Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 21. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/452 E. 2023/327 K. 09.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
21. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/452 Esas
KARAR NO : 2023/327
DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan), İtirazın İptali (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 11/08/2021
KARAR TARİHİ : 09/05/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan), İtirazın İptali (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Tarafların Talepleri
Davacı vekilinin 11/08/2021 tarihli dava dilekçesinde özetle: müvekkili şirket ile davalı arasında akaryakıt bayilik sözleşmesi ve hizmet sözleşmeleri akdedildiğini, 17/11/2015 tarihli fesih sözleşmesi ile bu sözleşmenin fesih edildiğini, 01/06/2016 tarihinde sözleşmenin yenilendiğini, sözleşmenin kurulması aşamasında ticari ilişki açısından doğabilecek risklere karşılık müvekkili ve kardeşi adına 1/2 hisse olarak İstanbul ilinde bulunan taşınmaz üzerine ipotek tesis edildiğini, müvekkilinin ihtarname ile sözleşmeyi fesih ettiğini, davalı şirketten doğan alacaklarını talep ettiğini, talebine cevap alamadığını, davalı şirketin ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile icra takibini açtığını belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak koşuluyla şimdilik 300.000.TL Alacakları ile Sözleşmenin 7.Maddesini içeren Ücret başlığı altında 2018 ve 2019 Yıllarına ait Hesaplanması gereken %5+ TEFE/TÜFE/ Oranı ücret zammının da Bugüne kadar hesaplanacak Miktarınında faizi ile birlikte Hüküm altına alınmasını, davalı tarafından iş bu ticari ilişki nedeni ile verilmiş olan ipoteğin paraya çevrilmesine yönelik ….İcra Müdürlüğünden başlatılan takibin kesinleşerek iş bu davanın devamı süresince uygun görülecek teminat mukabilinde dava sonuna kadar müvekkili ve kardeşi … … adına 1/2 hisse olarak İstanbul ili … ilçesi … Mahallesi 1595 Porsel Zemin kat 6 Nolu bağımsız bölümüne kayıtlı bulunan taşınmaz üzerine ihtiyati tedbir konulmasını, yargılama giderleri ile ücreti vekaletin davalı şirkete tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekilinin 10/09/2021 tarihli cevap dilekçesinde özetle: davacının, müvekkili şirket tarafından keşide edilen fesih ihtarnamesi ile feshedilmiş olan hizmet sözleşmesi’ne dayandırmış olduğu alacağın temelinin hukuki mesnetten yoksun olduğunu, müvekkili şirketin defter ve kayıtları incelendiğinde cari hesapta davacının müvekkili şirket lehine tesis etmiş olduğu ipotek miktarını aşacak şekilde müvekkili şirkete borçlu olduğunu, müvekkilinin davacıya herhangi bir borcu bulunmadığını belirterek yapılacak yargılama neticesinde haksız davanın usulden ve esastan reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen … Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/… esas sayılı dosya dava dilekçesi özetle; Tapunun İstanbul ili … İlçesi … Mahallesi … Mevki 50 ada 1 parselinde kayıtlı bulunan taşınmaz üzerinde kurulu istasyonda müvekkili adına ve hesabına hareket ederek acentelik faaliyeti yürütülmesine ilişkin müvekkili ile davalı arasında 3 yıl süre ile geçerli olacağı kararlaştırılan 29.09.2014 tarihli Acentelik Sözleşmesi imzalandığını, ancak müvekkili tarafından … Noterliği 17.11.2015 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile feshedildiğini, taraflar arasındaki acentelik ilişkisinin birer aylık dönemleri kapsayan Acentelik Sözleşmeleri ile 01.10.2016 tarihli üç yıl süreli Acentelik Sözleşmesi ile devam ettiğini, davalının müvekkiline doğmuş ve doğacak borçlarının teminatı olmak üzere Davalı ve dava dışı … …’nin 1/2′ şer oranda maliki oldukları tapunun İstanbul ili … ilçesi … Mahallesi 1595 parsel zemin kat 6 nolu bağımsız bölümünde kayıtlı taşınmaz üzerine … Tapu Müdürlüğünün 25.11.2014 tarih ve … yevmiye numaralı işlemine istinaden müvekkili lehine birinci derecede ipotek tesis edildiğini, taşınmaz maliklerinden … … Taşınmaz üzerindeki 1/2 hissesini … Tapu Müdürlüğü 05.01.2016 tarih ve 63 yevmiye numaralı satış işlemi ile Davalı’ya devrettiğini, müvekkilinin tüm sözleşmeler uyarınca üzerine düşen edimleri tam ve eksiksiz olarak yerine getirdiğini, ancak davalının üzerine düşen yükümlülükleri yerine getirmediğini, davalının müvekkili adına tahsil edilen nakit tutarların aktarılması ve cari hesap nedeniyle müvekkile 12.11.2020 tarihi itibariyle 205.112,94 TL anapara borcu, yine aynı tarih itibariyle sözleşmesel faiz oranı ile hesaplanmış olan 54.792,63 TL vade farkı alacağı olmak üzere toplam 259.905,57 TL borcu bulunduğunu, buna ilişkin ihtarname çekildiğini ancak herhangi bir ödeme alınamadığını, ipoteğin 130.000,00 TL bedelli olması nedeniyle bu bedel üzerinden …. İcra Müdürlüğü 2020/… Esas sayılı dosyası ile ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla ilamsız takip başlatıldığını, davalı tarafça borca, faize ve ferilerine itirazda bulunulduğunu, mevcut borç üzerinden bakiye kalan 75.112,94 TL vadesi geçmiş anapara alacağı ile 58.826,52 TL bakımından ise … İcra Müdürlüğü 2020/… Esas sayılı dosyası ile ilamsız icra yoluyla takip başlatıldığını, davalının haksız ve mesnetsiz itirazı neticesinde bu takibin de durduğunu, 01.11.2021 tarihinde mahkememizin 2021/… Esas sayılı dosyası ile İpotek Takibi’ndeki itirazın iptali talepli dava ikame edildiğini, İşbu dava dosyası ile aralarında bağlantı bulunduğu dikkate alınarak huzurdaki davanın mahkememizin 2021/… Esas sayılı dosyası ile birleştirilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Birleşen … Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/… esas sayılı dosya dava dilekçesi özetle;tapunun İstanbul ili … İlçesi … Mahallesi … Mevki 50 ada 1 parselinde kayıtlı bulunan taşınmaz üzerinde kurulu istasyonda … A.Ş. adına ve hesabına hareket ederek acentelik faaliyeti yürütülmesine ilişkin Müvekkili ile davalı arasında 3 yıl süre ile geçerli olacağı kararlaştırılan 29.09.2014 tarihli Acentelik Sözleşmesi imzalandığını, ancak 3 yıl süre ile geçerli olacağı kararlaştırılan 29.09.2014 tarihli Acentelik Sözleşmesinin Müvekkili tarafından … Noterliği 17.11.2015 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile feshedildiğini, taraflar arasındaki acentelik ilişkisinin birer aylık dönemleri kapsayan Acentelik Sözleşmeleri ile 01.10.2016 tarihli üç yıl süreli Acentelik Sözleşmesi ile devam ettiğini, davalının müvekkiline doğmuş ve doğacak borçlarının teminatı olmak üzere davalı ve dava dışı … …’nin 1/2′ şer oranda maliki oldukları tapunun İstanbul ili … ilçesi … Mahallesi 1595 parsel zemin kat 6 nolu bağımsız bölümünde kayıtlı taşınmaz üzerine … Tapu Müdürlüğünün 25.11.2014 tarih ve … yevmiye numaralı işlemine istinaden müvekkili lehine birinci derecede ipotek tesis edildiğini, … …’nin taşınmaz üzerindeki 1/2 hissesini … Tapu Müdürlüğü 05.01.2016 tarih ve … yevmiye numaralı satış işlemi ile davalıya devrettiğini, müvekkilinin Davalı ile arasındaki sözleşmeler uyarınca üzerine düşen edimleri tam ve eksiksiz olarak yerine getirdiğini, ancak davalının üzerine düşen yükümlülükleri yerine getirmediğini, davalının müvekkili adına tahsil edilen nakit tutarların aktarılması ve cari hesap nedeniyle müvekkiline 12.11.2020 tarihi itibariyle 205.112,94 TL anapara borcu, yine aynı tarih itibariyle ipotek akit tablosundaki sözleşmesel faiz oranı ile hesaplanmış olan 54.792,63 TL vade farkı alacağı olmak üzere toplam 259.905,57 TL borcu bulunduğunu, borcunu ödemesi için ihtarname gönderildiğini ancak herhangi bir ödeme alınamadığını, alacağın tahsili için …. İcra Müdürlüğü 2020/… Esas sayılı dosyası ile takibe başlandığını, takibe itiraz edildiğini, davalının müvekkili nezdinde daha fazla borcu bulunsa da ipoteğin 130.000,00 TL bedelli olması nedeniyle İpotek Takibi dosyasının 130.000,00 TL bedel üzerinden başlatılmış olduğunun ifade edildiğini, bu nedenle mevcut borç üzerinden bakiye kalan 75.112,94 TL vadesi geçmiş anapara alacağı ile 58.826,52 TL bakımından ise … İcra Müdürlüğü 2020/… Esas sayılı dosyası ile ilamsız icra yoluyla takip başlatıldığını, takibe itiraz edildiğini beyanla İpotek Takibi’ne ve İlamsız Takip’e haksız olarak itiraz eden davalının itirazının iptaline, alacak miktarlarının %20′ sinden aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
B.Uyuşmazlık, Deliller, Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe
Mahkememizde görülen esas dava alacak davasıdır. Birleşen davalar ise itirazın iptali davasıdır. Uyuşmazlık taraflar arasındaki bayilik/acentelik sözleşmesinin haklı nedenle feshedilip feshedilmediği, tarafların sözleşmeye aykırı eylemlerinin olup olmadığı, davacının bu ticari ilişki kapsamında alacağının ya da borcunun bulunup bulunmadığı, tarafların borç ve alacak durumu hususlarında toplanmaktadır.
Dilekçeler aşaması tamamlanmakla mahkememizin ön inceleme duruşmasında dava şartları ve ilk itirazlar incelenmiştir. Dava şartlarına ilişkin eksik ve incelenmesi gereken ilk itiraz bulunmadığı anlaşıldıktan sonra tarafların sulh olma imkanı bulunmadığından uyuşmazlık noktaları belirlenip tahkikat aşamasına geçilmiş, deliller toplanıp bilirkişi raporu alınmak suretiyle sonuca gidilmiştir.
Mahkememizce görevlendirilen bilirkişi heyetinin hazırladığı 22.03.2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle; davacıya ait ticari defterlere göre, davalı … A.Ş. 166.966,06 TL alacaklı olduğunu, bu alacağın İcra Tarihi
07/12/2020 itibarıyla değeri faiz dahil 183.479,69 TL olduğunu, davalı … AŞ’nin ticari defterlere göre; davalı … AŞ 201.328,94 TL alacaklı olup, bu alacağın İcra Tarihi
07/12/2020 itibarıyla faiz dahil tutarının 221.241,20 TL olduğunu, davacı 01/10/2016 tarihli sözleşmeden dolayı ( (işbu sözleşme dava dosyasında olmayıp,
davalı tarafın 12/11/2020 tarihli ihtarnamesinde imzalandığı kabul edilmektedir.) 2017 yılında
34.000,00 TL olan aylık komisyonun enflasyon oranında artırılmadığını, 2018 ve 2019
yılında eksik ödeme yapıldığını beyan etmesi üzerine yapılan incelemede; davacıya 2018
ve 2019 yılları için KDV hariç 43.275,02 TL eksik ödeme yapıldığını; 43.275,02 TL daha
Acentelik komisyonu ödenmesi gerektiği belirlenmiş olup, bu tutarın icra tarihi olan 07/12/2020 itibarıyla faiz dahil değeri KDV hariç 48.051,57 TL olarak hesaplandığını mütalaa etmiştir.
İtiraz üzerine hazırlanan 16/12/2022 tarihli ek raporda bilirkişi özetle; 2018 yılı, 2019 yılı ve 14/03/2020 tarihine kadar olan süre için yapılan hesaplamayla;
davacının 11/08/2021 dava tarihi itibarıyla faiz dahil 237.741,90 komisyon alacağının olduğunu, mütalaa etmiştir.
Taraflar arasında akdolunan acentelik sözleşmesi, ihtarnameler, tarafların ticari defter ve kayıtları, tarafların dava ve cevap dilekçeleri ile dosya kapsamı bir bütün olarak olarak değerlendirildiğinde; taraflar arasında acentelik ilişkisi bulunduğu, sözleşmenin 2015 yılında feshedildiği ancak fiili olarak 15/03/2020 tarihine kadar uygulanmaya devam ettiği, acentelik ilişkisinin sona ermesi neticesinde her iki yanın da esas ve birleşen davalar yolu ile alacaklı bulunduklarını ileri sürdükleri anlaşılmıştır.
Esas dava bakımından yapılan inceleme neticesinde, taraflar arasındaki acentelik ilişki sebebiyle davacının davalıdan 237.741,90 TL komisyon alacağının kaldığı, davalının davacı acenteye komisyon ücreti ödemesini eksik yaptığı anlaşılmış, esas dosya davacısı her ne kadar ıslah dilekçesi ile talep ettiği bedeli düşürdüğünü ve ayrıca ipoteğin fekkini talep ettiğini ileri sürmüş ise de, hukuki nitelendirme mahkemeye ait olup ıslah yoluyla dava değeri azaltılamayacağından davacı yanın talep sonuç miktarını azaltması feragat olarak nitelendirilmiş, 237.741,90 TL tazminatın 11/08/2021 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin feragat sebebiyle reddine karar verilmiştir. Ayrıca acentelik ilişkisi sebebiyle esas dosya davalısı şirketin davacı yanın taşınmasına koyduğu ipoteğin fekkine ilişkin talepler hususunda da usulüne uygun şekilde dava açılmadığı gözetilerek bu talepler bakımından davanın reddine karar verilmiştir.
Birleşen …. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/… E. Sayılı dosyası ve Birleşen …. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/… E. Sayılı dosyası bakımından yapılan inceleme neticesinde; tarafların ticari defter ve kayıtları ile dosyaya celp edilen BA/BS formaları ve tüm deliller bir arada değerlendirilmekle, birleşen dosyalar davacısı/esas dosya davalısının birleşen dosya davalısı/esas dosya davacısından icra takiplerine konu tutarlar kadar alacaklı olduğu anlaşılmış olmakla, irleşen dosya davalısı/esas dosya davacısının takibe itirazı sebebiyle birleşen dosyalar davacısı/esas dosya davalısının alacağına geç kavuşacak olması gözetilerek takibe konu asıl alacak tutarlarının %20’si oranında icra inkar tazminatına hükmolunmuş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere;
A-Mahkememiz esas dosyası bakımından;
1- Davanın KISMEN KABULÜ ile, 237.741,90 TL tazminatın 11/08/2021 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin feragat sebebiyle REDDİNE,
2-Davacı yanın ipoteğin fekki taleplerinin usulüne uygun şekilde açılan bir dava olmadığından usulden REDDİNE,
3-Alınması gereken 16.240,14TL harçtan peşin alınan 5.123,25TL harcın mahsubu ile arta kalan 11.116,89TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafından dava açılırken yatırıldığı anlaşılan 59,30TL peşin harç, 5.123,25TL başvurma harcı olmak üzere toplam 5.182,55‬TL harcın kabul red oranına göre 4.094,21TL’lik kısmının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 3.000,00TL bilirkişi ücreti, 100,00TL tebligat ve posta masrafı olmak üzere toplam 3.100,00TL yargılama giderinden kabul-red oranına göre hesaplanan 2.449,00TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6100 sayılı HMK.nun 326/2 maddesi gereğince bakiye yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.’ne göre 36.283,87TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.’ne göre 9.961,30TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
8-Arabuluculuk ücreti olan 1.320,00 TL nin kabul red oranına göre 277,20TL sinin davacıdan, 1.042,80TL sinin davalıdan alınarak Hazineye irat kaydına,
B-Birleşen …. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/… E. Sayılı dosyası bakımından;
1- Davanın KABULÜNE, …. İcra Dairesinin 2020/… E. Sayılı dosyasında yürütülmekte olan takibe itirazın iptali ile takibin devamına,
2-Davacı yanın icra inkar tazminatı talebinin kabulü ile takibe konu asıl alacak miktarı olan 130.000,00TL’nin %20’si oranında icra inkar tazminatının birleşen dosya davalısından alınarak birleşen dosya davacısına verilmesine;
3-Alınması gereken 8.880,30TL harçtan peşin alınan 1.570,08TL harcın mahsubu ile 7.310,22‬TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafça yapılan 59,30TL başvuru harcı, 1.570,08TL peşin harç, tebligat ve posta masrafından oluşan 63,70TL olmak üzere toplam 1.693,08‬TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Kullanılmayan gider avansının hükmün kesinleşmesi halinde ödeyen tarafa iadesine,
6-Yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.’ne göre 20.500,00TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Dava açılmadan evvel sonradan haksız çıkan taraftan alınmak üzere suç üstü ödeneğinden ödenen 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin birleşen dosya davalısından alınarak hazineye irat kaydına,
C-Birleşen …. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/… E. Sayılı dosyası bakımından;
1- Davanın KABULÜNE, … İcra Dairesinin 2020/… E. Sayılı dosyasında yürütülmekte olan takibe itirazın iptali ile takibin devamına,
2-Davacı yanın icra inkar tazminatı talebinin kabulü ile takibe konu asıl alacak miktarı olan 75.112,94TL’nin %20’si oranında icra inkar tazminatının birleşen dosya davalısından alınarak birleşen dosya davacısına verilmesine;
3-Alınması gereken 9.149,40TL harçtan peşin alınan 1.617,66TL harcının mahsubu ile 7.531,74TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafça yapılan 59,30TL başvuru harcı, 1.617,66TL peşin harç, tebligat ve posta masrafından oluşan 2,50TL olmak üzere toplam 1.679,46TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Kullanılmayan gider avansının hükmün kesinleşmesi halinde ödeyen tarafa iadesine,
6-Yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.’ne göre 21.090,92TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-…. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/… E. Ve 2021/…E. Sayılı dosyaları için arabuluculuk sürecisinin tek dosyada ( arabuluculuk dosya numarası 2021/…) yürütüldüğü anlaşılacak, Birleşen …. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/… E. Sayılı dosyasında arabuluculuk ücretine hükmolunduğundan tahsilde mükerrerlik olmaması adına arabuluculuk ücretine hükmedilmesine yer olmadığına,
Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize sunulacak yahut mahkememize gönderilmek üzere bir başka mahkemeye verilecek bir dilekçe ile … Mahkemesinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere karar verildi.09/05/2023

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır