Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 21. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/372 E. 2023/426 K. 06.06.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
21. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/372 Esas
KARAR NO : 2023/426
DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 10/06/2022
KARAR TARİHİ : 06/06/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle;. … ’nun işletmesi Davacı Müvekkil Şirket tarafından yürütüldüğünü, Davalı-Borçlu şirkete ait … plakalı araçlar ile 30.11.2017/17.10.2018 tarihleri arasında ücret ödenmeksizin ihlalli geçişler yaptığını, Geçiş ücretlerinin süresi içerisinde ödenmemesi üzerine Müvekkil Şirketçe; Davalı-Borçlu Şirket aleyhine …. İcra Müdürlüğü’nün 2018/ … E. sayılı dosyası ile ödenmeyen geçiş ücretleri ve geçiş ücretlerine 6001 Sayılı Kanunun 30/5 maddesi uyarınca tahakkuk ettirilen geçiş ücretinin 4 katı tutarındaki gecikme cezası alacağının tahsili amacıyla 06/11/2018 tarihinde icra takibi başlatıldığını, Davalı-Borçlu Şirkete ödeme emri 15/11/2018 tarihinde tebliğ edildiğini, ancak Davalı-Borçlu-Şirket, “borcun tamamına” itiraz ettiğini ve yapılan itiraza ilişkin olarak da takibin durduğunu, arabulucuya başvurulduğunu ancak anlaşma sağlanamadığını belirterek, davalı -borçlu şirketin borcun tamamına ilşikin itirazları hukuki mesnetten yoksun olduğunu, Davamızın kabulü ile; Davalı-Borçlunun …. İcra Müdürlüğü’nün 2018/ … E. sayılı dosyası kapsamında yapılan itirazın iptali ile, Takibin devamına, Davalı-Borçlu Şirketin İİK.m.67/2.maddesi uyarınca takip konusu alacağın %20′ sinden az olmamak üzere İcra inkar tazminatına mahkum edilmesine, Yargılama giderleri ile vekalet ücretinin Davalı-Borçluya yükletilmesine, karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekilinin cevap dilekçesi özetle; Şirketlerine tebliğ olunan tensip tutanağın da belirtilen … plaklı araçlar yarı romork olup tek başına karayollunda çekici araçla seyir imkânı bulunmakta ve çekici araçlarımızında … ve … cihazları bulunduğunu, bu araçların … cihazı olmadıgı için haliyle sistem tarafından okuma yapılmadığını ayrıca özel şirketler tarafından işletilmekte bulunan otoyolların ücreti ödemesi yapılmadığı ya da hata imkânı oldugunda ücretin alınması borçun ödenmesi için şirketimize herhangi bir tebliğat yapılmadığını belirterek icra takibi başlatılmış ve yasal faiz avukatlık ücreti de ilave edilerek ücretlerin alacak rakamları çok fazla çıkarıldığını ayrıca … sistemleri özel otoyol işletmelerinde bakiye az oldugunda bakiye yeterli olduğu zaman geriye dönük ödemeleri almadığını ama bütün hataları şirketimiz kusurlu gözterilerek haksız kazanç sağlanmaya çalışıldığını, şirketimiz merkez adres Adana olduğu için davanın Adana asliye ticaret mahkemelerinde görülmesini beyan ve talep etmiştir.
Uyuşmazlık, Deliller, Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe;
Dava; davacı şirketin işletmesi olduğu otoyol işletmesinden ihlalli geçişler yapıldığı iddiası ile başlatılan takibe itirazın iptali ve icra inkar tazminatı talepli davadır.
Davanın itirazın iptali davası olması sebebi ile öncelikle itirazın yapıldığı icra dosyası mahkememiz dosyası arasına alınmış, yapılan incelemede …. İcra Müdürlüğü’nün 2018/… Esas sayılı dosyası ile mahkememiz dosyasının taraflarının aynı olduğu, icra dosyasında borçlu olarak yer alanın dosyamızda davalı konumunda olduğu, dosyamız davacısının alacaklı, olduğu, davalı tarafından süresinde ve geçerli bir şekilde borca dair itiraz dilekçesi sunulduğu görülmüştür.
Dilekçeler aşaması tamamlanmakla mahkememizin ön inceleme duruşmasında dava şartları ve ilk itirazlar incelenmiştir. Dava şartlarına ilişkin eksik ve incelenmesi gereken ilk itiraz bulunmadığı anlaşıldıktan sonra tarafların sulh olma imkanı bulunmadığından uyuşmazlık noktaları belirlenip tahkikat aşamasına geçilmiş, dosya kapsamında oluşan deliller toplanıp bilirkişi raporu alınmak suretiyle sonuca gidilmiştir.
Mahkememizce resen görevlendirilen Karayolu Taşımacılığı Alanında Uzman Bilirkişi …’nin hazırladığı 09/01/2023 tarihli raporunda özetle; ” Davalıya ait … plakalı taşıtların Davacı işletmesinde bulunan otoyollardan belirtilen geçişlerinin olduğunu, Bu geçişlere ait tutarın 373.95 TL, Gecikme cezasının 1.495,80 TL olmak üzere toplam tutarın 1.869,75 TL olduğunu, …/… hesabında bakiye bulundurma, …/… cihazının doğru yere montajı, çalışır vaziyette olma sorumluluğunun ve römork taşıt plakalarının çekicilere ait …/… ürünü altına kayıt ettirilmesi sorumluluğunun davalıya ait olduğunu, Davalının ihlalli geçiş bedeli olan 1.495, 80 TL ‘yi davacıya ödemesi gerektiği ” şekilde görüş ve kanaatlerini bildirmiştir.
Dilekçeler aşaması tamamlanmakla mahkememizin ön inceleme duruşmasında dava şartları ve ilk itirazlar incelenmiştir.
6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki Kanun’un 30. maddesinde geçiş ücretini ödememe ve güvenliğin ihlali hali düzenmiş, 1. fıkrasında “Genel Müdürlük işletimindeki otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yaptığı tespit edilen araç sahiplerine Genel Müdürlük tarafından, geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücretinin on katı tutarında idarî para cezası verilir.” (25/05/2018 tarihli, 30431 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7144 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 18. maddesi ile “on” ibaresi “dört” şeklinde değiştirilmiştir.)
7. fıkrasında “Geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapanlardan, ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlere, bu maddenin birinci fıkrası ile beşinci fıkrasında belirtilen cezalar uygulanmaz.”
Uyuşmazlığın anlaşılabilmesi taraflar arasındaki ilişkinin hukuki niteliğinin iyice anlaşılmasına bağlıdır. Davacının, davasını dayandırdığı hukuki ilişkinin niteliğinin, borcun doğum sebebinin ortaya konulması önem arz etmektedir. Davacı taraf ödeme yapılmaksızın kendilerince işletilen otoyolun kullanıldığını belirtmektedir. Borcun kaynağı davalı tarafın ücretini ödemeyerek otoyolu kullanması ise borcun sözleşmeye aykırılıktan mı haksız fiilden mi kaynaklandığının tespiti gerekir. Her ne kadar borcun haksız fiilden kaynaklandığı görüntüsü oluşmakta ise de taraflar arasında bir hizmet sözleşmesinin bulunduğu, davacı tarafın otoyol hizmeti vermeyi taahhüt ettiği, davalı tarafın ise ücret ödemeyi üstlendiği anlaşılmaktadır. Nitekim İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi17. Hukuk Dairesi de “Davacı tarafın işlettiği otoyolun geçiş bedeli karşılığında kullanılması hususunda, taraflar arasında, hizmet sözleşmesi bulunmaktadır.” demektedir.
Bu değerlendirmeler yapıldıktan sonra itirazın iptali dava türü ve ispat yüküne de değinmek gerekmektedir. 20. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun (TMK) “ispat yükü” başlıklı 6. maddesinde; kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, taraflardan her biri, hakkını dayandırdığı olguların varlığını ispatla yükümlü tutulmuştur. İspat yükünü düzenleyen 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK) 190. maddesi “(1) İspat yükü, kanunda özel bir düzenleme bulunmadıkça, iddia edilen vakıaya bağlanan hukuki sonuçtan kendi lehine hak çıkaran tarafa aittir. (2) Kanuni bir karineye dayanan taraf, sadece karinenin temelini oluşturan vakıaya ilişkin ispat yükü altındadır. Kanunda öngörülen istisnalar dışında, karşı taraf, kanuni karinenin aksini ispat edebilir” şeklindedir. Her somut olaydaki maddi vakıaya göre lehine hak çıkaran taraf ve ispat yükü şekilleneceğinden, maddî hukuk kuralına ilişkin bu vakıaların doğru ve net bir şekilde belirlenerek ortaya konulması gerekmektedir. Maddede aksine düzenleme olmadıkça ibaresi eklendiğinden, kanunda ispat yükü ile ilgili özel bir düzenlemeye yer verildiğinde, ispat yükü genel kurala göre değil de kanunda belirtilen özel düzenlemeye göre belirlenecektir.
Tüm bu açıklamalar ışığın somut olaya bakıldığında taraflar arasında ticari nitelikli hizmet sözleşmesi bulunduğuna dair herhangi bir ihtilaf bulunmamaktadır. Davacı taraf sözleşme kapsamında üstlendiği otoyol hizmeti sunma yükümlülüğünü yerine getirmiştir. Dosyaya sunulan kayıtlardan davalı tarafın araçlarının geçiş yaptığı anlaşılmaktadır. Bu noktada ispat yükünün davalıya geçtiğinin kabul edilmesi gerekir. Davalı tarafın hizmet aldığı açık olup davalı hizmet bedelini ödediğini ispatla mükelleftir. Ancak davalı tarafça mahkememize ya da icra dosyasına herhangi bir ödeme belgesi sunulmadığı gibi, … hesaplarından veya banka hesaplarından ödeme yapıldığı da iddia edilmemektedir. … BAM … HD.sinin 2018/… Es sayılı dosyasında “Davalı, geçiş ücretini ödediğini iddia etmemektedir. Sadece … veya … kartlarının banka hesabında yeterli bakiye olduğunu iddia etmektedir. Ancak bu hesaplardan para çekildiği de iddia edilmemektedir. … ve … kartlarından para çekilmemesi halinde davalı geçiş ücretini ödemek zorundadır. Geçiş esnasında ödeme olmadığında veya … veya … sisteminden provizyon alınamadığı takdirde gişe çıkışlarındaki bariyerler açılmadığından, davalı ücret ödemeden geçiş yaptığını bilmektedir.” denilmekle bu husus ifade edilmektedir.
Davacının ispat yükünü ifa ettiği, davalının ise ödeme yaptığını ispat edemediği, davalı tarafça sunulan belgelerden ödeme yapılmadığı sabittir.
Tüm dosya kapsamı bir arada incelenmekle; dosyaya celp edilen trafik tescil kayıtları, … kayıları, porvizyon ve görüntü kayıtları ve tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirilmekle alanında uzman bilirkişi tarafından hazırlanan raporun yargısal denetime açık, bilimsel metodlara uygun olduğu anlaşılmakla hükme esas alınmasın karar verilmiş; … plaka sayılı araçlar için bildirilen ihlâlli geçişlerin tamamının “ihlâlli geçiş” olduğu, … plaka sayılı araçlara ait “ihlâlli” geçişler için davacının davalıdan toplamda 373,96 TL ihlalli geçiş ücreti ve 1.495, 80 TL ceza olmak üzere toplam 1.869,75TL Asıl Alacak , 38,27
TL Faiz- ve 6,89
TL KDV Olmak üzere toplam 1.914,91
TL Toplam Alacak alacaklı olduğu yönünde mahkememizde tam bir vicdani kanaat oluşmakla davanın kabulü ile … İcra Dairesinin 2018/… esas sayılı dosyası üzerinde yürütülmekte olan takibe itirazın iptali ile takibin devamına karar verilmiş, alacak likit ve belirlenebilir olduğundan davalının icra takibine yaptığı itiraz neticesinde alacağını tahsilde geciken davacının zarara uğradığı gözetilerek İİK67/2. Maddesi gözetilerek takibe konu alacağın %20 si oranında icra inkar tazminatına hükmolunmuş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
KARAR: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜNE; ….İcra Dairesinin 2018/… esas sayılı dosyasında yürütülmekte olan takibe yapılan itirazın İPTALİNE, takibin DEVAMINA,
2-Davacı yanın icra inkar tazminatı talebinin KABULÜ İLE, takibe konu asıl alacak miktarı olan 1.869,75TL’nin %20’si oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Alınması gereken 179,90TL harçtan peşin alınan 80,70TL harcın mahsubu ile bakiye 99,20TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafından 80,70 TL başvuru harcı, tebligat, müzekkere, bilirkişi ve sair giderler 1.428,50TL olmak üzere toplam 1.509,20TL yargılama giderinin davalı taraftan alınarak davacıya verilmesine,
5-Yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.’ne göre 1.914,91TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Kullanılmayan gider avansının hükmün kesinleşmesi halinde ödeyen tarafa iadesine,
7-Arabuluculuk ücreti olan 1.320,00TL’nin davalıdan alınarak Hazineye irat kaydına,
Dair, HMK 341 maddesi uyarınca miktar itibrariyle KESİN olmak üzere karar verildi.verilen karar usulen okundu anlatıldı. 06/06/2023

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır