Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
21. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/280 Esas
KARAR NO : 2022/469
DAVA : Ticari Şirket (Şirkete Özel Denetçi Tayin Edilmesi)
DAVA TARİHİ : 04/05/2022
KARAR TARİHİ : 22/06/2022

Mahkememizde görülmekte olan Ticari Şirket (Şirkete Özel Denetçi Tayin Edilmesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesi ile; Müvekkilinin 6.500.000,00 TL nominal değerdeki şirket sermeyesinin %25’sine tekabül eden 1.625.000,00 TL nominal değerdeki şirket hisselerinin sahibi olduğunu, şirketin %75’ine tekabül eden 4.875.000,00 TL nominal değerdeki hisselerin ise diğer ortak … ‘ya ait olduğunu, şirketin yönetim kurulu üyesi ve başkanının tek kişiden oluşan çoğunluk hissedar … … olduğunu, müvekkiline, yönetim kurulu başkanı hakim hissedar … tarafından da özellikle şirketin ticari iş ve işlemleri hakkında bilgi verilmekten kaçınıldığından, şirketin bazı iş ve işlemleri hakkında bilgi alma ihtiyacı duyduğunu belirterek, davalı şirketin 2019 ve 2020 yılı olağan genel kurul toplantılarının yasal olarak yapılması gereken sürelerde gerçekleştirilmediğini belirterek, 01/04/2022 tarihli davalı şirketin genel Kurulunda da oy birliği ile kabul edilen müvekkilinin özel denetçi atanması yönündeki taleplerinin TTK 438/2 hükmü uyarınca kabulüne, YMM_Bağımsız Denetçi … tarafından düzenlenmiş 03/03/2022 tarihli Yeminli Mali Müşavir Raporu ve ekli belgeler ile celp edilecek belge ve bilgilere dayalı olarak dava dilekçelerinin 22 numaralı bendinde 19 madde halinde sıraladıkları hususların özel denetimle açıklığa kavuşturulması için, özel denetçi masrafları davalı şirkete ait olmak üzere uygun görülecek sayıda Yeminli Mali Müşavir-Bağımsız Denetçi’den oluşacak Özel Denetçi heyetine davalı şirketin defter ve kayıtları üzerinde özel denetim yaptırılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı şirket vekili cevabında ; müvekkili şirketin anonim şirket olduğunu, halka açık olmadığını, şirketin 2019 ve 2020 faaliyet dönemlerine ilişkin olağan genel kurul toplantısının 17/02/2022 tarihinde gerçekleştirildiğini, toplantıda şirketin bir pay sahibinin TTK. 420 maddesi hükümleri uyarınca finansal tabloların müzakeresi ve buna bağlı konuların müzakeresinin bir ay sonraya bırakılmasını talep ettiği, bu talep üzerine söz konusu hususlarla ilgili müzakere toplantı başkanı tarafından 1 ay sonrasına bırakıldığını, erteleme genel kurul toplantısının 01/04/2022 tarihinde gerçekleştiğini, %10’dan fazla paya sahip paydaşlardan birisi tarafından TTK. 438. Maddesi uyarınca özel denetçi atanmasına karar verilmesini talep ettiğini, bu hususun oylamaya sunulduğu, neticesinde özel denetçi atanmasına karar verildiği, bunun üzerine … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2022/… E. Sayılı dosyası ile dava açıldığını, öncelikle huzurdaki davanın bu dava ile birleştirilmesini talep ettiklerini, esasa ilişkin olarak da; özel denetim genel bir denetim olmayıp, kullanılmak istenen paydaşlık hakkı ve bu hakkın kullanılmasını sağlayacak kapsamla sınırlı olmak zorunda olduğunu, 01/04/2022 tarihli genel kurul toplantısında, hangi paydaşlık hakkının kullanılması amacına yönelik özel denetim talep ettiğini bildirmediğini, bu nedenle özel denetim talebinin paydaşlık haklarının kullanılması amacına yönelik bir talep olmadığının açık olduğunu, dava dilekçesinde belirtilen ve 19 alt maddede yazılı olan hususların, özel denetim paydaşlık hakkının kullanılması amacına yönelik ve bu hakkın kullanılması ile sınırlı olmaktan uzak olduğunu, şirketin tüm faaliyetinin, ticari sır niteliğinde olan bilgi ve belgelerin aleniyet kazandırılması ve şirkete zarar verici sonuçlar yaratmasına neden olacağını, mahkemenin özel denetçi atanması kabul etmesi halinde, özel denetçinin TTK.m.441 hükümleri uyarınca denetim görevini ifa etmesine, 441/4 hükmü gereğince raporun tanzimi öncesinde tespitler ve denetimin sonuçlarına ilişkin şirketin görüşünü almasını, özel denetçinin şirketin sırlarını korumakla yükümlü olduğu ve raporun ayrıntılı olarak düzenlenmesi cihetine gidilmesi gerekmesine rağmen, şirketin sırlarının da korunması hususunda mahkemece uyarılmasını, TTK.m.442/2 gereğince, özel denetim raporunun verilmesi sonrasında, rapora hiçbir surette aleniyet kazandırılmadan ve rapor paydaşlarla veya 3.kişilerle paylaşılmadan/tebliğ edilmeden/suret alınmasına izin verilmeden şirkete tebliğ edilmesine karar verilmesini, bunun neticesinde şirketin rapor içeriğini tetkik edip, verilecek süre içinde “raporun açıklanmasının şirket sırlarını veya şirketin korunmaya değer diğer menfaatlerini zarara uğratıp uğratmayacağına” ilişkin açıklamalarda bulunması için süre vermesini, söz konusu açıklamaların yapılması sonrasında; “raporun açıklanmasının şirket sırlarını veya şirketin korunmaya değer diğer menfaatlerini zarara uğratıp uğratmayacağına” karar vererek başkalarına sunulup sunulmamasına karar vermesini talep ettiklerini belirterek, davanın … ATM.2022/… E.sayılı dosyası ile derdest bulunan dava olması sebebiyle ve DERDESTLİK nedeniyle reddine, dersdestlik talebinin kabul edilmemesi halinde; davanın … ATM 2022/… E.sayılı dava dosyası ile BİRLEŞTİRİLMESİNE, davanın esasına girilmesi halinde, davanın esastan REDDİNE, Özel Denetçi atanması talebinin kabulü halinde; denetimin TTK.m.441/4,442/1 hükümlerine göre yapılması hususunda Özel Denetçi’nin uyarılmasına,TTK.m.442/2 hükümleri gereğince hazırlanacak Özel Denetim raporunun davacı ve/veya 3.kişiler nezdinde alenileştirilmeden/tebliğ edilmeden davalı şirkete tebliğ edilerek açıklamalarda bulunmasına ve yapılacak açıklamalar ve taleplerin değerlendirilmesi sonrasında mahkemece davacıya tebliğ edilip edilmemesi hususunda karar oluşturulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Tarafların sunduğu belgeler, genel kurul toplantı tutanağı, hazirun cetveli, özel denetçi talebini içeren dilekçe, ticaret sicil kayıtları dosyamız arasına alınmış ve incelenmiştir.
Davalı tarafın genel kurul sonrası … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2022/… E. Sayılı dosyasında genel kurul kararı uyarınca başvuru yaptığı, ancak dilekçesinde davanın reddinin de talep edildiği, mahkemece bu nedenle usulden kesin olarak red kararı verildiği anlaşılmıştır.
Davalı tarafın, … Asliye Ticaret Mahkemesinde açtığı davanın kötü niyetle açıldığı ve bu davamıza kesin hüküm oluşturmadığı gibi, derdestlik durumunun da söz konusu olmadığı anlaşılmış, mahkememizce yargılamaya devam olunmuştur.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava; genel kurul ile kabul edilen özel denetçi atanması karanının üzerine denetçinin mahkemece atanması istemine ilişkindir.
Genel kurulun 01/04/2022 tarihinde yapıldığı ve iş bu davanın bayram tatili sonrası 04/05/2022 tarihinde TTK 438/2 maddesi uyarınca süresinde açıldığı anlaşılmıştır.
Davacının ortağı bulunduğu şirketin genel kurulunda özel denetçi atanması talebi kabul edildiğinden TTK 438, 440 ve 443 maddeleri uyarınca mahkememizce bir özel denetçi seçilerek atanması talep edilmekle, talebin kanuna ve usule uygun olduğu, dava dilekçesinde belirtilen konularda bir YMM marifetiyle özel denetim yaptırılmasına ve denetçi masrafları ile dava giderinin davanın niteliği itibariyle davalı şirkete yükletilmesine karar vermek gerektiği vicdani kanaat hasıl olunmuş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
Her ne kadar kısa karar kurulurken istinaf yolu açık olduğu yazılmış ise, TTK’nun 440/2-son maddesi uyarınca kararın kesin olduğu ve bunun kazanılmış hak doğurmayacağı anlaşıldığından gerekçeli kararda bu husus düzeltilmiştir.
HÜKÜM:
1-Davacının davasının KABULÜNE, … nda kayıtlı davalı … SAN. VE TİC. A.Ş’ne aşağıda belirtilen ve 19 madde halinde sayılan konularda inceleme yapmak üzere TTK 438/2 Md. Uyarınca Özel Denetçi olarak YMM … ‘ın ATANMASINA, denetçi için 10.000,00 TL ücret takdirine, ücretin davalı şirket tarafından 2 haftalık kesin süre içinde mahkememiz veznesine ödenmesine, Özel denetçinin inceleme yaparken TTK 441 ve devamı maddelerini dikkate alarak inceleme yapması ve rapor sunmadan şirket yönetiminin görüşünü alması, rapor yazıldığında taratılmadan öncelikle davalı tarafa şirket ticari sırları konusunda görüşü alınmak üzere mahkememize sunmasının istenmesine,
İnceleme yapılacak konular:
“1-Muhatap Şirket ile …. ve … ile yapılan işlemlere ilişkin sözleşme ve faturaların ve yapılan satşların incelenmesi, bu firmalara satışları yapılan malların satış fiyatları ile diğer alıcı firmalara satışları yapılan malların satış fiyalarının mukayeseli olarak incelenmesi ve bu iki firmaya diğer firmalardan daha avantajlı (düşük) bedellerle mal satışı yapılıp yapılmadığının, yapıldı ise birim ve toplam fiyat farklarının ne kadar olduğunun tespit edilmesi,
2-…. ile … ’nın kardeşi … ’ın ilişkisinin tespit edilmesi, dolayısı ile Bu şirkete yapılan satışların (… dışındaki ) diğer alıcı firmalara yapılan satışlara göre daha düşük bedelle yapıldığının tespit edilmesi halinde, şirketin çoğunluk hissedarı ve tek kişilik yönetim kurulu üyesi … ve akrabaları lehine , azınlık ortak müvekkil aleyhine, doğrudan veya dolaylı olarak bir kazanç transferi yapılıp yapılmadığı, yapılmış ise bunun tutarı , bu konuda Şirketin Transfer Fiyatlandırması Raporu düzenlemesi gerekiğ gerekmediği, gerekiyorsa bu konuda davalı Şirketin ilgili dönemelre ilişkin olarak bu raporu düzenleyip düzenlemediği,
3-… firması ile … ’nın kızı … … ’nın ilişkisinin tespit edilmesidolayısı ile Bu şirkete yapılan satışların (…. dışındaki ) diğer alıcı firmalara yapılan satışlara göre daha düşük bedelle yapıldığının tespit edilmesi halinde, şirketin çoğunluk hissedarı ve tek kişilik yönetim kurulu üyesi … ve akrabaları lehine , azınlık ortak müvekkil aleyhine, doğrudan veya dolaylı olarak bir kazanç transferi yapılıp yapılmadığı, yapılmış ise bunun tutarı , bu konuda Şirketin Transfer Fiyatlandırması Raporu düzenlemesi gerekiğ gerekmediği, gerekiyorsa bu konuda davalı Şirketin ilgili dönemelre ilişkin olarak bu raporu düzenleyip düzenlemediği,
4- … A.Ş. ile yapılan gayrimenkul satış vaadi sözleşmelerinin taraflarının bilgisi ve bu sözleşmelerin ödemelerinin şirket hesabından yapılıp yapılmadığının tespiti,
5- Davalı Şirket’in 2019-2020 yıllarına ait Transfer Fiyatlandırması Raporlarının zamanında ve yasaya uygun olarak düzenlenip düzenlenmediğinin tespiti,, eğer bu raporlar zamanında ve yasaya uygun şekilde düzenlenmemiş ise bunların düzenlenmeme sebebinin Şirket Yetkililerinin beyanları da alınmak suretiyle tespiti, bu işlemlerde bir usulsüzlük bulunup bulunmadığının tespiti,
6-Şirket’in personel listesi ve maaş bordrolarının incelenmesi ve bu suretle hakim hissedar ve Yönetim Kurulu Başkanı … ile onun 1. , 2.ve 3. derece akrabaları olan ve aynı zamanda Yurt dışındaki Şirketlerin ortağı, sahibi veya yöneticisi olan kişilerin Şirketten de ne tutarda ücret aldığının tespiti, bu kişilerin aynı zamanda yurt dışında kurulmuş görünen şirket, şube veya irtibat büroları gibi yapılarda da bulunması ve hakim hissedarın 1. ve 2. ve 3. derece yakınları olması nedeniyle, Şirketin çoğunluk hissedarı ve tek kişilik yönetim kurulu üyesi … ve akrabaları lehine , azınlık ortak müvekkil aleyhine, doğrudan veya dolaylı olarak bir kazanç transferi yapılıp yapılmadığı, yapılmış ise bunun tutarı , bu konuda Şirketin Transfer Fiyatlandırması Raporu düzenlemesi gerekip gerekmediği, gerekiyorsa bu konuda davalı Şirketin ilgili dönemlere ilişkin olarak bu raporu düzenleyip düzenlemediğinin tespti,
7-Şirket’in üçüncü şahıslarla yaptığı danışmanlık sözleşmeleri ve fatura dökümlerinin incelenmesi ve bu suretle hakim hissedar ve Yönetim Kurulu Başkanı … , kızı … ve bunların 1.,2. ve 3. derece yakınlarına piyasa koşulalrına ve emsallerine göre yüksek veya gereksiz danışmanlık ücreti adı altında ödemeler /sözleşmeler yapılıp yapılmadığının tespiti, bunun sonucunda da bu durumun Şirketin çoğunluk hissedarı ve tek kişilik yönetim kurulu üyesi … ve akrabaları lehine , azınlık ortak müvekkil aleyhine, doğrudan veya dolaylı olarak bir kazanç transferi yapılıp yapılmadığı, yapılmış ise bunun tutarı , bu konuda Şirketin Transfer Fiyatlandırması Raporu düzenlemesi gerekiğ gerekmediği, gerekiyorsa bu konuda davalı Şirketin ilgili dönemlere ilişkin olarak bu raporu düzenleyip düzenlemediği, düzenlenmemiş olmasının ne gibi hukuki sonuçlarının bulunduğunun raporda belirtilmesi,
8-Şirket’e ait avukatlık sözleşmelerinin ve fatura dökümlerinin ibrazı ve bu suretle, azınlık hissedar müvekkilin kâr payına olumsuz etki edecek şekilde
Şirket kaynaklarının gereksiz yere ya da yüksek ücretler ödenmek suretiyle sarf edilip edilmediğinin tespit edilmesi , varsa bu tutarların ne kadar olduğunun da saptanması ,
9-Şirket’in 2019-2020 yıllarına ait Genel Yönetim Giderleri’ne ilişkin fatura dökümleri ve sözleşmelerin önceki yıllara ait Genel Yönetim Giderleri ile de karşılaştırmalı olarak incelenmesi ve bu suretle hakim hissedar ve Yönetim Kurulu Başkanı tarafından Genel Yönetim Giderlerinin haksız veya gereksiz şekilde sarf edilip edilmediğinin veya bunların tutarlarının şişirilip şişirilmediğinin tespit edilmesi,
10-Şirket’in 2019-2020 yıllarına ait Satış, pazarlama ve dağıtım giderlerine ilişkin fatura dökümleri ve taraf olduğu sözleşmelerin incelenmesi, bunların önceki yıllara ait aynı tür giderler ile mukayese edilmek suretiyle hakim hissedar ve Yönetim Kurulu Başkanı tarafından Genel Yönetim Giderlerinin haksız veya gereksiz şekilde sarf edilip edilmediğinin veya bunların tutarlarının şişirilip şişirilmediğinin ve bu şekilde hakim hissedar ve Şirket yönetim kurulu başkanı … ve akrabalarına kaynak aktarılıp aktarılmadığının tespit edilmesi,
11-Şirket’in 2019-2020 yıllarına ait reklam, ağırlama ve kurumsal kimlik çalışması giderlerine ilişkin fatura dökümleri ve sözleşmelerin önceki yıllara ait aynı tür giderlerle mukayeseli olarak incelenmesi ve bu suretle hakim hissedar ve Yönetim Kurulu Başkanı tarafından Genel Yönetim Giderlerinin haksız veya gereksiz şekilde sarf edilip edilmediğinin veya bunların tutarlarının şişirilip şişirilmediğinin tespit edilmesi,
12-Şirket’in 2019-2020 yıllarında akdedilen veya bu yıllar itibari ile devam eden kredi sözleşmelerinin ve kredi borç bakiyelerinin tespit edilmesi, bu krediler için Şirketin ödediği faiz tutarlarının tespit edilmesi, davalı Şirket’in Suudi Arabistan’da mevcut …. Şirketi’nden tahsil edemediği mal bedellerini zamanında tahsil etse idi, böyle bir tutarda kredi faizi ödeyip ödemeyeceği, ödeyecekse de bunların tutarı, bu alacağın tahsil edilmemesi sonucunda Şirketi’in uğradığı zararın ve buna bağlı olarak da azınlık hissedar konumundaki davacı müvekkilin kâr payı kazanç kaybı tutarının tespiti,
13-…. şirketi aleyhine başlatılan alacak tahsiline yönelik yasal işlemlerin incelenerek, alacak tahsili işlemlerine başlanılmasında ve yasal sürecin takibinde bir gecikme , ihmal veya kusurun bulunu bulunmadığının tespiti,
14-2019 ve 2020 yılları için … A.Ş. tarafından hazırlanan Bağımsız Denetim Raporlarının incelenerek , bu konuda YMM-Bağımsız Denetçi … ‘in 03.03.2022 tarihli ve aşağıda değineceğimiz … Raporunda tenkit ettiği hususlarda Bağımsız Denetim Raporlarındaki yanlış ve eksik hususların tespiti,
15-… A.Ş. tarafından hazırlanan …… Sanayi ve Ticaret A.Ş. ‘nin ve … ’nin toplam değerine ilişkin şirket değerleme raporunun analizi,
16-Şirket’in “100 Kasa Hesabı”nın muavin dökümünün incelenerek, YMM_Bağımsız Denetçi … … ‘in 03.03.2022 tarihli Raporunun 1. Maddesinde belirttiği gibi Şirket Kasa Hesabının Ters Bakiye Verdiği ve ayrıca Kasa Hesabında sürekli gereğinden fazla bakiye tutulduğu yolundaki tespitinine ve bu durumun yasal sonuçlarına yönelik olarak YMM … … tarafından yapılan değerlendirmelerin de irdelenerek bu hususların aydınlatılması,
17-Şirketin “… ” ve” …” hesabındaki en yüksek alım ve satım yapılan 10 adet firmaya ait muavin dökümlerinin incelenmesi ve bu suretle, Şirketin hakim hissedarı ve tek yönetim kurulu Üyesi … kızı ve erkek kardeşi üzerinden Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirliklerinde mevcut … şirketleri ile Hollanda ve ABD’deki iştirak şirket ve şubeler üzerinden örtülü kazanç transferi yapılıp yapılmadığı, müvekkilin bu suretle kâr payı kazancı kaybına uğratılıp uğratılmadığının ve varsa tutarının tespiti,
18-Şirket’in ABD’daei iştiraki hakkında detaylı bilgi ve faaliyetlerine ilişkin belgeler ile bu şirket ile … ile veya … ile herhangi bir ticari faaliyetin gerçekleşip gerçekleşmediğinin , ticari faaliyet varsa bunların kapsam ve tutarları ile bu işlemler üzerinden Hakim hissedar ve yönetim kurulu Başkanı … , Kızı … … ve erkek kardeşi … ve onların yakınları lehine ve azınlık hissedar müvekkil aleyhine örtülü kazanç transferi yapılıp yapılmadığı, yapılmış ise tutarları, bunlar hakkında Transfer Fiyatlaması Raporu düzenlenip düzenlenmediğinin tespiti, müvekkilin bu suretle kâr payı kazancı kaybına uğratılıp uğratılmadığının ve varsa tutarının tespiti,
19-Şirket’in Hollanda şubesi hakkında detaylı bilgi ve faaliyetlerine ilişkin belgeler ile bu şube ile … ile veya … ile herhangi bir ticari faaliyetin gerçekleşip gerçekleşmediği hususlarının ve özellikle YMM- Bağımsız Denetçi … ‘in 03.03.2022 tarihli İnceleme Raporu’nun 6. Sayfasında bu hususlara ilişkin olarak :
“”… A.Ş.’nin Hollanda’nın Amsterdam kentinde bir ŞUBE açtığı, yine … A.Ş.nin …D.’nin Miami kentinde … ünvanlı bir firma kurduğu ve bu firmaya % 49 oranında ortak olduğu bilgisine ulaşılmıştır. Yurt dışında bulunan bu şube ve İştiraklerin kimlerle ticari ilişki içinde olduğu konusunda tarafıma herhangi bir bilgi ve belge sunulmamıştır.
Uygulamada bazen, ülkelerce uygulanan boykot ve kısıtlamaları aşmak için yurt dışında, bu ve buna benzer organizasyonlar kurularak Türkiye’den O şube veya şirkete yarı mamul gönderilerek, orada mamul haline dönüştürülür ve malın menşeyi, ilgili ülke yapılarak boykot veya kısıtlama aşılmış olur. Böylece Türk Mallarına boykot uygulayan ülkelere ihracat yapılmaya devam edilir. İncelenen … A.Ş. firmasında bu şekilde bir tespitim olmamasına rağmen yine de bazı şüphelerden kurtulmak için Suudi Arabistan’daki …. ünvanlı firmaya yurtdışındaki şube veya iştirakten, herhangi bir ihracat yapılmadığından emin olmakta fayda bulunmaktadır.”
Yolundaki tespit ve değerlendirmeleri de dikkate alınarak, Suudi Arabistan’a ABD ve/veya Hollanda’daki iştirak ya da şube aracılığı ile ihracat yapılı yapılmadığı, yapıldı ise bu ihracatların Suudi Arabistan’daki hangi firmalara ve ne tutarda yapıldığı , bu işlemlerin davalı Şirket kayıtlarında mevcut olup olmadığı, bu ihracat bedellerinden dolayı müvekkilin hissesine düşecek tutarların (kâr payı) müvekkile intikal ettirilip ettirilmediğinin ,müvekkilin bu suretle kâr payı kazancı kaybına uğratılıp uğratılmadığının ve varsa tutarının tespiti.”
2-Yeterince harç alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
3-Yargılama giderlerinin 80,70TL peşin harç ile posta ve tebligat gideri olarak harcanan 97,00TL’nin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
4-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, AAÜT gereğince 5.100,00TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Artan gider avansının yatırana iadesine,
İlişkin, TTK 440/2-son cümlesi uyarınca kesin olarak oy birliği ile verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 22/06/2022

Başkan …
¸e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır

Katip …
¸e-imzalıdır