Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
21. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/666 Esas
KARAR NO : 2023/402
DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 19/11/2021
KARAR TARİHİ : 30/05/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili’nin dava dilekçesinde özetle; müvekkil şirketinin …nun işletme hakkı sahibi olduğunu, davalınında işletme hakkı müvekkilinde olan köprü ve otoyolları kullanan gerçek kişi olan tacir olduğunu, davalının … plakalı araçları ile ücret ödemeksizin köprü ve otoyoldan ihalali geçişler gerçekleştirdiğini, geçiş ücretlerinin ödenmemesi sebebi ile icra takibi başlatıldığını ancak bu icra takibine davalının itiraz ettiğini, bu nedenlerle ihtiyati haciz kararı verilmesini, davanın kabulü ile itirazın iptalini takibin devamına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili’nin dilekçesinde özetle: Alacaklı tarafın açmış olduğu davanın haksız ve hukuka aykırı olması nedeni ile kabulü mümkün olmadığını, Davacının müvekkili doğrudan icraya vermesi mümkün olmayıp KTK da belirtilen ihlalli geçiş yasaklarına ilişkin usul ve esasları yerine getirip bu şekilde müvekkil aleyhine icra takibi başlatabileceği bilinen bir husus olduğunu, İlgili yasaya göre geçiş ihlali halinde kurumun bildirim yükümlülüğü söz konusu olup ilgili ihlallere karşı başvurabileceği itiraz mercileri( sulh ceza hakimliği) olmasına rağmen bunların önünün kapatılıp doğrudan icra tehdidi altında bırakılmaları hukuka aykırı olduğunu, ilgili şirketin alacakları ilgili yasaya ve kabahatler kanununa göre 1 yıllık hak düşürücü süreye tabi olup bu hususlardan dolayı da alacakların çoğunun zamanaşımına uğradığı kanaatinde olduklarını, İlgili yasa çerçevesinde davanın zaman aşımı yönünden de reddini, dosyada işletilen faizin ticari faiz olarak işletilmesi kabul edilebilir bir husus olmadığını, Davayı kabul anlamına gelmemekle beraber kamusal bir hizmet için ticari faiz işletilmesi hukuka aykırı olduğunu belirterek, Haksız olan davanın zamanaşımı nedeni ile reddine, Mahkememiz aksi kanaatte ise esastan reddine karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava itirazın iptali davasıdır. Dosya kapsamında uyuşmazlığın davacı tarafından işletilen otoyolun davalının maliki olduğu araçlarla usulsüz kullanılıp kullanılmadığı, kullanılmış ise kullanım bedellerinin ödenip ödenmediği, icra takibine yapılan itirazın haksız olup olmadığı, icra inkar tazminatı şartlarının oluşup oluşmadığı hususlarında toplandığı anlaşılmaktadır.
Davanın itirazın iptali davası olması sebebi ile öncelikle itirazın yapıldığı icra dosyası UYAP sistemi üzerinden gönderilmiş ve mahkememiz dosyası arasına alınmıştır, yapılan incelemede …. İcra Müdürlüğü’nün 2020/… Esas sayılı dosyası ile mahkememiz dosyasının taraflarının aynı olduğu, icra dosyasında borçlu olarak yer alanın dosyamızda davalı konumunda olduğu, dosyamız davacısının alacaklı, olduğu, davalı tarafından süresinde ve geçerli bir şekilde borca dair itiraz dilekçesi sunulduğu görülmüştür.
Dilekçeler aşaması tamamlanmakla mahkememizin ön inceleme duruşmasında dava şartları ve ilk itirazlar incelenmiştir. Dava şartlarına ilişkin eksik ve incelenmesi gereken ilk itiraz bulunmadığı anlaşıldıktan sonra tarafların sulh olma imkanı bulunmadığından uyuşmazlık noktaları belirlenip tahkikat aşamasına geçilmiş, dosya kapsamında oluşan deliller toplanıp bilirkişi raporu alınmak suretiyle sonuca gidilmiştir.
Mahkememizce resen görevlendirilen … ‘in hazırladığı kök raporunda özetle; “.., …, … plakalı araçlara ait geçiş ihlallerinin sabit olduğu teyit ve tespit edilmiştir. Bu plakalı araçlara ait geçiş ihlali ve gecikme zamlarının toplamı olan (2.439 TL. + 8.847,5 TL. + 44 TL.) 11.330,5 TL. Borcun var olduğunu, davalı tarafın yapılan tespit ve incelemelere karşı başka kurumlardan elde ettiği … veya … cihazı varsa bu geçişlere ait kayıtları ödediğine dair ispat yükümlülüğü olduğu aksi takdirde icra inkar tazminatı ödemsinin tarafımca kanaat uyandırdığını, Davalının Ankara plakalı aracına ait ilgili tarihteki davacının farklı gişelerinden yaptığı geçiş ücretinin HGS etiketinden tahsil edildiğini, fakat dava konusu geçiş ihlalinin tahsilatını davacı tarafın gişe sisteminin algılamadığı yapılan kayıt incelemelerinde tespit edilmiş olup, bu durumun davacının sorumluluğunda olduğu ve bu bedeli fazladan tahsil etmeye çalıştığı görülmekte olduğunu, Dolayısı ile 2.601 TL. Tutarındaki ücret fazladan kayıtlara geçmiş olup bu bedel ile ilgili davalın her hangi bir ödeme yükümlülüğü yoktur. Davalının Mardin plakalı araçlarına dair ilgili … ye mahkeme tarafından EK’ te sunduğum geçiş ihlallerinin gönderilmesi, akabinde ilgili kurumun bildirdiği detaylı incelemesinden sonra gelecek cevaba göre tarafımdan inceleme ve hesaplama yapılacağı öngörülmekte olduğu
” şeklinde mütalaa etmiştir.
İtirazlar doğrultusunda ek rapor alınmasına karar verilmiş olup, Mahkememizce resen görevlendirilen …’in hazırladığı 26/11/2022 tarihli ek raporunda özetle; Kök raporda beyan edilen … plakalı araca ait 520,20 TL geçiş ücreti, 2.080,80 TL Gecikme cezası ile toplamda 2.601,00 TL ücretin … bakiyesinin yeterli olduğu kanaati devam etmek ile beraber tahsilat yapılamamasının nedeninin sistemsel hata haricinde tespit edilemeyeceği ve başka bir değerlendirme yapılamayacağı zaruriyeti doğurduğunu, Davalı vekilinin celse kararında istenilen evrakları sunmaması nedeni ile yukarıda inceleme ve tespitlerde belirlenen plakalar için … ye tekrar müzekkere yazılıp yazılmamasının kararının mahkeme başkanının takdir yetkisinde olduğunu, istenilen evrakın mahkemeye sunulmaması davacı tarın lehine olduğu değerlendirilmektedir. … plakalı araçlara ait celse kararınca istenen dökümler sunulmadığı için davacı taraf lehine değerlendirilerek daha önce kök raporda alacak olarak hesaplanan plakalara dahil edilerek hesaplandığı ve alacağın davacı taraf lehine sabit olduğunu;
Satır Etiketleri Toplam Onaylanan Ücret Toplam Gecikme Cezası Toplam Borç
… ₺487,80 ₺1.951,20 ₺2.439,00
… ₺985,15 ₺3.940,60 ₺4.925,75
… ₺501,05 ₺2.004,20 ₺2.505,25
… ₺260,10 ₺1.040,40 ₺1.300,50
… ₺23,20 ₺92,80 ₺116,00
… ₺8,80 ₺35,20 ₺44,00
… ₺4,25 ₺17,00 ₺21,25
… ₺5,65 ₺22,60 ₺28,25
… ₺6,60 ₺26,40 ₺33,00
… ₺60,00 ₺240,00 ₺300,00
… ₺29,75 ₺119,00 ₺148,75
Genel Toplam ₺2.372,35 ₺9.489,40 ₺11.861,75
Davacının mevcut sabit alacağı geçiş ve gecikme cezası toplamları ile beraber 11.861,5 TL olduğu, sayın mahkeme başkanı 2. Celsede istenilen dökümlerin davalı tarafından sunulmaması nedeni ile yukarıda tespit edilen 6 plakaya ait tekrar … ye müzekkere yazmaya gerek duymadığı takdirde davacının alacağının;
Toplam Onaylanan Ücret Toplam Gecikme Cezası Toplam Borç Tutarı
₺5.847,85 ₺23.391,40 ₺29.239,25
Yasal faiz, icra inkar tazminatı ve Hukuki Takdir Sayın Mahkememize ait olmak üzere” sonuç ve kanaatine varılmıştır.
İtirazlar doğrultusunda ek rapor alınmasına karar verilmiş olup, Mahkememizce resen görevlendirilen Üst Düzey Lojistik Yöneticisi Ve Yüksek Lojitisyen Bilirkişi … ‘in hazırladığı 21/03/2023 tarihli ek raporunda özetle;” davalı vekilinin itiraz ettiği gibi bir hukuki kanaat durumu beyan etmemekte olup, teknik ve detaylı yapılan inceleme sonucu görevim gereği görüş beyan etmek ile sınırlı olduğunu, netice ile yetersiz bakiye yüklemesi yapıldığından dolayı gerçekleşen ihlalli geçiş nedeniyle davacının tespit ettiği ve talep ettiği miktarlar gelen müzekkere cevabı olan … etiket geçiş hareketleri döküm listesi ile birebir uyuştuğu tespit edildiğini, Tarafların bu bu ihlalli geçişler hakkında arabuluculuk görüşmeleri olumsuz sonuçlanmış ve karşılıklı antant kalmadıkları görüldüğünü, davalının ihlalli geçişlerinden dolayı geçiş ücreti ve ihlalli geçiş cezası toplamı olan 31.840,25 TL. 2.998,07 TL olan ticari yıllık faiz ve buna mukabil 539,67 TL KDV olmak üzere genel toplam olarak 35.377,99 TL alacağının yapılan geçiş ihlalleri dökümleri ile örtüştüğü tespiti yapıldığı ” şeklinde görüş ve kanaatine varılmıştır.
6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki Kanun’un 30. maddesinde geçiş ücretini ödememe ve güvenliğin ihlali hali düzenmiş, 1. fıkrasında “Genel Müdürlük işletimindeki otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yaptığı tespit edilen araç sahiplerine Genel Müdürlük tarafından, geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücretinin on katı tutarında idarî para cezası verilir.” (25/05/2018 tarihli, 30431 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7144 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 18. maddesi ile “on” ibaresi “dört” şeklinde değiştirilmiştir.)
7. fıkrasında “Geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapanlardan, ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlere, bu maddenin birinci fıkrası ile beşinci fıkrasında belirtilen cezalar uygulanmaz.”
Uyuşmazlığın anlaşılabilmesi taraflar arasındaki ilişkinin hukuki niteliğinin iyice anlaşılmasına bağlıdır. Davacının, davasını dayandırdığı hukuki ilişkinin niteliğinin, borcun doğum sebebinin ortaya konulması önem arz etmektedir. Davacı taraf ödeme yapılmaksızın kendilerince işletilen otoyolun kullanıldığını belirtmektedir. Borcun kaynağı davalı tarafın ücretini ödemeyerek otoyolu kullanması ise borcun sözleşmeye aykırılıktan mı haksız fiilden mi kaynaklandığının tespiti gerekir. Her ne kadar borcun haksız fiilden kaynaklandığı görüntüsü oluşmakta ise de taraflar arasında bir hizmet sözleşmesinin bulunduğu, davacı tarafın otoyol hizmeti vermeyi taahhüt ettiği, davalı tarafın ise ücret ödemeyi üstlendiği anlaşılmaktadır. Nitekim … Mahkemesi … Hukuk Dairesi de “Davacı tarafın işlettiği otoyolun geçiş bedeli karşılığında kullanılması hususunda, taraflar arasında, hizmet sözleşmesi bulunmaktadır.” demektedir.
Bu değerlendirmeler yapıldıktan sonra itirazın iptali dava türü ve ispat yüküne de değinmek gerekmektedir. 20. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun (TMK) “ispat yükü” başlıklı 6. maddesinde; kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, taraflardan her biri, hakkını dayandırdığı olguların varlığını ispatla yükümlü tutulmuştur. İspat yükünü düzenleyen 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK) 190. maddesi “(1) İspat yükü, kanunda özel bir düzenleme bulunmadıkça, iddia edilen vakıaya bağlanan hukuki sonuçtan kendi lehine hak çıkaran tarafa aittir. (2) Kanuni bir karineye dayanan taraf, sadece karinenin temelini oluşturan vakıaya ilişkin ispat yükü altındadır. Kanunda öngörülen istisnalar dışında, karşı taraf, kanuni karinenin aksini ispat edebilir” şeklindedir. Her somut olaydaki maddi vakıaya göre lehine hak çıkaran taraf ve ispat yükü şekilleneceğinden, maddî hukuk kuralına ilişkin bu vakıaların doğru ve net bir şekilde belirlenerek ortaya konulması gerekmektedir. Maddede aksine düzenleme olmadıkça ibaresi eklendiğinden, kanunda ispat yükü ile ilgili özel bir düzenlemeye yer verildiğinde, ispat yükü genel kurala göre değil de kanunda belirtilen özel düzenlemeye göre belirlenecektir.
Tüm bu açıklamalar ışığın somut olaya bakıldığında taraflar arasında ticari nitelikli hizmet sözleşmesi bulunduğuna dair herhangi bir ihtilaf bulunmamaktadır. Davacı taraf sözleşme kapsamında üstlendiği otoyol hizmeti sunma yükümlülüğünü yerine getirmiştir. Dosyaya sunulan kayıtlardan davalı tarafın araçlarının geçiş yaptığı anlaşılmaktadır. Bu noktada ispat yükünün davalıya geçtiğinin kabul edilmesi gerekir. Davalı tarafın hizmet aldığı açık olup davalı hizmet bedelini ödediğini ispatla mükelleftir. Ancak davalı tarafça mahkememize ya da icra dosyasına herhangi bir ödeme belgesi sunulmadığı gibi, … hesaplarından veya banka hesaplarından ödeme yapıldığı da iddia edilmemektedir. … BAM … HD.sinin 2018/… Es sayılı dosyasında “Davalı, geçiş ücretini ödediğini iddia etmemektedir. Sadece … veya … kartlarının banka hesabında yeterli bakiye olduğunu iddia etmektedir. Ancak bu hesaplardan para çekildiği de iddia edilmemektedir. … ve … kartlarından para çekilmemesi halinde davalı geçiş ücretini ödemek zorundadır. Geçiş esnasında ödeme olmadığında veya … veya … sisteminden provizyon alınamadığı takdirde gişe çıkışlarındaki bariyerler açılmadığından, davalı ücret ödemeden geçiş yaptığını bilmektedir.” denilmekle bu husus ifade edilmektedir.
Davacının ispat yükünü ifa ettiği, davalının ise ödeme yaptığını ispat edemediği, davalı tarafça sunulan belgelerden ödeme yapılmadığı sabittir.
Tüm dosya kapsamı bir arada incelenmekle; dosyaya celp edilen trafik tescil kayıtları, … kayıları, porvizyon ve görüntü kayıtları ve tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirilmekle alanında uzman bilirkişi tarafından hazırlanan raporun yargısal denetime açık, bilimsel metodlara uygun olduğu anlaşılmakla hükme esas alınmasın karar verilmiş; … , plaka sayılı araçlar için bildirilen ihlâlli geçişlerin tamamının “ihlâlli geçiş” olduğu, … plaka sayılı araçlara ait “ihlâlli” geçişler için davacının davalıdan 31.840,25 TL ihlalli geçiş ücreti ve cezası, 2.998,07 TL olan ticari yıllık faiz ve buna mukabil 539,67 TL KDV olmak üzere toplamda 35.377,99TL alacaklı olduğu yönünde mahkememizde tam bir vicdani kanaat oluşmakla davanın kabulü ile … İcra dairesinin 2020/… esas sayılı dosyası üzerinde yürütülmekte olan takibe itirazın iptali ile takibin devamına karar verilmiş, alacak likit ve belirlenebilir olduğundan davalının icra takibine yaptığı itiraz neticesinde alacağını tahsilde geciken davacının zarara uğradığı gözetilerek İİK67/2. Maddesi gözetilerek takibe konu asıl alacağın %20 si oranında icra inkar tazminatına hükmolunmuş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜNE; … İcra dairesinin 2020/… Esas sayılı dosyasında yürütülmekte olan takibe yapılan itirazın İPTALİNE, takibin DEVAMINA,
2-Davacı yanın icra inkar tazminatı talebinin KABULÜ İLE, takibe konu asıl alacak miktarı olan 31.840,25TL ‘nin %20’si oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Alınması gerekli 2.416,67TL harçtan peşin alınan 427,28TL harcın mahsubu ile bakiye 1.989,39 TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafça yapılan 59,30 TL başvuru harcı, 427,28TL başvuru harcı, 1.000,00TL bilirkişi ücreti, tebligat ve posta masrafından oluşan 214,00TL olmak üzere toplam 1.700,58TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.’ne göre 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Kullanılmayan gider avansının hükmün kesinleşmesi halinde ödeyen tarafa iadesine,
7-Arabuluculuk ücreti olan 1.320,00TL nin davalıdan alınarak Hazineye irat kaydına,
8-Yatırılan teminatın HMK 392/2 maddesi uyarınca kararın kesinleşmesinden itibaren bir ay içinde tazminat davası açılmaması ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair; gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde, … Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı. 30/05/2023

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır