL arasında değişeceğini belirtmişlerdir.
Davacı vekili 03.06.2017 tarihli ıslah dilekçesi ile lehe olan elde edilen karı talep ederek 77.975,00 TL yi ve fotoğraf kullanımı için 10.000 TL tazminat talep ettiğini, 30.000TL manevi tazminatı davalılardan müştereken ve müteselsilen talep etmiştir.
Mahkememizce son olarak ek rapor alınmak üzere dosya heyete tevdi edilmiş, bilirkişi heyeti 2. Ek raporunda 15.10.204 tarihli muvafakatnamenin sona erdiği bu nedenle fotoğrafların kullanılmasının hukuka aykırı olduğu sözleşmenin 5. maddesine göre sözleşmenin süresinin sona erdiğini, …ün elde ettiği miktarın davacının uğradığı zarar olduğunu bu nedenle görüşlerinin aynı olduğunu belirtmişlerdir.
FSEK m. 86/1 e göre eser mahiyetinde olmasalar bile resim ve portrelerin tasvir edilenin, tasvir edilen ölmüşse, FSEK 19. maddesinin ilk fıkrasında sayılanların muvafakati olmadan, tasvir edilenin ölümünden itibaren 10 yıl geçmedikçe, teşhir veya diğer suretlerle umuma arzedilemez. Maddeye aykırılık halinde borçlar Kanununa atıf yapılarak (Eski BK 49) BK 58 gereği kişilik haklarının zedelenmesi nedeniyle manevi tazminat talep edebilir ve verilen kararın yayınlanmasını isteyebilir.
FSEK m. 80/1 e göre Eser sahibinin manevi ve mali haklarına zarar vermemek kaydıyla ve eser sahibinin izni ile bir eseri özgün biçimde yorumlayan, tanıtan, anlatan, söyleyen, çalan ve çeşitli biçimlerde icra eden sanatçılar icracı sanatçıdır. İcracı sanatçı icralarının sahibi olarak tanıtılmaları, kendi itibarlarını zedeleyecek şekilde icranın bozulması, tahrif edilmesini önleme hakları vardır.
… Gazetesinin 12. 0cak 2014 tarihli … Ekinde …’nin ağzından “… yılın hiti olacak. Maalesef …’in bir daha bu nitelikte vokal performansı sergilemesi zor. Yani elimizdeki şarkı nadide bir pırlanta. Vurulma öncesi okuduğu son şarkı” şeklinde beyanları bulunmaktadır. Bu beyanlar da kendisince yalanlanmamıştır
TTK 55. maddesinde dürüstlük kuralına aykırı davranışlar, ticari uygulamalar olarak 1. fıkranın a bendinde dürüstlük kuralına aykırı reklamlar ve satış yöntemleri ile diğer hukuka aykırı davranışları örnekler halinde sıralamış ve 2. bendinde yanlış, yanıltıcı açıklamalarla üçüncü kişiyi rekabette öne geçirme fiillerinin haksız rekabet olduğu belirtilmiş ve haksız rekabet davalarına ilişkin 56. maddenin 1-d bendi uyarınca kusur ve zarar halinde tazmininin talep edilebileceği belirtilmiştir.
Davacı vekili her ne kadar dava dilekçesinde FSEK 68.maddesi kapsamında talepte bulunmuşsa da yargılama esnasında talebini tecavüzden dolayı elde edilen kar olarak talep etmesi nedeniyle elde edilen kazanç yönünden hüküm kurulmuştur.
Toplanan deliller hüküm kurmaya elverişli ve yeterli alınan son bilirkişi heyet kök ve ek raporları kapsamında davalı …’in …’ün ve davalı …’nin yapımını gerçekleştirdiği 10. 01. 2014 tarihinde piyasaya sürülen “…” isimli albümde izinsiz kullanılan 10 eserin ve yine bu albümün albüm kartonetinde ve albümde kullanılan fotoğrafın izinsiz kullanımının gerçekleşmesi nedeniyle basına verilen haksız rekabet oluşturan beyanlar kapsamında açılan asıl ve ıslah olunan davanın kısmen kabulü ile, FSEK 66. maddesi uyarınca … Klasiği isimli izinsiz yapımı, gerçekleştirilerek piyasaya sürülen albümün çoğaltılmasının, satışının, dağıtımının durdurulmasına, davacının FSEK 80. maddesi kapsamında icracı sanatçılıktan doğan mali ve manevi haklarının ihlali nedeniyle FSEK 70/3 fıkrası uyarınca talep ettiği elde edilen kazanca ilişkin olarak hesaplanan 77.975,00 TL nin ve izinsiz kullanılan fotoğraflar için FSEK 84 maddesi atfı uyarınca TBK 58. maddesi hükmünce davacının kişilik hakkı ihlaline dayalı belirlenen 10.000 TL manevi tazminatın davalılardan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya dair manevi tazminat talebinin reddine, albüme ilişkin her türlü reklam vasıtası, izinsiz CD, kartonet vs’nin toplatılmasına, karar verilmesi gerekmiştir. Davacının fotoğrafının dava konusu albümde izinsiz kullanımının TMK 24. maddesi uyarınca kişilik hakkına saldırı oluşturmakla TMK 25. maddesi uyarınca davacının maddi , manevi tazminat veya elde edilen kazancı talep edebileceği ve basına yansıyan açıklamaların haksız rekabet oluşturması gözönüne alınarak talep ettiği fotoğraflar için belirlenen takdiren 10.000 TL maddi tazminatın davalılardan alınarak davacıya verilmesi gerektiği, davacının hukuki yararı bulunduğundan hükmün ilanına karar verilmesi gerekmiş aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere,
1-Davacı … tarafından davalılar aleyhine açılan davanın kısmen kabulü ile davalılarca piyasaya çıkartılan “… Klasiği” adlı albümde davacının seslendirdiği 10 adet eserin izinsiz kullanımı nedeni ile FSEK 80.madde kapsamında davalıların tecavüzünün ve haksız rekabetin men’ine ,
2- FSEK 70/3 maddesi kapsamında hesap edilen 77.975,00 TL maddi tazminatın dava tarihinden itibaren yürütülecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
3-MK 24 ve FSEK 86.maddesi gereğince davacıya ait fotoğrafın izinsiz kullanımı, haksız rekabet ve kişilik hakkı ihlali oluşturması nedeni ile belirlenen 10.000,00 TL maddi tazminatın dava tarihinden itibaren yürütülecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
4-Haksız rekabete ve kişilik haklarının ihlaline ilişkin olarak somut olayın özelliğine göre takdiren 10.000,00 TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren yürütülecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, fazlaya dair manevi tazminat talebinin reddine,
5-Davaya konu “… Klasiği” adlı davalılarca yapılan albüm ve CD’lere ilişkin her türlü reklam, promosyon, tanıtım, ilan, TV’de yayınlama ve çoğaltma, satış ve dağıtımına ilişkin mühtemel tecavüzün durdurulmasına,
6-Davacı yanın FSEK 68.maddeye ilişkin talebinin manevi tazminata ilişkin taleplerinin ve eser işletme belgesinin iptaline yönelik taleplerinin reddine,
7-Masrafı davalılardan alınmak üzere kesinleşen hüküm özetinin yurt çapında yayın yapan trajı en yüksek üç gazeteden birinde bir kez ilanına,
8-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca hesap olunan 3392,67 TL karar harcından peşin yatırılan 2.018,75 TL’nin (peşin ve ıslah harcı) mahsubu ile kalan 4.673,92 TL bakiye karar harcının davalıdan tahsiline,
9-a)Maddi tazminat talebi yönünden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davacı vekili yararına hesap olunan 9.788,00 TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
b) Tecavüz talebi yönünden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davacı vekili yararına hesap olunan 3.145,00 TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
c) Manevi tazminat talebi yönünden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davacı vekili yararına hesap olunan 3.145,00 TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
10-Red edilen manevi tazminat talebi yönünden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davalılar vekili yararına hesap olunan 3.145,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davalılara verilmesine,
11-Davacı tarafından yapılan:4.150,00 TL bilirkişi ücreti,775,70 TL posta gideri olmak üzere toplam4.925,70 TL red ve kabule göre takdiren hesaplanlan 4.088,33 TL ve 2.043,95 TL TL harç (peşin+başvuru) olmak üzere toplam 6.132,28 TL yargılama giderinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine, kalanl giderin davacı üzerinde bırakılmalsına,
12-Davalı …Şti. Tarafından yapılan 50,00 TL’nin red ve kabul oranına göre 8,50 TL’nin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
13 Yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısmının talep halinde ve karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair , taraf vekillerinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okundu, usulen anlatıldı. 09/01/2018

Katip …
e-imzalı

Hakim …
e-imzalı