Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 21. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/361 E. 2023/631 K. 11.10.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
21. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA

ESAS NO : 2022/361 Esas
KARAR NO : 2023/631
DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 07/06/2022
KARAR TARİHİ : 11/10/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde; Taraflar arasında akdedilen 01.06.2018 tarihli Elektronik Güvenlik Sistemi Sözleşmesi ve aynı tarihli Kapalı Devre Kamera Sistemi Satım ve Servis Bakım Sözleşmesi’nin davalı tarafça herhangi bir haklı sebep söz konusu olmaksızın … Noterliği 26.06.2020 tarihli ve … yevmiye numaralı ihtarnamesiyle süresinden önce, tek taraflı olarak fesih edildiğini, davalı tarafın keşide etmiş olduğu … Noterliği 26.06.2020 tarihli ve … yevmiye numaralı ihtarnamesine karşılık olarak … Noterliği 06.07.2020 tarihli ve … yevmiye numaralı ihtarname keşide edilerek cevap verildiğini, ihtarname ile müvekkiline ait olan ve kabloların ihtarname ile bildirilen davacıya ait adrese teslimi suretiyle iadesinin istendiğini, cihazların sözleşmeye aykırı bir şekilde sökümü gerçekleştirildiğini ve zarara uğratıldığını, 18.11.2020 tarihinde … Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2020/… D. İş dosyasında alınan 06.05.2021 tarihli bilirkişi raporuyla, 41 cins eksik ürün listesinde 629 adet ve … metre eksik ürün ile 29 cins ayıplı ürün listesinde toplam 1517 adet ayıplı ürün tespit edildiğini, bahsi geçen delil tespiti dosyasında alınan raporda … ürün ve ekipmanları dahil olduğunu, davalı taraf Kapalı Devre Kamera Sistemi Satım ve Servis Bakım Sözleşmesinin 9.4. maddesine göre cezai şart-erken fesih tazminatı bedeli olarak 20.250,00USD (Amerikan Doları) ödediğinde … ekipmanlarının mülkiyeti davalı tarafa devrolacağını, dolayısıyla eksik ve ayıplı ürüne ilişkin talebin alarm sistem ve ekipmanlarıyla sınırlı olduğunu, davalının bir ödeme yapmadığını, … Arabuluculuk Bürosu 2021/… Dosya 2021/… Başvuru numaralı arabuluculuk dosyası başvuru yapıldığını, arabuluculuk son tutanağında görüleceği üzere anlaşamama ile sonuçlandığını beyanla, Kapalı Devre Kamera Sistemi Satım ve Servis Bakım Sözleşmesinin 9.4. maddesine göre cezai şart-erken, fesih tazminatı bedeli olarak 20.250,00 USD, Elektronik Güvenlik Sistemi Hizmet Sözleşmesi’nin 8.2. maddesine göre cezai şart bedeli olarak 23.650,00 USD, Elektronik Güvenlik Sistemi Hizmet Sözleşmesi’nin eki ve ayrılmaz parçası niteliğinde olan Genel Şartlar’a göre bakiye kalan abonelik bedeli olarak 65.911,80 USD olmak üzere toplam 109.811,80 USD cezai şart, erken fesih tazminatı bedelinin 6098 Sayılı Kanunun 99/3.maddesi uyarınca dava tarihinden itibaren, 3095 Sayılı Kanunun 4/a maddesi gereği, kamu bankalarının USD mevduatına uyguladığı en yüksek faiz oranına göre işleyecek faiziyle birlikte tahsil edilerek müvekkili şirkete ödenmesine, ayrıca mallara verilen zarara karşılık 115.943,00 TL maddi tazminatın davalı taraftan … Noterliği 30.07.2020 tarihli ve … Yevmiye numaralı ihtarnamenin davalı tarafa tebliği tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte tahsil edilerek müvekkil şirkete ödenmesine, karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde; Davacının, “Genel Şartlar” başlıklı metin uyarınca 65.911,80-USD tutarında cezai şart talep etmesinin hukuken mümkün olmadığını, davacının, Elektronik Güvenlik Sistemi Sözleşmesi imzalanmadan evvel müvekkili Şirkete “Genel Şartlar” başlıklı teklif metnini ilettiğini, tarafların daha sonra sözleşme müzakereleri yürütüldüğünü ve 01.06.2018 tarihinde Elektronik Güvenlik Sistemi Sözleşmesi’ni imzaladıklarını, işbu sözleşme müzakereleri esnasında, taraflar arasında, sözleşmede yer alan cezai şart hükmü üzerinde mutabık kalındığını, … Noterliği’nin 10.07.2020 tarihli ve … yevmiye numaralı ihtarnamesinin ekinde yer alan e-posta yazışmaları ile de bu hususun açıkça görüldüğünü, davacı çalışanı … tarafından müvekkili şirketin çalışanı … ‘a gönderilen 19.03.2018 tarihli e-posta ile … tarafından “Alarm Sistemi tarafında ceza bedellerini güncelledim.” şeklinde beyanda bulunulması suretiyle, “Genel Şartlar” başlıklı teklif metnindeki cezai şart hükmünün sözleşme ile değiştirilmiş olduğunun açıkça ifade edildiğini, sözleşme ile taraflar arasında mutabık kalınan hususları içermekte olduğunu ve sözleşmenin imzalanması neticesinde “Genel Şartlar” başlıklı metnin herhangi bir hukuki kıymeti kalmadığını, bahse konu metinde, geçerlilik süresinin 30 olduğu da açıkça belirtildiğini, taraflar arasındaki hukuki ilişkiye dair şartların tarafların ortak iradeleri neticesinde 01.06.2018 tarihinde Elektronik Güvenlik Sistemi Sözleşmesi’nde belirlenmiş olduğu, sözleşmenin taraflarından birinin aynı davranışı sonucunda mükerrer cezai şart uygulanmasının da hukuka aykırı olduğunu, davacının … Noterliği’nin 06.07.2020 tarihli ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile, Kapalı Devre Kamera Sistemi Satım ve Servis-Bakım Sözleşmesi’nin 9.4. sayılı hükmü uyarınca, cezai şart bedeli olarak 12.600,00USD talep etmesine rağmen dava dilekçesinde 20.250,00USD talep ettiğini, yine davacının Elektronik Güvenlik Sistemi Sözleşmesi’nin 8.2. maddesi uyarınca cezai şart bedeli olarak 14.650,00USD talep etmesine rağmen dava dilekçesinde 23.650,00USD talep ettiğini, davacı tarafından talep edilen cezai şart bedellerinin davacının önceki talepleri ile çeliştiğini, müvekkili tarafından, sözleşmelere konu cihaz ve ekipmanlar herhangi bir eksik ve ayıp olmaksızın davacıya teslim edildiğini, … Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2020/… D. İş sayılı dosyası kapsamında yapılan keşfe ilişkin olarak müvekkiline herhangi bir tebligat yapılmadığını, müvekkilinin katılımı olmaksızın yapılan keşif ile adil yargılanma hakkı ihlal edildiğini, bilirkişi raporunda birtakım ürünler listelenmiş ve belli sayıda ürünün ayıplı olduğu ifade edildiğini, var olduğu belirtilen ayıplar hakkında en küçük bir değerlendirmede dahi bulunulmadığını, davacı tarafından ürün ve ekipmanların büyük çoğunluğunun montaj için kullanılan kablolar olduğu beyan edildiğini, dükkanların yapısal unsurları nedeniyle, dükkanlarda kullanılan kablolara erişimin mümkün olmadığı sabit olduğunu, işbu kabloların büyük bir kısmı dükkanların inşa süreçlerinde müvekkili şirket tarafından sağlandığını, müvekkili şirketin ya da davacı tarafından işbu kabloların dükkanlardan sökülmesi halinde, kabloların tekrar kullanımı teknik olarak mümkün olmayacağını ve davacının kablo bedellerine ilişkin talebi de hakkaniyete aykırılık teşkil etmekte olduğunu, davacının, cihaz ve ekipmanlardaki eskime oranını nazara almadığını, kabloların hurda mahiyeti gözetmeksizin kablo bedeli talebinde bulunduğunu beyanla; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Tarafların sunduğu belgeler dosyamız arasına alınmıştır.
… Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2020/… D. İş sayılı dosyası celbedilip incelenmiştir.
Deliller toplandıktan sonra bilirkişiden rapor ve ek rapor alınmıştır,
Mahkememizce seçilen bilirkişi heyetinin 21/02/2023 tarihli raporunda özetle ; “Davacı ile davalının 01.06.2018 tarihinde Kapalı Devre Kamera Sistemi Satım ve Servis-Bakım Sözleşmesi ile Elektronik Güvenlik Sistemi sözleşmesi imzaladıklarını, davalı tarafın davacı şirketle akdetmiş olduğu bu iki sözleşmeyi, … Noterliği 26.06.2020 tarihli ve … yevmiye numaralı ihtarnamesiyle sözleşmedeki seçimlik hakkını kullanarak tek taraflı olarak fesh ettiğini, Elektronik Güvenlik Sözleşmesinin 8. maddesi ve Kapalı Devre Kamera Sistemi Satım ve Servis Bakım Sözleşmesi’nin 9.4. maddesi, ile ceza koşulunun belirlenmiş olduğunu, söz konusu cezai koşulunun seçimlik cezai koşul, ifaya eklenen cezai koşul, ifayı engelleyen cezai koşul olup olmadığının hukuki değerlendirmesinin Mahkemenin takdirinde olduğunu, cezai şartın sözleşmenin feshine ilişkin olan ifayı engelleyen cezai şart olması ihtimalinde, ayrıca fanın talep edilemeyeceğini, davalı yanın bu fesih nedeni ile montaj tarihi itibari ile kullandığı güvenlik sistemine ait ceza bedelinin 23.650USD olacağı, CCTV sistemine ait ceza bedelinin 20.250 USD olacağı, Güvenlik sistemine ait kalan aylara ait alarm haber alma hizmeti bedeli için davacı yanın genel şartlar ibaresi adı altında sunduğu belgenin davalı yan tarafından kaşe ve imzalı kopyasını dava dosyasına sunmadığı için değerlendirme takdirinin Mahkemeye bırakıldığı, davacı … A.Ş.’nin incelenen 2017-2018-2019-2020 yıllarına ait resmi defter ve belgelerinde, davalı … A.Ş. … hesabında hareket gördüğü, 2020 yılı sonu ve dava tarihi itibariyle herhangi bir borç veya alacak cari hesap bakiyesinin mevcut bulunmadığının tespit edildiği, davalı … A.Ş.’nin incelenen 2017-2018-2019-2020 yıllarına ait resmi defter ve belgelerinde, Davacı … A.Ş. … hesabında hareket gördüğü, 2020 yılı sonu ve dava tarihi itibariyle herhangi bir borç veya alacak cari hesap bakiyesinin mevcut bulunmadığının tespit edildiği,” şeklinde görüş mütalaa etmiştir.
Mahkememizin 15/03/2023 tarihli duruşması 3 numaraları ara kararı gereğince dosyanın önceki bilirkişi heyetine tevdi ile demontaj nedeni ile ve sözleşmeye ve ekine göre davacının bir zararı olup olmadığı, var ise miktarı ve yine sözleşmeye göre fesih nedeni ile cezai şart miktarı hesaplanması, itirazların değerlendirilmesi hususlarında ek rapor alınmasına karar verilmiştir.
Bilirkişi heyeti 24/07/2023 tarihli ek raporu özetle: ” Davalı tarafın, davacı şirketle akdetmiş olduğu bu iki sözleşmeyi, … Noterliği 26.06.2020 tarihli ve … yevmiye numaralı ihtarnamesiyle sözleşmedeki seçimlik hakkını kullanarak tek taraflı olarak fesh ettiği, Elektronik Güvenlik Sözleşmesinin 8.1 maddesi ve Kapalı Devre Kamera Sistemi Satım ve Servis Bakım Sözleşmesi’nin 9.4. maddesi ile ceza koşulunun belirlenmiş olduğu, Ceza şartın sözleşmenin feshine ilişkin olan ifayı engelleyen cezai şart olması ihtimalinde ifanın talep edilemeyeceği, bu durumda davacının ” bakiye abonelik bedelini talep etmesi hususuna ilişkin değerlendirmenin mahkemeye takdirinde olduğu, davalı yanın bu fesih nedeni ile montaj tarihi itibari ile kullandığı güvenlik sistemine ait ceza bedelinin 23.650USD, CCTV sistemine ait ceza bedelinin 20.250 USD olacağı, güvenlik sistemine ait kalan aylara ait alarm haber alma hizmeti bedeli için davacı yanın genel şartlar ibaresi adı altında sunduğu belgenin yenilenen sözleşme davalı yan tarafından kaşe ve imzalı kopyasını dava dosyasına sunulmadığı, eski sözleşme ekinde davacı teklif teyidinin yenilenen sözleşmede muteber olup olmayacağı takdirinin mahkemeye bırakıldığı, … Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2020/… D. İş sayılı dosyasında alınan bilirkişi raporundan hasar tespiti mümkün olmadığı, zarar gördüğü belirtilen malların çoğunun sarf malzemesi olduğu, dolayısıyla tazminat hesabı yapılamayacağı” şeklinde görüş bildirilmiştir.
Sunulan ek rapor ve dosya kapsamı ile uyuşmazlık aydınlanmış olduğundan, bilirkişi raporuna yönelik itirazlar mahkememizce red edilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, taraflar arasında yapılan 01.06.2018 tarihinde Kapalı Devre Kamera Sistemi Satım ve Servis-Bakım Sözleşmesi ile Elektronik Güvenlik Sistemi Sözleşmesi’nin, davalı müşteri tarafından tek taraflı erken feshi iddiası ile cezai şart ve demontaj nedeniyle verilen zarar tazminine ilişkindir.
Taraflar arasındaki 01/06/2018 tarihli sözleşmeler 48 aylığına yapılmış ve dava tarafça 26/06/2020 tarihli ihtarname ile fesih edilmiştir.
Sözleşmeye göre, fesih halinde malların davacı yüklenici tarafından sökülüp alınması gerekirken, bunların davalı tarafça söküldüğü, davacının bir ekip göndermediği, sökülen malların davacıya ait adrese gönderildiği anlaşılmaktadır.
Davacı tarafça … Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2020/… D. İş sayılı dosyasından zara ve eksiklik tespiti yapılması için talepte bulunulmuş ve bilirkişi tarafından sadece fotoğraflar çekilerek bir tespit yapılmış ancak zararın niteliği ve malların cinsi itibarıyla tespit yapılmadığı, tespitin davalının yokluğunda yapıldığı anlaşılmıştır.
Mahkememizce atanan bilirkişi heyeti, mevcut verilere göre zarar ve tazminat hesabı yapılamayacağı bildirilmiştir.
Davacı tarafça ekip gönderilerek mallar sökülmeyip davalıya bırakıldığı ve eksik ve hasarlı malların sayı ve cinsi ile zararın miktarı tam olarak tespit edilmediği ve bir kısım malların zaten tek kullanımlık sarf malzemesi olması, bu nedenle de erken fesihte cezai şart belirlenmesi nazara alındığında, davacının tazminat talebinin sübuta ermediği anlaşılmış ve bu talebi mahkememizce tamamen red edilmiştir.
Davacı tarafın, davalıya ilettiği Genel Şartlar’ın bir teklif olduğu, davalının bunu onaylamadığı ve sonrasında 01/06/2018 tarihli sözleşmelerin imzalanarak yeni cezai şartların belirlendiği anlaşılmış, davacının bu teklife dayanan cezai şart talebi mahkememizce haksız görülmüş ve red edilmiştir.
Sözleşme ile davalıya tanınan cezai şart karşılığı fesih hakkının, ifa yerine geçen koşul olduğu, davalının bu hakkını kullandığı, bu durumda kalan süreye isabet eden cezai şart miktarının sözleşmeye uygun olarak hesaplandığı ve toplam 43.900,00 USD ettiği, davalının sorumlu tutulabileceği miktarın bu olduğu, davacının da bu alacak kalemleri için bu miktarları talep ettiği anlaşılmakla, bu kısım yönünden davanın kabulüne, geri kalan kısım yönünden ise reddine karar vermek gerektiği vicdani kanaat hasıl olmuş ve aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM :
1-Davacının davasının KISMEN KABULÜ İLE; 43.900,00 USD cezai şart bedelinin dava tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi uyarınca işleyen faiz ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, geri kalan kısma ilişkin cezai şart talebinin ve tazminat talebinin REDDİNE,

2-Kabul edilen dava değeri üzerinden hesaplanan 49.820,71 TL harçtan, peşin alınan 33.135,50 TL’nin mahsubu ile bakiye 16.685,21 TL harcın davalıdan alınarak haziyene irat kaydına,
3-Kabul edilen dava değeri ve Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesap ve takdir edilen 108.106,57 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Red edilen kısım yönünden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesap ve takdir edilen 163.206,56 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından tebligat, müzekkere ve sair giderler için sarfedilen toplam 10.955,75 TL yargılama giderinden, kabul red oranına göre; 4.118,11 TL’nin davalı taraftan alınarak davacıya verilmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davacı tarafça peşin ödenen 33.135,50 TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Zorunlu Arabuluculuk başvurusu nedeniyle harcanan 1.560,00 TL’nın, davanın kabul ve red oranına göre ve takdiren 1.000,00 TL’sinin davacıdan; 560,00 TL’sinin ise davalıdan alınarak Hazineye irat kaydına,
8-Dosyada artan gider avansının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
İlişkin gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine verilecek bir dilekçe ile … Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 11/10/2023

Başkan …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Katip …
e-imzalıdır