Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
21. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2023/600 Esas
KARAR NO : 2023/627

DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 04/10/2023
KARAR TARİHİ : 06/10/2023

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin 04/10/2023 tarihli dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin ticari ilişki içinde bulunduğu…Ltd. Şti’ne borcundan dolayı …Zincirlikuyu İstanbul Şubesine ait 07/09/2023 tarih … nolu, 150.000,00 TL ve … Zincirlikuyu İstanbul Şubesine ait 28/09/2023 tarih…nolu,168.946,00 TL bedelli iki adet çeki kargo ile …Ltd. Şti’ne gönderdiğini, söz konusu şirket tarafından çeklerin teslim alınmadığının bildirilmesi üzerine çeklerin kaybolduğunun anlaşıldığını, tüm aramalara rağmen çeklerin bulunamadığını belirterek, …Zincirlikuyu İstanbul Şubesine ait 07/09/2023 tarih … nolu, 150.000,00 TL ve …Zincirlikuyu İstanbul Şubesine ait 28/09/2023 tarih… nolu,168.946,00 TL bedelli iki adet çek üzerine ödeme yasağı konularak iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Yapılan yargılama, toplanılan deliller ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; dava, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 818/1-s maddesi atfı ile TTK 757/1 maddesi gereği zayii olduğu iddiası ile çekin iptali talebine ilişkindir.
Türk Ticaret Kanununun 645–849. maddeleri arasındaki üçüncü kitapta kıymetli evrak düzenlenmiştir.
TTK nun 651–653. maddelerinde kıymetli evrakın genel olarak zayi nedeniyle iptali, TTK nun 657. maddesinde nama yazılı senetlerin zayi nedeniyle iptali, TTK nun 661–669. maddelerinde hamile yazılı senetlerin zayi nedeniyle iptali ele alınmıştır.
TTK nun 757–765. maddelerinde kambiyo senetlerinden poliçenin zayi nedeniyle iptali düzenlenmiştir. TTK nun 778/1-ı maddesinin yaptığı atıf gereğince kambiyo senetlerinden bononun zayi nedeniyle iptali poliçenin zayi nedeniyle iptali hükümlerine göre olacağı hususu ile TTK nun 818/1-s maddesinin yaptığı atıf gereğince (TTK nun 764/2. maddesi ile 765. maddesi hükümleri hariç olmak üzere) kambiyo senetlerinden çekin zayi nedeniyle iptali poliçenin zayi nedeniyle iptali hükümlerine göre olacağı hususları düzenlenmiştir.
Mahkememizce de benimsenen birçok yerleşik Yargıtay kararında belirtildiği gibi TTK nun 651. maddesinde genel hüküm ve özel hüküm niteliğindeki TTK. nun 818/s maddesi yollamasıyla 757. maddesi uyarınca ancak hamilin zayi nedeniyle çek iptal davası açabileceği ve keşideci olan davacının dava açma (aktif husumet) ehliyeti olmadığı anlaşılmıştır.
Yukarıda belirtildiği üzere keşidecinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı da bulunmamaktadır. Keşideci; kaybettiği çekin bedeli kendisinden talep edildiğinde veya çekin kimde olduğunu öğrendiğinde T.T.K.’nun 790-792 maddeleri uyarınca hasım gösterip, borçlu olmadığının tespiti yönünde dava açmak ve o aşamadan sonra tedbirleri istemek hakkına sahiptir.
Yargıtay 11. HD’nin 2014/6648 Esas 2014/12228 Karar sayılı ilamında; “Dava, çek iptali istemine ilişkin olup, TTK’nın 651.maddesi uyarınca çek iptali davasını ancak hamil açabilir, keşideci açamaz.” denilmektedir. Daire başka bir kararında ise; “Mahkemece, davanın kabulü ile dava konusu çekin iptaline karar verilmiş ise de keşideci, çekin kaybolması, çalınması gibi zayi nedenine dayanarak iptal davası açamaz. ” şeklinde aynı doğrultuda içtihatta bulunmuştur.
Dava dilekçesindeki açıklamalara ve dosya kapsamına göre, davacının keşidecisi olduğu çekin zayi nedeniyle iptalini talep etmesine karşın, keşidecinin çek iptali davasını ikame edemeyeceği anlaşıldığından HMK 320. Maddesi gereğince dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde araştırmayı ve davacının duruşmada bizzat dinlenmesini gerektirir başkaca bir hususun olmadığı anlaşılmakla davanın reddine dair aşağıdaki şekilde tensiben karar verilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Peşin alınan harç yeterli olduğundan yeniden alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafından sarf edilen yargılama giderinin kendisi üzerinde bırakılmasına,
4-Kullanılmayan gider avansının hükmün kesinleşmesi halinde ödeyen tarafa iadesine,
Dair; gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı. 06/10/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır