Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 21. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/35 E. 2023/34 K. 19.01.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
21. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/35 Esas
KARAR NO : 2023/34
DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 14/01/2022
KARAR TARİHİ : 19/01/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili 14/01/2022 tarihli dilekçesi ile, işletme hakkı müvekkili şirkette bulunan köprü ve otoyollardan geçişlerin 6001 sayılı Kanun kapsamında ücretlendirildiğini, bu kanunun 30/5.fıkrası uyarınca ücret ödemeksizin yapılan geçişlerde icra takibinden sonra yapılan kanuni değişiklik sonrasında geçiş ücretlerinin dört katı tutarında ceza uygulaması yapıldığı, geçiş tarihini izleyen 15 günlük sürede geçiş ücretlerini ödeyenlere 6001 sayılı Kanun 30/7.fikrası uyarınca ceza uygulaması yapılmadığını, davalının 02/09/2016 – 16/08/2017 tarihleri arasında …, … plaka sayılı araçlar ile ücret ödemeksizin köprü ve otoyol geçişi yaptığını, geçiş ücretleri ve bu ücretlere ait 6001 sayılı Kanun 30/5 hükmünün getirdiği yasal cezanın ödenmemesi üzerine yukarıda esas numarası yazılı icra takip dosyası üzerinden icra takibine girişildiğini, davalının ise herhangi bir gerekçe göstermeksizin icra takibine borç ve yetki yönünden itiraz ettiğini, geçiş bedelinin ödendiğini ispat yükünün davalıya ait olduğunu, davalının geçiş ücretlerini ödemediğinin de sabit olduğunu, icra takibine itiraz eden davalı borçlunun itirazında haksız olduğunu, alacağın likit olduğunu, bu nedenle müvekkili lehine alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere icra inkâr tazminatına hükmedilmesini, davanın kabulü ile … İcra Müdürlüğü’nün 2017/… E. sayılı dosyası dosyasında davalının icra takibine yaptığı itirazının iptalini, yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davalı yana tahmiline karar verilmesi talep ve dava etmiştir.
Davalıya yapılan usulüne uygun tebligata rağmen davaya cevap dilekçesi sunmamıştır.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava, davacı tarafından başlatılan … İcra Müdürlüğü’nün 2017/… Esas dosyasına davalı yanca yapılan itirazın İİK 67 ve devamı maddeleri uyarınca iptaline karar verilmesi isteminine ilişkindir.
… İcra Müdürlüğü’nün 2017/… Esas dosyasının UYAP sistemi üzerinden dosyamız arasına alınmış ve incelenmesinde; alacaklısı … A.Ş tarafından, borçlu … aleyhine 4.372,05-TL asıl alacak, 344,79-TL faiz, 62,07-TL KDV olmak üzere yekün 4.778,91-TL üzerinden bu alacağa takip tarihinden faiz işletmek kaydıyla tahsili talebi ile icra takibi başlatıldığı, yasal süresinde borçlunun borca ve ferilerine itiraz ettiği, itiraz sonucu icra takibinin durduğu, mahkememiz nezdinde görülen davanın İİK.m67 uyarınca 1 yıllık hak düşürücü süre içinde açıldığı anlaşılmıştır.
Öncelikle davalının yetki itirazının değerlendirilmesinde, taraflar arasında hizmet sözleşmesi bulunması, sözleşmenin ifa yeri icra dairelerinin ve mahkemelerinin uyuşmazlıklarda yetkili olması hususları dikkate alınarak davalının yetki itirazı yerinde görülmemiştir.
Taraf delillerinin toplanmasına geçilmiş; davacı şirketçe dava dilekçesinde belirtilen ihlalli geçiş listesi, buna ilişkin görüntü ve provizyon kayıtları ile ellerinde bulunan bilgi ve belgeleri dosyaya sunulmuştur.
Türkiye Noterler Birliği’ne müzekkere yazılarak ihlalli geçiş yaptığı belirtilen araçların trafik tescil kayıtları celp edilerek dosyamıza kazandırılmıştır.
Karayolları 1. ve 4. Bölge Müdürlüğüne müzekkere yazılarak davaya konu ihlalli geçiş yaptığı bildirilen araçların …/… ödeme dökümlerinin celp edilerek dosyamıza kazandırılmıştır.
… Genel Müdürlüğü’ne müzekkere yazılarak … ve … plakalı araçların …/… kayıtlarına ilişkin hesap hareketleri celb edilmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın halli için dosya Karayolu taşımacılığı uzmanı bilirkişiye tevdii edilmiş olup, bilirkişi 05/04/2022 tarihli raporunda özetle;”.. Bölge Müdürlüğünden gelen … abonelik bilgileri ve geçiş hareketleri ile … Genel Müdürlüğü Ödeme Sistemleri Daire Başkanlığından gelen hesap hareketleri yazı ve evrakları incelendiğinde davacının iddia ettiği tarihlerde davalının bakiyesi bulunduğu, ayrıca düzenli para yüklemesi yaptığı görülmektedir. Bu nedenle davacının plaka okuma sisteminde oluşan bir sistemsel hata nedeni ile dava konusu tarihler arasında ücret tahsil edemediği aşikar olup, hatalı işlem yaptığı kanaat görmektedir. Tespit edilen bu hususa istinaden davacının davalıdan her hangi bir alacağı bulunmamaktadır. Dolayısı ile dava konusu alacak mesnetsiz olduğu…” Şeklinde görüş bildirmiştir.
Bilirkişi raporu taraflara tebliğ edilmiş, davacı vekilince rapora karşı beyanda bulunulmuştur.
Mahkememizin 23/06/2022 tarihli duruşması 1 numaralı bendi uyarınca davacı itirazlarını karşılar mahiyette, ayrıca davalı hesabının sürekli müsait olduğu belirtilmesine karşın, davalı hesap hareketleri ile davacının iddia ettiği geçişlerin karşılaştırılmadığı, tarih, saat ve dakika olarak belirtilen geçiş karşılığında davalı hesabından ücret tahsil edilip edilmediğinin belirtilmediği ve bu hususların irdelenerek ayrıntılı ve denetime elverişli rapor tanzim edilmesinin istenmesine karar verilmiş, bilirkişi 01/08/2022 tarihli ek raporunda özetle;”… Dava dosyası ekinde sunulan geçiş ekstreleri davacının cd ekinde sunduğu kaçak geçiş tarihleri ile karşılaştırılarak detaylı incelenmiş ve ilgili ekstre dava dosyası ekinde olduğu için detaylı değil özet rapor hazırlanmıştır. Çok kısa bir inceleme ile geçiş tarihleri ile ekstre tarihlerinde düzenli bakiye olduğu ve düzenli ödeme yapıldığı görülmektedir. Davacı avukatının belirttiği tarihlerde sıfır bakiye olması veya eksi bakiyede olması kaçak geçiş olarak asla kabul göremez. Burada önemli olan … etiketine 15 gün süre içerisinde bakiye yüklemesi ve günlük provizyon sorgulamasında bu geçişin otomatik tahsil edilmesi gerekmektedir. Geçiş ücretleri sistemi bireysel olarak da hepimizin bildiği gibi bu şekilde işlemektedir. O neden ile davacı avukatının itiraz nedenleri anlaşılmamaktadır. Öncelikle davacının iddia ettiği iki geçişi irdeleyelim; … plakalı aracın 11.07.2017 tarihinde davacının otoyolunda 4 geçiş gerçekleştirmiştir. Ve bakiyesi sıfırdır. Fakat 13.07.2017 tarihinde geçişten 2 gün sonra davalı tarafından 150 TL yükleme yapılmıştır. Davacının 11.07.2017 tarihindeki geçiş ücreti 11,5 TL. dir. Dolayısı ile 15 günlük süre içerisinde ekstresi incelendiğinde fazlası ile bakiyesi müsaittir. … plakalı araç 07.06.2017 tarihinde davacının otoyolundan geçişi bulunmamaktadır. … plakalı aracın 5,6 TL lik geçişi bulunmaktadır. … ün geçiş ekstresinde ise 4 TL lik geçişi listenin yukarısında onaylanmıştır. Ayrıca 15.06.2017 tarihinde de 159 TL lik bakşye yüklemesi yaptığı görülmekte olup, bu süre de 15 günlük ödeme zaman diliminin içerisindedir. Bilirkişi Ek Rapor ekinde dava konusu … plakalı araçlara ait kaçak geçişlerinin olduğu tarihler ve bu tarihlerin yanında da 15 günlük süre içerisinde yapılan düzenli bakiye yüklemeleri gözükmektedir. Bunların dışında bulunan tarihlerde de ekstreleri incelendiğinde düzenli hesabında yüksek miktarda bakiye bulunmaktadır. Detaylı hesaplama eklerini incelemenize sunar bilirkişi kök raporumunda her hangi bir değişiklik olmasının mümkün olmayacağı…şeklinde görüş bildirmiştir.
Bilirkişi raporu taraflara tebliğ edilmiş, davacı vekilince rapora karşı beyanda bulunulmuştur.
Mahkememizin 20/10/2022 tarihli duruşması 1 numaralı bendi uyarınca daha önce rapor tanzim eden bilirkişiyi tevdii ile davacı itirazlarının ayrıca sadece geçiş ücreti ve bununu üzerenden hesaplanacak faiz ve KDVnin ne kadar olması gerektiği hususunda seçenekli ek rapor tanzim edilmesine karar verilmiş, bilirkişi 27/11/2022 tarihli 2.ek raporunda özetle;”…İşletme hakkı davacı şirkette bulunan köprü ve otoyollardan geçişler 6001 Sayılı Kanun kapsamında ücretlendirilmektedir. 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanun’un Geçiş ücretini ödememe ve güvenliğin ihlali başlıklı 30. maddesinin 5. fıkrası aşağıdaki şekildedir. “(5) 4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin dört katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir. “Aynı maddenin 7. Fıkrası ise “Geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapanlardan, ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlere, bu maddenin birinci fıkrası ile beşinci fıkrasında belirtilen cezalar uygulanmaz.” hükmünde olup, söz konusu 15. günlük süre içinde ödenmeyen geçiş ücretleri ve cezalarının genel hükümlere göre tahsiline esas olmak üzere, TTK md. 9 ve 10 uyarınca ticari temerrüt faizi işletilmesi, alacağın niteliği ve yasanın gereği olarak düzenlenmiştir. Bu duruma göre geçiş esnasında bakiyesi olmayıp 15 günlük yasal süre içerisinde bakiye yüklemesi yapan otoyol kullanıcısının hesap müsaitliği olan … veya … hesabından tahsilat yapılamaması otoyol kullanıcını değil işleticisini bağlamaktadır. Dolayısı ile Bilirkişi EK Raporunda belirlenen kök raporda herhangi bir değişikliğe gidilmesinin mümkünatı bulunmamaktadır. Dolayısı ile yapılan inceleme de davalının davacıya her hangi bir geçiş ücreti bulunmamaktadır. Bu durum sonuca varılan ilk seçenektir. Mahkemenin talebi üzerine ikinci seçenek olarak da varılan ilk sonuç takdir edilmediği durumda hesaplanacak temerrüt faizi ve kdv si aşağıdaki gibi hesaplanmıştır. Geçiş tutarı ve ceza tutarı toplamı olan 2.057,75 TL alacak üzerinden, 2017 yılı ve 2022 yıl sonu arasında hesaplanan temerrüt faizi arasındaki 2189 gün için yıllık %9 faiz uygulanmıştır. Faiz tutarı 1.110,68 TL. , hesaplanan KDV’si 199,92 TL. Dır. Bu binaen alacak;2.257,75 + 1.110,68 + 199,92 = 3.568,35 Türk Lirası olarak hesaplanmıştır…Şeklinde görüş bildirmiştir.
Bilirkişi raporu taraflara tebliğ edilmiş, davacı vekilince rapora karşı beyanda bulunulmuştur.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davacı tarafından sunulan ihlalli geçiş görüntü ve belgelerinden, davalıya ait araçların davalı işletmesindeki otoyol ve gişelerden geçmiş olduğu sabittir. Davacı sistemlerinden geçişlere ilişkin ücretin tahsil edilmediği belirlenmiştir.
Bilirkişi kök ve ek raporlarında davacının … hesabına düzenli olarak para yüklediği, buna göre geçiş bedellerinin ödenmemesinden sorumlu olmadığı raporlanmış, aksi kanaatte olunması durumu için geçiş, ceza ücretleri ile faiz miktarı hususlarında hesaplama yapılmıştır.
Bilirkişi kök ve ek raporlarına mahkememizce itibar edilmemişse de yapılan incelemeler dikkate alındığında yeniden rapor alınmasına gerek görülmemiş, yapılan tespitler mahkememizce resen değerlendirme konusu yapılmıştır.
Bilirkişi davalı hesabına sürekli olarak para yüklenmesi nedeni ile geçiş bedellerinin ödenmemesinden sorumlu olmadığı görüşünde bulunmuş ise de bu görüşe mahkememizce iştirak edilmemiştir.
Mahkememizce de iştirak edilen yerleşik Bölge Adliye Mahkemesi içtihatları uyarınca davalının hesabının müsait olması tek başına yeterli olmayıp, geçiş bedelini ödediğini ispat etmesi gerekmektedir. Davacı, davalı hesabından ödeme yapılmamasından, para çıkışı gerçekleşmemesinden sorumlu tutulamaz.
Bilirkişi raporlarında davalı hesabında bakiye olduğu, azalması halinde hesaba para yatırıldığı tespiti yapılmış ise de geçiş ücretlerinin ödendiğine ilişkin bir tespite yer verilmemiştir.
Taraflar arasındaki hizmet sözleşmesine göre davacı yolu kullanım için hazır bulundurmak; davalı ise bunun karşılığında yolu kullandığında ücret ödemek borcu altındadır.
Davacı yükümlüğünü yerine getirdiğini dosya kapsamı ile ispat ettiği halde davalı ücreti ödediğini ortaya koyamamıştır.
Davalı tarafından icra müdürlüğü dosyasına verilen itiraz dilekçesinde hesabında yeterli bakiye olduğu savunmasında bulunulmuş ise de dava konusu geçişlerin ücretininde 15 günlük yasal süre içerisinde ödendiğine ilişkin herhangi bir delil sunulmamıştır. Bilirkişi raporunda yapılan hesaplamada davacının davadaki talebinden( icra takibindekinden daha az) daha fazla borç bulunduğu hesabı yapılmıştır.
Davacı tarafça icra takibinden bulunulmasından sonra yasal mevzuatta yapılan değişiklik sonrası ödenmeyen geçiş ücretine ilişkin ceza tutarı 10 katından 4 katına düşürülmüştür. Davacı taraf bunu göz önünde bulundurarak icra takibinin kısmen iptalini istemiştir.
Ceza ücreti doğrudan yasal mevzuattan kaynaklanmakta olup bilirkişinin hesapta bakiye bulundurulması nedeni ile davalının ceza tutarından sorumlu olmadığı yönündeki görüşün de dayanağı bulunmamaktadır.
Tüm buna göre davalının icra takibine yaptığı itirazın dava konusu edilen tutar kadar haksız olduğu anlaşılmıştır. Açıklanan nedenlerle davalının ihlalli geçişler sabit olmasına karşın ücretin ödendiğine ilişkin bir kayıt sunulmaksızın icra müdürlüğü dosyasına yaptığı itiraz esasa etkili görülmemiştir.
Sonuç olarak davacının davasının kabulü cihetine gidilmiştir. Dosya kapsamındaki emsal kararlar dikkate alınarak davacı ile davalı arasında hizmet sözleşmesi olduğu kabulüne göre davacının işlemiş faiz ve KDV talebi de yerindedir. Alacağın likit olduğu da dikkate alınarak hükmolunan alacak üzerinden %20 icra inkar tazminatına da karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis etmek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının kabulü ile; davalının …. İcra Müdürlüğünün 2017/… E. Sayılı dosyasına yaptığı itirazın kısmen iptaline, takibin 411,55 ₺ geçiş ücreti, 1.581,20 TL gecikme cezası, 155,05 TL işlemiş faiz, 27,91 TL KDV olmak üzereye yekun 2.178,10 TL üzerinden geçiş ücreti ve gecikme cezası toplamı üzerinden belirlenecek asıl akacağa takip tarihinden itibaren avans faizi uygulanmak suretiyle devamına,
2-Hükmolunan alacağın %20’si nispetinde hesaplanacak icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Kabul edilen dava değeri üzerinden hesaplanan 148,82-TL harçtan peşin alınan 80,70-TL’nin mahsubu ile bakiye 68,12-TL harcın davalıdan alınarak hazineye ödenmesine,
4-Davacı tarafça peşin olarak yatırılan 80,70-TL peşin harç ile 80,70-TL başvurma harcının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından tebligat, müzekkere, bilirkişi ve sair giderler için sarfedilen toplam 1.401,80-TL yargılama giderinin davalı taraftan alınarak davacı tarafa verilmesine,
6-Arabuluculuk ücreti olan 1.560,00 TL nin davalıdan alınarak Hazineye irat kaydına,
7-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesap ve takdir edilen 2.178,41-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Dosyada artan gider avansının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne davalının yokluğunda HMK 341 Maddesi uyarınca miktar itibari ile KESİN olmak üzere karar verildi. verilen karar usulen okundu anlatıldı.19/01/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır