Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
21. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2021/638 Esas
KARAR NO : 2023/128 Karar
DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 05/11/2021
KARAR TARİHİ : 27/02/2023
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacıların ayrı ayrı vekilleri 05/11/2021 tarihli dava dilekçesinde özetle; Dava konusu “Davacı… tarafından keşide edilen … Argıncık/KAYSERİ şubesine ait , 31.10.2021 keşideli,… seri nolu, lehdarı… Sünger San.Tic.A.Ş. olan, 25.000TL bedelli çek”te lehdar olan … A.Ş. Nin kaşe ve imzasının sahte olduğunu, çekleri çalan kötüniyetli kişilerin, ticaret sicil gazetesi vs.’den kolaylıkla tespit ettikleri davacı …’a ait şirket bilgilerini içeren sahte bir kaşe yaptırarak, çekleri davacı … adına sahte imza ile ciro edip piyasaya sürdüklerini, çalınan çekler davacı …’a ulaşmadan çalındığı için çeklerde ciroları eksik olarak çalındığını, çeklerdeki….A.Ş. yerine atılan imza ve kaşenin kesinlikle sahte olduğunu, dolayısı ile dava konusu çeklerin kambiyo vasfının olmadığını, bununla ilgili olarak Bakırköy …Asliye Ticaret Mahkemesinde çek iptali davası açtıklarını, davanın devam ettiğini, mahkemece çekler hakkında ödemeden men kararı verildiğini, bu kararın çeklerle ilgili ihtiyati haciz ve icra takibini engellemediğini, ayrıca … Cumhuriyet Başsavcılının … soruşturma nolu dosyasında soruşturmanın devam ettiğini, davalı… A.Ş. dava konusu çeki 01. 11.2021 tarihinde Takas Merkezi kanalı ile ibraz ederek ödeme yasağı olduğunu öğrenince iade aldığını, daha evvelde yine aynı hırsızlık olayında çalınan davacı …tarafından keşide edilen 31.09.2021 tarihli, lehdarı … olan çeki İstanbul …İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasından işleme koyulduğunu ve haciz tehdidi nedeni ile ödendiğini, ayrıca istirdat davacı açılacağını, davalı … Faktoring’in 01.11.2021 tarihinde çeki bankaya ibraz ederek bu çekle ilgili ödeme yasağı olduğunu öğrendiğini, ancak çek iptali davasına bakan mahkemeye çeki ibraz ederek çekin hamili olduğunu ileri sürmediğini, ibraz etmiş olsaydı iptal davası açan lehdara istirdat davası açması için mehil verilerek ve sonucuna göre karar verilecek olduğunu, menfi tespit ve çekin istirdatı ile ihtiyati tedbir yolu ile dava konusu çeklerin icra takibine konu edilmesinin önlenmesi için ihtiyati tedbir kararı verilmesi gerektiğini, menfi tespit ve çek istirdadı davasının dava şartı arabuluculuk kapsamında olmadığını, bu nedenlerle, dava konusu çekin icra takibine konu edilmemesini, edilmiş ise takibin durdurulması yönünde İİK 72 gereği takdir olunacak teminat ile ihtiyati tedbir kararı verilmesini, davacıların söz konusu çekler nedeni ile borçlu olmadığının tespiti ile çekin istirdatına,%20′ den aşağı olmamak üzere kötüniyet tazminatına karar verilerek, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yüklenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman Ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu çerçevesinde dava dışı müşteri … ile müvekkili şirket … Faktoring A.Ş. arasında 24.03.2021 tarihli …müşteri numaralı Faktoring Sözleşmesi akdedildiğini, davacı borçlu …tarafından 31.10.2021 tarihli, … seri numaralı, 25.000,00 TL bedelli çek keşide edildiğini ve diğer davacı borçlu …A.Ş.’ne ciro edildiğini, borçlu … ise dava dışı …’a ciro ettiğini, davacı … İle dava dışı …arasındaki ticari ilişkide … nolu 30.03.2021 tarihli e-faturaya konu malların satın alınması sonucu bahsi geçen çek düzenlendiğini ve anılan çekin ciro yolu ile müvekkili şirkete teslim edildiğini, sözleşme kapsamında müşteri … huzurdaki itiraza konu çeki 02.04.2021 tarihli çek teslim bordrosu ile müvekkil şirkete ciro ettiğini,…yetkili hamil sıfatını haiz olduğunu, sözleşmeye konu çekin müvekkili yanca bankaya ibraz edildiğini, ancak çek hakkında; karşılığı olmadığını, Bakırköy … Asliye Ticaret Mahkemesinin 14.04.2021.2021 tarih ve … Esas sayılı dosyasından ödeme yasağı kararı olduğu gerekçesi ile tahsil edilemediğini, bu durumun çekin arka yüzüne dercedildiğini, çekin bila tahsil kalmasından bahisle 10.11.2021 tarihinde İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı dosyasından kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takibe girişildiğini, bu nedenlerle; davacının haksız ve kanuna aykırı ihtiyati tedbir talebinin ve menfi tespit davasının reddini, iyi niyetli hamil olan müvekkilin alacak hakkının korunarak çek bedelinin taraflarına ödenmesine karar verilerek, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafına yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
-Bakırköy… Asliye Ticaret Mahkemesinin… Esas sayılı dosyası Uyap kayıtları,
-… CBS’nin … Soruşturma sayılı dosyası Uyap kayıtları,
-Grafoloji uzmanı…, …ve …’ın sunduğu 02/02/2023 tarihli bilirkişi raporu,
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Yapılan yargılama, toplanılan deliller ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; dava, … -Argıncık/Kayseri Şubesine ait 31/10/2021 keşide tarihli,… Seri nolu, 25.000,00TL bedelli 1 adet çek nedeni ile davacıların borçlu olup olmadığının tespitine ilişkindir.
Davacı şirket, dava konusu kıymetli evrak üzerinde yer alan lehtar cirosunda bulunan imzanın ve kaşenin kendisine ait olmadığını beyan ettiğinden, bunun tespiti için mahkememiz huzurunda davacı şirket yetkilisnin imza örnekleri alınmış, şirket kaşesi kasaya alınmış, bunun yanında ilgili banka ve kamu kuruluşlarından getirtilen imza örnekleri ile birlikte dava konusu çekteki imzanın ve kaşenin kendisine ait olup olmadığının tespiti için bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiştir.
Grafoloji uzmanı …, … ve …’ın sunduğu 02/02/2023 tarihli bilirkişi raporunda özetle;”…inceleme konusu çek aslı arka yüzünde davacı şirket kaşe izi üzerine yetkilisine atfen atılmış imzanın mevcut mukayese imzalarına kıyasla …, …ve …’un eli ürünü OLMADIĞI, dava konusu çek üzerindeki kaşenin davacı şirkete ait OLMADIĞI,…” yönünde kanaat bildirilmiştir. Böylece lehtar cirosunun sahte olmasıyla ciro silsilesi kopmuştur.
6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktöring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 9. Maddesi ile 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 9/2. Maddesinin yollamasıyla 04.02.2015 tarih ve 29257 sayılı Faktoring İşlemlerinde Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik 5/1. Maddesinde “… gerektiğinde fatura borçlusu ve kambiyo senedi veya diğer senedin keşidecisine de başvurularak..” hükmü yer almaktadır.
Faktoring şirketine kıymetli evrak üzerinde birden fazla ciro olması halinde tek tek bütün cirantalar hakkında istihbarat araştırması yapmak yükümlülüğü yüklenemez ise de kendisi ile faktoring ilişkisi kuran ve fatura ile kıymetli evrakı kendisine sunan fatura alacaklısı görünen ile fatura borçlusu hakkında araştırma yapması gerekir. Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’ nin 30/06/2020 tarih 2019/4611 Esas, 2020/3330 Esas sayılı kararı da aynı yöndedir. Nitekim davalı faktoring şirketi, çok basit şekilde senet borçlusu olarak görünen davacılara ulaşabilecek, çekin teyidini sağlayabilecek ve bu yolla çekin kayıp olduğunu öğrenebilecekken bu yükümlülüğünü yerine getirmemiştir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı şirketin cirosunun şirkete ait olmadığı bilirkişi raporu ile sabit olduğundan davalıya borçlu olmadığına karar verilmiş, bunun yanında davalının yetkili hamil olmaması ortaya çıktığından davacıların davasının kabulüne, dava konusu çekin istirdatına, davalının ise kötü niyeti ispatlanamadığından davacıların bu isteminin reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis etmek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-)Davanın KABULÜ ile;
Davacıların …Argıncık/Kayseri şubesine ait…seri numaralı 31/10/2021 keşide tarihli, 25.000,00TLbedelli çeke ilişkin davalıya BORÇLU OLMADIĞININ TESPİTİNE, davaya konu mezkur çekin istirdatı ile davalıdan alınarak davacılara verilmesine,
2-)Davalının kötü niyeti sabit olmadığından kötü niyet tazminat talebinin reddine,
3-)Alınması gereken 1.707,75TL harçtan peşin alınan 426,94TL harcın mahsubu ile bakiye 1.280,81TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
4-)Davacı tarafça yapılan 59,30TL başvuru harcı, 426,94TL peşin harç, 3.600,00TL bilirkişi ücreti, 130,50TL tebligat ve posta masrafından oluşan toplam 4.216,74TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacılara verilmesine,
5-)Davacılar yargılamada kendilerini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT’ne göre tespit olunan 9.200,00TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacılara ödenmesine,
6-)Kullanılmayan gider avansının hükmün kesinleşmesi halinde ödeyen tarafa iadesine,
Dair, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 345. maddesi uyarınca gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize sunulacak yahut mahkememize gönderilmek üzere bir başka mahkemeye verilecek bir dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 27/02/2023
Katip
¸e-imzalıdır
Hakim
¸e-imzalıdır