Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
21. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/527 Esas
KARAR NO : 2023/665
DAVA : İtirazın İptali (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 31/08/2022
KARAR TARİHİ : 23/10/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin 31/08/2023 tarihli dava dilekçesinde özetle; taraflar arasında kendi içinde özel bir know-how’a sahip bakkal/market zinciri oluşturulması çerçevesinde … Alt Franchise Sözleşmesi akdedildiğini, tarafların işbu sözleşme ile karşılıklı yükümlülük ve taahhütlerde bulunduğunu, gerek davacı gerekse sözleşmede … Franchise olarak yer alan şirketin sözleşme koşullarına uygun davranıp tüm yükümlülüklerini yerine getirdiğini ve davalının işyeri için yatırım bedelini sözleşmede belirlenen şekilde ve zamanda ödendiğini ancak davalının sözleşmeye aykırı edimlerde bulunduğunu. davalının sözleşmenin özellikle 7. Maddesinde yer alan işyerinin açık ve özellikle belirlenen saatlerde açık tutulması ve faaliyetlerin kısıtlı yürütülmemesi yükümlülüklerine aykırı davranmaya başladığını, en nihayetinde de işyerini sözleşmeye aykırı olarak tamamen kapatıp faaliyetine son verdiğini. Davalının sözleşmeye aykırı davranışı nedeniyle davacıya sözleşmenin … ‘ni Feshi başlıklı 12.madde uyarınca sözleşmeyi tek taraflı olarak feshetme hakkı doğduğunu ve …. Noterliği 21.09.2020 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarname ile sözleşmenin fesih edildiğinin ve icra takibine konu edilen katkı bedeli ile cezai şart bedellerin ödenmesi gerektiğinin davalıya ihtar edildiğini. Davacının zarara uğradığını, davacı tarafından davalıya 11.1.2.madde gereğince ödenen KDV hariç 30.847,00-TL katkı bedeli ile Teminat ve Cezai Şart başlıklı 13.maddede yer alan 15.000-USD karşılığı 120.000,00-TL cezai şart bedelini talep etme hakkı doğduğunu ve alacağın tahsili amacıyla …. İcra Müdürlüğü 2020/… E. Sayılı dosya ile ilamsız takip yoluna başvurulduğunu, davalının takibe itirazı üzerine takibin durdurulduğunu beyanla; davanını kabulü ile itirazın iptali ile takibin devamını, davalının %20’den az olmamak şartıyla tazminat ile cezalandırılmasını, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalının 12/12/2022 havale tarihli cevap dilekçesinde özetle; 2018 yılının Mayıs ayında kendi işinin patronu olmak amacıyla bayilik veren firmaları araştırırken … markasına rastladığını, markanın Türkiye’nin en büyük ticari oluşumlarından … Grubuna ait olması ve sektörel ve ticari deneyimi olmaması sebebiyle yer seçimi ve işletme faaliyetleri gibi konularda yapılabilecek hatalar oluşmaması için güvenebileceği bir marka olduğu kanaatine varıldığını, … web sitesinde yer alan vaatlerin güvenilir geldiğini, sözleşmede bunlara yer verilmemiş olsa da … markasının taahhütleri niteliğinde olduğunun davalı tarafından kabul edildiğini, saha ekibinin ziyareti ve her konuda rahat iletişim, mağaza ciro ve karlılıklarının artırılması konusunda saha ekibinin işletmeci ile düzenli uygulamalar planlaması ve hayata geçirilmesi, ulusal yapılan anlaşmalar dışında bölgesel yapılan tedarikçi anlaşmalar ile mağaza karlılıklarının artırılması, saha ekibinin işletmeciyi yasal mevzuat ve uygulamalar hakkında düzenli bilgilendirmesi gibi web sitesinde yer alan vaatler ile ilgili hiçbir çalışma yapılmadığını, saha ekibine ısrarlı aramalar dışında hiçbir zaman ulaşmak mümkün olmadığını ve bu durumun 15 ay boyunca sürdüğünü, tüm bu vaatler ve markanın üst düzey tecrübeye sahip olması üzerine … merkezi ile iletişime geçildiğini, … yakasının tercih edileceğinin söylenmesi üzerine şirketin bölge sorumlusu … Bey’e yönlendirdiğini, … Bey ile ilk olarak 19.06.2018 tarihinde bir araya gelindiğini ve mevcut bütçe kaynağı, banka kredisi gibi bilgiler paylaşıldıktan sonra bu bütçe ile işin yapılıp yapılamayacağının sorulduğunu, şirket yetkilisinin bütçe doğru kullanılırsa yeteceğini zaten tüm planlamanın kendileri tarafından yapılacağını ifade ettiğini. Bu görüşme ve bilgilendirmelerin ışığında şirketin kurumsal yapıda olduğuna, şirket yetkilisinin konulara hakim olduğuna, yeterli bilgi ve tecrübeye sahip olduğuna kanaat getirilerek işin yapılması için karşılıklı mutabakat sağlandığını, iş yerinin kiralanması için alternatif noktalar belirlenerek şirket yetkilisinin değerlendirmelerine sunulduğunu ve 1.5 aylık süreç sonunda sözleşmede adresi belirtilen işyerinin şirket yetkilileri tarafından tüm kriterlere uygun olduğu belirtilerek onaylandığını ve kira sözleşmesinin yapılmasının istendiğini, 2018 yılı Ağustos ayında … Bey ile tekrar bir araya gelinerek dava konusu sözleşmenin imzalandığını, sözleşmede şirketin vaatlerinin yer almadığının sorulması üzerine tüm … işletmecileri ile standart sözleşme imzalandığını, taahhütlerin ve vaatlerinin arkasında durduklarını, sözleşmenin imza tarihinin üzerinde yazılan tarih olan 01.11.2018 değil Ağustos ayının ilk haftası olduğunu. Sözleşmeye ek olarak 15.000-USD tutarında senet istendiğini, bu senedin teminat olarak alındığını başka bir amaçla kullanılmayacağını, sonrasında 28.08.2018 tarihinde giriş bedeli olarak 5.000-TL şirket hesabına yatırıldığını, bu bedelin yasal zorunluluk olduğunu ve mağazanın açılışı sonrası bedelsiz ürün vermek suretiyle iade edileceğini, sözleşme imzalandıktan sonra … Bey’in Samsun bölgesine tayin edildiğini, şirket ile iletişimin çok zorlaştığını ve işletmenin davacının ihmalleri sonucunda kira sözleşmesinden 4 ay sonra Aralık ayı başında faaliyete geçtiğini ve bu süreçte sermayenin eridiğini, yeni bölge sorumlusu … Bey ve şefi … Bey’in mağazayı görmeye geldiğini ve bu noktada cironun %60’ının paket servis ile yapılabileceğini bu yapılmazsa işin yürümeyeceğini ifade ettiğini, in böyle bir konudan hiç bahsetmediğini ve mevcut sermayenin buna yetmeyeceğini, kiralanan mağazanın kira bedelinin 2400TL+stopaj olarak toplamda 3.000-TL olup şirketin işin sağlıklı yürütülebilmesi için günlük cironun kira bedeli kadar olması gerektiğini söylediğini ancak iş yerinin günlük cirosunun hiçbir zaman 1.000-TL üzerine çıkmadığını. Seçilen noktadan verim alınamaması durumunda işyerinin taşınacağı ve tüm yatırımın yine şirket tarafından yapılacağı vaadinin, Mayıs 2019 tarihinde talep edilmesine rağmen yerine getirilmediğini, sonrasında tüm sermaye eriyip raflar boşalınca Kasım 2019’da kabul edildiğini ancak taşıma maaliyeti ve dükkanın tekrar doldurulmasının imkansız hale geldiğini, 2020 Ocak ayında bölge sorumlusunun işyerine gelerek durumu gördüğünü ve kendileri açısından yapılacak bir şey bulunmadığını, yeni bir yer kiralamak ve rafların doldurulması için 30.000,00-TL civarında bir sermayeye ihtiyaç olduğunu, davalının bu parayı bulmasının mümkün olmadığını ve işyerini kapatmak istediğini, ticari deneyimi olmayan davalının … tarafından vaatlerin ve taahhütlerin yerine getirilmemesi üzerine bu girişimden 230.000,00-TL zararla çıktığını, 5 yıllık sözleşme imzalanmış olmasına rağmen daha sözleşmenin 1. yılında kirasını ve faturalarını ödeyemeyecek duruma gelen davacının 4 yıl daha faaliyetlerini sürdürmesinin mümkün olmadığını, 24.02.2020 tarihinde şirket yetkilisi … Bey’e kapatma kararının bildirildiğini, kullanıma tahsis edilen demirbaşların alınmasının istendiğini, 28.02.2020 tarihinde şarküteri ve bira dolaplarının şirketin yönlendirdiği ekibe teslim edildiğini, davalının il dışına taşınmasından sonra tabela ve tentenin de şirket tarafından teslim alındığını beyan etmiştir. Sonuç olarak, sözleşmenin 6.2., 11.2., 13.2. ve 13.4. maddelerinde davacının ihlallerinin ayrıca değerlendirilmesini, sözleşmede davalı aleyhine sonuç doğuran tüm maddelerin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
-…. İcra Müdürlüğü’nün 2020/… Esas sayılı dosyasının Uyap kayıtları,
-Nitelikli hesap uzmanı Doç.Dr. … ile Mali müşavir … …’in sunduğu 02/06/2023 tarihli bilirkişi raporu,
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Yapılan yargılama, toplanılan deliller ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Dava, takip talebine itirazın iptaline ilişkindir. İİK m.67’de “Takip talebine itiraz edilen alacaklı, itirazın tebliği tarihinden itibaren bir sene içinde mahkemeye başvurarak, genel hükümler dairesinde alacağının varlığını ispat suretiyle itirazın iptalini dava edebilir” hükmüne yer verilmiştir.
Davaya konu ….İcra Müdürlüğü’nün 2020/… Esas sayılı dosyası celp edilmiş, incelenmesinde; Alacaklısının … olduğu, borçlusunun … olduğu, takip konusu alacak miktarının 150.847,00TL, takibin ilamsız icra yoluyla takip olduğu, ödeme emrinin borçluya 01/12/2022 tarihinde tebliğ edilmiş olduğu, borçlunun 23/11/2020 tarihli itirazı üzerine takibin İİK m.66 gereğince durdurulduğu anlaşılmıştır.
Mahkememizce re’sen görevlendirilen nitelikli hesap uzmanı Doç.Dr. … ile mali müşavir … marifetiyle hazırlanan 02/06/2023 tarihli bilirkişi raporunda özetle: “…Davacı tarafından, davalı aleyhine, ….İcra Dairesi 2020/… esas sayılı dosyası ile, 26.10.2020 tarihinde 30.847,00.TL Katkı Payı İadesi ve 120.000,00.TL Cezai Şart Alacağı olmak üzere toplam 150.847,00.TL tutarında ilamsız takip yolu icra takibi başlatmıştır. Davalı tarafından itiraz edilerek durdurulmuştur. Taraflar arasındaki ilişki, 01.11.2018 imza tarihli “… Alt Franchise Sözleşmesi” başlıklı sözleşmeye dayanmaktadır. Sözleşmenin tarafları, davacı … Tic. A.Ş. (Franchise Veren) dava dışı … San. ve Tic. Ltd. Şti. (… Franchise) ile davalı … (Franchise Alan) dir. Usul yönünden incelenen davacıya ait 2018-2019-2020 dönemi yasal defterleri fiziki olarak tutulmuş, açılış noter tasdiki ve yevmiye defteri noter kapanış tasdiki, usulüne uygun ve zamanında yaptırılmıştır. Davalı tarafın iletişim bilgisi olmadığı için, yasal defter belgelerinin incelemesi hususunda kendisine ulaşılamamış ve dolayısıyla davalı yönünden yasal defter incelemesi yapılamamıştır. Hesap ve kayıt yönünden incelenen davacı yasal defterlerinde, davalıyla alakalı herhangi bir kayıt veya hesap bulunmamaktadır. Fakat davacının incelemeye sunmuş olduğu faturalardan anlaşıldığı üzere, dava dışı … Meşrubat firmasının, davalıya sağladığı 30.695,79.TL (KDV Dahil:36.221,03.TL) tutarındaki işletme katkı payı bedelinin, davacıya yansıtıldığı ve bu bakımdan söz konusu bedelin, davacı tarafından davalıya doğrudan olmamakla beraber, dolaylı şekilde sağlandığı kanaatine varılmıştır. Diğer yandan davalıya, ayni yada nakdi olarak sağlanan katkı payının, tam olarak ortaya konulması için, söz konusu belgelerin, mahkemenizce dava dışı … San. ve Tic. Ltd. Şti. ‘den istenip istenmemesi konusunda takdir mahkemenize aittir. Davacı yanın taraflar arasında imzalanan sözleşmeyi feshetmesinin haklı nedene dayandığı, bu nedenle takipte belirtilen 30.847,00 TL tutarındaki katkı payı ile 15.000,00 USD karşılığı 120.000,00 TL’yi talep edebileceği,…” yönünde kanaat bildirilmiş, işbu bilirkişi raporu dosya içeriğine toplanan delillere uygun ve karar vermeye elverişli bulunduğundan, mahkememizce verilen kararda dikkate alınmış, takibin devamı yönünde karar verilmiş, ayrıca davacı tarafça, davalının itirazının iptali ile takibin devamı yanı sıra davalının haksız ve kötü niyetli olarak icra takibine itiraz ettiğinden bahisle takip konusu asıl alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesini talep edildiğinden aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-)Davanın KABULÜ ile;
Davalının … İcra Müdürlüğü’nün 2020/… Esas sayılı dosyasına yapmış olduğu itirazın iptali ile takibin devamına,
2-)Asıl alacağın %20 si olan 30.169,40TL icra inkar tazminatının davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
3-)Alınması gereken 10.304,35TL harçtan peşin alınan 1.821,85TL harcın mahsubu ile eksik 8.483,50TL harcın davalıdan alınarak Hazineye irat kaydına,
4-)Davacı tarafça yapılan 80,70TL başvuru harcı, 1.821,85 peşin harç, 3.200,00TL bilirkişi ücreti, tebligat ve posta masrafından oluşan 209,00TL olmak üzere toplam 5.311,55TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-)Davacı yargılamada kendilerini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT’ne göre tespit olunan 24.135,52TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
6-)Arabuluculuk ücreti olan 1.560,00TL nin davalıdan alınarak Hazineye irat kaydına,
7-)Kullanılmayan gider avansının hükmün kesinleşmesi halinde ödeyen tarafa iadesine,
Dair, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 345. maddesi uyarınca gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize sunulacak yahut mahkememize gönderilmek üzere bir başka mahkemeye verilecek bir dilekçe ile … Mahkemesinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.23/10/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır