Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İSTANBUL
21. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2023/479 Esas
KARAR NO : 2023/789 Karar
DAVA : Ticari Şirket (Bilgi Alma Ve İnceleme Hakkı İhlali)
DAVA TARİHİ : 04/08/2023
KARAR TARİHİ : 22/11/2023
Mahkememizde görülmekte olan Ticari Şirket (Bilgi Alma Ve İnceleme Hakkı İhlali) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde; Davalı şirkette ekonomik ve yasal anlamda asimetrik bilgi sorunu bulunduğunu, yönetim kurulu eliyle yaratılan bu sorunun davacı pay sahibinin bilgiye yönelik meşru menfaatini ihlal ettiğini, 2022 yılını 11.882.085,29 TL zarar ile kapatmış olan … A.Ş’ nin zararı … A.Ş’ den kaynaklandığını, bu zararın nedenleri ve sebeplerini öğrenebilmek için …’ ya ait finansalların ve raporların incelenmesi, ihtarnamede ve genel kurul toplantısında yönetim kuruluna yönelttiği soruların dürüst hesap verme ölçüsüne uygun olarak cevaplanması ihtiyacı bulunduğunu, … A.Ş’nin pay sahiplerine kar dağıtamadığını, çünkü … A.Ş’nin dağıtılacak karı bulunmadığını, …’nun esas faaliyetlerinden kar elde edip etmediği bilgisi pay sahibine verilmediğini, …’da pay sahibi … ve … ve …’ yu birlikte yönettiklerini, …’da yönetim kurulu üyesi olarak kendilerine mali haklar tanıdıklarını, yönetim kurulu üyesi olarak şirketten ücret ve prim aldıklarını, ancak aldıkları ücretin emek ve mesaileri ile orantılı olup olmadığı, şirketi işlem ve eylemleri ile zarara uğratıp uğratmadıkları hakkında hiç kimseye açıklama yapmamakta, hesap vermemekte ve sorumluluk duymadıklarını, davacının, davalı şirketin sermayedarı olduğunu ve yatırımcılık özelliği bulunduğunu, davalı şirketin neden zarar ettiği neden kar dağıtmadığı konusunda yönetim kurulu bilgi vermediğini, davalı şirkette, çoğunluk haklarının açıkça kötüye kullanılması sebebiyle yöneticilerin sorumluluğunu dava konusu yapabilecek bilgi alma ve inceleme taleplerinin reddedildiğini, davacı pay sahibinin getirdiği sermayenin nasıl yönetildiğini ve yönetimin nasıl bir başarıya sahip olduğunu, ortaklık sermayedarı olarak öğrenme hakkına sahip olduğunu, ortaklığın durumunun esaslıca değerlendirebildiğinden bahsedebilmek için davacı müvekkilin T.C. …. Noterliği’nin 18.07.2023 tarih ve … yevmiye no.lu ihtarnamesinde ve 26.07.2023 tarihinde yapılan 2022 mali yılına ait olağan genel kurul toplantısının 2 no.lu gündem maddesi altında yönelttiği sorularının cevaplanmış olması gerektiğini ve …’nun “finansal ve malvarlığıyla ilgili durumları ile hesap sonuçları”, “hâkim şirketin bağlı şirketlerle, bağlı şirketlerin birbirleriyle, hâkim ve bağlı şirketlerin pay sahipleri, yöneticileri ve bunların yakınlarıyla ilişkileri, yaptıkları işlemler ve bunların sonuçları hakkında, özenli, gerçeği aynen ve dürüstçe yansıtan hesap verme ilkelerine uygun, doyurucu şekilde bilgi içeren faaliyet raporu”, “bilanço, kar/zarar hesapları”, “bağımsız denetim raporu” ve “bağlılık raporu düzenlendi ise bir örneğinin, düzenlenmedi ise düzenlenerek bir örneğinin” pay sahiplerinin incelemesine sunulması gerektiğini, davalı şirketin durumu, …’nun durumu değerlendirilmeden anlaşılabilir olmadığını, davalı şirketin, …’nun %100 paylarına sahip “hakim ortak”, … ise bağlı şirket olduğunu, davalı şirket hakim şirket olarak, …’nun bütün paylarına ve dolayısıyla oy hakkına sahip olduğunu ve … bu ilişkide bağlı şirket niteliğinde olduğunu, bu şartlar altında TTK’nin 195. ve 200. maddelerinin uygulanması gerektiği ve müvekkili … A.Ş hakkında talep ettiği bilgilerin verilmesi gerektiğini, T.C …. Noterliği’nin 18.07.2023 tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesinde ve 26.07.2023 tarihinde yapılan 2022 mali yılına ait olağan genel kurul toplantısının 2 nolu gündem maddesi altında, müvekkil davacının davalı şirket ile bağlı şirket/iştiraki … hakkında TTK md. 200 ve 437 hükümlerine istinaden ileri sürdüğü bilgi alma ve inceme hakkının karşılanmadığını, 2021 mali yılında davalı şirket ile … arasında hakim/bağlı şirket ilişkisi olduğu davalı şirket yönetimi tarafından hazırlanan Yönetim Kurulu Faaliyet Raporu ve eki Finansal Tablolarında kabul ve ikrar edildiğini, 05 Temmuz 2022 tarihli Genel Kurul Toplantısında pay sahiplerinin müzakeresine arz edilen Yönetim Kurulu Faaliyet Raporu ve Finansal Tablolarında Davalı Şirket’in %100 hakimiyetine sahip olduğu … “bağlı ortak” olarak takdim edildiğini, 2022 mali yılına ilişkin olarak T.C …. Noterliği’nin 18.07.2023 Tarih Ve … Yevmiye nolu ihtarnamesinde ve 26.07.2023 tarihli genel kurul toplantısında bilgi almaya yönelik sorular ve inceleme talepleri davalı şirkete yöneltildiğini, T.C …. Noterliği’nin 18.07.2023 Tarih Ve … Yevmiye nolu ihtarnamesi ile soruların cevaplanması, bilgi ve belgeler üzerinde inceleme hakkı verilmesi talep edildiğini, bilgilendirme yükümlülüğünün davalı şirket tarafından ihlal edildiğini, davacı pay sahibinin bilgi alma ve inceleme talebinin haksız olarak reddedildiğini, şirketin 06.08.2019 tarihli Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı’nda bilgi alma ve inceleme hakkının ihlaline ilişkin … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2019/… Esas 2021/… Karar sayılı ve 01.07.2021 tarihli kararının infaz işlemleri … İcra Müdürlüğü’nün 2021/… Esas sayılı takip dosyası üzerinden gerçekleştirildiğini, şirketin 13.07.2021 tarihinde yapılan 2020 mali yılı Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda şirkete özel denetçi tayin edilmesine ilişkin … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/… Esas, 2021/… Karar sayılı ve 01.07.2021 tarihli kararı verildiğini, şirketin 05/07/2022 tarihinde yapılan 2021 mali yılı olağan Genel Kurul Toplantısında bilgi alma ve inceleme hakkının ihlaline ilişkin … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2022/… Esas, 2022/… Karar sayılı ve 13/10/2022 tarihli kararı verildiğini, bu nedenlerle pay sahiplerine TTK’da bahşedilen “bilgi alma ve inceleme hakkı” çerçevesinde, müvekkili davacının doğrudan ve/veya dolaylı olarak doğmuş ve doğacak her türlü zarar-ziyan, maddi ve manevi tazminat, hak ve alacakları, söz konusu hukuka aykırılıkların gerçekleşmesinde sorumluluğu bulunan kişilere karşı her türlü şikâyet, dava ve talep haklarını saklı tutularak, haklı davalarının kabulüne, bilgi alma ve inceleme hakkı kapsamında T.C …. Noterliği’nin 18.07.2023 tarih ve … yevmiye no ile keşide edilmiş olan ihtarname ve 26.07.2023 tarihli Olağan Genel Kurul Toplantı Tutanağına gündemin 2 no.lu maddesi altında maddeler halinde geçirilen ve ayrıca davacı adına “bilgi alma ve inceleme talebidir” başlığı ile ayrı bir metin olarak Toplantı Tutanağı’na da eklenen soru ve taleplere ilişkin … A.Ş bilgi, belge ve kayıtlarının, defterleriyle yazışmalarının, davacı pay sahibinin sorusunu ilgilendiren kısımlarının TTK madde 437/4 ve 5 ve TTK madde 200 gereği davacıya genel kurul dışında verilmesini, söz konusu bilgi ve belge ve kayıtların birer örneğinin dizi pusulasına bağlanarak PDF formatında CD olarak davacıya verilmesini ve söz konusu bilgi, belge ve kayıtlara ilişkin incelemenin, icra müdürlüğü eliyle ve davacının/vekilinin yanında bulunduracağı bir uzman eşliğinde davalı şirket merkezinde gerçekleştirilmek suretiyle infaz edilmesini, davalı şirketin %100 paylarına sahip olduğu bağlı şirketi olan … A.Ş’nin faaliyet raporu ve finansalları ile ilgili bilgi talebinin reddi TTK md. 200 ve TTK md. 437/2 hükümlerine ve hukukun en temel ilkelerine açıkça aykırı olduğundan,
… A.Ş nin; Finansal ve malvarlığıyla ilgili durumları ile hesap sonuçları, hâkim şirketin bağlı şirketlerle, bağlı şirketlerin birbirleriyle, hâkim ve bağlı şirketlerin pay sahipleri, yöneticileri ve bunların yakınlarıyla ilişkileri, yaptıkları işlemler ve bunların sonuçları hakkında, özenli, gerçeği aynen ve dürüstçe yansıtan hesap verme ilkelerine uygun, doyurucu şekilde bilgi içeren … A.Ş’ nin faaliyet raporu, Bilanço, kar/zarar hesapları, Bağımsız denetim raporu Bağlılık raporu düzenlendi ise bir örneğinin, düzenlenmedi ise düzenlenerek bir örneğinin tasdikli suretlerinin davacıya dizi pusulasına bağlanarak PDF formatında CD olarak davacıya verilmesini ve söz konusu bilgi, belge ve kayıtlara ilişkin incelemenin, icra müdürlüğü eliyle ve davacının/vekilinin yanında bulunduracağı bir uzman eşliğinde davalı şirket merkezinde gerçekleştirilmek suretiyle infaz edilmesine, T.C …. Noterliği’nin 18.07.2023 tarih ve … yevmiye no ile keşide edilmiş olan ihtarnamesi ile 26.07.2023 tarihli Olağan Genel Kurul Toplantı Tutanağına gündemin 2 no.lu maddesi altında maddeler halinde geçirilen ve ayrıca davacı adına “bilgi alma ve inceleme talebidir” başlığı ile ayrı bir metin olarak toplantı tutanağı’na da eklenen 1-48 numaralı soru ve taleplere ilişkin … Sanayi ve Ticaret A.Ş ‘ye ilişkin özenli, gerçeği aynen ve dürüstçe yansıtan hesap verme ilkelerine uygun, doyurucu bilgi verilmesini, davalı şirket yönetim kurulunun yükümlülüklerini ve mahkeme kararlarını yerine getirmede kötü niyetleri göz önünde bulundurularak bilgi, belge ve kayıtlarının, defterleriyle yazışmalarının, davacı pay sahibinin sorusunu ilgilendiren kısımlarının davacıya genel kurul dışında verilmesini, söz konusu bilgi ve belge ve kayıtların birer örneğinin dizi pusulasına bağlanarak PDF formatında CD olarak davacıya verilmesini ve/veya inceleme hakkı tanınmasını, söz konusu bilgi, belge ve kayıtlara ilişkin incelemenin, icra müdürlüğü eliyle ve davacının/vekilinin yanında bulunduracağı uzman ve/veya uzmanlar eşliğinde davalı şirket merkezinde gerçekleştirilmek suretiyle infaz edilmesine karar verilerek, yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin davalı şirketten tahsil edilerek davacıya ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde; Davanın husumet yönünden reddi gerektiğini, dava dilekçesinde baştan sona dava dışı üçüncü kişi konumundaki …’dan bahsedildiğini, müvekkili davalı … ile ilgili herhangi bir iddia veya istem dahi ortaya atılmadığını, huzurdaki davanın yanlışlıkla müvekkil şirkete yöneltildiğini, ama konusu itibarıyla dava dışı üçüncü kişi konumundaki …’dan bilgi alma ve … belgelerini inceleme davası olduğunu, davacı pay sahibinin huzurdaki davayı açmada hukuki yararı bulunmadığını, müvekkili şirketin 2022 mali yılı olağan genel kurul toplantısı 24 Mayıs 2023 tarihinde toplanmış, davacı ve toplantı sürecinde kendisi ile birlikte hareket etmiş olan diğer pay sahiplerinden … vekillerinin TTK’nın 420 nci maddesi uyarınca erteleme talebinde bulunmaları üzerine, TTK’nın 420 nci maddesinde belirtildiği şekilde başkaca herhangi bir işlem yapılmaksızın toplantının ertelendiğini, daha sonra davacının, …. Noterliğinden sadır 18 Temmuz 2023 tarihli ve … yevmiye numaralı ihtarnameyi keşide ederek, uzunca açıklamalarla haksız olarak dava dışı üçüncü kişi …’nun 2022 mali yılına ait bilanço ve kar zarar cetveli, yönetim kurulu yıllık faaliyet raporu ve bağımsız denetim raporunu incelemek üzere talep ettiği buna mukabil bilgi edinme hakkı kapsamında olarak müvekkil …’ya ilişkin birkaç soru yöneltmekle birlikte dava dışı … ile ilgili sayfalarca soru sorduğunu, müvekkili şirketin, herhangi bir şirketler topluluğuna dahil olmadığını, … ile müvekkili Şirketin bir şirketler topluluğu oluşturmadığını, bu hususun, davacı tarafından müvekkili şirkete karşı açılmış 2019, 2020 ve 2021 mali yılları ile ilgili genel kurul iptal, özel denetim ve bilgi alma ve inceleme davalarında verilen ret kararlarının gerekçelerinde de çok açık şekilde tartışılmış ve şirketler topluluğu bulunmadığının tespit edildiğini, pay sahiplerine bilgi alma ve inceleme hakkının kullandırılmadığı iddialarının ise 2019, 2020 ve 2021 mali yıllarında reddedilen tüm davalarda olduğu gibi açık ve net bir şekilde 2022 mali yılı için de doğru olmayıp yersiz olduğunu, müvekkili istenen bilgileri müvekkili şirkete ilişkin olmayıp iştiraki konumunda olan …’ya ilişkin olduğunu, davacıların kanunen karşılanması zorunlu her türlü bilgi talebi karşılandığını, müvekkili şirketçe kendisine ait bilgi ve belgeler pay sahiplerine sunulduğunu, pay sahipleri tarafından müvekkili şirketten müvekkil şirkete ilişkin 26 Temmuz 2023 GK Toplantısı öncesinde sorulmuş ve anlaşılmayan hususlar tekrar sorulmak suretiyle sorulan tüm soruların eksiksiz, kapsamlı ve detaylı şekilde cevaplandığını, davacının büyük bir hevesle dayandığı 2019 yılındaki olağanüstü genel kurul toplantısı ile ilgili olarak … ile ilgili bilgi alma ve inceleme istemlerine ilişkin … Asliye Ticaret Mahkemesi nezdinde 2019/… Esas nolu dosyada görülmüş dava kapsamında düzenlenmiş bilirkişi raporu ve verilmiş karar ile de, TTK’nın 200 üncü maddesi ile inceleme hakkının düzenlenmediği açıkça ifade edildiğini, 24 Şubat 2022 tarihinde verilen tavzih kararı ile de …’nun defter ve kayıtlarının incelenemeyeceğini, yalnız davalı …’nun defter ve kayıtlarının davacı sorularını ilgilendiren kısımlarının incelenebileceğinin belirtildiğini, davacının, müvekkil Şirket’in 2018 yılından itibaren iki aile tarafından yönetildiği ve güç yoğunlaşması olduğu, buna mukabil diğer pay sahiplerinin azlık pay sahipleri konumunda olduğu iddiasını anlamak ve huzurdaki dava ile bağlantısını kurmanın mümkün olmadığını, davacının, pay sahipleri arasında … ile ilgili olarak bilgi asimetrisi olduğu ve birtakım pay sahiplerine bilgi verilirken davacı pay sahibine bu bilgilerin verilmediği iddiasının gerçek olmadığını, huzurdaki davanın 2022 mali yılına ilişkin olduğunu, 2018 ile 2021 mali yıllarının huzurdaki dava ile ilgisi olmadığını, müvekkili şirketin 2018 mali yılı faaliyetlerine ilişkin veya faaliyet raporu ya da finansal tablolarına ilişkin açılmış bir dava olmadığını, müvekkili şirketin 2018, 2019, 2020 ve 2021 mali yıllarına ait genel kurul toplantılarında herhangi bir hukuk ihlali bulunmadığını, davacının ‘bilgi alma ve inceleme hakkının ihlal edildiği’ iddialarının yersiz olduğunu, müvekkil şirket yönetim kurulunca herhangi bir hukuksuzluk yapılmadığını, mahkeme kararları ile sabit olduğunu, bu nedenlerle; davanın husumet yönünden …’ya açılmış olması gereken davanın müvekkil şirkete açılmış olması nedeniyle dava şartı yokluğundan reddini, olmazsa davacının hukuki yararı bulunmaması nedenleriyle dava şartı yokluğundan reddini, bu taleplerinni kabul olmaz ise davanın esastan reddine karar verilmesini ve dava vekalet ücreti, yargılama giderleri, harç, sair masrafların davacıya yükletilmesini talep etmiştir.
Taraflar duruşmaya davet edilip dinlenmiştir.
Sunulan belgeler ve tutanaklar, ihtarlar, genel kurul toplantı tutanağı incelenmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, davalı şirket ve dava dışı bağlı şirket ile ilgili bilgi alma ve inceleme talebinin genel kurulca red edildiğinden bahisle bilgi alma ve inceleme konusunda mahkemece izin verilmesi istemine ilişkindir.
Yapılan incelemede, davalı şirketin tüm hisselerini elinde bulundurduğu dava dışı … A.Ş ile ilgili bağlılık raporu ve faaliyetleri konusunda davacının talebine rağmen bir bilgi vermediği, oysa davalı şirkette pay sahibi olan davacının dolaylı olarak … A.Ş’nin da pay sahibi olduğu ancak … A.Ş ‘nin genel kurullarına katılma ve oy kullanma, doğrudan bilgi alma ve inceleme talep etme haklarını kullanmanın mümkün olmadığı, … A.Ş ile ilgili bilgilerin ancak davalı şirketin finansal tablolarına ve faaliyet raporuna yansıdığı kadarıyla elde edilebildiği, davalı şirketin yönetim kurul üyelerinin bağlı şirketle ilgili davacının bilgi taleplerini kabul etmediği, yapılan genel kurulda da sorularına cevap verilmediği, bunun hukuka aykırı olduğu, yönetik kurulunda görev alan ortakların çoğunluğu sağlayarak sahip olduğu bilgileri davacıya vermemesinin dürüstlük kuralına da aykırı olduğu, davacının %11 oranında pay sahibi olduğu davalı şirketin bağlı şirketinin … A.Ş olduğu, TTK’nın 195/1-a,1,2 ve 195/2 maddeleri uyarınca tüm paylarını elinde bulunduran davalı şirketin, dava dışı … A.Ş’nın hakim ortağı olduğu, … A.Ş’nin bağlı ortaklık olduğu, bunun kanunun başlığında belirtildiği gibi şirketler topluluğunu oluşturduğu, şirketler topluluğu oluşması için en az üç şirket olmasının yasal bir dayanağı olmadığı, bu nedenle davacını haklı olup davanın aşağıda belirtilen kısımlarla ilgili kabulüne, ilgisiz olan diğer talepler konusunda ise reddine karar vermek gerektiği vicdani kanaat hasıl olmuş ve aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
KARAR:
1-Davacının davasının KISMEN KABULÜ İLE; davalı şirketin ve dava dışı … A.Ş.’ nin 2022 yılı finansal tablolarına konu iş ve işlemleri ile ilgili olarak, şirketin ve ortaklarının arasındaki cari hesap ilişkilerinin içeriği ve kaynağı, ticari hedefleri ve gerçekleştirme oranı, bağlı şirketin yöneticilerine sağlanan maddi haklar, ortaklar hesabı, gelecek aylara ait gider tahakkukları, borçlanma miktarı ve kaynakları, borçları ödeme potansiyeli ve kaynakları, faaliyet konusu ve hacmi, gelir tablosundaki alacak kalemleri ve borçları denetim sistemi ve denetçileri, her iki şirkete uygulanmış olan adli ve idari cezaları, yıl sonu hesap bakiyeleri ve cari hesapları, mizan ve bilançoları, birikmiş net karları ve dağıtım yapılmış ise dağıtım miktarları konusunda davalı şirket ve bağlı şirket defter ve hesapları üzerinde davacının ve hazır edeceği bir uzman kişinin mesai saatleri içerisinde her bir şirket için 5 iş günü süre ile bilgi alma ve inceleme yapma hususunda davacıya izin verilmesine, diğer talepler yönünden bilgi verildiğinden ve bir kısım talepler şirket kayıtları ile ilgili olmadığından reddine,
2-Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı lehine hüküm tarihindeki AAÜT uyarınca hesaplanan 17.900TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davalı lehine hüküm tarihindeki AAÜT uyarınca hesaplanan 17.900,00TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
5-6100 sayılı HMK.nun 333. maddesi gereğince peşin alınan ve harcanmayan gider avansının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
6-Davacı tarafından tebligat, müzekkere ve sair giderler için sarfedilen toplam 204,50 TL yargılama giderinden, kabul red oranına göre yarısı olan 102,25 TL nin davalı taraftan alınarak davacıya verilmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
İlişkin, kesin olarak verilen karar taraf vekillerinin yüzüne karşı TTK 437/5 maddesi uyarınca okunup anlatıldı. 22/11/2023
Başkan …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır