Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 21. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/33 E. 2023/187 K. 15.03.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
21. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/33 Esas
KARAR NO : 2023/187 Karar

DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 14/01/2022
KARAR TARİHİ : 15/03/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesi ile; Davalı… Müdürlüğü tarafından 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu gereğince ihale edilen; … ihale kayıt numaralı 6.kısım … Şube Müdürlüğü Mesuliyet Sahasında Bulunan Abonelerin Hizmet Alım İşi firmamız uhdesinde kalmış davalı ile 25/12/2014 tarihli hizmet alım sözleşmesi imzalandığını, … ihale kayıt numaralı 3.kısım… Şube Müdürlüğü Mesuliyet Sahasında Bulunan Abonelerin Hizmet Alım İşi, firmamız uhdesinde kalmış davalı ile 15/12/2014 tarihli hizmet alım sözleşmesi imzalandığını, … ihale kayıt numaralı 8.kısım … Şube Müdürlüğü Mesuliyet Sahasında Bulunan Abonelerin Hizmet Alım İşi, firmamız uhdesinde kalmış davalı ile 24/12/2014 tarihli hizmet alım sözleşmesi imzalandığını, ihale konusu işler müvekkil firma uhdesinde tamamlandığını, 4734 sayılı kanun ve idare ile imzalanan Hizmet Alım Sözleşmeleri kapsamında; … İhale kayıt numaralı işler gereğince 6. Kısım …Daire Başkanlığı’na 614.541,22 TL tutarında teminat mektubu sunulduğunu, …ihale kayıt numaralı iş kapsamında 3.kısım …Daire Başkanlığı’na 415.329,50 TL kesin teminat ve 16.929,50 TL fiyat farkı kesin teminat olmak üzere toplam 432.258,50 TL teminat mektubu sunulduğunu, 2014/96152 İhale kayıt numaralı iş kapsamında 8.Kısım … Daire Başkanlığı’na 343.367,95 TL kesin teminat ve 25.497,75 TL fiyat farkı kesin teminatı olmak üzere toplam 368.864,95TL teminat mektubu sunulduğunu, … Müdürlüğü’ne hitaben 20.01.2021 tarihli dilekçemiz ile ihale konusu işler kapsamında sunulan teminat mektuplarımızın nakde çevrilerek … Müdürlüğü ile firmamız arasında imzalanan hizmet alım sözleşmelerinin Kesin teminat ve ek kesin teminatın geri verilmesi başlıklı 11.4maddesi gereğince; SGK ‘ya olan borçlarımızın ödenmesi ve kalan kısmın firmamıza iadesi talep edildiğini,… Müdürlüğü tarafından teminat mektuplarının nakde çevrilmesine ilişkin talebimiz gereğince 26.02.2021 tarihinde… Bankası Tuzpazarı Şubesinden teminat mektuplarının nakde çevrildiğini, anılan hizmet alım işi kapsamında müvekkil firmanın …Kurumu Başkanlığı …Sosyal Güvenlik Merkezine olan 50.754,90 TL borcu… Müdürlüğü tarafından nakde çevrilen teminatlarından ödendiğini, anılan hizmet alım işi kapsamında müvekkil firmanın … Kurumu Başkanlığı … Sosyal Güvenlik Merkezine olan 31.442,50 TL borcu… Müdürlüğü tarafından nakde çevrilen teminatlarından ödendiğini, anılan hizmet alım işi kapsamında müvekkili firmanın …Kurumu Başkanlığı …Güvenlik Merkezine borcu olmadığını, firmalarınnı yukarıda izah edildiği üzere nakde çevrilen teminat mektuplarından SGK olan borçlarının ödendiğini, ilgili … Müdürlüğü/Sosyal Güvenlik Merkezi tarafından, ihale konusu işle ilgili olarak yapılan araştırma işlemi sonucunda, yeterli işçilik bildirilmiş olduğunun ve işi üstlenen firmalarının ihale konusu işle ilgili olarak Sosyal Güvenlik Kurumuna borçlarının bulunmadığının anlaşılması neticesinde ilişiksizlik belgesi düzenlendiğini ve davalı idareye gönderildiğini, yukarıda anılan yazılar ile firmalarının nakde çevrilen teminat mektuplarından SGK ya olan borçlarının ödenmesinden sonra kalan teminat tutarının firmamıza iadesinin talep edildiğini, ancak iade edilmediğini, bu nedenlerle; ek beyan, ek delil sunma haklarımızın yanı sıra davalı ile aralarındaki sözleşmeden kaynaklanan sözleşmesel ilişkiye, diğer akde aykırılık ve davalı tarafın hukuka aykırı sair eylem işlemlerine dayalı olarak her türlü yasal hakları ile fazlaya dair talep ve dava haklarının saklı tutulmasına, iş bu davalarının itirazın iptali taleplerine ilişkin olarak aynen kabulü ile; müvekkili ile davalı arasında bağıtlanan; 2014/96152 ihale kayıt numaralı 6.kısım… Müdürlüğü Mesuliyet Sahasında Bulunan Abonelerin Hizmet Alım İşine ilişkin 25/12/2014 tarihli sözleşme, … ihale kayıt numaralı 3.kısım Bahçelievler Şube Müdürlüğü Mesuliyet Sahasında Bulunan Abonelerin Hizmet Alım İşine ilişkin 15/12/2014 tarihli sözleşme, 2014/96152 ihale kayıt numaralı 8.kısım …Şube Müdürlüğü Mesuliyet Sahasında Bulunan Abonelerin Hizmet Alım İşine ilişkin 24/12/2014 tarihli sözleşme gereği iade koşulları gerçekleşmiş olan teminatların iade edilmesine ilişkin müvekkil tarafından başlatılan İstanbul …İcra Müdürlüğü’nün … Esas nolu ilamsız icra dosyasına vaki itirazlarının tamamen iptaline, takibin aynen devamına, asıl alacaklar toplamı üzerinden %20’den az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilerek, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesi ile; zaman aşımı itirazında bulunduklarını, usul ve esas bakımından hukuka aykırı olan davanın reddine karar verilmesini, icra takibindeki takip miktarı ile dava konusu harca esas miktarın farklı olduğunu, bu konuda ek taleplere itiraz ettiklerini, firmanın idarelerinde yürütülen işleri ile ilgili harcama birimleri ve hukuk müşavirliğinde taraflarında bildirilen yazılara istinaden oluşturulmuş bloke miktarının 2.709.792,41TL olduğunu, firmanın muvafakatı ile muhtelif SGK Müdürlüklerinden gelen yazılara istinaden ilgili SGK müdürlüklerine firma teminatlarından toplam 614.405,71TL ‘lik ödeme yapıldığını, teminatı borcunu karşılamayan işlerle alakalı borç farkları firmanın diğer işlerine ait teminatlarından karşılandığını, davacı tarafın dava konusu iddiaları ve taleplerinin hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, dava konusu ihtilaf yargılamayı gerektirdiğinden ve miktar kesin belirli olmadığından icra inkar tazminatı talebinin de reddine karar verilmesini, davacı tarafın tüm taleplerinin ve ayrıca icra takibine alacak kalemlerinde talep edilen reeskont faizi talebinin reddiyle birlikte davanın reddine karar verilmesini, bu nedenlerle; usul ve esastan davanın reddine, mahkeme masrafları ve ücreti vekaletin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.İstanbul … İcra Müdürlüğünün … Esas takip dosyasının incelenmesinden, takip alacaklısı davacının 27.10.2021 tarihinde davalı takip borçlusu aleyhine ilamsız takibe geçtiği, takipte 337.442,45 TL (…işi), 614.541,22 TL (… İşi), 381.503,60 TL (…işi), toplam 1.333.467,27 TL anapara alacakları ile, 35.151,80 TL (…), 64.017,52 TL (…),
39.741,70 TL (…) toplam 138.911,02 TL işlemiş faizleri olmak üzere, toplam 1.472.398,29 TL alacağın talep edildiği, süresinde yapılan itiraz üzerine takibin durduğu anlaşılmıştır.
Tarafların sunduğu belgeler ve işlem dosyaları celbedilip incelenmiştir.
Davalı kuruma müzekkere yazılarak, teminatların alıkonulmasına ilişkin bilgi ve belgeler istenmiştir.
Deliller toplandıktan sonra dosyamız bilirkişi heyetine verilerek rapor alınmıştır.
Mahkememizce alınan ilk bilirkişi raporunda; ” Dava dosyası içeriği ve davalı idarenin sunmuş olduğu 1 adet CD içeriği belgelerden de anlaşıldığı üzere; davalı idare tarafından davacıya ait nakde çevrilen teminat mektuplarının bir kısmı için davacı şirketin muvaffakat verdiği, biten işlere ait teminatların devam eden işlere kaydırıldığı, bu konuda davacı tarafın taahhüt ve muvafakatlerinin bulunduğu, davacının işçileri ile devam eden davalar bağlamında davalı idarenin (müteselsil sorumlu olması sebebiyle) dava dışı işçilere ödeme riski altında bulunduğu, bu sebeple de davalı idarenin teminatları uhdesinde tutmakta haklı olduğu, dava tarihi itibarıyla 2.366.283,65 TL riske ait teminatın davalı idare uhdesinde bulunduğu” bildirilmiştir.
İtiraz üzerine mahkememizce alınan ek raporda ise; ” Dava dosyası ve eklerinin, yeniden görevlendirme kapsamında yapılan değerlendirmelerde, davalı idare tarafından davacıya ait nakde çevrilen teminat mektuplarının bir kısmı için davacı şirketin muvafakat verdiği, biten işlere ait teminatların devam eden işlere kaydırıldığı, davacının işçileri ile devam eden davalar bağlamında davalı idarenin (müteselsil sorumlu olması sebebiyle) dava dışı işçilere ödeme riski altında bulunduğu, bu sebeple de davalı idarenin teminatları uhdesinde tutmakta haklı olduğu, dava tarihi itibarıyla 2.366.283,65 TL riske ait teminatın davalı idare uhdesinde bulunduğu, davalı idare kayıtları arasında yer alan ve bloke işlemleri yapılan bir kısım dava dosyalarında davanın reddine karar verilmiş olsa dahi henüz istinaf veya temyiz incelemeleri sonuçlanmadığından ilgili kararın kesinleşmesini müteakiben gerekli sonuçlara göre işlem yapılacağı, yine bir kısım bloke işlemi yapılan dosyalarda, idare aleyhine karar verilmesini müteakiben karar kesinleştikten sonra dava konusu ihtilafta müteahhit şirketin sorumluluğu gözetilerek davalı idare tarafından gerekli işlemler yürütüleceğinden, devam eden diğer davalarda da verilen veya verilecek kararın kesinleşmesinden sonra gerekli sonuçlara göre davalı idarenin uhdesinde bulundurduğu teminatları kullanabileceği ve artan kısımların ise davacıya iade edilebileceği,” bildirilmiştir.
İlk bilirkişi incelemesinin yetersiz olması ve itirazlar üzerine yeni bir bilirkişi heyetinden rapor alınmıştır.
Mahkememizce alınan 2. bilirkişi raporunda; “Davacının davaya konu sözleşmeler kapsamında yükümlülüklerini yerine getirmiş olduğu, bu sözleşmeler kapsamında alınan ve paraya çevrilen teminat mektupları bedellerinin davacıya iadesi gerektiği, davacının farklı sözleşmelere ilişkin olarak vermiş olduğu yazıların davalının diğer sözleşmelerden dolayı riski bulunduğu gerekçesiyle alıkonmasının sözleşmeye aykırı olacağı, davacının teminat mektuplarından dolayı takip tarihi itibarıyla 1.333.467,27 TL anapara alacağı ve 33.620,96 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 1.345.421,36 TL alacağı bulunduğu” bildirilmiştir.
Davacı ile davalı arasında … ihale kayıt numaralı 3.kısım … Şube Müdürlüğü Mesuliyet Sahasında Bulunan Abonelerin Hizmet Alım İşine ait 15.12.2014 tarihli hizmet alım sözleşmesi ve … ihale kayıt numaralı 6. kısım … Şube Müdürlüğü Mesuliyet Sahasında Bulunan Abonelerin Hizmet Alım işine ait 25.12.2014 tarihli hizmet alım sözleşmesi ve … ihale kayıt numaralı 8.kısım Kağıthane Şube Müdürlüğü Mesuliyet Sahasında Bulunan Abonelerin Hizmet Alım İşine ait 24.12.2014 tarihli hizmet alım sözleşmesi bulunduğu ve işlerin tamamlanarak sözleşmelerin sona erdiği hususunda uyuşmazlık bulunmadığı anlaşılmaktadır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, geçici ve kesin kabulü yapılmış olmasına rağmen davalıda kalan teminatlar olduğu ve iade edilmediğinden bahisle başlatılan icra takibine yönelik itirazın iptaline ilişkindir.
Davacı, sadece asıl alacak için itirazın iptali davasını açmış olup, işlemiş faiz yönünden talepte bulunmamıştır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın, davacı yanın teminatlarının bloke edilerek kendisine iade edilmemesinden
kaynaklanmaktadır.
Taraflar arasındaki standart sözleşmelerdeki 11.4 maddesine göre,
“11.4. Kesin teminat ve ek kesin teminatın geri verilmesi, 11.4.1. Taahhüdün, sözleşme ve ihale dokümanı hükümlerine uygun olarak yerine getirildiği ve Yüklenicinin
bu işten dolayı idareye herhangi bir borcunun olmadığı tespit edildikten sonra, Sosyal Güvenlik Kurumundan alınan ilişiksiz belgesinin İdareye verilmesinin ardından kesin teminat ve varsa ek kesin
teminatların tamamı, Yükleniciye iade edilecektir.
11.4.2. Yüklenicinin bu iş nedeniyle İdareye ve Sosyal Güvenlik Kurumuna olan borçları ile ücret ve ücret sayılan ödemelerden yapılan kanuni vergi kesintilerinin hizmetin kabul tarihine kadar ödenmemesi
durumunda protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın kesin ve ek kesin teminat paraya çevrilerek borçlarına karşılık mahsup edilir, varsa kalanı Yükleniciye iade edilir.
11.4.3. Yukarıdaki hükümlere göre mahsup işlemi yapılmasına gerek bulunmayan hallerde; kesin hesap ve kabul tutanağının onaylanmasından itibaren iki yıl içinde idarenin yazılı uyarısına rağmen talep edilmemesi nedeniyle iade edilemeyen kesin teminat mektuplar hükümsüz kalır ve düzenleyen bankaya iade edilir. Teminat mektubu dışındaki teminatlar sürenin bitiminde Hazineye gelir kaydedilir,
11.5. Her ne suretle olursa olsun, İdarece alınan teminatlar haczedilemez ve üzerine ihtiyati tedbir konulamaz” hükmü düzenlenmiştir.
Sözleşmede SGK’na olan borçlar ile ücret ve ücret sayılan ödemelerden yapılan kanuni vergi kesintilerinin ödenmemesi durumunda teminatların nakde çevrilip borçlarına mahsup edileceği ve varsa kalanının iade edileceği belirtilerek, ücret borçlarının da ödenmiş olması teminat mektubunun iade edilmesi için önkoşul olarak öngörülmüştür. Buna göre, davacının almış olduğu ihaleler kapsamında çalışanların işçilik alacaklarından dolayı ödenmeyen tutarlardan asıl işveren sıfatıyla davalı İdare’nin de sorumluluğu bulunduğundan, İdare’nin bu sözleşmeler kapsamında çalıştırılan işçilerden dolayı oluşan risk tutarı kadar alacağı bloke edebileceği ve işçilik alacakları netleştiğinde mahsup edebileceği son raporu sunan bilirkişi tarafından da kabul edilmiştir.
Davacı taraf, davalıya gönderidiği elektronik posta ile, idare nezdinde bulunan bütün teminat mektuplarının ivedilikle nakde çevrilerek; anılan hizmet alım işleri kapsamında Sosyal Güvenlik Kurumuna olan borçlarının
ödenmesini, taahhüdün, sözleşme ve ihale dokümanı hükümlerine uygun olarak yerine getirildiğini, bu işten dolayı idareye herhangi bir borcunun olmadığıdan, geçici ve kesin kabul tutanakları ile
tespit edilmiş olan ödemenin yapılması akabinde kalan tutarın sözleşme gereğince kendilerinin hesaba yatırılmasını talep etmiştir.
Davacı tarafından davalı idareye verilen 08.07.2021 tarihli …sayılı yazıda… ihale dosyasına ilişkin olarak, 08.07.2021 tarihli … sayılı yazıda …ihale dosyasına ilişkin olarak, 16.08.2021 tarihli… sayılı yazıda ise…sına ilişkin olarak, paraya çevrilen teminat mektupları toplamı 1.415.664,67 TL olup, mahsupların sonrası 1.333.467,27 TL’nin iadesi istendiği görülmektedir.
Mahkememizce alınan son bilirkişi raporundan; Taraflar arasında işbu davaya konu sözleşmeler dışında başka sözleşmelerin de bulunduğu, her sözleşme için ayrı teminat verildiği, yüklenicinin ayrıca bir taahhüdü ya da muvafakati olmadığı sürece bir sözleşme için verilen teminatın bir başka sözleşmeye güvence oluşturamayacağı, davalı idarenin mahkememizce yazılan müzekkerelere verdiği cevaplarda; … İhale Kayıt numaralı sözleşme kapsamında (Avrupa 1. Bölge –…) çalışanlardan … tarafından İstanbul …İş Mahkemesinin …E. davanın açıldığı, 11.03.2022 tarihinde karar verildiği, ilam içeriğinden davacı firma ile ilgisi görülmediği,… İhale kayıt nolu sözleşmeye ilişkin gönderilen müzekkere cevabında ise, bazı ödemelerin hakedişlerden kesildiği, bazılarının ise davacının verdiği dilekçeler ile farklı teminatlara kaydırıldığı, sonuç itibariyle ödemelerin yapıldığı ve risk kalmadığı, davacının davaya konu bu iki sözleşme kapsamında vermiş olduğu teminat mektuplarından SGK’ya yapılan ödemeler düşüldükten sonra kalan 1.333.487,27 TL’nin davacıya iadesi gerektiği, teminatın iadesi için davacının idareye yaptığı başvuru tarihinden itibaren faiz hesaplandığında toplam 33.620,96 TL işlemiş faiz olduğu görülmüştür. Böylece alacak toplamı bilirkişi tarafından1.345.421,36 TL olarak hesaplanmıştır.
Bilirkişi raporunda, davacının asıl alacağı hesaplanırken toplama hatası sonucu 1.333.487,27 yerine 1.333.467,27 TL’yi rapora yazmış ise de bu husus mahkememizce resen düzeltilmiştir.
Böylece, taraflar arasındaki davaya konu üç adet sözleşme nedeniyle 1.333.487,27 TL teminatın iadesi önünde bir engel olmadığı, ödenmesi gereken kısımların idarece ödendiği ve bu teminatların başka ihale dosyasına aktarılmasına ilişkin ihale kayıt numarası verilerek rıza gösterdiğine dair açık bir belge olmadığı, devam eden başka ihalelerle ilgili teminatlar ayrıca alındığından, o ihalelere ilişkin riskin bu davaya konu ve bitmiş işlere ilişkin teminatlara aktarılmasının hukuka uyar yanı bulunmadığı, davacının bir riski varsa da devam eden ihalelerin teminatlarından mahsubunun mümkün olduğu, bu kadar paranın alıkonulup yılarca idare nezdinde tutulmasının adil olmayacağı ve davanın bu nedenle kabulü gerektiği anlaşılmış ve aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM :
1-Davacının davasının KABULÜ ile, davalının İstanbul … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyasına yönelik itirazlarının 1.333.487,27 TL yönünden İPTALİNE, takibin bu miktar üzerinden devamına, takipten itibaren avans faizi uygulanmasına,
2-Alacak likit ve itiraz haksız olduğundan takdiren %20 üzerinden hesaplanan 266.697,45 TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Alınması gereken 91.090,51TL harçtan peşin alınan 15.410,64TL harcın mahsubu ile bakiye 75.679,87TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafça yapılan 80,70TL başvuru harcı, 15.410,64TL peşin harç, 13.500,00TL bilirkişi ücreti, tebligat ve posta masrafından oluşan 820,00TL olmak üzere toplam 29.811,34TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı yargılamada kendini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT’ne göre tespit olunan 154.678,98TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
6-Arabuluculuk ücreti olan 1.320,00TL nin davalıdan alınarak Hazineye irat kaydına,
7-Kullanılmayan gider avansının hükmün kesinleşmesi halinde ödeyen tarafa iadesine,
İlişkin gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine verilecek bir dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.
15/03/2023

Başkan
¸e-imzalıdır
Üye
¸e-imzalıdır
Üye
¸e-imzalıdır
Katip
¸e-imzalıdır