Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
21. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/750 Esas
KARAR NO : 2022/79

DAVA : Ticari Şirket (Bilgi Alma Ve İnceleme Hakkı İhlali)
DAVA TARİHİ : 27/12/2021
KARAR TARİHİ : 03/02/2022

Mahkememizde görülmekte olan Ticari Şirket (Bilgi Alma Ve İnceleme Hakkı İhlali) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili sunduğu dava dilekçesi ile, davacı müvekkillerinin davalı şirkette pay sahibi olduklarını, şirketin 1/4’üne sahip olan müvekkillerinin şirket yönetimine katılmadıklarını, şirketin diğer ortaklar tarafından idare edildiğini, davacılar tarafından şirketi yöneticileri aleyhine açılan sorumluluk davasının İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasında yönetici olan yönetim kurulu üyeleri …ve …’ın 1.000.000,00TL tazminata mahkum edildiğini, kararın icrası için İstanbul … İcra müdürlüğünün … esas dosyasında takip yapıldığını, icra emri üzerine davalı şirket vekilinin icra müdürlüğüne verdiği dilekçesinde paranın şirkete ödendiğini bildirdiği ancak bir belge ve dekont sunulmadığı gibi paranın icra dosyasına da yatırılmadığını, şirketin mali durumuna, yönetim tarzına, iştiraklerine ve operasyonlarına dair bilgi alma imkanı önemli ölçüde kısıtlanan müvekkillerinin, şirketin nihai durumu, yıllar içindeki faaliyetleri, şirketin aktif ve pasif malvarlığının sonu durumu, şirkete ödenmesi gereken tazminat bedellerinin ödenip ödenmediği, ödenmiş ise nerede ve ne suretle muhafaza edildiği, şirketten çıkmış ise hangi sebeplerle ve hangi belgelerle çıktığı ve ilgili muhasebe kayıtları ile ilgili olarak bilgi edinmek istediklerini belirterek, TTK’nun 437. Maddesinin 5. Fıkrası uyarınca …A.Ş.’nin 2019 ve 2020 “Kasa Hesabı” , “Satıcılara Borçlar”, “Ortaklardan Alacaklar Hesabı”, “Genel Yönetim Gideri” ve “Önceki Gider ve Karlar Hesabı” nın incelenebilmesi için 2019 ve 2020 yılları tüm ticari defter ve kayıtları ile Mahkemenin tazminat kararının verildiği tarih olan 26.12.2019 tarihi ile inceleme günü arasındaki (2021 ve 2022) döneme ait ödeme ve muhasebe kayıtlarına ilişkin her türlü belgenin, alım-satım makbuzlarının, ilgili diğer belgelerin ve ticari defter ve kayıtların (ilgili kısımları), dayanak belgelerin, yazışmaların, azlık pay sahiplerinin mali müşavirlerinin de hazır bulunacağı gün ve saatte şirket nezdinde (ve merkezinde) incelenmesine;Şirketin kasasının fiilen sayılarak, kasada mevcut para miktarının tespitinin yapılmasına, incelemenin, kendilere tarafından belirlenecek üç uzmanla yapılmasına, uzmanlara, şirket merkezinde çalışacakları yer gösterilmesine, uzmanlarca sorulacak soruları cevaplayacak bilgi ve yeteneğe sahip şirket ilgililerinin bu incelemede hazır bulundurulmalarına, incelemelerin en az üç (3) gün sürdürülmesine, kararın yerine getirilip getirilmediğinin tespiti için bir Noter katibinin uzmanlara katılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesi ile; davanın dürüstlük kuralına aykırı olması nedeniyle reddi gerektiğini, ikame edilen bilgi alma ve inceleme davasının İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesinin…E. Sayılı dosyasına sunulmak ve o davada kullanılmak amacıyla açıldığını, davacılara genel kurul öncesinde, sırasında ve sonrasında bilgi verilmediği iddiasının gerçeğe aykırı olduğunu, davacıların dava dilekçesinin talep sonucunun hukuka, kanuna ve yerleşik içtihatlara aykırı olduğunu belirterek, davanın reddine aksi halde davacı yanın talep sonucunun hukuka aykırı olması nedeniyle kasanın fiilen sayılarak kasada mevcut para miktarının tespiti talebinin reddine, incelemenin şirket 2019/2020 defter ve kayıtları ile sınırlı olmak kaydıyla ve davacıların 2019 ve 2020 yılına ait genel kurulda sorduğu sorularla sınırlı olmak üzere yapılmasına izin verilmesini talep etmiştir.
Dava; bilgi alma ve inceleme talebine ilişkindir.
Tarafların sunduğu İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı karar örneği, takip belgeleri, ihtarnameler, şirketin toplantı belgeleri örnekleri dosyamız arasına alınmış ve incelenmiştir.
Davacılarca, daha önce mahkememizin… Esas sayılı dosyada benzer talepte bulunduğu ve mahkememizce “Davacının davasının TTK’nın 437/2. maddesi uyarınca öncelikle genel kurula başvuru şartı gerçekleşmediğinden reddine” dair karar verildiği, sonrasında yapılan genel kurulda bu hakkın kullanılmaya çalışıldığı ve soruların kısmen yetersiz cevaplandığı ve geçiştirildiği gerekçesiyle işbu davayı açtığı görülmüştür.
TTK’nın 437. maddesinde; ” Finansal tablolar, konsolide finansal tablolar, yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu, denetleme raporları ve yönetim kurulunun kâr dağıtım önerisi, genel kurulun toplantısından en az onbeş gün önce, şirketin merkez ve şubelerinde, pay sahiplerinin incelemesine hazır bulundurulur. Bunlardan finansal tablolar ve konsolide tablolar bir yıl süre ile merkezde ve şubelerde pay sahiplerinin bilgi edinmelerine açık tutulur. Her pay sahibi, gideri şirkete ait olmak üzere gelir tablosuyla bilançonun bir suretini isteyebilir. Pay sahibi genel kurulda, yönetim kurulundan, şirketin işleri; denetçilerden denetimin yapılma şekli ve sonuçları hakkında bilgi isteyebilir. Verilecek bilgiler, hesap verme ve dürüstlük ilkeleri bakımından özenli ve gerçeğe uygun olmalıdır. Pay sahiplerinden herhangi birine bu sıfatı dolayısıyla genel kurul dışında bir konuda bilgi verilmişse, diğer bir pay sahibinin istemde bulunması üzerine, aynı bilgi, gündemle ilgili olmasa da aynı kapsam ve ayrıntıda verilir. Bu hâlde yönetim kurulu bu maddenin üçüncü fıkrasına dayanamaz. Bilgi verilmesi, sadece, istenilen bilgi verildiği takdirde şirket sırlarının açıklanacağı veya korunması gereken diğer şirket menfaatlerinin tehlikeye girebileceği gerekçesi ile reddedilebilir. Şirketin ticari defterleriyle yazışmalarının, pay sahibinin sorusunu ilgilendiren kısımlarının incelenebilmesi için, genel kurulun açık izni veya yönetim kurulunun bu hususta kararı gerekir. İzin alındığı takdirde inceleme bir uzman aracılığıyla da yapılabilir. Bilgi alma veya inceleme istemleri cevapsız bırakılan, haksız olarak reddedilen, ertelenen ve bu fıkra anlamında bilgi alamayan pay sahibi, reddi izleyen on gün içinde, diğer hâllerde de makul bir süre sonra şirketin merkezinin bulunduğu asliye ticaret mahkemesine başvurabilir. Başvuru basit yargılama usulüne göre incelenir. Mahkeme kararı, bilginin genel kurul dışında verilmesi talimatını ve bunun şeklini de içerebilir. Mahkeme kararı kesindir. Bilgi alma ve inceleme hakkı, esas sözleşmeyle ve şirket organlarından birinin kararıyla kaldırılamaz ve sınırlandırılamaz.” denilmektedir.
Anılan kanun hükmü uyarınca genel kuruldan önce bilgi alma ve inceleme hakkı sadece TTK’nın 437/1. maddesinde belirtilen finansal tablolar, yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu, denetlenme raporları ve yönetim kurulunun kar dağıtım önerisi ile sınırlı olarak ve genel kuruldan 15 gün öncesinden itibaren kullanılabilecektir. Bu hak genel kuruldan önce kullanılabilecek ve kısıtlanamaz bir haktır.
Her pay sahibi genel kurulda da, şirket işleyişi bakımından yönetim kurulundan ve denetim kurulundan bilgi verilme ve inceleme hakkı talebinde bulunabilecektir. Bu hak ise ancak genel kurulda kullanılabilir. Bilgi alma ve inceleme istemi genel kurul tarafından kabul edildiğinde, söz konusu bilgi hakkı ve inceleme hakkı genel kurulda kullanılabileceği gibi genel kurul dışında da bilgi alma ve inceleme hakkının kullanılması öngörülebilir. Genel kurulda bilgi edinme hakkı ve inceleme hakkı yönündeki talepleri reddedilen veya cevapsız bırakılan kişiler reddi izleyen tarihten itibaren 10 gün içinde diğer hallerde ise makul bir süre sonra şirketin merkezinin bulunduğu Asliye Ticaret Mahkemesine başvurabilir. Dolayısıyla burada kullanılacak mahkemeye başvuru hakkı için öncelikle talebin genel kurulda ileri sürülmesi, yönetim kurulu tarafından talep kabul edilmemesi halinde genel kurulun bu konuda karar vermesi, genel kurul tarafından da talebin red edilmesi halinde ancak mahkemeye başvuru yapılabileceği açıktır. Somut olayda da davacıların genel kurulda bu haklarını yönetim kuruluna karşı kullandığı, yapılan genel kurulda davacıların isteminin cevapsız bırakıldığı toplantı tutanağından görülmektedir. Bu durumda davacı tarafın dava şartını yerine getirdiği anlaşılmaktadır.
Yapılan incelemede, duruşma açmayı gerektirir bir durum olmadığı anlaşılmış ve dosya üzerinden değerlendirme yapılmıştır.
Yapılan değerlendirmede, davacıların toplam %25 pay sahibi olduğu şirketin yöneticilerinin şirkette hakim olduğu, davacılarca açılan sorumluluk davasında hükmedilen tazminatın icra dosyasına yatırılmadığı, şirkete yatırılıp yatırılmadığının da bilinmediği, bu konuda şirketin defter ve kayıtlarının davacılara gösterilmesinin gerektiği, aksi halde eşit işlem ilkesine aykırılık olacağı, genel kurulda sorulan sorulara doyurucu ve tam bilgi verilmeden cevaplandırıldığı, bu haliyle davacıların şirket kayıtlarını inceleme hakkının olduğu anlaşılmakla, talebin aşağıda belirtilen konularla sınırlı olarak kabulüne dair aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM:
1-Davanın kabulüne, TTK’nun 437. Maddesinin 5. Fıkrası uyarınca, … A.Ş.’nin 2019 ve 2020 yıllarına ait “Kasa Hesabı”, “Ortaklardan Alacaklar Hesabı”, “Genel Yönetim Giderleri” ve “Önceki Gider ve Karlar Hesabı” nın incelenebilmesi için 2019 ve 2020 yıllarına ait ticari defter ve kayıtları ile Mahkemenin tazminat kararının verildiği tarih olan 26/12/2019 tarihi ile inceleme günü arasında şirkete ödeme yapılıp yapılmadığı konusunda şirketin kasa ve bankalar hesabı ile ortaklarla olan hesapların incelenmesi konusunda, davacı azlık pay sahiplerinin ve kendilerinin hazır bulunduracağı bir (1) mali müşavirin katılımı ile şirket merkezinde merkezinde inceleme yapması, şirketin kasasının fiilen sayılarak, kasada mevcut para miktarının tespitinin yapılması, inceleme yapabilmeleri için kendilerine şirket merkezinde çalışacakları yer gösterilmesi, davacılar veya hazır edecekleri mali müşavir tarafından sorulacak soruları cevaplayacak bilgi ve yeteneğe sahip şirket yetkililerinin de bu incelemede hazır bulundurulması, incelemelerin en çok üç (3) gün sürdürülmesi, mahkememizce verilen bu kararın yerine getirilip getirilmediğinin tespiti için davacıların talep etmesi halinde bir Noter veya katibinin heyete refakat etmesine izin verilmesine,
2-Davacı tarafça dava açılırken yatırılan harç yeterli olduğundan başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
3-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’ne göre hesap ve takdir edilen 5.100,00 TL vekalet ücretinin davalı şirketten alınarak davacılara eşit oranda verilmesine,
4-Davacı tarafça yapılan yargılama giderleri olan 118,60TL harçlar ve 16,50TL tebligat gideri toplamı 135,10TL’nin davalıdan alınarak davacılara verilmesine,
5-Artan gider avansının kararın kesinleşmesi halinde yatırana iadesine,

İlişkin, kesin olarak, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda oy birliği ile karar verildi.03/02/2022

Başkan
¸e-imzalıdır
Üye
¸e-imzalıdır
Üye
¸e-imzalıdır
Katip
¸e-imzalıdır