Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 21. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/106 E. 2023/353 K. 16.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
21. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2023/106 Esas
KARAR NO : 2023/353
DAVA : İtirazın İptali
DAVA TARİHİ : 04/10/2021
KARAR TARİHİ : 16/05/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin, 3996 sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun hükümlerine göre … nun işletme hakkı sahibi olduğunu, davalının ise işletme hakkı müvekkili şirkette bulunan köprü ve otoyollarını kullanmış olan kişi olduğunu, işletme hakkı müvekkili şirkette bulunan otoyoldan yapılan geçişlerin, mezkûr madde gereği ücretlendirilmekte olduğunu, ücret ödemeden yapılan geçişlerde, geçiş ücreti ile birlikte dört katı tutarında ceza tutarı uygulandığını, otoyoldan çıkış yapılan tarihi izleyen 15 gün içinde ödeme yapılması durumunda belirtilen oranda ceza uygulanmadığını, otoyoldan ihlâlli geçiş yapıldığını, bedeli ödenmeden yapılan geçiş ücretleri 15 günlük sürede de ödenmediği için davalı hakkında …. İcra Müdürlüğü 2019/… E. sayılı dosyasıyla takip başlatıldığını, davalının, icra müdürlüğüne itiraz dilekçesi sunarak haksız ve kötü niyetli bir şekilde borca ve ferilerine itiraz ettiğini, takibin durdurulduğunu, müvekkili şirketin mağduriyetine sebep olunduğunu, … sisteminin müvekkili şirketin kontrolünde olan bir sistem olmadığını, müvekkili şirketin sadece geçiş ücretini talep eden konumunda olduğunu, bu nedenle geçiş ücreti tahsilatının müvekkili şirket tarafından yapılmasının mümkün olmadığını, … okuyucu cihazların müvekkili şirkete ait olmadığını, bu cihazların başka bir şirketin bünyesinde olduğunu ve bu şirket tarafından işletildiğini, müvekkili şirketin bahsi geçen şirket ile arasında hiçbir organik bağ bulunmadığı gibi bu cihazlar üzerinde herhangi bir kontrol, müdahale gibi bir yetkisi de bulunmadığını, davalı tarafın geçiş ücretini ödemek amacıyla hesabını müsait hale getirmiş olsa dahi dava konusu dışında kalan ihlâlli geçişleri mevcutsa ve/veya o esnada başkaca köprü ve otoyolu kullanıyorsa bu geçişlere ilişkin ücretler dava konusu alacaktan önce tahsil edilebildiğini, müvekkili şirketin sadece geçiş esnasında geçiş ücreti ödenmişse ya da 15 günlük zaman zarfında-yükümlülüğü olmamakla birlikte-provizyon alındığı anda yeterli bakiye var ise geçiş ücretini tahsil kabiliyeti olduğunu, her an tahsil edebilmesi, … hesaplarında yeterli bakiye varken tahsilata engel olmasının mümkün olmadığını, davalının, geçiş ücretini ödediğini iddia etmediğini, sadece … veya … kartlarının banka hesabında yeterli bakiye olduğunu iddia ettiğini, ancak bu hesaplardan para çekildiğinin de iddia edilmediğini, … ve … kartlarından para çekilmemesi halinde davalı geçiş ücretini ödemek zorundadır şeklinde hüküm tesis edildiğini, bu sebeplerle davalının haksız ve hukukî dayanaktan yoksun itirazının iptali ile takibin devamını ve icra inkâr tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
Davalı usulüne uygun tebliğe rağmen davaya cevap vermemiştir.
B.Uyuşmazlık, Deliller, Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe;
Dava, …. İcra Müdürlüğü 2019/… Esas sayılı dosyasına yapılan itirazın iptali ile takibin devamına ve icra inkar tazminatına karar verilmesini talep etmiştir.
Davanın itirazın iptali davası olması sebebi ile öncelikle itirazın yapıldığı icra dosyası Uyap sistemi üzerinden mahkememize gönderilmiş ve mahkememiz dosyası arasına alınmış, yapılan incelemede …. İcra Müdürlüğü’nün 2019/… Esas sayılı dosyası ile mahkememiz dosyasının taraflarının aynı olduğu, icra dosyasında borçlu olarak yer alanın dosyamızda davalı konumunda olduğu, dosyamız davacısının alacaklı olduğu, davalı tarafından süresinde ve geçerli bir şekilde borca dair kısmi itiraz dilekçesi sunulduğu görülmüştür.
…. İcra Müdürlüğü 2019/… Esas sayılı dosyasının incelemesinde; alacaklı/davacı tarafından borçlu/davalı … aleyhine 544,50 TL asıl alacak, 75,47 TL faiz, 13,59 TL KDV olmak üzere toplam 633,56 TL’lik icra takibi yapıldığı, borçlu tarafından 01/11/2019 tarihinde ödeme emrine itiraz edildiği, takibin durdurulduğu görülmüştür.
… Tüketici Mahkemesinin 2021/… Esas 2023/… Karar sayılı 24/01/2023 tarihli Görevsizlik kararı nedeni ile dosyanın mahkememize tevzi edilmiş olup, tensiben verilen görevsizlik kararı üzerine mahkememizce yeniden tensip tutanağı düzenlenmiştir.
Dosya kapsamında alınan 31/08/2022 tarihli bilirkişi Makbule Gültekin tarafından hazırlanan raporda; “Davaya konu … plaka sayılı araçların 20.06.2017-23.07.2019 tarihleri arasında icret ödenmeksizin geçişler yapıldığının iddia edildiği dönemde davalı …adına kayıtlı olduklarının tespit edildiği, Davacı tarafından, dava dosyasına sunulmuş olan ihlâlli geçiş listesi ile dava dosyasına sunulmuş olan ihlâlli geçiş resimleri bire bir kıyaslanarak 41 adet geçişe ait tüm resimlerin CD içerisinde dava dosyasına sunulduğunun tespit edildiği, Davaya konu … plaka sayılı araçlar için bildirilen 41 adet geçişlerin tamamının “ihlâlli geçiş” olduğu, Davaya konu … plaka sayılı araçlara ait 41 adetlik geçiş için: 544,50 TL geçiş ücreti * 75,57 TL İşlemiş Faiz * 13,60 TL İşlemiş Faiz KDV’si olmak üzere Genel Toplamın 633.67 TL olduğu.” mütalaa edilmiştir.
6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki Kanun’un 30. maddesinde geçiş ücretini ödememe ve güvenliğin ihlali hali düzenmiş, 1. fıkrasında “Genel Müdürlük işletimindeki otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yaptığı tespit edilen araç sahiplerine Genel Müdürlük tarafından, geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücretinin on katı tutarında idarî para cezası verilir.” (25/05/2018 tarihli, 30431 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7144 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 18. maddesi ile “on” ibaresi “dört” şeklinde değiştirilmiştir.)
7. fıkrasında “Geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapanlardan, ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlere, bu maddenin birinci fıkrası ile beşinci fıkrasında belirtilen cezalar uygulanmaz.”
Uyuşmazlığın anlaşılabilmesi taraflar arasındaki ilişkinin hukuki niteliğinin iyice anlaşılmasına bağlıdır. Davacının, davasını dayandırdığı hukuki ilişkinin niteliğinin, borcun doğum sebebinin ortaya konulması önem arz etmektedir. Davacı taraf ödeme yapılmaksızın kendilerince işletilen otoyolun kullanıldığını belirtmektedir. Borcun kaynağı davalı tarafın ücretini ödemeyerek otoyolu kullanması ise borcun sözleşmeye aykırılıktan mı haksız fiilden mi kaynaklandığının tespiti gerekir. Her ne kadar borcun haksız fiilden kaynaklandığı görüntüsü oluşmakta ise de taraflar arasında bir hizmet sözleşmesinin bulunduğu, davacı tarafın otoyol hizmeti vermeyi taahhüt ettiği, davalı tarafın ise ücret ödemeyi üstlendiği anlaşılmaktadır. Nitekim İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi17. Hukuk Dairesi de “Davacı tarafın işlettiği otoyolun geçiş bedeli karşılığında kullanılması hususunda, taraflar arasında, hizmet sözleşmesi bulunmaktadır.” demektedir.
Bu değerlendirmeler yapıldıktan sonra itirazın iptali dava türü ve ispat yüküne de değinmek gerekmektedir. 20. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun (TMK) “ispat yükü” başlıklı 6. maddesinde; kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, taraflardan her biri, hakkını dayandırdığı olguların varlığını ispatla yükümlü tutulmuştur. İspat yükünü düzenleyen 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK) 190. maddesi “(1) İspat yükü, kanunda özel bir düzenleme bulunmadıkça, iddia edilen vakıaya bağlanan hukuki sonuçtan kendi lehine hak çıkaran tarafa aittir. (2) Kanuni bir karineye dayanan taraf, sadece karinenin temelini oluşturan vakıaya ilişkin ispat yükü altındadır. Kanunda öngörülen istisnalar dışında, karşı taraf, kanuni karinenin aksini ispat edebilir” şeklindedir. Her somut olaydaki maddi vakıaya göre lehine hak çıkaran taraf ve ispat yükü şekilleneceğinden, maddî hukuk kuralına ilişkin bu vakıaların doğru ve net bir şekilde belirlenerek ortaya konulması gerekmektedir. Maddede aksine düzenleme olmadıkça ibaresi eklendiğinden, kanunda ispat yükü ile ilgili özel bir düzenlemeye yer verildiğinde, ispat yükü genel kurala göre değil de kanunda belirtilen özel düzenlemeye göre belirlenecektir.
Tüm bu açıklamalar ışığın somut olaya bakıldığında taraflar arasında ticari nitelikli hizmet sözleşmesi bulunduğuna dair herhangi bir ihtilaf bulunmamaktadır. Davacı taraf sözleşme kapsamında üstlendiği otoyol hizmeti sunma yükümlülüğünü yerine getirmiştir. Dosyaya sunulan kayıtlardan davalı tarafın araçlarının geçiş yaptığı anlaşılmaktadır. Bu noktada ispat yükünün davalıya geçtiğinin kabul edilmesi gerekir. Davalı tarafın hizmet aldığı açık olup davalı hizmet bedelini ödediğini ispatla mükelleftir. Ancak davalı tarafça mahkememize ya da icra dosyasına herhangi bir ödeme belgesi sunulmadığı gibi, … hesaplarından veya banka hesaplarından ödeme yapıldığı da iddia edilmemektedir. … BAM HD.sinin 2018/… Es sayılı dosyasında “Davalı, geçiş ücretini ödediğini iddia etmemektedir. Sadece … veya … kartlarının banka hesabında yeterli bakiye olduğunu iddia etmektedir. Ancak bu hesaplardan para çekildiği de iddia edilmemektedir. … ve … kartlarından para çekilmemesi halinde davalı geçiş ücretini ödemek zorundadır. Geçiş esnasında ödeme olmadığında veya … veya … sisteminden provizyon alınamadığı takdirde gişe çıkışlarındaki bariyerler açılmadığından, davalı ücret ödemeden geçiş yaptığını bilmektedir.” denilmekle bu husus ifade edilmektedir.
Davacının ispat yükünü ifa ettiği, davalının ise ödeme yaptığını ispat edemediği, davalı tarafça sunulan belgelerden ödeme yapılmadığı sabittir.
Tüm dosya kapsamı bir arada incelenmekle; dosyaya celp edilen trafik tescil kayıtları, … kayıları, porvizyon ve görüntü kayıtları ve tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirilmekle alanında uzman bilirkişi tarafından hazırlanan raporun yargısal denetime açık, bilimsel metodlara uygun olduğu anlaşılmakla hükme esas alınmasın karar verilmiş; … plaka sayılı araçlar için bildirilen ihlâlli geçişlerin tamamının “ihlâlli geçiş” olduğu, … plaka sayılı araca ait 41 adet “ihlâlli” geçişler için davacının davalıdan 544,50 TL geçiş ücreti * 75,57 TL İşlemiş Faiz * 13,60 TL İşlemiş Faiz KDV’si olmak üzere Genel Toplamda 633.67 TL alacaklı olduğu yönünde mahkememizde tam bir vicdani kanaat oluşmakla davanın kabulü ile ….İcra Dairesinin 2019/… esas sayılı dosyası üzerinde yürütülmekte olan takibe itirazın iptali ile takibin devamına karar verilmiş, alacak likit ve belirlenebilir olduğundan davalının icra takibine yaptığı itiraz neticesinde alacağını tahsilde geciken davacının zarara uğradığı gözetilerek İİK67/2. Maddesi gözetilerek takibe konu alacağın %20 si oranında icra inkar tazminatına hükmolunmuş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
KARAR: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜNE; ….İcra Dairesinin 2019/… esas sayılı dosyasında yürütülmekte olan takibe yapılan itirazın İPTALİNE, takibin DEVAMINA,
2-Davacı yanın icra inkar tazminatı talebinin KABULÜ İLE, takibe konu asıl alacak miktarı olan 544,50TL’nin %20’si oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Alınması gereken 179,90TL harçtan peşin alınan 59,30TL harcın mahsubu ile bakiye 120,06TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafından 59,30 TL başvuru harcı, tebligat, müzekkere, bilirkişi ve sair giderler 1.000,00 TL olmak üzere toplam 1.059,30-TL yargılama giderinin davalı taraftan alınarak davacıya verilmesine,
5-Yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.’ne göre 633,56 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Kullanılmayan gider avansının hükmün kesinleşmesi halinde ödeyen tarafa iadesine,
7-Arabuluculuk ücreti olan 1.320,00TL nin davalıdan alınarak Hazineye irat kaydına,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı HMK 341 maddesi uyarınca miktar itibrariyle KESİN olmak üzere karar verildi.verilen karar usulen okundu anlatıldı. 16/05/2023

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır